Η ανταρσία των ναυτών στο Κίελο το 1918 σήμανε την έναρξη της Γερμανικής Νοεμβριανής Επανάστασης

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της //

Η Γερ­μα­νι­κή Επα­νά­στα­ση του Νοεμ­βρί­ου ξεκί­νη­σε από την ανταρ­σία του γερ­μα­νι­κού στό­λου στο Κίε­λο στις 3 Νοεμ­βρί­ου, εξα­πλώ­θη­κε στις δυνά­μεις του στρα­τού και οδή­γη­σε στην εργα­τι­κή εξέ­γερ­ση του 1918.

Οι ναύ­τες του Κιέλου

Το βρά­δυ της 29 Οκτω­βρί­ου 1918 η Ναυ­τι­κή διοί­κη­ση απο­φά­σι­σε να πλεύ­σει ο στό­λος και να συνα­ντή­σει τον βρε­τα­νι­κό στό­λο σε μια τελι­κή σύγκρου­ση στη Βόρεια θάλασ­σα. Οι ναύ­τες στα πολε­μι­κά πλοία Wilhelmshaven και “Κιέ­λο” στις 3 Νοεμ­βρί­ου αρνή­θη­καν να υπα­κού­σουν στις εντο­λές και ξεκί­νη­σαν ανταρ­σία. Κατέ­λα­βαν τα πλοία και ανή­ψω­σαν την κόκ­κι­νη σημαία. Σύντο­μα την εξέ­γερ­ση ακο­λού­θη­σαν και οι λιμε­νερ­γά­τες στα Ναυ­πη­γεία του Πολε­μι­κού Ναυ­τι­κού και στις στρα­τιω­τι­κές μονά­δες που φρου­ρού­σαν τα λιμά­νια. Στις 4 Νοεμ­βρί­ου το Κίε­λο ήταν στα χέρια των επαναστατών.

Ήδη στις 6 Νοεμ­βρί­ου, η επα­νά­στα­ση είχε εξα­πλω­θεί στο δυτι­κό μέτω­πο και σύντο­μα στις μεγά­λες πόλεις και τα λιμά­νια της Γερμανίας.

Στις 7 Νοεμ­βρί­ου η Βαυα­ρία ανα­κη­ρύ­χθη­κε σοσια­λι­στι­κή Δημο­κρα­τία, από το «Το ανε­ξάρ­τη­το Σοσια­λι­στι­κό Κόμ­μα». Ο ηγέ­της του Κουρτ Άισ­νερ δήλω­σε ότι σε αντί­θε­ση με την μπολ­σε­βι­κι­κή επα­νά­στα­ση στη Ρωσία η ιδιω­τι­κή ιδιο­κτη­σία θα προ­στα­τεύ­ο­νται από τη νέα κυβέρνηση.

Οπλι­σμέ­νοι εργά­τες στο Βερολίνο

Εκα­το­ντά­δες χιλιά­δες κάτοι­κοι του Βερο­λί­νου βγή­καν στους δρό­μους σε δια­μαρ­τυ­ρία κατά του στρα­τιω­τι­κού καθε­στώ­τος. Η κυβέρ­νη­ση κατέρ­ρευ­σε όταν οι μονά­δες των στρα­τιω­τών δεν υπά­κουαν πιά τις εντο­λές των αξιω­μα­τι­κών και όχι μόνο δεν ανα­πτύ­χθη­καν ενα­ντί­ον των δια­δη­λω­τών αλλά συντά­χθη­καν μαζί τους.

Προ­κει­μέ­νου να σώσουν το κρά­τος τους, δόθη­κε η εντο­λή από τους παρά τον Αυτο­κρά­το­ρα, στον Σοσιαλ­δη­μο­κρά­τη Friedrich Ebert να ανα­λά­βει προ­σω­ρι­νά, σαν αρχη­γός του μεγα­λύ­τε­ρου τότε κόμ­μα­τος, όταν ο από­στρα­τος Max von Baden δεν είχε την εμπι­στο­σύ­νη του κοινοβουλίου.

Στις 9 Νοεμ­βρί­ου παραι­τεί­ται ο Αυτο­κρά­το­ρας Vilhelm II και ο Friedrich Ebert ανα­κυ­ρήσ­σει από το παρά­θυ­ρο του κοι­νο­βου­λί­ου την «Δημο­κρα­τία της Γερ­μα­νί­ας» για να ηρε­μή­σει τα πνεύματα.

Ο Ebert ασκεί την ηγε­σία ζητώ­ντας την υπο­στή­ρι­ξη των νεο­συ­στα­θέ­ντων συμ­βου­λί­ων εργα­ζο­μέ­νων και στρα­τιω­τών. Είναι μια περί­ο­δος που τα συμ­βού­λια βρί­σκο­νται ανά­με­σα στην επιρ­ροή των σοσιαλ­δη­μο­κρα­τών και των κομμουνιστών.

Ο Ebert με παρα­σκη­νια­κές ενέρ­γειες κατορ­θώ­νει να κερ­δί­σει την υπο­στή­ρι­ξη μιας στρα­τιω­τι­κής μονά­δας στο Βερο­λί­νο, την 4. Jägerbataillon και αισθά­νε­ται πως

Μνη­μείο της εξέ­γερ­σης των Ναυτών

μπο­ρεί να δια­σφα­λί­σει την εξου­σία του καθώς έχει και την υπο­στή­ρι­ξη της εφη­με­ρί­δας Vorwärts μέσω της οποί­ας επι­κοι­νω­νού­σε ενα­ντί­ον των κομμουνιστών.

Δεν στέ­κε­ται όμως μόνο σαυ­τό. Ζητά την βοή­θεια της Στρα­τιω­τι­κής ηγε­σί­ας του δυτι­κού μετώ­που του Α’Παγκοσμίου με την δικαιο­λο­γία «του φόβου του εμφυ­λί­ου πολέ­μου και της διά­λυ­σης του Κράτους».

Στέλ­νει τον έμπι­στο του Gustav Noske που γίνε­ται αρχη­γός, φιλι­κού προς την Σοσια­δη­μο­κρά­τι­κη κυβέρ­νη­ση στρα­τιω­τι­κού σώμα­τος γύρω και έξω από το Βερο­λί­νο. Η ηγε­σία της Αυτο­κρα­το­ρι­κής Στρα­τιω­τι­κής πολε­μι­κής μηχα­νής είναι πια κάτω από τον έλεγ­χο των Σοσιαλδημοκρατών.

Συμ­μα­χούν ενά­ντια στον επα­να­στα­τη­μέ­νο λαό και στους κομ­μου­νι­στές. Έτσι μπο­ρούν να αντι­με­τω­πί­σουν την έναρ­ξη της σοσια­λι­στι­κής επα­νά­στα­σης των Σπαρ­τα­κι­στών στο Βερο­λί­νο τον Γενά­ρη του 1919 και να την καταστείλουν.

Ο Karl Liebknecht μιλά­ει σε συγκέ­ντρω­ση στο Βερο­λί­νο στις 9 Νοεμ­βρί­ου 1918

Οι αρχη­γοί της επα­νά­στα­σης Karl Liebknecht, Leo Jogiches och Rosa Luxemburg συλαμ­βά­νο­νται στις 13 Γενά­ρη και εκτε­λού­νται. Ο αστι­κός νόμος και η τάξη έχει αποκατασταθεί.

Την άνοι­ξη δια­λύ­ε­ται η «Σοσια­λι­στι­κή Δημο­κρα­τία της Βαυα­ρί­ας» και το αστι­κό καθε­στώς στις 11 Αυγού­στου του 1919 ανα­κυ­ρύ­σει την Δημο­κρα­τία της Βαϊ­μά­ρης με την υπο­γρα­φή νέου συντάγματος.

Είναι αδύ­να­τον μέσα σε λίγες γραμ­μές να περι­γρά­ψει κανείς το μεγα­λείο του ξεση­κω­μού της ηρω­ι­κής αυτής προ­λε­τα­ρια­κής εξέ­γερ­σης, τον ηρω­ι­σμό του λαού των στρα­τιω­τών και ναυ­τών. Όπως είναι και λίγες οι γραμ­μές για να περι­γρά­ψει κανείς την προ­δο­σία της Σοσια­δη­μο­κρα­τί­ας που έγι­νε θεμα­το­φύ­λα­κας του καπι­τα­λι­σμού αλλά και δολο­φό­νος των επα­να­στα­τών. Τα ίδια άλλω­στε θα επα­να­λά­βει και στην άνο­δο του Χίτλερ και στο ματο­κύ­λι­σμα όλου του πλανήτη.

Επι­φα­νείς ιστο­ρι­κοί και επα­να­στά­τες έχουν γρά­ψει για τα γεγο­νό­τα και τις λεπτο­μέ­ρειές τους σε πάρα πολ­λά βιβλία και έχουν κάνει έγκυ­ρες ιστο­ρι­κές έρευ­νες βγά­ζο­ντας και τα ανά­λο­γα συμπεράσματα.

Το σημε­ρι­νό σημεί­ω­μα, δεν έχει σκο­πό να υπο­κα­τα­στή­σει την ιστο­ρι­κή επι­στη­μο­νι­κή έρευ­να. Ο σκο­πός του είναι να απο­δώ­σει Τιμή και δόξα στους τίμιους και ένδο­ξους Γερ­μα­νούς Επαναστάτες. 

Πάνος Αλεπλιώτης

Εργά­στη­κε σαν γεω­λό­γος, περι­βαλ­λο­ντο­λό­γος και χωρο­τά­κτης στην Ελλά­δα και στην Σου­η­δία. Δημο­τι­κός σύμ­βου­λος Πυλαί­ας Θεσ­σα­λο­νί­κης 87/90 και 99/2002. Αντι­δή­μαρ­χος Πυλαί­ας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000.