Γράφει ο Γιώργος Μουσγάς //
Ή εξανδραποδισμός του ανθρώπου απ’ το «οικονομικό θαύμα» στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου
Όταν ο Μιχάλης Γενίτσαρης, γερο-ρεμπέτης πιά, έγραψε το 1984 το τραγούδι «Μές τη φυλακή που μπήκα»1, δεν φανταζόταν ποτέ ότι θα μπορούσε να αποτελέσει το θούριο των σημερινών ηλικιωμένων στην Ιαπωνία.
Στη χώρα, λοιπόν, του Ανατέλλοντος Ηλίου οι ηλικιωμένοι γίνονται ολοένα και πιο παραβατικοί έχοντας τον περίεργο στόχο… να συλληφθούν, αναφέρεται σε πρόσφατο τηλεοπτικό ρεπορτάζ
Οι ηλικιωμένοι άνω των 65 χρονών στην Ιαπωνία αποτελούν το ¼ του πληθυσμού, που ανέρχεται σε 127 εκ. ανθρώπους.
Σύμφωνα λοιπόν με το ρεπορτάζ (4.2.2019) η παραβατικότητα των ηλικιωμένων, με στόχο τη σύλληψη και φυλάκισή τους, συνδέεται με την πορεία της ιαπωνικής οικονομίας: «Η αδυναμία επιβίωσης στον έξω κόσμο δεδομένου πως οι συντάξεις είναι εξαιρετικά χαμηλές και τα κόστος ζωής πολύ υψηλό. Έτσι ορισμένοι θεωρούν ως μια καλή εναλλακτική λύση την ασφάλεια μιας φυλακής όπου αποκτούν ένα δωρεάν κελί για να κοιμούνται και την σιγουριά για ένα πιάτο ζεστού φαγητού».
Το ιαπωνικό συνταξιοδοτικό σύστημα παρουσίασε χρηματοδοτικό κενό ύψους 11 τρισ. δολαρίων, ωστόσο προβλέπεται πως θα αυξηθεί με ρυθμό 2% (συγκριτικά ο μικρότερος όλων), οπότε το 2050 θα ανέρχεται σε 26 τρισ. Δολάρια (Καθημερινή 27.5.2017).
Στις 4.9.2018 ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Σίνζο Άμπε ανακοίνωσε τη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης της χώρας του, η οποία θα επιτρέπει στους εργαζόμενους να παρατείνουν τη συνταξιοδότηση τους μετά τα 70.
Σε συνέντευξη που έδωσε στην ιαπωνική εφημερίδα Nikkei Asian Review, o Άμπε τόνισε πως θέλει να αυξήσει το όριο συνταξιοδότησης μετά τα 65. Συγκεκριμένα, ο Ιάπωνας πρωθυπουργός ανέφερε ότι το σύστημα θα δίνει στους εργαζομένους την επιλογή να παρατείνουν τη συνταξιοδότηση τους μετά τα 70 και να λαμβάνουν ως αντίτιμο υψηλότερη σύνταξη. «Τα επόμενα τρία χρόνια σκοπεύω να μεταρρυθμίσω το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης» τόνισε ο Άμπε και πρόσθεσε: «Η μεγαλύτερη συμμετοχή στο εργατικό προσωπικό θα δώσει ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη, θα αυξήσει τα έσοδα από φόρους και θα αυξήσει τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης»…
Δουλειά, δηλαδή, μέχρι τον τάφο με δέλεαρ ψηλότερες συντάξιμες αποδοχές, ώστε ν’ αποφύγουν και τη …φυλακή!
To καρόσι θερίζει τους Ιάπωνες!
Ο θάνατος από υπερβολική εργασία αποδίδεται στην Ιαπωνία με τον όρο «καρόσι», καθώς είναι κάτι που δυστυχώς συμβαίνει συχνά. Το «καρόσι» είναι κάτι δηλαδή σαν εργατικό δυστύχημα και η οικογένεια τους νεκρού ακόμα σε περίπτωση αυτοχειρίας μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση.
Τις τελευταίες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα το καρόσι άρχισε να πλήττει ως επί το πλείστον διευθυντικά στελέχη, μηχανικούς, εργοστασιακούς εργάτες, γιατρούς και οδηγούς ταξί. Σύμφωνα με ανακοίνωση των ιαπωνικών αρχών στις 10.6.2003 τα ποσοστά θνησιμότητας λόγω «καρόσι» (εκδηλώνεται με τη μορφή εγκεφαλικών, καρδιακών προσβολών κλπ.) υπερδιπλασιάστηκαν μέσα στην τελευταία διετία.
Χαρακτηριστική είναι η υπόθεση ενός νεαρού οικοδόμου που είχε προσληφθεί στην κατασκευή Ολυμπιακού σταδίου και απ’ το μήνα Δεκέμβριο 2016 και μέχρι τον Μάρτιο 2017 είχε κάνει 200 ώρες υπερωρία, μέχρι που αυτοκτόνησε!
Η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Εργασίας και Υγείας χαρακτήρισε τον θάνατό του καρόσι συμπεραίνοντας ότι λόγω της υπερβολικής δουλειάς ο νεαρός αρρώστησε ψυχικά και μάλιστα σε αυτό συνηγόρησε το σημείωμα που άφησε ο ίδιος και στο οποίο έγραφε: «έφτασα στο ψυχικό και σωματικό μου όριο».
Οι γονείς προσέφυγαν στα δικαστήρια και διεκδήκησαν αποζημίωση αφού προηγουμένως είχαν απευθυνθεί στο υπουργείο από το οποίο ζήτησαν να χαρακτηριστεί ο θάνατος του γιου τους καρόσι.
Το 2013 μια νεαρή δημοσιογράφος του κρατικού δικτύου NHK πέθανε από καρδιακή προσβολή, αφού είχε κάνει 159 ώρες υπερωρία σε ένα μήνα, με το μέσο να ζητά πριν από λίγο καιρό δημόσια συγνώμη.
Καρόσι λοιπόν στον εργασιακό βίο και κελί στα γηρατειά. Αυτό είναι το αποκρουστικό πρόσωπο του άγριου καπιταλισμού!
- Τους στίχους του τραγουδιού «Μές τη φυλακή που μπήκα» ο Μιχάλης Γενίτσαρης (1917 – 2005) τους έγραψε για την εξαιρετική σειρά «Το Μινόρε της Αυγής», που παίχτηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Παίζει μπουζούκι και τραγουδά ο ίδιος. Χορεύει ο Γιώργος Ξηντάρης (ως Στέλιος Λεπενιώτης), που είναι και ένας απ’ τους ερμηνευτές μερικών τραγουδιών στη σειρά.
___________________________________________________________________________________________
Γιώργος Μουσγάς — Δημοσιογράφος Γεννήθηκε στο χωριό Ρετσιανά Άρτας το 1958. Τελείωσε το εξατάξιο Α’ Γυμνάσιο Αρρένων Άρτας. Σπούδασε στο Τμήμα Οικονομικών Σπουδών της Νομικής Σχολής Αθηνών. Για 28 χρόνια κάλυψε το υγειονομικό ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» του οποίου υπήρξε –όπως και στον «Οδηγητή»- μέλος της Συντακτικής Επιτροπής. Είναι μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών. Το 2005 βραβεύτηκε απ΄ το Ίδρυμα Προαγωγής Δημοσιογραφίας Αθανασίου Βασ. Μπότση με το «Βραβείο Ανθρωπιστικού Ρεπορτάζ», για τον τρόπο παρουσίασης των θεμάτων Υγείας και Πρόνοιας από τις σελίδες του «Ριζοσπάστη».