Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προστατευθεί κάποιος από τη γρίπη είναι ο ετήσιος έγκαιρος εμβολιασμός (κατά τους μήνες Οκτώβριο — Νοέμβριο), τον οποίο δεν μπορεί να υποκαταστήσει κανένα φάρμακο, επισημαίνουν ο Ιατρικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης και Επαγγελματική Ένωση Παθολόγων Ελλάδος. Παράλληλα σημειώνουν ότι, κατά την περίοδο 2018–2019, καταγράφηκαν στη χώρα μας 154 θάνατοι από επιπλοκές της γρίπης, ενώ σε 374 περιπτώσεις άνθρωποι νοσηλεύτηκαν σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Η πλειονότητα των ασθενών που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ ή κατέληξαν πέρυσι και τους πρώτους μήνες του 2019, δεν είχαν εμβολιαστεί με το αντιγριπικό εμβόλιο, παρότι ανήκαν σε ομάδα αυξημένου κινδύνου.
Η διαχρονική παρακολούθηση του νοσήματος στην Ελλάδα δείχνει ότι η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης συνήθως αρχίζει να αυξάνεται κατά τον Ιανουάριο, ενώ κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο — Μάρτιο. Το αντιγριπικό εμβόλιο πρέπει να χορηγείται έγκαιρα και πριν την έναρξη της συνήθους περιόδου εμφάνισης της έξαρσης των κρουσμάτων γρίπης, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες για την επίτευξη ανοσολογικής απάντησης.
«Η μόλυνση από έναν ιό γρίπης μια χρονιά προσφέρει το άτομο κάποιου βαθμού ανοσία σε παρόμοια στελέχη του ιού της γρίπης για ένα ή περισσότερα έτη. Ο βαθμός προστασίας εξαρτάται από την κατάσταση υγείας του κάθε ανθρώπου. Νέα, υγιή άτομα, με φυσιολογικό ανοσοποιητικό σύστημα, προστατεύονται σε υψηλότερο βαθμό σε σχέση με άτομα με πιο εξασθενισμένο ανοσοποιητικό σύστημα. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο ιός της γρίπης “αλλάζει” τόσο συχνά που τα αντισώματα που παράγονται έναντι ενός στελέχους γρίπης μπορεί να λιγότερο αποτελεσματικά έναντι άλλων στελεχών. Επιπλέον δεν επικρατεί κάθε χρόνο το ίδιο στέλεχος γρίπης» επισημαίνεται μεταξύ άλλων στις οδηγίες του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Επαγγελματική Ένωση Παθολόγων Ελλάδος.
Οσον αφορά την αποτελεσματικότητα του αντιγριπικού εμβολίου σημειώνεται ότι “όταν οι ιοί της γρίπης που περιλαμβάνει το εμβόλιο είναι παρόμοιοι με τους ιούς που κυκλοφορούν τη συγκεκριμένη περίοδο, είναι πολύ αποτελεσματικό. Έχει φανεί ότι προστατεύεται από τη νόσο το 70%-90% των ατόμων που εμβολιάζονται. Στους ηλικιωμένους και σε πάσχοντες από σοβαρά χρόνια νοσήματα το εμβόλιο συχνά είναι λιγότερο αποτελεσματικό, αλλά ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις μειώνει τις εισαγωγές στο νοσοκομείο και τους θανάτους από επιπλοκές”.
Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται
Ανάλογα με τα επιδημιολογικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά της, καθώς και τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η κάθε χώρα ορίζει τις κατηγορίες των ατόμων που ανήκουν στις καλούμενες «ομάδες υψηλού κινδύνου» και θα πρέπει να εμβολιάζονται κάθε χρόνο. Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου Υγείας , οι ομάδες υψηλού κινδύνου για τη χώρα μας, που θα πρέπει να εμβολιαστούν με το είναι οι εξής:
1. Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
2. Παιδιά άνω των 6 μηνών και ενήλικες που παρουσιάζουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα (άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες,καρδιακή νόσο με σοβαρές αιμοδυναμικές διαταραχές, ανοσοκαταστολή κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας, μεταμόσχευση οργάνων, δρεπανοκυτταρική νόσο και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες,σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα, χρόνια νεφροπάθεια,νευρομυϊκά ή νευρολογικά νοσήματα
3. Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτου ηλικίας κύησης
4. Λεχωΐδες
5. Θηλάζουσες
6. Άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος (BMI) άνω των 40
7. Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. νόσος Kawasaki, ρευματοειδής αρθρίτιδα και άλλα), για τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη
8. Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά κάτω των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα, τα οποία διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από τη γρίπη
9. Κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων ή σχολών, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων, νεοσύλλεκτων στις ένοπλες δυνάμεις κ.ά.). Στρατεύσιμοι στα κέντρα κατάταξης και ειδικά όσοι κατατάσσονται κατά τους χειμερινούς μήνες (Οκτώβριο-Μάρτιο).
10. Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι)
11. Επαγγελματίες όπως κτηνίατροι πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πουλερικά.
