Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Κάνναβη, ένας καθόλου «ήμερος» εχθρός

Cannabis sativa = «Κάν­να­βη η ήμε­ρη», το κύριο είδος του φυτού που χρη­σι­μο­ποιεί­ται στη φαρμακοβιομηχανία

Μένουμε απαθείς στο κοινωνικό φαινόμενο των ναρκωτικών;
⚕️ Ειδικά όταν κάποιοι προσπαθούν να αποπροσανατολίσουν και να εγκλωβίσουν τις συνειδήσεις, κυρίως της νεολαίας, μέχρι του σημείου να την κάνουν να πιστεύει ότι επαναστατεί με τη χρήση της κάνναβης;
✔️  Ασφαλώς και όχι! 🔻

Αντιθέτως,

✔️  Kάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να ενισχύσουμε το μέτωπο ενάντια στα ναρκωτικά και κυρίως ενάντια στη ναρκωκουλτούρα, που στοχεύει να απενοχοποιήσει τη χρήση της κάνναβης στις συνειδήσεις των νέων.

Afisa KNE Ναρκωτικά

Στις μέρες μας, δού­ρειος ίππος στην προ­σπά­θεια αυτή είναι η αξιο­ποί­η­ση μεμο­νω­μέ­νων στοι­χεί­ων της στη φαρμακοβιομηχανία.

Εμμε­σα πλα­σά­ρε­ται η ιδέα πως αφού είναι χρή­σι­μη στη φαρ­μα­κο­βιο­μη­χα­νία ως πρώ­τη ύλη, τότε για­τί όχι και η χρή­ση της στην ακα­τέρ­γα­στη μορ­φή της; Επ’ αυτού υπάρ­χουν επι­στη­μο­νι­κές μελέ­τες, οι οποί­ες δεν αφή­νουν καμία αμφι­βο­λία για τις επι­βλα­βείς επι­δρά­σεις και δια­λύ­ουν τους μύθους ότι η χρή­ση της είναι αθώα για τον άνθρωπο.

Οι προ­σπά­θειες αυτές δεν πρέ­πει να μας δια­φεύ­γει ότι εξε­λίσ­σο­νται σε μια περί­ο­δο όπου οξύ­νο­νται τα αδιέ­ξο­δα του καπι­τα­λι­σμού, οι βεβαιό­τη­τες κλο­νί­ζο­νται και η δια­χεί­ρι­ση των αδιε­ξό­δων από το ίδιο το σύστη­μα γίνε­ται όλο και πιο δύσκο­λη. Γι’ αυτό ο λαός και η νεο­λαία του πρέ­πει πάση θυσία να μεί­νουν αδρανείς!Ετσι, την ίδια ώρα που ακό­μα και το Ευρω­παϊ­κό Κέντρο Παρα­κο­λού­θη­σης Ναρ­κω­τι­κών και Τοξι­κο­μα­νί­ας (ΕΚΠΝΤ) κατα­δι­κά­ζει τη χρή­ση κάν­να­βης, υπάρ­χουν κέντρα που προ­ά­γουν την ιδέα της χρή­σης της μέσα στη νεολαία.

Μια αποκαλυπτική έκθεση

Τα θερ­μο­κή­πια κάν­να­βης για «φαρ­μα­κευ­τι­κή» χρή­ση απορ­ρο­φούν επεν­δύ­σεις εκατ. ευρώ

Το ΕΚΠΝΤ (EMCDDA) εξέ­δω­σε την Ευρω­παϊ­κή Εκθε­ση για τα Ναρ­κω­τι­κά 2019. Η έκθε­ση ανα­φέ­ρει: «Η κάν­να­βη (…) είναι το πλέ­ον δια­δε­δο­μέ­νο ναρ­κω­τι­κό, αφού χρή­ση κάν­να­βης τον τελευ­ταίο και­ρό ανα­φέ­ρε­ται από σχε­δόν 20% του πλη­θυ­σμού στην ηλι­κια­κή ομά­δα 18 — 24 ετών (…) Το 2017 περί­που 155.000 άτο­μα στην Ευρώ­πη ξεκί­νη­σαν θερα­πεία για προ­βλη­μα­τι­κή χρή­ση κάν­να­βης. Εξ αυτών περί­που 83.000 ξεκί­νη­σαν θερα­πεία για πρώ­τη φορά στη ζωή τους (…) Περί­που πάνω από το ήμι­συ των 1,2 εκα­τομ­μυ­ρί­ων αδι­κη­μά­των που ανα­φέρ­θη­καν το 2017 αφο­ρού­σαν χρή­ση ή κατο­χή κάν­να­βης για προ­σω­πι­κή χρή­ση. Η εμπλο­κή στην αγο­ρά κάν­να­βης συντε­λεί επί­σης στη νεα­νι­κή εγκλη­μα­τι­κό­τη­τα (…) Γνω­ρί­ζου­με πλέ­ον καλύ­τε­ρα τους κιν­δύ­νους που μπο­ρεί να εγκυ­μο­νεί η χρή­ση κάν­να­βης στην υγεία, ιδί­ως των νέων.

Αυτό­μα­τος πωλη­τής προ­ϊ­ό­ντων κάν­να­βης σε κεντρι­κό σημείο της Αθήνας

Σήμε­ρα, οι περισ­σό­τε­ροι χρή­στες που ξεκι­νούν θερα­πεία σε εξει­δι­κευ­μέ­να θερα­πευ­τι­κά κέντρα για πρώ­τη φορά, δηλώ­νουν ως κύρια ουσία χρή­σης την κάν­να­βη. Πρό­κει­ται για μια ανη­συ­χη­τι­κή εξέ­λι­ξη, δεδο­μέ­νου ότι τα τελευ­ταία χρό­νια οι τάσεις χρή­σης κάν­να­βης παρέ­με­ναν εν πολ­λοίς αμε­τά­βλη­τες. Πλέ­ον όμως η εκτί­μη­ση αυτή τίθε­ται σε αμφι­σβή­τη­ση με τα νέα δεδο­μέ­να, σύμ­φω­να με τα οποία αρκε­τές χώρες ανα­φέ­ρουν αυξη­μέ­νη χρή­ση κάν­να­βης σε νεό­τε­ρες ηλι­κί­ες…Η φυτι­κή κάν­να­βη και τα εκχυ­λί­σμα­τά της είναι γνω­στά για δύο καν­να­βι­νοει­δή που περιέ­χουν, την τετραϋ­δρο­καν­να­βι­νό­λη (THC) και την καν­να­βι­διό­λη (CBD). Η THC έχει ψυχο­τρό­πο δρά­ση, ενώ η CBD συν­δέ­ε­ται με οφέ­λη για την υγεία, αν και επί του παρό­ντος υπάρ­χουν ελά­χι­στα επι­στη­μο­νι­κά στοι­χεία για τις περισ­σό­τε­ρες παθή­σεις που έχουν μελετηθεί.

Η περιε­κτι­κό­τη­τα των φυτών κάν­να­βης σε THC και CBD παρου­σιά­ζει μεγά­λες δια­κυ­μάν­σεις. Η Κοι­νή Αγρο­τι­κή Πολι­τι­κή της ΕΕ επι­δο­τεί την καλ­λιέρ­γεια ορι­σμέ­νων ποι­κι­λιών κάν­να­βης για βιο­μη­χα­νι­κές χρή­σεις, υπό τον όρο η περιε­κτι­κό­τη­τά τους σε THC να μην υπερ­βαί­νει το 0,2% (όριο που τέθη­κε αρχι­κά με σκο­πό να γίνε­ται διά­κρι­ση μετα­ξύ των φυτι­κών ειδών και όχι της εικό­νας ασφά­λειας της κατα­νά­λω­σης από τον άνθρω­πο). Τα εθνι­κά όρια κυμαί­νο­νται μετα­ξύ 0% και 0,3%.

Τα νέα προ­ϊ­ό­ντα δηλώ­νε­ται ότι έχουν περιε­κτι­κό­τη­τα σε THC κάτω του 0,2% ή 0,3% και φαί­νε­ται να δια­κρί­νο­νται γενι­κά σε δύο κατη­γο­ρί­ες, οι οποί­ες ενί­ο­τε αλλη­λε­πι­κα­λύ­πτο­νται. Τα προ­ϊ­ό­ντα της πρώ­της κατη­γο­ρί­ας προ­ω­θού­νται σε υπάρ­χο­ντες χρή­στες παρά­νο­μης κάν­να­βης ως “νόμι­μη” κάν­να­βη, σε μορ­φή στην οποία συνή­θως καπνί­ζο­νται. Τα προ­ϊ­ό­ντα της δεύ­τε­ρης κατη­γο­ρί­ας προ­ω­θού­νται ως ωφέ­λι­μα για την “υγεία” και την “ευε­ξία”, με έμφα­ση στην περιε­κτι­κό­τη­τα σε CBD, συχνά σε μορ­φή ελαί­ου ή κρέμας.

Οι κατη­γο­ρί­ες αντι­κα­το­πτρί­ζο­νται και στο είδος και στον διά­κο­σμο των σημεί­ων πώλη­σης των προ­ϊ­ό­ντων. Δεδο­μέ­νου ότι δεν υπάρ­χει συμ­φω­νη­μέ­νο πρό­τυ­πο δοκι­μών αυτών των προ­ϊ­ό­ντων, η περιε­κτι­κό­τη­τά τους σε THC και CBD μπο­ρεί να δια­φέ­ρει από αυτήν που ανα­γρά­φε­ται στις ετι­κέ­τες ή στα “απο­τε­λέ­σμα­τα δοκι­μών” που μπο­ρεί να συνο­δεύ­ουν το προϊόν».

Από τα παρα­πά­νω είναι προ­φα­νές ότι και το ΕΚΠΝΤ, αν και σε γενι­κές γραμ­μές επι­στη­μο­νι­κώς ορθά προ­σεγ­γί­ζει τα προ­βλή­μα­τα που προ­κα­λεί η χρή­ση της κάν­να­βης στον ανθρώ­πι­νο οργα­νι­σμό, ανέ­χε­ται την ύπαρ­ξη θεσμι­κού κενού για τη διά­δο­σή τους.

«Ερωτήματα» και «αμφιβολίες»

Cannabis sativa

Χαρα­κτη­ρι­στι­κά και συγκε­κρι­μέ­να για το CBD, ο Οργα­νι­σμός Τρο­φί­μων και Φαρ­μά­κων της Αμε­ρι­κής (FDA) ανα­κοί­νω­σε πως έστει­λε προει­δο­ποι­ή­σεις σε 15 εται­ρεί­ες για παρά­νο­μη πώλη­ση δια­φό­ρων προ­ϊ­ό­ντων που περιέ­χουν CBD, όπως έλαια, κρέ­μες κ.ά., μιας και ο Οργα­νι­σμός δεν έχει αδειο­δο­τή­σει κανέ­να από τα προ­ϊ­ό­ντα CBD που δια­κι­νού­νται στην αγο­ρά, εκτός ενός φαρ­μά­κου που χρη­σι­μο­ποιεί­ται σε δύο σπά­νιες μορ­φές επιληψίας.

Στην ίδια ανα­κοί­νω­ση ο Οργα­νι­σμός ανα­φέ­ρει πως «εξα­κο­λου­θού­με να ανη­συ­χού­με ότι κάποιοι άνθρω­ποι πιστεύ­ουν λαθε­μέ­να ότι οι μυριά­δες των προ­ϊ­ό­ντων της CBD στην αγο­ρά, πολ­λά από τα οποία είναι παρά­νο­μα, έχουν αξιο­λο­γη­θεί από τη FDA και έχει απο­φα­σι­σθεί ότι είναι ασφα­λή ή ότι η προ­σπά­θεια της CBD δεν μπο­ρεί να βλά­ψει (…) Πρέ­πει να ξεκα­θα­ρι­στεί πως ακό­μα υπάρ­χουν αρκε­τές αμφι­βο­λί­ες και ερω­τή­μα­τα σχε­τι­κά με την ασφά­λεια των CBD προ­ϊ­ό­ντων — συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων και των εκθέ­σε­ων για αυτά περί μολυ­σμα­τι­κών ουσιών, όπως φυτο­φαρ­μά­κων και βαρέ­ων μετάλ­λων — και υπάρ­χουν πραγ­μα­τι­κοί κίν­δυ­νοι που πρέ­πει να ληφθούν υπόψη…

Υπάρ­χουν ακό­μα πολ­λά ανα­πά­ντη­τα ερω­τή­μα­τα και κενά στα δεδο­μέ­να για την τοξι­κό­τη­τα του CBD, ενώ κάποια από τα δια­θέ­σι­μα στοι­χεία εγεί­ρουν σοβα­ρές ανη­συ­χί­ες σχε­τι­κά με τα προ­ϊ­ό­ντα CBD, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της ηπα­τι­κής βλά­βης, της αλλη­λε­πί­δρα­σης με άλλα φάρ­μα­κα, της υπνη­λί­ας, της διάρ­ροιας και των αλλα­γών στη διάθεση.

Επι­πλέ­ον, μελέ­τες σε ζώα έχουν δεί­ξει πως η χρή­ση του CBD μπο­ρεί να παρέμ­βει στην ανά­πτυ­ξη και την ομα­λή λει­τουρ­γία των όρχε­ων και του σπέρ­μα­τος, να μειώ­σει τα επί­πε­δα τεστο­στε­ρό­νης και σεξουα­λι­κής συμπε­ρι­φο­ράς στα αρσε­νι­κά. Ερω­τή­μα­τα, επί­σης, υπάρ­χουν ως προς τη σωρευ­τι­κή χρή­ση του CBD και την επί­δρα­σή του σε ευαί­σθη­τους πλη­θυ­σμούς, όπως τα παι­διά, οι εγκυ­μο­νού­σες και οι θηλά­ζου­σες».

Ποια είναι η επίδραση της κάνναβης στον οργανισμό;

Η χρή­ση κάν­να­βης, ειδι­κά σε άτο­μα που ξεκι­νούν τη χρή­ση κατά την εφη­βεία, φέρει ως απο­τέ­λε­σμα μειω­μέ­νη βρα­χύ­χρο­νη μνή­μη, που σχε­τί­ζε­ται με χωρι­κές πλη­ρο­φο­ρί­ες, μειω­μέ­νη λεκτι­κή και επει­σο­δια­κή μνή­μη (υπεύ­θυ­νη για την καθη­με­ρι­νή απο­θή­κευ­ση των γεγο­νό­των), μειω­μέ­νη από­δο­ση σε επί­πε­δο εκτε­λε­στι­κών λει­τουρ­γιών (λήψη απο­φά­σε­ων, προ­γραμ­μα­τι­σμός), καθώς και ενδεί­ξεις για ελλείμ­μα­τα στην ταχύ­τη­τα επε­ξερ­γα­σί­ας1.

Εκτός των γνω­στι­κών λει­τουρ­γιών, η χρή­ση κάν­να­βης κατά την εφη­βεία επι­φέ­ρει αλλα­γές και στην εγκε­φα­λι­κή δομή. Αρκε­τές μελέ­τες ανα­φέ­ρουν πως υπάρ­χουν αλλα­γές στο πάχος της φαιάς ουσί­ας (μέρος του εγκε­φά­λου που περιέ­χει τα σώμα­τα των νευ­ρώ­νων) στο φλοιό και σε υπο­φλοιώ­δεις περιο­χές2 — 8.

Η αύξη­ση του όγκου της παρε­γκε­φα­λί­δας έχει παρα­τη­ρη­θεί πως παρα­μέ­νει αμε­τά­βλη­τη, ακό­μα και 1 μήνα έπει­τα από αυστη­ρά ελεγ­χό­με­νη απο­χή από τη χρή­ση. Δομι­κές αλλα­γές, όπως ο μικρό­τε­ρος όγκος του προ­με­τω­πιαί­ου, του βρεγ­μα­τι­κού και του κογ­χο­με­τω­πιαί­ου λοβού, καθώς και ο μεγα­λύ­τε­ρος όγκος της παρε­γκε­φα­λί­δας σχε­τί­ζο­νται με αυξη­μέ­νη γνω­στι­κή δυσλει­τουρ­γία. Ο μικρό­τε­ρος όγκος του ιππο­κά­μπου των χρη­στών έχει συσχε­τι­στεί με φτω­χό­τε­ρη από­δο­ση σε τεστ λεκτι­κής μνή­μης και μάθη­σης8 — 10.

Επι­πλέ­ον, δομι­κή δια­τα­ρα­χή της λευ­κής ουσί­ας (μέρος του εγκε­φά­λου που περιέ­χει τους άξο­νες των νευ­ρώ­νων) στον προ­με­τω­πιαίο και βρεγ­μα­τι­κό λοβό, στην παρε­γκε­φα­λί­δα και σε μέρη του μεταιχ­μια­κού συστή­μα­τος, εγεί­ρει τον κίν­δυ­νο εμφά­νι­σης ψυχο­λο­γι­κών και γνω­στι­κών λει­τουρ­γιών11 — 18.

Cannabis sativa

Συμ­φέ­ρο­ντα που συν­δέ­ο­νται με την προ­ώ­θη­ση της καλ­λιέρ­γειας της κάνναβης

Οικονομικά συμφέροντα

  • Σε συνέ­ντευ­ξη Τύπου ο Σόρος πριν από έξι χρό­νια τασ­σό­ταν υπέρ της μελέ­της του London School of Economics την οποία συνυ­πέ­γρα­φαν καθη­γη­τές και οικο­νο­μο­λό­γοι — υπο­στη­ρι­κτές της απο­ποι­νι­κο­ποί­η­σης της κάν­να­βης. Ανέ­φε­ρε επί­σης (υπο­κρι­τι­κά) ότι ήταν πρό­βλη­μα το ότι, ενώ στις ΗΠΑ ξοδεύ­ο­νταν 1 τρισ. δολά­ρια ετη­σί­ως κατά των ναρ­κω­τι­κών, ταυ­τό­χρο­να χάνο­νταν 300 δισ. δολά­ρια από το ετή­σιο κέρ­δος που είχε η παρά­νο­μη δια­κί­νη­ση κάν­να­βης. Την ίδια χρο­νιά, άρθρο του βρε­τα­νι­κού περιο­δι­κού «Management Today» (που τασ­σό­ταν υπέρ της «θετι­κής πεί­ρας» των ΗΠΑ σε σχέ­ση με την απο­ποι­νι­κο­ποί­η­ση της κάν­να­βης) εκτι­μού­σε ότι το κρά­τος έχα­νε 9,3 δισ. δολά­ρια ετή­σια έσο­δα από φορο­λο­γία, αφού το 80% των χρη­στών της Βρε­τα­νί­ας καλ­λιερ­γού­σαν κάν­να­βη παράνομα.
  • Την ώρα που παρα­κάμ­πτο­νται μια σει­ρά από ανα­γκαί­ες, αλλά κοστο­βό­ρες επι­στη­μο­νι­κές δια­δι­κα­σί­ες, που απαι­τού­νται για την παρα­γω­γή ενός φαρ­μα­κευ­τι­κού σκευά­σμα­τος, ο Α. Ξαν­θός, πρώ­ην υπ. Υγεί­ας του ΣΥΡΙΖΑ, στη συζή­τη­ση της ψήφι­σης του νόμου για την κάν­να­βη στη Βου­λή, δήλω­νε: «Πρό­κει­ται για μια ανα­δυό­με­νη αγο­ρά παγκό­σμια με τερά­στιο επεν­δυ­τι­κό ενδια­φέ­ρον». Αυτήν την πρό­τα­ση επί της αρχής στή­ρι­ξε και η ΝΔ, παρά τις επι­μέ­ρους δια­φω­νί­ες της σε σημεία του νομο­σχε­δί­ου. Η βια­σύ­νη για την ψήφι­ση του νόμου δεν δικαιο­λο­γού­νταν από τα επι­στη­μο­νι­κά δεδο­μέ­να, αλλά από τις ανά­γκες των μονο­πω­λί­ων για περισ­σό­τε­ρα κέρδη.
  • Οι δύο πρώ­τες άδειες για την εγκα­τά­στα­ση μονά­δων καλ­λιέρ­γειας και επε­ξερ­γα­σί­ας προ­ϊ­ό­ντων φαρ­μα­κευ­τι­κής κάν­να­βης δόθη­καν στη «BIOMECANN AE», με έδρα της τη Λάρι­σα και επέν­δυ­ση 9,5 εκατ. ευρώ και στη «BIOPROCANN AE», με έδρα την Κόριν­θο και εκτι­μώ­με­νη επέν­δυ­ση τα 12,5 εκατ. ευρώ. Η εται­ρεία «Grow in Greece» έχει επί­σης λάβει άδεια εγκα­τά­στα­σης για την καλ­λιέρ­γεια 25 στρεμ­μά­των φαρ­μα­κευ­τι­κής κάν­να­βης μέσω της «Greenhouse Constructions», έτοι­μη να επεν­δύ­σει 23 — 25 εκατ. ευρώ στην Πέλ­λα. Η «Greenhouse Constructions» έχει εκδώ­σει επι­πλέ­ον 5 άδειες για εται­ρεί­ες από τις ΗΠΑ, τον Κανα­δά, την Αυστρα­λία, τη Ρωσία και την Ευρώ­πη, οι οποί­ες στο­χεύ­ουν για μονά­δες σε Κιλ­κίς, Μαγνη­σία, Τρί­κα­λα και Θήβα, με επεν­δύ­σεις από 12 έως 120 εκατ. ευρώ. Η έως τώρα μεγα­λύ­τε­ρη σε οικο­νο­μι­κό ύψος αδειο­δο­τη­μέ­νη επέν­δυ­ση με 40 εκατ. ευρώ είναι στη Χαλ­κι­δι­κή από την κανα­δι­κών συμ­φε­ρό­ντων «Five SA». Πριν το τέλος του χρό­νου που μας πέρα­σε, η κανα­δι­κή «Green Organic Dutchman» επι­βε­βαί­ω­σε τις συζη­τή­σεις της με την ελλη­νι­κή κυβέρ­νη­ση για επεν­δύ­σεις εκτι­μώ­με­νου ύψους στα 74 εκατ. ευρώ στη φαρ­μα­κευ­τι­κή κάνναβη.
  • Το ίδιο διά­στη­μα, ο γεν. γραμ­μα­τέ­ας Βιο­μη­χα­νί­ας του υπ. Ανά­πτυ­ξης Π. Καλ­λί­ρης επι­βε­βαί­ω­σε πως έχουν κατα­τε­θεί 115 αιτή­σεις για άδειες εγκα­τα­στά­σε­ων φαρ­μα­κευ­τι­κής κάν­να­βης, εκ των οποί­ων οι 29 έχουν ήδη εγκρι­θεί, οι 19 έχουν αξιο­λο­γη­θεί θετι­κά, 2 έχουν απορ­ρι­φθεί, 44 βρί­σκο­νται σε δια­δι­κα­σία αξιο­λό­γη­σης και οι 18 βρί­σκο­νται σε ανα­μο­νή. Στο πλαί­σιο της ίδιας δήλω­σης, σε ερώ­τη­ση για το πώς εκτι­μά η νέα κυβέρ­νη­ση τη βιο­μη­χα­νία της φαρ­μα­κευ­τι­κής κάν­να­βης, ο ίδιος ανέ­φε­ρε πως η κυβέρ­νη­ση στο­χεύ­ει στην οικο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη και γι’ αυτό υπο­στη­ρί­ζει τις επεν­δυ­τι­κές προ­σπά­θειες, έχο­ντας στα σχέ­διά της να απλου­στεύ­σει ακό­μη περισ­σό­τε­ρο τη νομι­κή δια­δι­κα­σία της αδειο­δό­τη­σης τέτοιων μονά­δων — η οποία είναι ήδη επεν­δυ­τι­κά προσφιλής.
  • Ενδει­κτι­κά, η παγκό­σμια αγο­ρά της φαρ­μα­κευ­τι­κής κάν­να­βης το 2015 άγγι­ξε τα 11,4 δισ. δολά­ρια και ανα­μέ­νε­ται το 2025 να φτά­σει τα 55,8 δισ. Επί­σης, οι εται­ρεί­ες και οι ιδιω­τι­κές κλι­νι­κές που μονο­πω­λούν σήμε­ρα την παρα­γω­γή και διά­θε­ση κάν­να­βης, είναι από τις πιο κερ­δο­φό­ρες στο χρη­μα­τι­στή­ριο της Νέας Υόρκης.
  • Μόνο στην Ευρώ­πη, η κάν­να­βη αντι­προ­σω­πεύ­ει το μεγα­λύ­τε­ρο μερί­διο (38%) της λια­νι­κής αγο­ράς παρά­νο­μων ουσιών, με αξία η οποία εκτι­μά­ται μέχρι και τα 12,9 δισ./χρόνο.
  • Σύμ­φω­να με έρευ­να του 2018 της εται­ρεί­ας «Prohibition Partners», το 2028 τα μεγέ­θη της ευρω­παϊ­κής αγο­ράς κάν­να­βης ανα­μέ­νο­νται ως εξής: 115,8 δισ. ευρώ εκ των οποί­ων τα 55,2 δισ. αφο­ρούν τη φαρ­μα­κευ­τι­κή κάν­να­βη, 60,3 δισ. ευρώ για την ευφο­ρι­κή της χρή­ση και 180 εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ για τη βιο­μη­χα­νι­κή. Επι­πλέ­ον, μέχρι το 2028 και οι 28 χώρες της ΕΕ θα έχουν νομι­μο­ποι­ή­σει τη φαρ­μα­κευ­τι­κή χρή­ση της κάν­να­βης και θα έχουν προ­χω­ρή­σει σε περαι­τέ­ρω ρυθ­μί­σεις της ευφο­ρι­κής της χρήσης.

Πολιτικοκοινωνικά συμφέροντα

Cannabis sativa

  • Η παρα­τε­τα­μέ­νη χρή­ση κάν­να­βης έχει ως απο­τέ­λε­σμα οι νοη­τι­κές λει­τουρ­γί­ες του χρή­στη να υπο­κύ­πτουν, το άτο­μο να απο­μο­νώ­νε­ται. Ο χρή­στης κάποιες φορές ίσως να αισθά­νε­ται ότι αμφι­σβη­τεί και πάει κόντρα στο σύστη­μα, ενώ στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα αυτο­ε­γκλω­βί­ζε­ται ακό­μα βαθύ­τε­ρα σε αυτό. Αλλες φορές, ίσως αισθά­νε­ται ότι η κάν­να­βη είναι η «μαγι­κή» λύση στα προ­βλή­μα­τά του, αλλά εντέ­λει κατα­λή­γει να τα καλύ­πτει προ­σω­ρι­νά με κάλ­πι­κο ευφο­ρι­κό τρό­πο, και εκεί­να να επα­νέρ­χο­νται δρι­μύ­τε­ρα, όταν η ευφο­ρι­κή δρά­ση παρέλθει.
  • Πολ­λοί χρή­στες κάν­να­βης, ενώ θεω­ρούν ότι με τη χρή­ση προ­α­σπί­ζουν την ελευ­θε­ρία του ατό­μου και το δικαί­ω­μά του στην αυτο­διά­θε­ση, τελι­κά οδη­γού­νται στην απο­μό­νω­σή τους από το υπό­λοι­πο κοι­νω­νι­κό σύνο­λο και εντέ­λει δεν μπο­ρούν να ανα­γνω­ρί­σουν τη θέση τους μέσα στην κοι­νω­νία και να δρά­σουν συνει­δη­τά και συλλογικά.
  • Η χρή­ση ουσιών, των όποιων ουσιών, ορί­ζει μια στά­ση ζωής με κυρί­αρ­χα χαρα­κτη­ρι­στι­κά την ατο­μι­κή φυγή από την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, την παθη­τι­κή, μοι­ρο­λα­τρι­κή στά­ση για τη ζωή. Ετσι δια­μορ­φώ­νο­νται άνθρω­ποι απο­μο­νω­μέ­νοι, εύκο­λα χει­ρί­σι­μοι, με αδύ­να­μα κοι­νω­νι­κά αντα­να­κλα­στι­κά και ανύ­παρ­κτη διά­θε­ση για αμφι­σβή­τη­ση και κοι­νω­νι­κή πάλη.
  • Επι­πλέ­ον, η κάν­να­βη προ­ω­θεί την ανά­πτυ­ξη κατά­θλι­ψης καθώς και την έκφρα­ση ψυχώ­σε­ων. Οι χρή­στες είναι εγκλω­βι­σμέ­νοι σε μια κατά­στα­ση ύπαρ­ξης που τους απο­μα­κρύ­νει από το να φτά­σουν και να ανα­πτύ­ξουν τις ικα­νό­τη­τες και δεξιό­τη­τές τους, τόσο σε προ­σω­πι­κό επί­πε­δο, όσο και σε κοι­νω­νι­κό. Ετσι μπο­ρούν να δημιουρ­γη­θούν κοι­νω­νί­ες εθι­σμέ­νων, με στοι­χεία λει­τουρ­γι­κό­τη­τας, όμως, που θα προ­βάλ­λο­νται ως δεί­κτες υγεί­ας. Η εκμε­τάλ­λευ­ση της σωμα­τι­κής εργα­σί­ας του 19ου αιώ­να στα όρια των ανθρώ­πι­νων αντο­χών μετα­σχη­μα­τί­ζε­ται σήμε­ρα σε εκμε­τάλ­λευ­ση της νόη­σης στα όρια της δια­τή­ρη­σης της λει­τουρ­γι­κό­τη­τας του ατό­μου, με μια επι­κά­λυ­ψη δήθεν προοδευτικότητας.

Για όλους τους παρα­πά­νω λόγους, η αστι­κή τάξη και οι εκά­στο­τε πολι­τι­κοί της εκπρό­σω­ποι αξιο­ποί­η­σαν και αξιο­ποιούν τόσο την κάν­να­βη όσο και άλλα ναρ­κω­τι­κά με σκο­πό τη μαζι­κή εκτό­νω­ση και την πρό­λη­ψη λαϊ­κών αντιδράσεων.

  • Ηρω­ί­νη και χασίς έπαιρ­ναν οι στρα­τιώ­τες των ΗΠΑ στο Βιετ­νάμ για να αντέξουν.
  • Στην Ολλαν­δία η απο­ποι­νι­κο­ποί­η­ση της κάν­να­βης ψηφί­στη­κε σε περί­ο­δο μαζι­κών αντι­πο­λε­μι­κών δια­δη­λώ­σε­ων τη δεκα­ε­τία του ’70.
  • Στην Πορ­το­γα­λία, το 2002, όταν τα πρώ­τα σημά­δια της καπι­τα­λι­στι­κής κρί­σης άρχι­σαν να γίνο­νται αισθη­τά με την αύξη­ση της ανερ­γί­ας στις νέες ηλι­κί­ες, απο­ποι­νι­κο­ποι­ή­θη­κε η κάνναβη.

Το ρεύμα του οπορτουνισμού ακόμα πιο έντονα σήμερα στοιχίζεται στην προώθηση της αποποινικοποίησης της κάνναβης και οδηγεί τη νεολαία σε ανιστόρητες και ανυπόστατες προσεγγίσεις της Ιστορίας, με σκοπό να στερέψει η πηγή έμπνευσης και γνώσης για το πώς γυρνάει ο τροχός.

Ενδει­κτι­κό παρά­δειγ­μα το και­νού­ριο περιο­δι­κό για την κάν­να­βη «youmaysay». Δια­τί­θε­ται δωρε­άν σε έντυ­πη μορ­φή και ηλε­κτρο­νι­κά με κυρί­αρ­χο στοι­χείο τη φιλο-καν­να­βι­κή του ταυ­τό­τη­τα. Μέσα από τις σελί­δες του περ­νά υπο­γεί­ως και ευκό­λως τις οπορ­του­νι­στι­κές θέσεις του.

youmaysay dreamer

Βγά­ζει μάτι η θέση του editorial, πως τα «πλέ­ον ενδια­φέ­ρο­ντα κινή­μα­τα αμφι­σβή­τη­σης» έχουν ιστο­ρι­κά συν­δε­θεί με την κάν­να­βη. Προ­φα­νώς, ως ενδια­φέ­ρο­ντα δεν συγκα­τα­λέ­γο­νται κατά τον εκδό­τη αυτά τα οποία χαρα­κτη­ρί­ζο­νταν από έμπρα­κτη και πολ­λές φορές αιμα­τη­ρή αντί­στα­ση, βλ. Πολυ­τε­χνείο, και που ουδε­μία σχέ­ση είχαν με την κάν­να­βη. Προ­φα­νώς ανα­φέ­ρε­ται στις δια­δη­λώ­σεις ενά­ντια στον πόλε­μο του Βιετ­νάμ στην Αμε­ρι­κή, οι οποί­ες μετα­τρά­πη­καν στο ανώ­δυ­νο για το σύστη­μα και ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κό «κίνη­μα των χίπις» με τη διά­δο­ση της μαριχουάνας.

Ποιοι απειλούνται από τη διάδοση της χρήσης

Cannabis sativa bio

Τα πιο ευά­λω­τα άτο­μα και αυτά που θα επι­βα­ρυν­θούν ίσως και ανε­πι­στρε­πτί από τη διά­δο­ση της χρή­σης κάν­να­βης, είναι τα παι­διά, οι έφη­βοι και οι νεα­ροί ενή­λι­κες, που βρί­σκο­νται ακό­μα σε δια­δι­κα­σία ανά­πτυ­ξης βιο­λο­γι­κής, αλλά και πνευ­μα­τι­κής. Προ­φα­νώς, όμως, η απει­λή αφο­ρά το σύνο­λο της κοι­νω­νί­ας, μιας και η ναρ­κω­κουλ­τού­ρα μπο­ρεί να επι­δρά­σει στη συνεί­δη­ση οποιασ­δή­πο­τε ηλικίας.

Παράλ­λη­λα, το ζήτη­μα των ουσιών δεν είναι απλά ατο­μι­κό ζήτη­μα, αλλά πρώ­τι­στα κοι­νω­νι­κό. Η κοι­νω­νία στε­ρεί­ται από εν δυνά­μει ενερ­γά και δρα­στή­ρια μέλη, τα οποία θα μπο­ρού­σαν να προ­σφέ­ρουν. Η ναρ­κω­κουλ­τού­ρα απο­τε­λεί φραγ­μό ή και οπι­σθο­δρό­μη­ση στην εξέ­λι­ξη της κοι­νω­νί­ας με τις αξί­ες και τις αρχές που δια­μορ­φώ­νει, όπως ο ατομικισμός.

Η ναρ­κω­κουλ­τού­ρα μειώ­νει τη διεκ­δι­κη­τι­κή δύνα­μη της κοι­νω­νί­ας για καλύ­τε­ρους όρους ζωής και εργα­σί­ας. Με την αύξη­ση των χρη­στών κάν­να­βης, αυξά­νο­νται και οι πιθα­νό­τη­τες και άρα τα περι­στα­τι­κά εμφά­νι­σης ψυχι­κών νόσων που καθι­στούν το άτο­μο δυσλει­τουρ­γι­κό, επι­βα­ρύ­νο­ντας και τον άμε­σο περί­γυ­ρό του, αλλά και το ήδη υπο­στε­λε­χω­μέ­νο και συμπιε­σμέ­νο δημό­σιο σύστη­μα Υγείας.

Το και­νού­ριο στοι­χείο που εισήλ­θε με την ευρεία απο­ποι­νι­κο­ποί­η­ση της κάν­να­βης, έστω και σε επί­πε­δο συνει­δή­σε­ων, είναι η από­σχι­ση της χρή­σης ουσί­ας από τα συμπε­ρι­φο­ρι­κά στοι­χεία της παρα­βα­τι­κό­τη­τας και της περι­θω­ριο­ποί­η­σης. Παλαιό­τε­ρα, η κύρια ομά­δα απεύ­θυν­σης της κάν­να­βης ήταν άτο­μα χαμη­λό­τε­ρων οικο­νο­μι­κών και συχνά προ­βλη­μα­τι­κών κοι­νω­νι­κών ομά­δων, αλλά και η εύρε­ση της κάν­να­βης γινό­ταν μέσω δύσκο­λων και «σκο­τει­νών» οδών.

Σήμε­ρα, η κάν­να­βη βρί­σκε­ται παντού (και εντός και εκτός δια­δι­κτύ­ου) και η χρή­ση της εντάσ­σε­ται και στο πλαί­σιο της τρέ­χου­σας μόδας/life style που προ­ω­θεί­ται. Ετσι, λοι­πόν, ο χρή­στης πια μπο­ρεί να είναι πτυ­χιού­χος, εργα­ζό­με­νος με επαγ­γελ­μα­τι­κές επι­τυ­χί­ες, στό­χους προ­σω­πι­κούς και φαι­νο­με­νι­κά ικα­νο­ποι­η­μέ­νος από τη ζωή του.

Το και­νού­ριο αυτό όμως στοι­χείο δεν πρέ­πει να μας παρα­πλα­νά. Οι λόγοι που ωθούν τα άτο­μα στη χρή­ση ουσιών και στην εξάρ­τη­σή τους από αυτές παρα­μέ­νουν οι ίδιοι, απλά καλύ­τε­ρα συγκα­λυμ­μέ­νοι, όπως ίδια παρα­μέ­νει και η επί­δρα­ση των ουσιών στα άτο­μα. Η κατα­πί­ε­ση μπο­ρεί να έχει πάρει και άλλες μορ­φές ή να ασκεί­ται και με έμμε­σους τρό­πους, αλλά παρα­μέ­νει ασφυ­κτι­κή. Οι διαρ­κώς διευ­ρυ­νό­με­νες ανά­γκες παρα­μέ­νουν ακά­λυ­πτες ή ατε­λώς καλυμ­μέ­νες. Η ανα­σφά­λεια γιγα­ντώ­νε­ται. Η εκμε­τάλ­λευ­ση εντεί­νε­ται. Η αλλη­λεγ­γύη εξα­σθε­νεί. Το άτο­μο απο­ξε­νώ­νε­ται σε έναν κόσμο που πλη­θαί­νει. Τα όνει­ρα τσα­κί­ζο­νται εν τη γενέ­σει τους από τη σκλη­ρή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Η χαρά, η δια­σκέ­δα­ση και η από­λαυ­ση ευτε­λί­ζο­νται και δεν βρί­σκουν ουσια­στι­κή κάλυ­ψη. Υπό αυτές τις συν­θή­κες παρου­σιά­ζε­ται το νέο μοντέ­λο χρή­στη, το οποίο στην ουσία όμως σε τίπο­τα δεν δια­φέ­ρει με αυτό της προη­γού­με­νης γενιάς.

ΚΝΕ Άσε τη ζωή που κάνεις. Πάλεψε για τη ζωή που χάνεις!

Eνάντια στα ναρκωτικά ενάντια στη ναρκωκουλτούρα

Βιβλιο­γρα­φία:

Παρα­πο­μπές:

  1. Cousijn et al. Addictive Behaviours 2013;38(12):2825–32.
  2. Ashtari et al. Journal of Psychiatric Research 2011;45(8):1055–66.
  3. Cousijn et al. Neuroimage 2012;59(4):3845–51.
  4. Gilman et al. Journal of Neuroscience 2014;34(16):5529–38.
  5. Mashhoon et al. Drug Alcohol Dependence 2015;155:275–83.
  6. Matochik et al. Drug Alcohol Dependence 2005;77(1):23–30.
  7. Yucel et al. Archives of General Psychiatry 2008;65(6):694–701.
  8. Medina et al. Psychiatry Research 2010;182(2):152–9.
  9. Churchwell et al. Frontiers in Psychology 2010;1:225.
  10. Price et al. Psychopharmacology (Berl) 2015;232(16):2939–50.
  11. Medina et al. Journal of Child Psycholy and Psychiatry 2007;48(6):592–600.
  12. Arnone et al. Neuroimage 2008;41(3):1067–74.
  13. Ashtari et al. Journal of Psychiatric Research 2009;43(3):189–204.
  14. Bava et al. Psychiatry Research 2009;173(3):228–37.
  15. Gruber et al. Psychopharmacology (Berl) 2014;231(8):1455–65.
  16. Gruber et al. Experimental and Clinical Psychopharmacology 2011;19(3):231–42.
  17. Shollenbarger et al. Neuroimage: Clinical 2015;8:117–25.
  18. Clark et al. Addiction 2012;107(1):206–14.

Της Λήδας ΜΑΛΑΜΗ
MSc Νευ­ρο­ε­πι­στή­μο­νας, μέλος του Τμή­μα­τος της ΚΕ του ΚΚΕ κατά των Ναρκωτικών

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο