Η φτώχεια χτυπάει την πόρτα της Σουηδίας

Επι­μέ­λεια Πάνος Αλε­πλιώ­της // 

Υπάρ­χει αυξη­μέ­νη φτώ­χεια στη Σου­η­δία, γρά­φει η εφη­με­ρί­δα The Guardian σε άρθρο που δημο­σιεύ­θη­κε στην Σου­η­δι­κή εφη­με­ρί­δα Syre.

Η εφη­με­ρί­δα ανα­φέ­ρε­ται σε στοι­χεία της Στα­τι­στι­κής Υπη­ρε­σί­ας της Σου­η­δί­ας που ανα­φέ­ρουν ότι το ποσο­στό των ανθρώ­πων που ζουν σε σχε­τι­κή φτώ­χεια στη Σου­η­δία σήμε­ρα (με εισό­δη­μα μικρό­τε­ρο από το 60% του διά­με­σου εισο­δή­μα­τος) είναι έως και 14%, σε σύγκρι­ση με 7 % κατά τη διάρ­κεια της δεκα­ε­τί­ας του ’90.

Η εφη­με­ρί­δα πήρε συνέ­ντευ­ξη από τον Johan Rindevall, επι­κε­φα­λής των κοι­νω­νι­κών σου­περ­μάρ­κετ του Δήμου της Στοκ­χόλ­μης (Matmissionen). Σημειώ­νει ότι ο αριθ­μός των μελών, που έχουν απο­δε­δειγ­μέ­νο χαμη­λό εισό­δη­μα και ως εκ τού­του επι­τρέ­πε­ται να ψωνί­ζουν στα κατα­στή­μα­τα με μειω­μέ­νη τιμή, έχει εκτι­να­χθεί από 7.200 τον Ιανουά­ριο σε πάνω από 14.700 τον Οκτώ­βριο του τρέ­χο­ντος έτους. Περί­που το 40% των νέων πελα­τών είναι οικο­γέ­νειες με παι­διά. Ακό­μη πως έρχο­νται και μη μέλη να ψωνί­σουν λέγο­ντας πως δεν μπο­ρούν να τα βγά­λουν πέρα.

Πριν λίγες ημέ­ρες, η Ένω­ση μονο­γο­νεϊ­κών οικο­γε­νειών δημο­σί­ευ­σε μια έρευ­να, η οποία δεί­χνει ότι όλο και περισ­σό­τε­ροι μόνοι γονείς ανη­συ­χούν για την οικο­νο­μι­κή τους κατά­στα­ση και ότι το 60% μαγει­ρεύ­ει τακτι­κά φθη­νό­τε­ρα τρό­φι­μα για τον εαυ­τό τους για να δώσουν προ­τε­ραιό­τη­τα στα παιδιά.

Δεί­χνει επί­σης ότι πολ­λοί άνθρω­ποι απο­φεύ­γουν τα οδο­ντια­τρι­κά ραντε­βού και ότι όλο και περισ­σό­τε­ρα παι­διά ανη­συ­χούν για τα οικο­νο­μι­κά της οικογένειας.

Οι τιμές της βεν­ζί­νης και των τρο­φί­μων έχουν επί­σης εκτο­ξευ­θεί στα ύψη. Το κόστος του βου­τύ­ρου αυξή­θη­κε κατά περί­που 25% φέτος, του κρέ­α­τος κατά 24% και του τυριού κατά περί­που 22%, σύμ­φω­να με τους ισό­το­πους σύγκρι­σης τιμών καταναλωτή.

«Η Σου­η­δία μπο­ρεί να έχει ακό­μα ένα καλό δίχτυ ασφα­λεί­ας, αλλά μπο­ρεί να μην είναι αρκε­τά προ­ε­τοι­μα­σμέ­νη για ξαφ­νι­κό, μεγά­λο κόστος δια­βί­ω­σης», λέει ο Rindevall.

«Το μόνο θετι­κό σε όλα αυτά είναι ότι τώρα τόσοι πολ­λοί άνθρω­ποι μιλούν για απί­θα­νες τιμές τρο­φί­μων που δεν υπάρ­χει πλέ­ον το ίδιο στίγ­μα στο να μην μπο­ρούν να συντη­ρή­σουν την οικο­γέ­νειά τους. Δεν είναι πλέ­ον ταμπού».

Η Σου­η­δία περι­γρά­φε­ται από την εφη­με­ρί­δα The Guardian ως μια χώρα που θα έπρε­πε να είναι καλά εξο­πλι­σμέ­νη για δύσκο­λες στιγ­μές. Είναι γνω­στή για ένα γεν­ναιό­δω­ρο σύστη­μα κοι­νω­νι­κής πρό­νοιας, η πέμ­πτη πλου­σιό­τε­ρη χώρα της ΕΕ από άπο­ψη κατά κεφα­λήν ΑΕΠ και σχε­δόν ανε­ξάρ­τη­τη από το ρωσι­κό φυσι­κό αέριο. Αλλά τα φαι­νό­με­να μάλ­λον απατούν.

Το σύστη­μα πρό­νοιας της Σου­η­δί­ας έχει απο­δυ­να­μω­θεί στα­θε­ρά τα τελευ­ταία χρό­νια, γεγο­νός που αυξά­νει το χάσμα μετα­ξύ πλου­σί­ων και φτω­χών και αφή­νει όλο και περισ­σό­τε­ρους ανθρώ­πους εκτε­θει­μέ­νους στις επι­πτώ­σεις του πλη­θω­ρι­σμού που ήταν κατά μέσο όρο περί­που 8% κατά τη διάρ­κεια του φθινοπώρου.

Τα εισο­δή­μα­τα των νοι­κο­κυ­ριών έχουν επί­σης πλη­γεί από τους λογα­ρια­σμούς ηλε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος που έχουν διπλα­σια­στεί σε ορι­σμέ­νες περι­πτώ­σεις. Περισ­σό­τε­ρο από το 75% της ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας της Σου­η­δί­ας προ­έρ­χε­ται από υδροη­λε­κτρι­κή, πυρη­νι­κή και αιο­λι­κή ενέρ­γεια, αλλά δεν έχει ξεφύ­γει από τις επι­πτώ­σεις του πολέ­μου στην Ουκρα­νία στις τιμές ενέρ­γειας σε ολό­κλη­ρη την ήπειρο.

Τα οκτώ κοι­νω­νι­κά κατα­στή­μα­τα– πέντε στη Στοκ­χόλ­μη, τρία από τα οποία άνοι­ξαν φέτος, δύο στο Γκέ­τε­μποργκ και ένα στο Μάλ­με – πωλούν τρό­φι­μα που δωρί­ζο­νται από παρα­γω­γούς και λια­νο­πω­λη­τές που κιν­δυ­νεύ­ουν να πάνε χαμέ­να, συνή­θως επει­δή δεν έχουν ομοιο­μορ­φία, έχουν κατε­στραμ­μέ­νες συσκευα­σί­ες ή κοντι­νή ημε­ρο­μη­νία κατανάλωσης.

Τα συμπε­ρά­σμα­τα βγαί­νουν εύκο­λα. Ο καπι­τα­λι­σμός είτε στις “φτω­χές” είτε στις “πλού­σιες” οικο­νο­μί­ες ακό­μη και αυτές που έχουν προ­βλη­θεί σαν πρό­τυ­πα κοι­τά­ει να εξα­σφα­λί­σει την κερ­δο­φο­ρία των μεγά­λων επι­χει­ρή­σε­ων και Οίκων και στέλ­νει τους υπό­λοι­πους στην φτώ­χεια και στην ανέ­χεια. Οι Σου­η­δοί άρχι­σαν να το συνει­δη­το­ποιούν. Και­ρός να αντιδράσουν.

Πάνε καλά αυτοί οι Σουηδοί;