Η ισπανική κυβέρνηση ενέκρινε την Παρασκευή σχετικό διάταγμα για την εκταφή των οστών του Φράνκο από το μαυσωλείο της «Κοιλάδας των Πεσόντων». Η απόφαση για την εκταφή του δικτάτορα ήταν προσωπική δέσμευση του νέου πρωθυπουργού, ηγέτη του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος PSOE, Πέδρο Σάντσεζ ο οποίος ανήλθε στην εξουσία την 1η Ιουνίου αφού ανέτρεψε τον συντηρητικό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι δια του Κοινοβουλίου.
«Η Ισπανία δεν μπορεί να επιτρέψει, ως εδραιωμένη και ευρωπαϊκή δημοκρατία, σύμβολα που διχάζουν τους Ισπανούς», είχε δηλώσει τότε ο Σάντσεζ τονίζοντας ότι η ύπαρξη ενός μαυσωλείου που στεγάζει την σορό ενός δικτάτορα θα ήταν «αδιανόητη στην Γερμανία ή την Ιταλία».
Σύμφωνα με τον Αντερ Γιλ, πρόεδρο της σοσιαλιστικής ομάδας στην ισπανική Γερουσία, στόχος της κυβέρνησης είναι να θέσει τέλος σε μία «ανωμαλία της δημοκρατίας», σε ένα μαυσωλείο «λατρείας ενός δικτάτορα». «Είναι ώρα να τελειώνουμε με αυτού του είδους τις καταστάσεις» σημειώνει ο Γιλ.
Η απόφαση της κυβέρνησης προκάλεσε αντιδράσεις τόσο στο αντιπολιτευόμενο Λαϊκό Κόμμα, όσο και από την ίδια την οικογένεια του δικτάτορα. «Ασφαλώς θα αναλάβουμε τη σορό του παππού μου, δεν θα τον αφήσουμε στα χέρια της κυβέρνησης», δήλωσε στη συντηρητική εφημερίδα La Razon ο Φράνσις Φράνκο, ένας από τα επτά εγγόνια του στρατηγού που κυβέρνησε την Ισπανία από το 1939 μέχρι το 1975.
Σημειώνεται πως ο δικτάτορας Φράνκο ενταφιάσθηκε το 1975 στην Valle de los Caidos (Κοιλάδα των Πεσόντων), στο πλευρό του Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα, ιδρυτή του φασιστικού κόμματος Φάλαγξ, σε ένα μεγάλο μνημειακό σύμπλεγμα που βρίσκεται σε απόσταση 50 χιλιομέτρων από τη Μαδρίτη.
Το μνημείο θεωρείται από πολλούς ισπανούς σύμβολο διχασμού και απαξίωσης των δημοκρατικών και αντιφρανκιστών, οι σοροί των οποίων εκτάφηκαν από ομαδικούς τάφους και νεκροταφεία και ενταφιάσθηκαν εκεί χωρίς να ζητηθεί η άδεια των συγγενών τους.