Η μπαλάντα της φυλακής

Γρά­φει ο Βασί­λης Κρί­τσας //

Σημειώ­σεις με αφορ­μή μια παράσταση

Οι σκλη­ροί ροκ ήχοι μοιά­ζουν να συμπλη­ρώ­νουν την απάν­θρω­πη καθη­με­ρι­νό­τη­τα της φυλα­κής, που αν δεν κατα­φέ­ρει να σε κάνει να κυλι­στείς στο χώμα και να σέρ­νε­σαι σαν ερπε­τό, τάχα για να αναρ­ρι­χη­θείς, μπο­ρεί να σε κάνει κι επα­να­στά­τη. Η ροκ μου­σι­κή, στην κυριο­λε­ξία της λέξης, παρα­πέ­μπει στα βρά­χια κι αυτά με τη σει­ρά τους στον Προ­μη­θέα, σαν το στρα­τιώ­τη του έργου, όταν τον έδε­σαν από τα χέρια, με σχοι­νιά που ξεκι­νού­σαν από τους δύο τοί­χους, διό­τι δε συνε­μορ­φώ­θη προς τας υπο­δεί­ξεις. Και δεν είναι τυχαίο πως ο Προ­μη­θέ­ας Δεσμώ­της ήταν ένα από τα αγα­πη­μέ­να έργα των εξό­ρι­στων και των φυλα­κι­σμέ­νων αγω­νι­στών στα ξερο­νή­σια και τα μπουντρούμια.

Στη φυλα­κή όμως δεν κατα­λή­γουν μονά­χα ήρω­ες αλλά και τα θύμα­τα. Θύμα­τα του ίδιου συστή­μα­τος που θερί­ζει ανθρώ­πους, λες και είναι στά­χυα, και ρίχνει τις ζωές τους στον πάτο της θάλασ­σας, ακό­μα κι αν κατα­φέ­ρουν τελι­κά να δια­σχί­σουν το Αιγαίο. Η φυλα­κή αλλά­ζει μορ­φές και μπο­ρεί να είναι το περι­βάλ­λον, το επάγ­γελ­μά μας, ο ίδιος μας ο εαυ­τός ως ένα βαθ­μό, που τεί­νει να συνη­θί­ζει, αντί να εξε­γερ­θεί και να δια­λέ­ξει το δρό­μο της ανυ­πα­κο­ής, αυτής της “προ­πα­το­ρι­κής αρε­τής του ανθρώ­που, που γεν­νά­ει την πρό­ο­δο και την επα­νά­στα­ση”. Αλλά κυρί­ως είναι η σάπια, εκμε­ταλ­λευ­τι­κή κοι­νω­νία, μικρο­γρα­φία της οποί­ας είναι και η φυλα­κή. Όπως λέει ο Μοντε­χρή­στος του Αρκά στον Ισοβίτη:
‑Ξέρεις κάτι; Γα μένα η φυλα­κή είναι ολό­κλη­ρος ο κόσμος, αλλά για σένα ολό­κλη­ρος ο κόσμος είναι μια φυλακή!

Κι αν θέλει να ξεφύ­γει από αυτά τα δεσμά ο κόσμος, πρέ­πει να αλλά­ξει τον κόσμο, την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που μας περι­βάλ­λει, για να αλλά­ξει και αυτός μαζί της, να σπά­σει τις αλυ­σί­δες του, για­τί έτσι κι αλλιώς μόνο αυτές έχει να χάσει. Αλλά αν τις κρα­τή­σει και δεν αντι­δρά­σει, χάνει την αξιο­πρέ­πεια και την ελπί­δα του.
Κάτι νεκρό μέσα στα στή­θια μας
ήταν η ελπί­δα, που είχε μέσα μας πεθάνει
(Από την “μπα­λά­ντα της φυλα­κής του Ρέντινγκ” του Όσκαρ Ουάιλντ)

Πρέ­πει ο καθέ­νας από εμάς να σπά­σει τα δεσμά, φανε­ρά και αόρα­τα, που μας κρα­τά­νε σκλά­βους, ως ένα βαθ­μό με τη δική μας θέλη­ση ή μάλ­λον συναί­νε­ση. Κι αυτό δε θα το πετύ­χει κανείς μόνος του, αλλά συλ­λο­γι­κά, σαν Κολεκτίβα
“Ποτέ μόνος. Βρες τον τρό­πο”, όπως έλε­γε και το χαρ­τά­κι, που μοι­ρα­ζό­ταν στους θεα­τές κατά την είσο­δό τους.

Υγ: η αυλαία έπε­σε χτες στο ίδρυ­μα Μιχά­λη Κακο­γιάν­νη, αλλά ο κύκλος της ξεχω­ρι­στής και πρω­το­πο­ρια­κής μου­σι­κο­θε­α­τρι­κής παρά­στα­σης του Τάσου Μπε­κιά­ρη πιθα­νό­τα­τα θα συνε­χι­στεί σε κάποια άλλη σκη­νή, ή και εκτός πρω­τεύ­ου­σας σε άλλες πόλεις της Ελλά­δας. Συνε­πώς, όσοι δεν προ­λά­βα­τε να εξα­σφα­λί­σε­τε ένα εισι­τή­ριο και να την παρα­κο­λου­θή­σε­τε, θα έχε­τε κι άλλες ευκαιρίες.