«Θερμό επεισόδιο» μεταξύ Τσαβούσογλου — Δένδια σε ζωντανή μετάδοση

Ενώ η κοι­νή συνέ­ντευ­ξη Τύπου που παρα­χώ­ρη­σαν οι Υπουρ­γοί Εξω­τε­ρι­κών Ελλά­δας και Τουρ­κί­ας, Νίκος Δέν­διας και Μεβλούτ Τσα­βού­σο­γλου μετά την ολο­κλή­ρω­ση της κατ’ ιδί­αν συνά­ντη­σής τους στην Αγκυ­ρα, ξεκί­νη­σε σε ήρε­μο κλί­μα, γρή­γο­ρα εξε­λί­χθη­κε σε «θερ­μό επει­σό­διο» μπρο­στά στις κάμε­ρες. Ήρθαν στο προ­σκή­νιο όλα τα ζητή­μα­τα που χωρί­ζουν τα δύο κρά­τη: από τις έρευ­νες και τις εξο­ρύ­ξεις στον Αιγαίο και τις παρα­βιά­σεις στον ενα­έ­ριο χώρο, μέχρι τη Συν­θή­κη Λωζάν­νης και την απο­στρα­τι­κο­ποί­η­ση των νησιών.

Μια αντι­πα­ρά­θε­ση αντα­νά­κλα­ση των ορα­τών αντι­θέ­σε­ων που υπάρ­χουν αστι­κές τάξεις των δύο χωρών, για την μοι­ρα­σιά της ενερ­γεια­κής πίτας σε Ανα­το­λι­κή Μεσό­γειο και Αιγαίο.

Τα βασι­κό­τε­ρα σημεία των δηλώ­σε­ων των δύο υπουργών:

Μ. Τσαβούσογλου:

–Τα μετα­ξύ μας ζητή­μα­τα μπο­ρούν να επι­λυ­θούν με εποι­κοι­δο­μη­τι­κό διάλογο.

–Υπάρ­χει δια­φο­ρά από­ψε­ων στο θέμα του Αιγαί­ου. Προ­κλη­τι­κές δηλώ­σεις πρέ­πει να αποφεύγονται.

–Ο Τούρ­κος Πρό­ε­δρος πρό­τει­νε σύνο­δο για την Ανα­το­λι­κή Μεσόγειο.

–Πρέ­πει να συνε­χί­σου­με τη συνερ­γα­σία σε ζητή­μα­τα τρομοκρατίας.

–Δου­λεύ­ου­με για να διευ­ρύ­νου­με την εμπο­ρι­κή συνερ­γα­σία των δύο κρατών.

–Από τη στιγ­μή που ανε­βή­κα­με στην εξου­σία προ­σπα­θή­σα­με να ακο­λου­θή­σου­με βέλ­τι­στες πρα­κτι­κές για τα θέμα­τα των μειο­νο­τή­των που υπάρ­χουν στη χώρα μας.

–Ενας διά­λο­γος άνευ όρων και προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων καθώς και οι εκα­τέ­ρω­θεν επι­σκέ­ψεις των αρχη­γών των κρα­τών μας θα απο­τε­λέ­σουν γόνι­μη βάση για την εξέ­λι­ξη των επα­φών μας.

–Πρέ­πει να συνε­χί­σου­με τον διά­λο­γο που ξεκι­νή­σα­με σήμερα.

Νίκος Δένδιας:

–Η δια­τή­ρη­ση διαύ­λων επι­κοι­νω­νί­ας είναι απαραίτητη

–Ο κ. Δέν­διας απηύ­θυ­νε επί­σης πρό­σκλη­ση στον Μεβλούτ Τσα­βού­σο­γλου να επι­σκε­φθεί την Ελλάδα.

–Ζητού­με­νο είναι η ειρη­νι­κή συμ­βί­ω­ση στη βάση του διε­θνούς δικαίου.

–Είναι προς το συμ­φέ­ρον Ελλά­δας και Τουρ­κί­ας να συνερ­γα­στούν για την ασφά­λεια της περιοχής

–Υπάρ­χει σημα­ντι­κό περι­θώ­ριο στην ανά­πτυ­ξη διμε­ρών σχέ­σε­ων, στην οικο­νο­μία και το εμπόριο.

–Ανα­γκαία προ­ϋ­πό­θε­ση για τη συνερ­γα­σία είναι η απο­κλι­μά­κω­ση ενερ­γειών που την δυναμιτίζουν

–Η Τουρ­κία παρα­βιά­ζει συνε­χώς το διε­θνές δίκαιο,

–Οι παρα­βα­τι­κές ενέρ­γειες το τελευ­ταίο διά­στη­μα είχαν αυξη­θεί σημα­ντι­κά, επι­βα­ρύ­νο­ντας το κλίμα

–Ψευ­δείς ειδή­σεις και προ­κλη­τι­κές ρητο­ρι­κές δεν βοη­θούν στο κλί­μα συνεργασίας.

Μετα­ξύ άλλων, ο κ. Δέν­διας έκα­νε λόγο για την «απει­λή πολέ­μου» εκ μέρους της Άγκυ­ρας, εφό­σον η Ελλά­δα εφαρ­μό­σει κάποια από τα κυριαρ­χι­κά δικαιώ­μα­τά της. Όπως είπε, η Τουρ­κία δεν απο­δέ­χε­ται τη σύμ­βα­ση του ΟΗΕ για το θαλάσ­σιο δίκαιο, ανα­φέ­ρο­ντας μάλι­στα ως χαρα­κτη­ρι­στι­κό παρά­δειγ­μα το τουρ­κο­λι­βυ­κό μνημόνιο.

Άμε­ση ήταν η αντί­δρα­ση από τον Μεβλούτ Τσα­βού­σο­γλου, ο οποί­ος έκα­νε λόγο για προ­κλη­τι­κές κατη­γο­ρί­ες εκ μέρος του κ. Δέν­δια, τις οποί­ες  όπως είπε «δεν μπο­ρού­με να αποδεχθούμε».

Αντα­πα­ντώ­ντας ο Νίκος Δέν­διας, σημεί­ω­σε μετα­ξύ άλλων ότι όλα τα ελλη­νι­κά επι­χει­ρή­μα­τα εδρά­ζο­νται στο διε­θνές Δίκαιο, τονί­ζο­ντας μάλι­στα σε κάποια απο­στρο­φή του λόγου του ότι η «Τουρ­κία δεν μπο­ρεί να κάνει μαθή­μα­τα στην Ελλά­δα».  Η Άγκυ­ρα παρα­βιά­ζει συνε­χώς το διε­θνές δίκαιο στο Αιγαίο και τη Ανα­το­λι­κή Μεσό­γειο. Όπως επι­σή­μα­νε χαρα­κτη­ρι­στι­κά, η Τουρ­κία «έχει παρα­βιά­σει το διε­θνές δίκαιο και τα ίδια κυριαρ­χι­κά δικαιώ­μα­τα της Ελλά­δας: έχει κάνει 400 υπερ­πτή­σεις πάνω από ελλη­νι­κό έδα­φος, δεν μιλάω για τη θάλασσα».

Άμε­ση ήταν η αντί­δρα­ση του Τσα­βού­σο­γλου, που ανέ­φε­ρε ότι η Αθη­νά χρη­σι­μο­ποιεί τη Συν­θή­κη της Λωζάν­νης όπως εξυ­πη­ρε­τεί την ίδια, τη στιγ­μή που ελλη­νι­κός στρα­τός βρί­σκε­ται παρα­νό­μως στα νησιά του Αιγαίου.

Συγκε­κρι­μέ­να, ο Τούρ­κος υπουρ­γός είπε ότι «εμμέ­νου­με στην αρχή του δίκαιου δια­μοι­ρα­σμού» και ανα­φε­ρό­με­νος στη Συν­θή­κη της Λωζάν­νης έθε­σε και πάλι το ζήτη­μα της απο­στρα­τιω­τι­κο­ποί­η­σης κατά πάγια τακτι­κή της Άγκυ­ρας. Κατη­γό­ρη­σε μάλι­στα την Ελλά­δα ότι «ανα­φέ­ρε­στε σε αυτά που σας συμ­φέ­ρουν, αλλά δεν ανα­φέ­ρε­στε στη Συν­θή­κη της Λωζάν­νης ως προς την αποστρατιωτικοποίηση».

Για το Αιγαίο είπε ότι «υπάρ­χει και το θέμα του ενα­έ­ριου χώρου» και απα­ντώ­ντας στις ευθεί­ες βολές του Ν. Δέν­δια για παρα­βί­α­ση του διε­θνούς δικαί­ου είπε όχι ότι δεν έχου­με σεβα­σμό στο διε­θνές δίκαιο, αλλά πρέ­πει να έχου­με πάντα συνεί­δη­ση που απο­βλέ­πει κάθε χώρα. «Μπο­ρού­με να συνε­χί­σου­με αυτή την έντα­ση, αλλά αυτός δεν είναι ο σκο­πός», συμπλήρωσε.

Για τη μουσουλμανική μειονότητα

Νωρί­τε­ρα είχε κινη­θεί σε πιο ήπιους τόνους, προ­τάσ­σο­ντας την ανά­γκη για συνέ­χι­ση του δια­λό­γου και την προ­τρο­πή να απο­φευ­χθούν οι προ­κλη­τι­κές δηλώ­σεις. Ωστό­σο σχε­δόν εξαρ­χής προ­κά­λε­σε την αντί­δρα­ση της ελλη­νι­κής πλευ­ράς αφού ανα­φέρ­θη­κε σε «τουρ­κι­κή μειο­νό­τη­τα» στην Ελλά­δα, με τον κ. Δέν­δια να τον διορ­θώ­νει, σημειώ­νο­ντας ότι στην Ελλά­δα ανα­γνω­ρί­ζου­με μου­σουλ­μα­νι­κή μειονότητα.

Στην Ελλά­δα υπάρ­χει «μου­σουλ­μα­νι­κή μειο­νό­τη­τα, αυτό λέει και η Συν­θή­κη της Λωζάν­νης», είπε χαρα­κτη­ρι­στι­κά ο Έλλη­νας υπουρ­γός. «Και οι δύο μειο­νο­τι­κές ομά­δες θα πρέ­πει να συνε­χί­σουν αν δια­βιούν με τρό­πο που να τους οδη­γεί σε ευη­με­ρία και ειρή­νη, πράγ­μα που θα έχει θετι­κό από­η­χο στις μετα­ξύ μας σχέ­σεις», είπε σχε­τι­κά, ενώ λίγο μετά σημεί­ω­σε ότι «δίνου­με μεγά­λη σημα­σία στη δια­τή­ρη­ση της πολι­τι­στι­κής μας κλη­ρο­νο­μιάς στην Ελλάδα…».

Τουρκία και Ευρώπη

Ο κ. Δέν­διας επα­νέ­λα­βε ότι η Ελλά­δα υπο­στη­ρί­ζει την εντα­ξια­κή πορεία της Τουρ­κί­ας στην Ευρω­παϊ­κή Ένω­ση. Ωστό­σο επι­σή­μα­νε ότι απα­ραί­τη­τη προ­ϋ­πό­θε­ση είναι ο σεβα­σμός στις αρχές και στις αξί­ες της Ε.Ε., τονί­ζο­ντας με νόη­μα ότι μία από αυτές είναι ο σεβα­σμός στην κυριαρ­χία των χωρών-μελών. Ανά­φε­ρε με νόη­μα ότι το Ευρω­παϊ­κό Συμ­βού­λιο δεν είναι «τρί­τος», αλλά είναι «η οικο­γέ­νειά μας».

Όσο για το μετα­να­στευ­τι­κό, ο Ν. Δέν­διας τόνι­σε ότι δεν θα πρέ­πει η Τουρ­κία να κάνει μαθή­μα­τα στην Ελλά­δα. Πρό­σθε­σε ότι πρέ­πει να υπάρ­χει «αντί­λη­ψη συνερ­γα­σί­ας και όχι ανταγωνισμού».

Για το Κυπρια­κό είπε ότι μονα­δι­κή λύση είναι η διζω­νι­κή κοι­νο­τι­κή ομο­σπον­δία, στη βάση των απο­φά­σε­ων των Ηνω­μέ­νων Εθνών.

Πριν ανέβουν οι τόνοι

Πριν ανέ­βουν οι τόνοι, ο Νίκος Δέν­διας τόνι­σε ότι πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­καν “εκτε­τα­μέ­νες συνο­μι­λί­ες, ανοι­χτές και ειλι­κρι­νείς”. Ο κ. Δέν­διας χαι­ρέ­τι­σε την επα­νέ­ναρ­ξη των διε­ρευ­νη­τι­κών επα­φών των πολι­τι­κών δια­βου­λεύ­σε­ων με την Τουρ­κία και σημεί­ω­σε πως κατά τη διάρ­κεια της συνά­ντη­σης συζη­τή­θη­καν μια σει­ρά από περι­φε­ρεια­κά και διμε­ρή θέμα­τα, καθώς και μια σει­ρά από προ­τά­σεις προ­κει­μέ­νου να ανα­βιώ­σουν πρω­το­βου­λί­ες για οικο­νο­μι­κή συνερ­γα­σία μετα­ξύ των δύο χωρών.

Ο Έλλη­νας υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών έκα­νε λόγο για μια “θετι­κή ατζέ­ντα οικο­νο­μι­κών θεμά­των για να προ­χω­ρή­σου­με τις σχέ­σεις μας μπρο­στά” και “να αλλά­ξου­με το κλί­μα που υπάρ­χει στις ελλη­νο­τουρ­κι­κές σχέσεις”.

Υπο­γράμ­μι­σε όμως ότι “ανα­γκαία προ­ϋ­πό­θε­ση είναι η απο­κλι­μά­κω­ση και η απο­φυ­γή ενερ­γειών και δηλώ­σε­ων που δυνα­μι­τί­ζουν το κλίμα”.

“Η Ελλά­δα υπο­στη­ρί­ζει την εντα­ξια­κή πορεία της Τουρ­κί­ας, εφό­σον αυτή το επι­θυ­μεί”, σημεί­ω­σε, υπο­γραμ­μί­ζο­ντας όμως ότι απα­ρά­βα­τος όρος είναι ο σεβα­σμός στις αρχές και τις αξί­ες της ΕΕ.

Όσον αφο­ρά την επι­κεί­με­νη πεντα­με­ρή για το Κυπρια­κό τόνι­σε την ανά­γκη “όλες οι πλευ­ρές θα προ­σέλ­θουν σ’ αυτή με εποι­κο­δο­μη­τι­κό πνεύ­μα” ενώ επε­σή­μα­νε πως μόνη απο­δε­κτή λύση είναι η “διζω­νι­κή, δικοι­νο­τι­κή ομο­σπον­δία, αυτή που στη­ρί­ζουν όλοι οι διε­θνείς παράγοντες”

Ανα­φο­ρι­κά με το μετα­να­στευ­τι­κό, ο κ. Δέν­διας επε­σή­μα­νε ότι συμ­φώ­νη­σε με τον Τούρ­κο ομό­λο­γό του ότι πρό­κει­ται για “ευρω­τουρ­κι­κό ζήτη­μα” και υπο­γράμ­μι­σε την ανά­γκη η Τουρ­κία να τηρεί τις υπο­χρε­ώ­σεις που απορ­ρέ­ουν από τη δήλω­ση του 2016, ενώ υπεν­θύ­μι­σε την εργα­λειο­ποί­η­ση μετα­να­στευ­τι­κού στον Έβρο πέρσι.

Ανέ­φε­ρε ακό­μη ότι μια αντι­στρο­φή της από­φα­σης της Τουρ­κί­ας να μετα­τρέ­ψει την Αγία Σοφία σε τζα­μί θα ήταν “προς το συμ­φέ­ρον της Τουρ­κί­ας αλλά και της εικό­νας της διεθνώς”.

“Ελλά­δα και Τουρ­κία είναι προ­ο­ρι­σμέ­νες να ζουν μαζί σε μια περιο­χή με πολ­λά σύν­θε­τα προ­βλή­μα­τα”, τόνι­σε. Είναι προς συμ­φέ­ρον και των δύο χωρών να συνερ­γα­στού­με στα πλαί­σια της καλής γει­το­νί­ας για την ασφά­λεια, την ευη­με­ρία και την ειρή­νη. Δεν αγνο­ού­με την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ξέρου­με ότι έχου­με πολύ δρό­μο αλλά μπο­ρού­με να κάνου­με ένα πρώ­το βήμα σήμερα”.

Πηγές πλη­ρο­φο­ριών: ΑΠΕ / Καθη­με­ρι­νή / Εφη­με­ρί­δα των Συντα­κτών / 902

Ν. Μπε­λο­γιάν­νης Ν. Πλου­μπί­δης – Στο σπί­τι των ηρώων