Επιμέλεια Πάνος Αλεπλιώτης //
Στα Νησιά Φερόες της Δανίας, η παράδοση της φαλαινοθηρίας που κρατάει εδώ και 100 χρόνια ξεκίνησε στις αρχές του Ιούνη.
“Τα νερά του κόλπου Torshavn μετατράπηκαν σε μια θάλασσα με βαθύ κόκκινο χρώμα” γράφει η Mintpress.
Είναι το αίμα από 130–150 φάλαινες και 10–20 λευκά δελφίνια που σκοτώθηκαν στο ετήσιο μαζικό κυνήγι.
Η καλοκαιρινή εξόρμηση φτάνει τον αριθμό των θανάτων θαλάσσιων θηλαστικών σε περίπου 500 φέτος, στα πλαίσια μιας παλιάς παράδοσης που ονομάστηκε Grindadráp από την τοπική Δανέζικη κοινότητα.
Περίπου 800 φάλαινες σκοτώνονται ετησίως από τους κατοίκους των Νήσων Φερόε για να ικανοποιήσουν την “ιστορική” φυσική διατροφή τους που αποτελείται από το κρέας και το λίπος των θαλάσσιων θηλαστικών.
Κάθε φάλαινα παρέχει αρκετές εκατοντάδες κιλά κρέατος στους ντόπιους, των οποίων οι κυνηγετικές δραστηριότητες είναι ομαδική δράση και τα αλιεύματα μοιράζονται μεταξύ των ντόπιων χωρίς καμία ανταλλαγή μετρητών, σύμφωνα με το περιοδικό Condé Nast Traveler.
Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών και εμπορίου της Δανίας, Páll Nolsøe, δηλώνει στο Metro UK:
“Η φαλαινοθηρία είναι ένα φυσικό μέρος της ζωής των Φερόε. Εδώ και πολλά χρόνια αναγνωρίζεται διεθνώς ότι ο αριθμός φαλαινών που αλιεύονται στις Νήσους Φερόε δεν εγκυμονεί κινδύνους για το είδος”.
Η παράδοση αυτή είναι ένα μόνο παράδειγμα ότι οι ντόπιοι βασίζονται σε αυτά που προσφέρει η τοπική φύση παρά στην βιομηχανική γεωργία και στα τρόφιμα που προέρχονται από εργοστασιακά αγροκτήματα.
Η επιχείρηση γίνεται με βάρκες που περικλείουν τις φάλαινες που ζουν κοντά στον κόλπο, όταν πλησιάζουν στην στεριά.
Γάντζοι εισάγονται στους φυσητήρες των φαλαινών για να τις τραβήξουν προς την βάρκα, κατόπιν χρησιμοποιούνται καμάκια για να διαπεράσουν το κεφάλι τους κόβοντας έτσι όλη τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. Μέσα σε δευτερόλεπτα, η φάλαινα είναι νεκρή.
Ένα ολόκληρο κοπάδι από φάλαινες μπορεί να σκοτωθεί σε λιγότερο από δέκα λεπτά, επειδή ολόκληρη η κοινότητα είναι διαθέσιμη και βοηθάει στο κυνήγι.
Παράλληλα, υπάρχουν αντιδράσεις από οικολογικά κινήματα εναντίον της αλίευσης ζητώντας την απαγόρευση του κυνηγιού δελφινιών και μικρών φαλαινών σε χώρες όπου η παράδοση είναι ευρέως διαδεδομένη, όπως στην Ιαπωνία και στα Νησιά Φερόες.
Οι ντόπιοι εξακολουθούν να υπερασπίζονται το δικαίωμα της κοινότητάς τους να συνεχίσουν την παράδοση, όπως γίνεται σαφές στην τουριστική ιστοσελίδα “Επισκεφθείτε τα νησιά Φερόε”, που αναφέρει:
“Οι Φερόες τρώνε το κρέας της φάλαινας και χρησιμοποιούν το λάδι τους από την πρώτη εγκατάστασή τους πριν από έναν αιώνα.
Σήμερα, όπως και στο παρελθόν, το κυνήγι φαλαινών είναι μια κοινωνική δραστηριότητα ανοιχτή σε όλους, ενώ είναι καλά οργανωμένη σε κοινοτικό επίπεδο και ρυθμίζεται από τους εθνικούς νόμους.
Εκτιμάται ότι υπάρχουν 778.000 φάλαινες στην περιοχή του Βορειοανατολικού Ατλαντικού.
Περίπου 100.000 ζουν κοντά στις Νήσους Φερόε, και οι κάτοικοί τους κυνηγούν κατά μέσο όρο μόνο 800 φάλαινες ετησίως.
Το κρέας και το λίπος από το κυνήγι κατανέμονται εξίσου μεταξύ αυτών που έχουν συμμετάσχει. ”
Τα αλιεύματα φαλαινών καταγράφονται αυστηρά και ρυθμίζονται από τις αρχές, οι οποίες επιμένουν ότι η μέθοδος κυνηγιού δεν είναι σκληρή και ότι το διεθνές δίκαιο επιτρέπει την εφαρμογή αυτής της μεθόδου αλίευσης.
Ωστόσο, οι αρχές δημόσιας υγείας έχουν επίσης προειδοποιήσει ότι τα υψηλά επίπεδα υδραργύρου και οι ανθεκτικοί οργανικοί ρύποι μπορούν να καταστήσουν το κρέας επικίνδυνο για την υγεία και ενέχουν κίνδυνο για την πνευματική και νευρολογική ανάπτυξη όσων το καταναλώνουν.
Η τοξικότητα του κρέατος, που προκαλείται από την βιομηχανική ρύπανση στο περιβάλλον και στη συνέχεια καταλήγει στις φάλαινες, μπορεί να αποτελέσει το πιο καθοριστικό επιχείρημα κατά της συνέχισης της φαλαινοθηρίας στα νησιά Φερόες.
Παράδοση και διαβίωση ή μαζική εξόντωση;
Ένα ερώτημα που οι κάτοικοι των Νήσων Φερόες το απαντούν σαν μια ανάγκη διαβίωσης και οι οικολόγοι σαν μια σφαγή. Οι εικόνες προδιαθέτουν αρνητικά αλλά απεικονίζουν ταυτόχρονα μια πραγματικότητα που για τους ντόπιους είναι συνηθισμένη και για τους υπόλοιπους βάρβαρη.
Εργάστηκε σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης στην Ελλάδα και στην Σουηδία. Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000.