Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Η ανθρώπινη φύση και ο …Κ. Μητσοτάκης!

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

«Δεν τρέ­φω αυτα­πά­τες για μια κοι­νω­νία χωρίς ανι­σό­τη­τες, κάτι τέτοιο είναι αντί­θε­το στην ανθρώ­πι­νη φύση, όσοι το επι­χεί­ρη­σαν κατα­στρα­τή­γη­σαν τελι­κά την ίδια τη δημο­κρα­τία και τα ατο­μι­κά δικαιώ­μα­τα» (Από την ομι­λία του Κ. Μητσο­τά­κη στη ΔΕΘ)

Πρό­κει­ται για μία φρά­ση που συμπυ­κνώ­νει θα λέγα­με  την αστι­κή αντί­λη­ψη για την κοι­νω­νι­κή εξέ­λι­ξη, αλλά και για την ανθρώ­πι­νη  φύση. Από αυτή την άπο­ψη χρειά­ζε­ται να κατα­τε­θούν έστω και επι­γραμ­μα­τι­κά ορι­σμέ­νες γενι­κό­τε­ρες σκέ­ψεις μιας και οι παρα­πά­νω από­ψεις αφο­ρούν όχι απλά ζητή­μα­τα τρέ­χου­σας πολι­τι­κής αλλά αντι­λή­ψεις φιλο­σο­φι­κές – κοι­νω­νιο­λο­γι­κές που άπτο­νται του μέλ­λο­ντος και τη δυνα­τό­τη­τας δια­μόρ­φω­σής- καθο­ρι­σμού του, από τους λαούς με τους αγώ­νες τους.

  1. Ο άνθρω­πος δεν πρέ­πει να αντι­με­τω­πί­ζε­ται έξω από την κοι­νω­νία, την ιστο­ρία, ως κάτι αναλ­λοί­ω­το ανά τους αιώ­νες. Αντί­θε­τα ο άνθρω­πος, είναι βιο­λο­γι­κό και κοι­νω­νι­κό ον, που ξεπερ­νώ­ντας την «ζωι­κή του φύση», δημιουρ­γεί ιστο­ρία . Η «ανθρώ­πι­νη φύση» ανά τους αιώ­νες δεν παρέ­μει­νε αναλ­λοί­ω­τη. Ο άνθρω­πος ανή­κει προ­φα­νώς στο ζωι­κό βασί­λειο, είναι προ­ϊ­όν της εξε­λι­κτι­κής πορεί­ας της φυλο­γέ­νε­σης και ταυ­τό­χρο­να δεν θα πρέ­πει να ξεχνά­με ότι είναι το μόνο νοή­μον ζώο, νοή­μον και γενε­τι­κά κοι­νω­νι­κό. Η νόη­ση του ανα­πτύ­χθη­κε χάρη στην κοι­νω­νι­κή ζωή και την εργα­σία. Η ανθρώ­πι­νη ιστο­ρία είναι προ­φα­νώς κομ­μά­τι της ιστο­ρί­ας της φύσης, όμως η ανθρώ­πι­νη ιστο­ρία υπερ­βαί­νει την ιστο­ρία τόσο της άζω­ης όσο και της έμβιας φύσης. Πιο απλά, η ανθρώ­πι­νη φύση συγκρο­τεί­ται από έναν αριθ­μό βιο­λο­γι­κών και ψυχο­λο­γι­κών σχε­τι­κά στα­θε­ρών στοι­χεί­ων και επί­σης από έναν αριθ­μό περισ­σό­τε­ρο μετα­βλη­τών χαρα­κτη­ρι­στι­κών τα οποία σε τελευ­ταία ανά­λυ­ση αντα­να­κλούν τις κοι­νω­νι­κές σχέ­σεις. Η «ανθρώ­πι­νη φύση» τελι­κά δεν είναι κάτι απλά βιο­λο­γι­κό, ιατρι­κό κ.α αλλά μία ιστο­ρι­κή κατη­γο­ρία, που η κοι­νω­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα μπο­ρεί να αλλα­χτεί από αυτήν, αλλά­ζο­ντας ταυ­τό­χρο­να και αυτή.
  2. Ο Κ. Μαρξ τόνι­ζε παρα­στα­τι­κά « Ο τρό­πος παρα­γω­γής της υλι­κής ζωής  προσ­διο­ρί­ζει την κοι­νω­νι­κή, την πολι­τι­κή και πνευ­μα­τι­κή ζωή γενι­κά. Δεν είναι η συνεί­δη­ση των ανθρώ­πων που καθο­ρί­ζει τον κοι­νω­νι­κό τους είναι. Αντί­θε­τα το κοι­νω­νι­κό τους είναι καθο­ρί­ζει τη συνεί­δη­σή τους». Καθώς και ότι «η ουσία (η ανθρώ­πι­νη δηλα­δή) δεν είναι αφαί­ρε­ση εσω­τε­ρι­κή στο  ξεχω­ρι­στό άτο­μα. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι το σύνο­λο των κοι­νω­νι­κών το σχέ­σε­ων». Δηλα­δή οι κοι­νω­νι­κές συν­θή­κες έκα­ναν τους ανθρώ­πους αυτούς που είναι αλλά και οι άνθρω­ποι είναι αυτοί που μέσα από την κοι­νω­νι­κή τους ζωή δια­μόρ­φω­σαν τις συν­θή­κες οι οποί­ες την ίδια στιγ­μή τους δια­μόρ­φω­σαν. Η βιο­λο­γι­κή φύση του ανθρώ­που ναι μεν δεν μετα­βλή­θη­κε ριζι­κά στη διάρ­κεια παρου­σί­ας του ανθρώ­που στη γη, όμως και πολ­λά από τα βιο­λο­γι­κά χαρα­κτη­ρι­στι­κά τρο­πο­ποι­ή­θη­καν τα εκα­τομ­μύ­ρια αυτά χρό­νια. Η πεί­να είναι πεί­να έγρα­φε ο Μαρξ, αλλιώς όμως ικα­νο­ποιεί­ται με ψημέ­νο κρέ­ας και μαχαί­ρι και αλλιώς με άψη­το κρέ­ας, μόνο με χέρια ή με  δόντια. Παρά τους ισχυ­ρι­σμούς του Κ. Μητσο­τά­κη η ανι­σό­τη­τα δεν είναι εγγραμ­μέ­νη στο ανθρώ­πι­νο DNA
  3. Η οικο­δό­μη­ση της σοσια­λι­στι­κή κοι­νω­νί­ας στην ΕΣΣΔ και αλλού, παρά τις τρο­με­ρά αντί­ξο­ες συν­θή­κες, τα λάθη και τις αδυ­να­μί­ες είχε ουσια­στι­κά απο­τε­λέ­σμα­τα για την ανθρω­πό­τη­τα, για τους λαούς. Απέ­δει­ξε ότι μπο­ρεί και πρέ­πει να οικο­δο­μη­θεί μια άλλη κοι­νω­νία που θα ξεπερ­νά την καπι­τα­λι­στι­κή βαρ­βα­ρό­τη­τα. Ότι αυτή (η καπι­τα­λι­στι­κή κοι­νω­νία) δεν μπο­ρεί να γίνει κοι­νω­νία της «ισό­τη­τας, της αδελ­φό­τη­τας και της δικαιο­σύ­νης» όπως ήταν τα συν­θή­μα­τα της Γαλ­λι­κής Αστι­κής Επα­νά­στα­σης, αλλά παρα­μέ­νει μια κοι­νω­νία της γενι­κευ­μέ­νης βαρ­βα­ρό­τη­τας σημα­δε­μέ­νη με την φτώ­χεια, την ανερ­γία, τους πολέ­μους, την ανθρώ­πι­νη αλλο­τρί­ω­ση, την κατα­στρο­φή της φύσης κ.α Όπως έλε­γε πετυ­χη­μέ­να ο Κ. Μαρξ η καπι­τα­λι­στι­κή κοι­νω­νία έχει μετα­τρέ­ψει τον άνθρω­πο σε άγριο ζώο «ζώο μολυ­σμέ­νο από την μολυ­σμέ­νη ανά­σα του πολι­τι­σμού». Είναι επο­μέ­νως ουτο­πι­κό να πιστεύ­ει κανείς ότι ο καπι­τα­λι­σμός μπο­ρεί να είναι κοι­νω­νία «ισό­τη­τας» ή έστω με αμβλυμ­μέ­νες ταξι­κές ανι­σό­τη­τες. Αντί­θε­τα, με όσα μείγ­μα­τα αστι­κής δια­χεί­ρι­σης και αν εφαρ­μο­στούν η κοι­νω­νι­κή ανι­σό­τη­τα θα μεγα­λώ­νει, ο πλού­τος θα συγκε­ντρώ­νε­ται σε ολο­έ­να και λιγό­τε­ρα χέρια και η εξα­θλί­ω­ση από­λυ­τη και σχε­τι­κή θα αυξάνει.
  4. Ιδε­ο­λο­γι­κές αντι­λή­ψεις όπως αυτές του Κ. Μητσο­τά­κη, περί αναλ­λοί­ω­της ανθρώ­πι­νης φύσης, περί αντί­θε­σης της ισό­τη­τας με αυτήν, απλά χρη­σι­μο­ποιού­νται ενά­ντια σε κάθε προ­σπά­θεια υπέρ­βα­σης της καπι­τα­λι­στι­κής κοι­νω­νί­ας. Καλ­λιερ­γεί σε τελευ­ταία ανά­λυ­ση την μοι­ρο­λα­τρία αλλά και τον «κοι­νω­νι­κό δαρ­βι­νι­σμό». Η «ανθρώ­πι­νη φύση» είναι συμ­βα­τή με τον σοσια­λι­σμό, με την κοι­νω­νία δηλα­δή χωρίς εκμε­τάλ­λευ­ση ανθρώ­που από άνθρω­πο, χωρίς ανι­σό­τη­τες και ταξι­κές διαι­ρέ­σεις. Εξάλ­λου ιστο­ρι­κά έχει απο­δει­χτεί ότι η ιστο­ρία βαρ­βα­ρό­τη­τας των ταξι­κών κοι­νω­νιών δενό­ταν πάντα με την ιστο­ρία ηρω­ι­σμών ‚αυτο­θυ­σί­ας και αλλη­λεγ­γύ­ης. Η βαρ­βα­ρό­τη­τα της δου­λεί­ας, πήγαι­νε μαζί με τον Σπάρ­τα­κο και τις εξε­γέρ­σεις των δού­λων. Η βαρ­βα­ρό­τη­τα του Ναζι­σμού, με την αυτο­θυ­σία των λαών στην σκλη­ρή πάλη για την συντρι­βή του. Τα όσα ανα­φέ­ρει ο Κ. Μητσο­τά­κης περί «κατάρ­γη­σης της δημο­κρα­τί­ας και των ανθρω­πί­νων δικαιω­μά­των» πέρα από τον γνή­σιο αντι­κο­μου­νι­σμό που έχει ως εκπρό­σω­πος της άρχου­σας τάξης στε­ρού­νται ιστο­ρι­κής τεκμηρίωσης.

Αν κάπου καθη­με­ρι­νά κατα­πα­τού­νται  τα στοι­χειώ­δη δημο­κρα­τι­κά και κοι­νω­νι­κά δικαιώ­μα­τα (ακό­μη και αυτά που προ­βλέ­πο­νται από τα διά­φο­ρα αστι­κά Συντάγ­μα­τα ή δια­κη­ρύ­χτη­καν από τις αστι­κές επα­να­στά­σεις) αυτά συμ­βαί­νουν στα «σύγ­χρο­να» καπι­τα­λι­στι­κά κράτη.

Στις σοσια­λι­στι­κές χώρες ήταν κατο­χυ­ρω­μέ­νο στη πρά­ξη το βασι­κό δικαί­ω­μα κάθε ανθρώ­που να ζει με αξιο­πρέ­πεια αυτός και τα παι­διά έχο­ντας εξα­σφα­λι­σμέ­νη δου­λειά, δωρε­άν υγεία, ασφά­λι­ση, δωρε­άν παι­δεία, δια­κο­πές, πρό­σβα­ση στον πολι­τι­σμό και αθλη­τι­σμό κ.α. Φυσι­κά δεν υπήρ­χαν άλλα «ανθρώ­πι­να  δικαιώ­μα­τα» όπως η εκμε­τάλ­λευ­ση ανθρώ­που από άνθρω­πο, η φυλε­τι­κή, εθνι­κή και θρη­σκευ­τι­κή διά­κρι­ση, η προ­πα­γάν­δα του πολέ­μου κ.α.

Ας είναι βέβαιος ο Κ. Μητσο­τά­κης ότι ο καπι­τα­λι­σμός δεν είναι η τελευ­ταία βαθ­μί­δα ανά­πτυ­ξης της κοι­νω­νί­ας. Η βαρ­βα­ρό­τη­τα δεν μπο­ρεί να είναι το μέλ­λον της ανθρω­πό­τη­τας. Η κοι­νω­νία «των ελεύ­θε­ρων και ελεύ­θε­ρα συνε­ται­ρι­σμέ­νων παρα­γω­γών» δεν είναι ουτο­πία αλλά ιστο­ρι­κή ανθρώ­πι­νη δυνα­τό­τη­τα και θα φρο­ντί­σου­με να την κάνου­με πρά­ξη χαλώ­ντας τα όνει­ρα του κάθε Κ. Μητσο­τά­κη και της τάξης που εξυπηρετεί!

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο