Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Θεριεύει η φτώχεια στη μητρόπολη του καπιταλισμού

Επι­μέ­λεια: Ομά­δα ¡H.lV.S! //

Οι σύγ­χρο­νες ανά­γκες της λαϊ­κής οικο­γέ­νειας είναι ασύμ­βα­τες με την ανά­πτυ­ξη για το κεφάλαιο

«Οι ΗΠΑ είναι μία από τις πλου­σιό­τε­ρες χώρες του κόσμου και γη της ευκαι­ρί­ας. Είναι η χώρα με το 25% των δισε­κα­τομ­μυ­ριού­χων παγκο­σμί­ως, που δια­θέ­τει ταυ­τό­χρο­να πάνω από 40.000.000 φτω­χούς. Μετα­τρέ­πε­ται γρή­γο­ρα σε πρω­τα­θλη­τή της ανι­σό­τη­τας (…) Οι Αμε­ρι­κα­νοί που γεν­νιού­νται σε φτω­χές οικο­γέ­νειες είναι πιο πιθα­νό από οπο­τε­δή­πο­τε άλλο­τε στη σύγ­χρο­νη Ιστο­ρία της χώρας να παρα­μεί­νουν βυθι­σμέ­νοι στην ανέ­χεια μέχρι το τέλος της ζωής τους».

(από πρό­σφα­τη έκθε­ση του ΟΗΕ για την «ακραία φτώ­χεια» στις ΗΠΑ)

Πριν λίγο και­ρό ο Φίλιπ Άλστον (Ειδι­κός Επι­τε­τραμ­μέ­νος του ΟΗΕ για την Ακραία Φτώ­χεια και τα Ανθρώ­πι­να Δικαιώ­μα­τα) .πραγ­μα­το­ποί­η­σε μια ειδι­κή απο­στο­λή δύο εβδο­μά­δων στη σκο­τει­νή καρ­διά του πλου­σιό­τε­ρου έθνους του κόσμου, «ανι­χνεύ­ο­ντας» τα αίτια που οδη­γούν πάνω από 41 εκα­τομ­μύ­ρια Αμε­ρι­κα­νούς να ζουν σε συν­θή­κες φτώχειας.

Δε νομί­ζου­με ότι μπή­κε στην καρ­διά του προ­βλή­μα­τος, που δεν είναι άλλο από το ίδιο το απάν­θρω­πο κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κό και οικο­νο­μι­κό καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα, αν και δια­πί­στω­νε (αντι­γρά­φου­με από τη σχε­τι­κή έκθε­ση, που δημο­σιεύ­τη­κε και στην Guardian):

“…

Λος Άντζε­λες, μια από τις πλου­σιό­τε­ρες πόλεις της Αμε­ρι­κής. Το Σκιντ Ρόου (Skid Row) είναι μια περιο­χή, μια γει­το­νιά στο κέντρο του Λος Άντζε­λες, όπου, περί­που, το 41,8% του πλη­θυ­σμού του ζει κάτω από το όριο της φτώ­χειας και έχει περί­που 8.000 άστεγους.

Νεκροί αρου­ραί­οι, φθαρ­μέ­νες κου­βέρ­τες στο πεζο­δρό­μιο, σκη­νές και αυτο­σχέ­δια κατα­φύ­για μου­σα­μά­δων, χιλιά­δες εξα­θλιω­μέ­νοι άνδρες και γυναί­κες συγκε­ντρω­μέ­νοι έξω από τις πρό­χει­ρες δομές ενώ στο τέλος του δρό­μου, όπου οι αστρα­φτε­ροί ουρα­νο­ξύ­στες του κέντρου του LA υψώ­νο­νται ως μια υπό­σχε­ση θεϊ­κών πλούτων»

ftoxeia1

Οι δια­πι­στώ­σεις αυτές είναι ενδει­κτι­κές για τις κοι­νω­νι­κές αντι­θέ­σεις που οξύ­νο­νται στην πρώ­τη ιμπε­ρια­λι­στι­κή δύνα­μη, όπου οι «ευκαι­ρί­ες» για το κεφά­λαιο μετα­φρά­ζο­νται σε έντα­ση της εκμε­τάλ­λευ­σης για τους εργα­ζό­με­νους και τα λαϊ­κά στρώ­μα­τα, όπως και σε όλο τον καπι­τα­λι­στι­κό κόσμο, όπου πλέ­ον η δυσκο­λία να καλυ­φθούν ακό­μα και στοι­χειώ­δεις ανά­γκες είναι εμφανής

Στα­χυο­λο­γού­με μερι­κά από τα πιο χαρα­κτη­ρι­στι­κά στοι­χεία που δόθη­καν για το 2017:

  • Πάνω από 41 εκατ. Αμε­ρι­κα­νοί (περί­που το 13% του πλη­θυ­σμού, ανά­με­σά τους εκα­τομ­μύ­ρια βρέ­φη και παι­διά) ζουν στη φτώ­χεια και την ανέ­χεια, δίχως την παρα­μι­κρή ελπί­δα βελ­τί­ω­σης της ζωής τους τα επό­με­να χρόνια.
  • Από αυτούς, 18,8 εκατ. ζουν σε συν­θή­κες «ακραί­ας φτώ­χειας». Δηλα­δή, δεν έχουν ούτε ένα δολά­ριο τη μέρα για ένα καρ­βέ­λι ψωμί!
  • Αντί­θε­τα με την κοι­νή πεποί­θη­ση, οι φτω­χοί λευ­κοί Αμε­ρι­κα­νοί είναι κατά 8 εκατ. περισ­σό­τε­ροι από τους Αφροαμερικανούς.
  • Το προσ­δό­κι­μο ζωής των λευ­κών Αμε­ρι­κα­νών ηλι­κί­ας μετα­ξύ 45 — 54 ετών μειώ­θη­κε κατά 2% μετα­ξύ 1978 και 1998. Εκτο­τε υπο­λο­γί­ζε­ται πως πέφτει κατά περί­που μισή ποσο­στιαία μονά­δα το χρό­νο. Τα επί­πε­δα θνη­σι­μό­τη­τας των Αφρο­α­με­ρι­κα­νών είναι διπλά­σια από αυτά των Ταϊ­λαν­δών συνο­μη­λί­κων τους.
  • Το εισό­δη­μα ενη­λί­κων στις ΗΠΑ για το 50% των χαμη­λό­μι­σθων είναι στά­σι­μο από τη δεκα­ε­τία του 1980! Αντί­θε­τα, τα εισο­δή­μα­τα του 1% των πολύ πλού­σιων πολ­λα­πλα­σιά­ζο­νται διαρκώς.
  • Η αυξα­νό­με­νη εισο­δη­μα­τι­κή ανι­σό­τη­τα και η έξαρ­ση της φτώ­χειας πλήτ­τουν ένα στα πέντε παιδιά.
  • Η τελευ­ταία έκθε­ση του Παγκό­σμιου Οργα­νι­σμού Υγεί­ας εκτι­μά ότι τα βρέ­φη που γεν­νιού­νται σήμε­ρα στην Κίνα θα ζήσουν μεγα­λύ­τε­ρης διάρ­κειας και πιο υγιή ζωή από τα συνο­μή­λι­κά τους που γεν­νιού­νται σήμε­ρα στις ΗΠΑ.
  • Στο παγκό­σμιο προσ­δό­κι­μο υγιούς ζωής οι ΗΠΑ βρί­σκο­νται στην 40ή θέση.
  • Η παι­δι­κή θνη­σι­μό­τη­τα στις ΗΠΑ είναι η μεγα­λύ­τε­ρη μετα­ξύ των 20 πλου­σιό­τε­ρων χωρών του Οργα­νι­σμού Πετρε­λαιο­πα­ρα­γω­γών Χωρών (ΟΠΕΚ).
  • Επί­σης, οι ΗΠΑ έχουν τα υψη­λό­τε­ρα επί­πε­δα (21%) παι­δι­κής φτώ­χειας στον λεγό­με­νο «ανε­πτυγ­μέ­νο» κόσμο, τα υψη­λό­τε­ρα επί­πε­δα παχυ­σαρ­κί­ας, εισο­δη­μα­τι­κής ανι­σό­τη­τας και ποσο­στά φυλακισμένων.
  • Το 40% των Αμε­ρι­κα­νών σε μικρο­με­σαία νοι­κο­κυ­ριά δεν μπο­ρεί να αντι­με­τω­πί­σει «ξαφ­νι­κά» έξο­δα (π.χ. για λόγους υγεί­ας κ.λπ.) 400 δολαρίων.
  • Οι πρό­σφα­τες φορο­α­παλ­λα­γές για τα λαϊ­κά στρώ­μα­τα, τις οποί­ες ψήφι­σε το Κογκρέ­σο, είναι ψίχου­λα μπρο­στά στις τερά­στιες φορο­ε­λα­φρύν­σεις πολ­λών δισ. που δόθη­καν το ίδιο διά­στη­μα για τους πάμπλου­τους Αμε­ρι­κα­νούς, οι οποί­οι απο­τε­λούν περί­που το 1% του πληθυσμού.
  • Πολ­λα­πλα­σιά­ζο­νται οι εργα­ζό­με­νοι φτω­χοί που αδυ­να­τούν να εξα­σφα­λί­σουν τα βασι­κά για την επι­βί­ω­σή τους, με τους μισθούς πεί­νας, ακό­μα και σε περι­πτώ­σεις πλή­ρους απα­σχό­λη­σης, π.χ. σε αλυ­σί­δες λια­νι­κών πωλή­σε­ων εμπο­ρί­ου, σε εστια­τό­ρια πρό­χει­ρου φαγη­τού κ.α. Τα επί­ση­μα (πλην συντη­ρη­τι­κά…) στοι­χεία του 2014 υπο­λο­γί­ζουν πως οι φτω­χοί εργα­ζό­με­νοι είναι στα­τι­στι­κά πάνω από το 6,3% του εργα­τι­κού δυνα­μι­κού. Από αυτούς το 11,4% είναι Αφρο­α­με­ρι­κα­νοί ή Λατί­νοι, το 5,5% λευ­κοί, το 4,3% Ασιάτες.

ftoxeia2

Βέβαια, τα πραγ­μα­τι­κά δεδο­μέ­να είναι πολύ χει­ρό­τε­ρα αν μέτρο σύγκρι­σης απο­τε­λέ­σουν οι σύγ­χρο­νες ανά­γκες των εργα­ζο­μέ­νων και των λαϊ­κών στρω­μά­των (ιδιαί­τε­ρα όταν μιλά­με για μια προηγ­μέ­νη καπι­τα­λι­στι­κή δύνα­μη όπως η Αμε­ρι­κή) και όχι τα υπο­τι­μη­μέ­να κρι­τή­ρια που θέτει το αστι­κό κρά­τος στη στα­τι­στι­κή κατα­γρα­φή της φτώχειας.

Συνέ­πεια όλων όσα περι­γρά­φο­νται πιο πάνω, αλλά και των μηχα­νι­σμών δια­χεί­ρι­σης της φτώ­χειας που αξιο­ποιεί το κρά­τος στις ΗΠΑ, είναι να αυξά­νε­ται ο αριθ­μός εκεί­νων που απευ­θύ­νο­νται σε «τρά­πε­ζες τρο­φί­μων» για να επιβιώσουν. 

Ενδει­κτι­κά, τα φτω­χά λαϊ­κά νοι­κο­κυ­ριά που πήραν βοή­θεια σε τρό­φι­μα αυξή­θη­καν από το 19,6% το 1989 στο 31,8% (το 2015).

Σήμε­ρα υπο­λο­γί­ζε­ται ότι πάνω από 46 εκατ. Αμε­ρι­κα­νοί εξαρ­τώ­νται από τις «τρά­πε­ζες τρο­φί­μων», στις οποί­ες η ζήτη­ση έχει ανέ­βει κατά 30% από τα επί­πε­δα του 2007.

Παρά την ανά­πτυ­ξη της καπι­τα­λι­στι­κής οικο­νο­μί­ας και την «αύξη­ση της απα­σχό­λη­σης», οι δου­λειές που δημιουρ­γού­νται στη χώρα είναι κατά βάση χωρίς ασφά­λεια, χωρίς επι­δό­μα­τα, χωρίς ιατρο­φαρ­μα­κευ­τι­κή κάλυ­ψη, χωρίς περί­θαλ­ψη, με ωρο­μί­σθια και απο­δο­χές που δεν μπο­ρούν να καλύ­ψουν ούτε στοι­χειώ­δεις ανάγκες.

Την ίδια ώρα, η δια­χεί­ρι­ση της φτώ­χειας από το κρά­τος εξε­λίσ­σε­ται σε έναν ακό­μα μηχα­νι­σμό έμμε­σης χρη­μα­το­δό­τη­σης μεγά­λων πολυ­ε­θνι­κών ομί­λων, με χαρα­κτη­ρι­στι­κό παρά­δειγ­μα την αλυ­σί­δα λια­νι­κής «Walmart», τον μεγα­λύ­τε­ρο εργο­δό­τη στις ΗΠΑ, η οποία «επι­δο­τεί­ται» με 2,6 δισ. δολά­ρια, που δίνο­νται στους χαμη­λό­μι­σθους ως κου­πό­νια για την αγο­ρά τροφίμων…

ftoxeia3

Η κατά­στα­ση αυτή, βέβαια, δεν είναι τωρι­νή. Δια­χρο­νι­κά οι κυβερ­νή­σεις στις ΗΠΑ, Δημο­κρα­τι­κοί και Ρεπου­μπλι­κά­νοι, παίρ­νουν μέτρα για την ενί­σχυ­ση των πολυ­ε­θνι­κών ομί­λων, που βαθαί­νουν την εκμε­τάλ­λευ­ση για τους εργα­ζό­με­νους, αυξά­νουν τη σχε­τι­κή και από­λυ­τη φτώ­χεια, οδη­γούν σε κατάρ­ρευ­ση τα κρα­τι­κά συστή­μα­τα Υγεί­ας και επι­φυ­λάσ­σουν υπο­τυ­πώ­δη «στή­ρι­ξη» των φτω­χών, με μηχα­νι­σμούς ανα­κύ­κλω­σης της φτώ­χειας.

Ειδι­κά σε ό,τι αφο­ρά το τελευ­ταίο, είναι χαρα­κτη­ρι­στι­κό το νομο­σχέ­διο που ψηφί­στη­κε στις 21 Ιού­νη στο Κογκρέ­σο των ΗΠΑ, το οποίο περιο­ρί­ζει ακό­μη περισ­σό­τε­ρο την πρό­σβα­ση των Αμε­ρι­κα­νών στις υπη­ρε­σί­ες Πρό­νοιας, ακό­μα και στα κου­πό­νια σίτισης.

Σύντο­μα, οι Αμε­ρι­κα­νοί από 18 έως 59 ετών θα μπο­ρούν να πάρουν κου­πό­νια σίτι­σης μόνον εφό­σον έχουν του­λά­χι­στον μία δου­λειά ημια­πα­σχό­λη­σης ή έχουν εγγρα­φεί σε σεμι­νά­ρια επαγ­γελ­μα­τι­κής κατάρ­τι­σης για 20 ώρες τη βδο­μά­δα. Οπως απο­δει­κνύ­ε­ται, ακό­μα και η πρό­σβα­ση στα συσ­σί­τια της φτώ­χειας θα γίνε­ται με… κρι­τή­ρια και όρους!

Οι «εργα­ζό­με­νοι φτω­χοί» στις ΗΠΑ (working poor) ζουν μερο­δού­λι — μερο­φάι. Εάν προ­σβλη­θούν από μία σοβα­ρή ασθέ­νεια ή το σπί­τι τους υπο­στεί σημα­ντι­κές υλι­κές ζημιές από φυσι­κή κατα­στρο­φή, τότε βρί­σκο­νται σύντο­μα στους πέντε δρόμους.

Είναι χαρα­κτη­ρι­στι­κά τα όσα λέει ο επι­κε­φα­λής της ΜΚΟ «Safehouse Outreach», με έδρα την Τζόρ­τζια, από τις πολ­λές που βρί­σκουν εύφο­ρο έδα­φος να δρα­στη­ριο­ποι­η­θούν στη δια­χεί­ρι­ση της φτώχειας: 

«Του­λά­χι­στον το 40% των 4.000 ατό­μων που σερ­βί­ρου­με είναι εργα­ζό­με­νοι. Εχουν δύο και τρεις δου­λειές. Εχουν παι­διά και προ­σπα­θούν να τα βγά­λουν πέρα. Αλλοι φιλο­ξε­νού­νται σε κάποιον συγ­γε­νή ή φίλο. Αλλοι σε εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­να κτί­ρια. Αλλοι στα αυτο­κί­νη­τά τους. Αλλοι σε ξενώ­νες. Πάνε εκεί, έρχο­νται, τρώ­νε. Δου­λεύ­ουν και ξανά από την αρχή…».

Την ίδια ώρα, τα επί­ση­μα στοι­χεία κατα­γρά­φουν μεί­ω­ση της ανερ­γί­ας, αλλά και αύξη­ση του αριθ­μού των υποαπασχολούμενων.

 

Πηγή Ριζο­σπά­στης

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο