Επιμέλεια Παναγιώτης Μανιάτης //
Oι El Lissitzky και Ehrenburg συνεργάστηκαν το 1922 και κυκλοφόρησαν ένα βραχύβιο τρίγλωσσο περιοδικό με το όνομα Veshch/Gegenstand/Objet. Σκοπός τους ήταν η διεπαφή καλλιτεχνικών κινημάτων της μετεπαναστατικής Ρωσίας με αντίστοιχα της Δύσης. Αισθητικά κινούνταν μεταξύ Σουπρεματισμού και Κονστρουκτιβισμού και στο μανιφέστο τους εξηγούν ότι το όνομα ”αντικείμενο” επελέγη γιατί ”για μας, η τέχνη δεν είναι τίποτε άλλο παρά δημιουργία νέων «αντικειμένων»”. Η δήλωση δημοσιεύθηκε στο περιοδικό De Stijl, V, no 4, Άμστερνταμ, 1922.
- Έρχομαι εδώ ως αντιπρόσωπος του περιοδικού Veshch/Gegenstand/Objet, το οποίο αντιπροσωπεύει ένα νέο τρόπο σκέψης και ενώνει τους ηγέτες της νέας τέχνης σε όλες σχεδόν τις χώρες.
- Η σκέψη μας χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια να απομακρυνθούμε από την παλιά υποκειμενική, μυστικιστική αντίληψη του κόσμου και να δημιουργήσουμεμια στάση καθολικότητας – σαφήνειας – πραγματικότητας.
- Το ότι αυτός ο τρόπος σκέψης είναι πραγματικά διεθνής μπορεί να το δει κανείς από το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της επταετούς περιόδου της απόλυτης απομόνωσης της Ρωσίας από τον έξω κόσμο, επιτεθήκαμε στα ίδια προβλήματα με τους φίλους μας εδώ στη Δύση, χωρίς καμιά γνώση τους. Στη Ρωσία δώσαμε μια σκληρή αλλά καρποφόρα μάχη για να πραγματοποιήσουμε τη νέα τέχνη πάνω σε ένα ευρύ κοινωνικό και πολιτικό μέτωπο.
- Κάνοντάς το μάθαμε ότι η πρόοδος στην τέχνη είναι δυνατή μόνο σε μια κοινωνία η οποία έχει αλλάξει εντελώς την κοινωνική δομή της.
- Με την πρόοδο εννοούμε εδώ την απελευθέρωση της τέχνης από το ρόλο της ως στολίδι και διακόσμηση, από την ανάγκη να ικανοποιηθούν τα αισθήματα των λίγων. Πρόοδος σημαίνει να αποδεικνύεις και να εξηγείς ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να δημιουργήσει. Δεν έχουμε καμια σχέση με αυτούς που υπηρετούν την τέχνη σαν ιερείς σε μονή.
- Η νέα τέχνη ιδρύθηκε όχι σε μια υποκειμενική, αλλά σε μια αντικειμενική βάση. Αυτή, όπως και η επιστήμη, μπορεί να περιγραφεί με ακρίβεια και είναι από τη φύση της κατασκευαστική. Ενώνει όχι μόνο την καθαρή τέχνη, αλλά όλους εκείνους που στέκονται στο σύνορο της νέας κουλτούρας. Ο καλλιτέχνης είναι σύντροφος στο σπουδαστή, στο μηχανικό, και στον εργάτη.
- Μέχρι τώρα η νέα τέχνη δεν είναι πάντοτε κατανοητή· δεν είναι μόνο η κοινωνία που την παρερμηνεύει, αλλά ακόμα πιο επικίνδυνα, παρερμηνεύεται και από εκείνους που αυτοαποκαλούνται προοδευτικοί καλλιτέχνες.
- Για να καταπολεμήσουμε αυτή την κατάσταση πρέπει να γίνουμε μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου ώστε να μπορούμε πραγματικά να αντεπιτεθούμε. Ουσιαστικά αυτή είναι η μάχη που μας ενώνει. Αν ο σκοπός μας ήταν να υπερασπιστούμε μόνο τα υλικά συμφέροντα μιας ομάδας ανθρώπων που λέγονται καλλιτέχνες, δεν θα χρειαζόμασταν άλλη ένωση, γιατί ήδη υπάρχουν διεθνείς ενώσεις για τους ζωγράφους, τους διακοσμητές, και τους βερνικωτές και επαγγελματικά ανήκουμε σε αυτές.
- ΚΑΛΟΥΜΕ* ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΜΙΑΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΩΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ. Για μια ακόμα φορά η τέχνη θα επιστρέψει στον προηγούμενό της ρόλο. Για μια ακόμα φορά θα βρούμε ένα συλλογικό δρόμο σύνδεσης του έργου του καλλιτέχνη με το παγκόσμιο.
*Διασταύρωση από το βιβλίο The Struggle for utopia: Rodchenko, Lissitzky, Moholy-Nagy, 1917–1946, καθώς το regard έχει πολλές σημασίες.