Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Η στάση του KKE στον αντίποδα των αστικών κομμάτων μπροστά στις ανατροπές την περίοδο 1990–1991

Συνέντευξη της Αλέκας Παπαρήγα, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ, στον «Ριζοσπάστη» στο πλαίσιο αφιερώματος για τα 30 χρόνια από την διάλυση της ΕΣΣΔ.

– Τα αστι­κά κόμ­μα­τα πανη­γύ­ρι­σαν όταν η κόκ­κι­νη σημαία κατέ­βη­κε από το Κρεμ­λί­νο. Ποιες ήταν οι βασι­κές δια­κη­ρύ­ξεις τους την επο­χή εκείνη;

– Επι­βε­βαί­ω­σαν το ταξι­κό τους μίσος και φόβο απέ­να­ντι στην εργα­τι­κή τάξη, στην πλειο­ψη­φία του εργα­ζό­με­νου λαού. Φαι­νο­με­νι­κά προ­βλή­θη­κε μια ποι­κι­λία από­ψε­ων, από τον έξαλ­λο αντι­κομ­μου­νι­στι­κό πανη­γυ­ρι­σμό, έως την ανά­πτυ­ξη ενός δήθεν σοβα­ρού προ­βλη­μα­τι­σμού γύρω από τη διά­λυ­ση της ΕΣΣΔ. Υπο­στη­ρί­χθη­κε ότι ο καπι­τα­λι­σμός είναι το τελευ­ταίο και αιώ­νιο (εκμε­ταλ­λευ­τι­κό) σύστη­μα, άρα οι λαοί δεν έχουν λόγο να ανα­ζη­τούν μια νέα κοι­νω­νία, χωρίς εκμε­τάλ­λευ­ση ανθρώ­που από άνθρωπο.

Μια κατη­γο­ρία από­ψε­ων υπο­στή­ρι­ζε ότι οι λαοί ανέ­τρε­ψαν ένα στυ­γνό δικτα­το­ρι­κό — γρα­φειο­κρα­τι­κό σύστη­μα. Μια άλλη κατη­γο­ρία πρό­βαλ­λε ότι ο σοσια­λι­σμός «κατέρ­ρευ­σε» για­τί ήταν μια ουτο­πία που ερχό­ταν σε αντί­θε­ση «με την ανθρώ­πι­νη φύση». Ταυ­τό­χρο­να, όλοι τους δια­βε­βαί­ω­ναν ότι τώρα πια η ανθρω­πό­τη­τα μπαί­νει σε έναν νέο δρό­μο, όπου καταρ­γεί­ται ο πόλε­μος, για­τί τάχα τη στρα­τιω­τι­κο­ποί­η­ση και τον πόλε­μο τα προ­κα­λού­σε ο σοσια­λι­σμός, ότι θα κερ­δί­σει τάχα η ειρή­νη και ότι οι νέες τεχνο­λο­γί­ες θα κατα­κλύ­σουν όλα τα πεδία της ανθρώ­πι­νης ευδαι­μο­νί­ας και των δικαιωμάτων.

Αμέ­σως μετά τη νίκη της αντε­πα­νά­στα­σης και το επα­κό­λου­θο καπι­τα­λι­στι­κό πισω­γύ­ρι­σμα, ξεκί­νη­σε ένας νέος κύκλος ιμπε­ρια­λι­στι­κών πολέ­μων και επεμ­βά­σε­ων, ενώ ο κύκλος της καπι­τα­λι­στι­κής οικο­νο­μι­κής κρί­σης στην πορεία ξέσπα­σε με μεγα­λύ­τε­ρο συγ­χρο­νι­σμό, αγκα­λιά­ζο­ντας έναν σημα­ντι­κό αριθ­μό καπι­τα­λι­στι­κών κρα­τών και μάλι­στα των πιο ισχυ­ρών. Ενας νέος γύρος ενδοϊ­μπε­ρια­λι­στι­κών αντι­θέ­σε­ων και αντα­γω­νι­σμών ανα­πτύ­χθη­κε, ακό­μα πιο ωμός και σκλη­ρός, για το ποιος θα διεισ­δύ­σει στις νέες καπι­τα­λι­στι­κές αγο­ρές. Προ­έ­κυ­ψαν αλλα­γές συνό­ρων, δια­σπά­σεις κρα­τών, προ­σαρ­τή­σεις, ένο­πλες εθνο­τι­κές αντι­θέ­σεις, όλα αυτά δηλα­δή που ζού­με και σήμερα.

Εννο­εί­ται ότι οι κοι­νω­νι­κές κατα­κτή­σεις που απο­λάμ­βα­ναν οι λαοί των σοσια­λι­στι­κών χωρών άρχι­σαν να ξηλώ­νο­νται, έως την πλή­ρη ανα­τρο­πή τους. Υπεν­θυ­μί­ζε­ται το κύμα εκα­το­ντά­δων χιλιά­δων μετα­να­στών από τις Ενω­σια­κές Δημο­κρα­τί­ες της ΕΣΣΔ και τα ευρω­παϊ­κά πρώ­ην σοσια­λι­στι­κά κρά­τη. Δρα­μα­τι­κές, άμε­σες και έμμε­σες, ήταν οι συνέ­πειες και στη ζωή των λαών της καπι­τα­λι­στι­κής Ευρώ­πης. Ούτε μία από τις προ­βλέ­ψεις που έγι­ναν δεν επι­βε­βαιώ­θη­κε, αντί­θε­τα ο καπι­τα­λι­σμός κατέ­βη­κε νέα σκα­λο­πά­τια βαρβαρότητας.

Το πρωτοσέλιδο σύνθημα του «Ριζοσπάστη» ήταν η δική μας αντεπίθεση

– Ο «Ριζο­σπά­στης» βγή­κε με πρω­το­σέ­λι­δο «Ελπί­δα η πάλη των λαών» και σύν­θη­μα «Σύντρο­φοι ΨΗΛΑ ΤΗ ΣΗΜΑΙΑ». Ποιοι παρά­γο­ντες καθό­ρι­σαν σε εκεί­νη την κρί­σι­μη στιγ­μή τη στά­ση του ΚΚΕ;

– Δεν επρό­κει­το για μια συναι­σθη­μα­τι­κή, αμυ­ντι­κή αντί­δρα­ση σε αυτό που μας πονού­σε βαθιά. Ηταν η πεποί­θη­ση ότι αυτή η βαριά ήττα δεν θα οδη­γού­σε στην κατάρ­γη­ση της κοι­νω­νι­κής εξέ­λι­ξης, στην αιώ­νια στα­σι­μό­τη­τα. Πίσω από το σύν­θη­μα βρι­σκό­ταν, έστω ως σπέρ­μα συνεί­δη­σης, ότι η ανα­συ­γκρό­τη­ση του ΚΚΕ θα εδραιω­νό­ταν στην πορεία απο­κα­τά­στα­σης του επα­να­στα­τι­κού του χαρα­κτή­ρα, πράγ­μα που απαι­τού­σε και απο­κα­τά­στα­ση της σωστής σχέ­σης με τη θεω­ρία, την επι­στη­μο­νι­κή, συνε­χή μελέ­τη των εξε­λί­ξε­ων, ώστε τα συμπε­ρά­σμα­τα να εμπλου­τί­ζουν τη θεωρία.

Στα πρώ­τα υπο­χρε­ω­τι­κά μας βήμα­τα ήταν η μελέ­τη της πορεί­ας της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης και της στρα­τη­γι­κής του Κόμ­μα­τος. Εκεί­νη τη στιγ­μή δεν ήταν εύκο­λο να έχου­με πλή­ρη συνεί­δη­ση του περιε­χο­μέ­νου αυτής της μελέ­της, πολύ περισ­σό­τε­ρο δεν έπρε­πε να προ­κα­θο­ρί­σου­με τα συμπεράσματα.

Λίγες μέρες πριν είχαν ολο­κλη­ρω­θεί οι εργα­σί­ες του έκτα­κτου 14ου Συνε­δρί­ου του ΚΚΕ (18–21/12/1991), που έκλει­σε την πόρ­τα στη βαθιά κρί­ση που έζη­σε για τρία χρό­νια το Κόμ­μα, με πυρή­να αν το ΚΚΕ θα συνέ­χι­ζε την αυτο­τε­λή πορεία του ως συνει­δη­τή, οργα­νω­μέ­νη πρω­το­πο­ρία της εργα­τι­κής τάξης που παλεύ­ει για τον σοσια­λι­σμό ή αν θα μεταλ­λα­χτεί σε ένα σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κό κόμ­μα, αρχι­κά ως τάση του «Συνα­σπι­σμού της Αρι­στε­ράς και της Προ­ό­δου» και στη συνέ­χεια αν θα συγκρο­τού­νταν ένας νέος σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κός πόλος, μαζί με τμή­μα­τα του ΠΑΣΟΚ, όπως κάποιοι ευελ­πι­στού­σαν. Το πρω­το­σέ­λι­δο σύν­θη­μα του «Ριζο­σπά­στη» ήταν η δική μας αντεπίθεση.

Στο υπόβαθρο της εσωκομματικής κρίσης στο ΚΚΕ υπήρχε η λαθεμένη στρατηγική του Κόμματος

14osynediokke

Από τις εργα­σί­ες του 14ου Συνε­δρί­ου του ΚΚΕ, που έγι­νε 18 — 21 Δεκέμ­βρη 1991.

– Στις γραμ­μές του ΚΚΕ προη­γή­θη­κε σκλη­ρή δια­πά­λη, με απο­κο­ρύ­φω­μα το 13ο Συνέ­δριο του Κόμ­μα­τος. Πού εστιά­στη­κε η αντι­πα­ρά­θε­ση σχε­τι­κά με την πολι­τι­κή της περεστρόικα;

– Αφο­ρού­σε τον χαρα­κτή­ρα του Κόμ­μα­τος, την ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κή και οργα­νω­τι­κή αυτο­τέ­λειά του. Ανα­πό­σπα­στο μέρος της έγι­νε η στά­ση απέ­να­ντι στην περε­στρόι­κα, η αντί­λη­ψή μας για τον σοσια­λι­σμό. Το σπέρ­μα της εσω­κομ­μα­τι­κής κρί­σης, βέβαια, δεν γεν­νή­θη­κε από την περε­στρόι­κα, προ­ϋ­πήρ­χε σε λαν­θά­νου­σα μορ­φή, αρκε­τά χρό­νια πριν, ιδιαί­τε­ρα μετά την άνο­δο του ΠΑΣΟΚ στη δια­κυ­βέρ­νη­ση. Η περε­στρόι­κα οδή­γη­σε στην εμβά­θυν­ση και όξυν­ση της εσω­κομ­μα­τι­κής δια­πά­λης, τέτοιας που δεν μπο­ρού­σε να λυθεί μέσα από την πραγ­μα­το­ποί­η­ση ενός συνε­δρί­ου, και μάλι­στα με τους όρους που προ­ε­τοι­μά­στη­κε το 13ο.

Το πρό­βλη­μα δεν ήταν μόνο η δια­μόρ­φω­ση δύο βασι­κά αντι­πα­ρα­τι­θέ­με­νων ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κών αντι­λή­ψε­ων, επί­σης για τις αρχές λει­τουρ­γί­ας του Κόμ­μα­τος. Στο υπό­βα­θρο της εσω­κομ­μα­τι­κής κρί­σης υπήρ­χε κάτι πιο σοβα­ρό, η λαθε­μέ­νη στρα­τη­γι­κή του Κόμ­μα­τος, που βεβαί­ως δεν ήταν μόνο ελλη­νι­κή ιδιο­μορ­φία, αλλά δεν έπαυε να απο­τε­λεί και δική μας ευθύνη.

Η οπορ­του­νι­στι­κή ομά­δα αξιο­ποί­η­σε την περε­στρόι­κα και την αστι­κή αντιΚ­ΚΕ επί­θε­ση, υπο­στη­ρί­ζο­ντας έναν «σοσια­λι­σμό τύπου ΠΑΣΟΚ», μηδε­νί­ζο­ντας ή υπο­βι­βά­ζο­ντας εντε­λώς τη μεγά­λη συνει­σφο­ρά του σοσια­λι­σμού στον 20ό αιώ­να, όχι μόνο απέ­να­ντι στους λαούς αυτών των χωρών αλλά και παγκόσμια.

Αρχι­κά η ΚΕ κατέ­λη­ξε σε ένα κεί­με­νο για την περε­στρόι­κα το οποίο συζη­τή­θη­κε εσω­κομ­μα­τι­κά, ξεκι­νώ­ντας από τα τέλη του ’89. Η ΚΕ εκτι­μού­σε ότι η περε­στρόι­κα ήταν «επα­νά­στα­ση μέσα στην επα­νά­στα­ση», ότι «συμ­βάλ­λει στην ανά­πτυ­ξη της περισ­σό­τε­ρης δημο­κρα­τί­ας και του σοσιαλισμού».

Οτι αυτή «μπο­ρού­σε να επη­ρε­ά­σει κρά­τη και κοι­νω­νι­κές οργα­νώ­σεις, κινή­μα­τα, λαούς για πέρα­σμα σε μια νέα αρχή, με κύρια χαρα­κτη­ρι­στι­κά την αμοι­βαία και συλ­λο­γι­κή ασφά­λεια, την απο­μά­κρυν­ση από τη λογι­κή της στρα­τιω­τι­κής ισχύ­ος, την υπέρ­βα­ση στα­δια­κά της διαί­ρε­σης σε δύο στρα­τιω­τι­κούς συνα­σπι­σμούς, την απε­μπλο­κή από το κυνη­γη­τό των εξο­πλι­σμών»… Οτι «υπάρ­χουν δυνά­μεις της αντί­δρα­σης και της οπι­σθο­δρό­μη­σης που κινού­νται σε όλο τον κόσμο για να εμπο­δί­σουν αυτήν την πορεία, να αντλή­σουν μονο­με­ρώς οφέ­λη και να ενδυ­να­μώ­σουν τους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς τους σκοπούς».

Λαθε­μέ­να παρα­με­ρί­ζο­νταν και υπο­βαθ­μί­ζο­νταν η ασυμ­φι­λί­ω­τη αντί­θε­ση καπι­τα­λι­σμού — σοσια­λι­σμού, ο χαρα­κτή­ρας του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου και η στά­ση των κομ­μου­νι­στών σε αυτόν. Τη θέση τους έπαιρ­νε η ανύ­παρ­κτη διαί­ρε­ση ανά­με­σα σε κρά­τη που μπο­ρού­σαν να υιο­θε­τή­σουν μια νέα σκέ­ψη και σε αντι­δρα­στι­κές και οπι­σθο­δρο­μι­κές κρα­τι­κές δυνά­μεις. Το κεί­με­νο της ΚΕ εκτι­μού­σε επί­σης ότι στις σοσια­λι­στι­κές χώρες «στην ημε­ρή­σια διά­τα­ξη» βρί­σκο­νταν «η προ­ώ­θη­ση ριζι­κών μεταρ­ρυθ­μί­σε­ων του διοι­κη­τι­κού — γρα­φειο­κρα­τι­κού συστή­μα­τος» και το «πέρα­σμα του σοσια­λι­σμού σε ένα νέο στάδιο».

Στην πορεία στις ΚΟΒ έως την ΚΕ, ένας σημα­ντι­κός αριθ­μός μελών και στε­λε­χών συνει­δη­το­ποιού­σε τους κιν­δύ­νους που έφερ­νε η περε­στρόι­κα. Παρ’ όλα αυτά, στα ντο­κου­μέ­ντα του 13ου Συνε­δρί­ου δια­τυ­πώ­θη­κε μια πολύ βολι­κή — ιδιαί­τε­ρα για τους οπορ­του­νι­στές — θέση, ότι η γενι­κή σύλ­λη­ψη της περε­στρόι­κα το ’85 ήταν σωστή, ότι «οι ιδέ­ες της θα μπο­ρού­σαν να απο­τε­λέ­σουν μια σημα­ντι­κή προ­σφο­ρά για το σοσια­λι­στι­κό και κομ­μου­νι­στι­κό κίνη­μα». Οτι η περε­στρόι­κα «δεν προ­χώ­ρη­σε με τον τρό­πο που ξεκίνησε».

Κατα­λα­βαί­νε­τε λοι­πόν ότι όσο συνει­δη­τή και μαχη­τι­κή κι αν ήταν η δια­πά­λη με τον οπορ­του­νι­σμό, δεν θεμε­λιω­νό­ταν σε στέ­ρεο έδα­φος. Βεβαί­ως, αν δεν γινό­ταν και αυτή η δια­πά­λη, η έκβα­ση του 13ου Συνε­δρί­ου θα ήταν εντε­λώς αρνη­τι­κή. Μετά το 14ο Συνέ­δριο ξεκί­νη­σε η δια­δι­κα­σία μελέ­της της πορεί­ας της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης, με αφε­τη­ρια­κή αρχή τη δια­λε­κτι­κή σχέ­ση οικο­νο­μί­ας και πολι­τι­κής από την περί­ο­δο της νίκης της εργα­τι­κής εξου­σί­ας έως την αντεπανάσταση.

– Από ποια σκο­πιά γινό­ταν η κρι­τι­κή στην κατά­στα­ση στη Σοβιε­τι­κή Ενω­ση από το ρεύ­μα του ευρω­κομ­μου­νι­σμού και το «ΚΚΕ εσω­τε­ρι­κού» στην Ελλά­δα τις προη­γού­με­νες δεκαετίες;

– Ο ευρω­κομ­μου­νι­σμός και το «ΚΚΕ εσω­τε­ρι­κού», σε τελευ­ταία ανά­λυ­ση, εξέ­φρα­ζαν τόσο στη θεω­ρία όσο και στη στρα­τη­γι­κή τα συμ­φέ­ρο­ντα του κεφα­λαί­ου μέσα στο εργα­τι­κό κίνη­μα, υπο­στη­ρί­ζο­ντας τη μία ή την άλλη μορ­φή της δήθεν δίκαι­ης δια­χεί­ρι­σής του. Επο­μέ­νως, δεν μπο­ρού­σαν να απο­τι­μή­σουν με αντι­κει­με­νι­κό­τη­τα την προ­σφο­ρά του σοσια­λι­σμού του 20ού αιώ­να και να ανα­δεί­ξουν τις πραγ­μα­τι­κές αστο­χί­ες, λάθη, παρεκκλίσεις.

Η συνο­λι­κή τους αντί­λη­ψη ήταν επι­κίν­δυ­νη για το εργα­τι­κό — λαϊ­κό κίνη­μα, όχι μόνο γενι­κά στον αγώ­να για τον σοσια­λι­σμό, αλλά και στην πάλη για την από­κρου­ση αντερ­γα­τι­κών — αντι­λαϊ­κών μέτρων, στην πάλη κατά του ιμπε­ρια­λι­στι­κού πολέ­μου. Ακό­μα κι όταν υπο­στή­ρι­ζαν τους λαϊ­κούς αγώ­νες, επι­δί­ω­καν την ενσω­μά­τω­σή τους σε ρεφορ­μι­στι­κές και συντε­χνια­κές διεκ­δι­κή­σεις, προ­ω­θώ­ντας με κάθε τρό­πο τη γραμ­μή της «μεταρ­ρύθ­μι­σης του συστή­μα­τος» και της συναί­νε­σης στην αστι­κή στρατηγική.

Απο­κο­ρύ­φω­μα ήταν η συμ­με­το­χή ΚΚ σε αστι­κές κυβερ­νή­σεις και η απα­τη­λή θεω­ρία για τον ειρη­νι­κό και ανθρώ­πι­νο καπι­τα­λι­σμό, που ο ΣΥΡΙΖΑ απο­γεί­ω­σε στο σύν­θη­μα «ο άνθρω­πος πάνω από τα κέρ­δη». Επο­μέ­νως συμ­βά­δι­ζαν με την αστι­κή επί­θε­ση κατά της εξου­σί­ας της εργα­τι­κής τάξης, υπε­ρα­σπί­ζο­νταν τη συνύ­παρ­ξη πολ­λα­πλών μορ­φών ιδιο­κτη­σί­ας στον σοσια­λι­σμό, δηλα­δή και των καπι­τα­λι­στι­κών. Ταύ­τι­ζαν, μάλι­στα, τις πολ­λα­πλές μορ­φές ιδιο­κτη­σί­ας με την ελευ­θε­ρία και τη δημο­κρα­τία, ενώ την περί­ο­δο ιμπε­ρια­λι­στι­κών επεμ­βά­σε­ων ορι­σμέ­να ΚΚ στή­ρι­ξαν τα συμ­φέ­ρο­ντα της αστι­κής τάξης των χωρών τους.

Η μελέτη της σοσιαλιστικής οικοδόμησης έπαιξε σοβαρό ρόλο στην πορεία αποκατάστασης του επαναστατικού χαρακτήρα του ΚΚΕ

gigantopano kke

«Ελπί­δα η πάλη των λαών». Το συγκλο­νι­στι­κό πρω­το­σέ­λι­δο του «Ριζο­σπά­στη» σε γιγα­ντο­πα­νό, σε εκδή­λω­ση για τα 96 χρό­νια του Κόμματος.

– Το ΚΚΕ ξεκί­νη­σε μετά τις ανα­τρο­πές μια βασα­νι­στι­κή προ­σπά­θεια αυτο­κρι­τι­κής εξέ­τα­σης της διε­θνούς και εγχώ­ριας πεί­ρας, η οποία συνε­χί­ζε­ται. Ποιοι είναι οι βασι­κοί σταθ­μοί της;

– Το «βάσα­νο» δεν ήταν ότι έπρε­πε να μελε­τη­θεί ξανά και ξανά η θεω­ρία μας, να συγκε­ντρω­θούν όλες οι εργα­σί­ες — μελέ­τες που είχαν γίνει, να μελε­τη­θούν χιλιά­δες αρχεια­κά υλι­κά από τα αρχεία π.χ. της πρώ­ην ΕΣΣΔ, και να μετα­φρα­στούν, χώρια το ογκώ­δες δικό μας Αρχείο, ενώ την ίδια ώρα το Κόμ­μα έμπαι­νε σε μια λίγο — πολύ μακρό­χρο­νη πορεία ανα­συ­γκρό­τη­σης. Το «βάσα­νο» ήταν, ιδιαί­τε­ρα στο ξεκί­νη­μα και έως έναν βαθ­μό στην πορεία, καθώς μελε­τού­σα­με σοβα­ρά ζητή­μα­τα, ενώ ακό­μα επι­βί­ω­ναν στη σκέ­ψη μας αντι­φά­σεις και αντι­λή­ψεις από τη λαθε­μέ­νη στρα­τη­γι­κή του Κόμματος.

Η πορεία της μελέ­της έπαι­ξε σοβα­ρό ρόλο στην πορεία απο­κα­τά­στα­σης του επα­να­στα­τι­κού χαρα­κτή­ρα του Κόμ­μα­τος. Το θέμα δεν κρι­νό­ταν μόνο στο επί­πε­δο της δια­τύ­πω­σης των γενι­κών αρχών, αλλά κυρί­ως στο πώς κατα­νο­εί­ται το περιε­χό­με­νό τους και πώς οι θεμε­λια­κές μας αρχές προ­ω­θού­νται σε μια πορεία κοι­νω­νι­κο­οι­κο­νο­μι­κών και πολι­τι­κών εξε­λί­ξε­ων όπου εμφα­νί­ζο­νται παλιά φαι­νό­με­να με νέες μορ­φές ή και ορι­σμέ­να νέα.

Βασι­κοί σταθ­μοί ήταν τα πρώ­τα συμπε­ρά­σμα­τα που βγή­καν το 1995, επί­σης το 2009 με το 18ο Συνέ­δριο, που κατέ­λη­ξε στο κεί­με­νο «Εκτι­μή­σεις και συμπε­ρά­σμα­τα από τη σοσια­λι­στι­κή οικο­δό­μη­ση στον 20ό αιώ­να με επί­κε­ντρο την ΕΣΣΔ». Σταθ­μός επί­σης ήταν το 2011, με την έκδο­ση του Δοκι­μί­ου για την Ιστο­ρία του ΚΚΕ και του εργα­τι­κού κινή­μα­τος την περί­ο­δο 1940 — 1967. Ξεκί­νη­σε και συνε­χί­ζε­ται η μελέ­τη για το εποι­κο­δό­μη­μα στην ΕΣΣΔ, ενώ έχου­με ξεκι­νή­σει τη μελέ­τη του περά­σμα­τος στον σοσια­λι­σμό σε ΓΛΔ, Ουγ­γα­ρία, Τσε­χο­σλο­βα­κία και Βουλ­γα­ρία, και στην πορεία θα διευρύνεται.

Ηδη εδώ και μερι­κά χρό­νια δημο­σιεύ­ο­νται συχνά στην ΚΟΜΕΠ μετα­φρα­σμέ­νες μελέ­τες Σοβιε­τι­κών, Γερ­μα­νών και άλλων κομ­μου­νι­στών επι­στη­μό­νων που φωτί­ζουν πλευ­ρές της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης, εκδί­δο­νται αρχεια­κά υλι­κά και επε­ξερ­γα­σί­ες των Τμη­μά­των της ΚΕ ή στε­λε­χών χρε­ω­μέ­νων σε αντί­στοι­χα θέμα­τα. Εκδό­σεις πραγ­μα­το­ποιεί και η ΚΝΕ.

Εχου­με ακό­μα πολ­λή δου­λειά, με βάση τις σημα­ντι­κές Απο­φά­σεις του 20ού και του πρό­σφα­του 21ου Συνε­δρί­ου. Η ερευ­νη­τι­κή — μελε­τη­τι­κή δου­λειά για τα ζητή­μα­τα σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης απο­τε­λεί μία από τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις για να αντα­πο­κρι­νό­μα­στε στην καθη­με­ρι­νή μας πάλη για τα εργα­τι­κά — λαϊ­κά προ­βλή­μα­τα, στον δρό­μο της ανα­τρο­πής για τον σοσιαλισμό.

– Δεν υπάρ­χει ο κίν­δυ­νος η κρι­τι­κή εξέ­τα­ση των προ­βλη­μά­των της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης από το ΚΚΕ να αξιο­ποι­η­θεί από την αστι­κή ιδε­ο­λο­γι­κή επί­θε­ση του αντι­σο­βιε­τι­σμού και του αντικομμουνισμού;

– Μα ήδη υπάρ­χουν απο­δεί­ξεις ότι δεν δια­τρέ­ξα­με κίν­δυ­νο, ούτε και θα υπάρ­ξει στη συνέ­χεια. Το αντί­θε­το έγι­νε. Ο ταξι­κός αντί­πα­λος όχι μόνο δεν τόλ­μη­σε να αξιο­ποι­ή­σει την κρι­τι­κή μας, αντί­θε­τα απέ­κρυ­ψε την ουσία και τον σκο­πό της. Από το πρώ­το βήμα που κάνα­με είχα­με μια ασφα­λι­στι­κή δικλί­δα, ότι η δική μας μελέ­τη δεν μπο­ρού­σε να γίνει έξω και πολύ περισ­σό­τε­ρο σε αντι­πα­ρά­θε­ση με τη θεω­ρία μας, ούτε υπήρ­χε κανέ­νας λόγος να αμφι­σβη­τή­σου­με την προ­σφο­ρά του σοσια­λι­σμού και τα επι­τεύγ­μα­τά του στη ζωή του εργα­ζό­με­νου λαού.

Στη μελέ­τη της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης είχα­με ως κρι­τή­ριο ότι ο σοσια­λι­σμός είναι ατε­λής βαθ­μί­δα της κομ­μου­νι­στι­κής κοι­νω­νί­ας, επο­μέ­νως η συνε­χής βελ­τί­ω­ση της ζωής του λαού, η ενί­σχυ­ση του εργα­τι­κού — κοι­νω­νι­κού ελέγ­χου και της διεύ­θυν­σης, ο κεντρι­κός επι­στη­μο­νι­κός σχε­δια­σμός θεμε­λιώ­νο­νται στη γενί­κευ­ση και εμβά­θυν­ση της κοι­νω­νι­κής ιδιο­κτη­σί­ας των μέσων παρα­γω­γής ως δια­δι­κα­σία προ­σέγ­γι­σης προς την κομ­μου­νι­στι­κή κοινωνία.

«Ριζο­σπά­στης», 18–19 Δεκέμ­βρη 2021

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο