Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Καπιταλισμός: «Βουτηγμένος από την κορυφή ως τα νύχια στο αίμα και στη βρωμιά…»

Γρά­φει ο Νίκος Μότ­τας //

Πάνω από 820 εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι σε όλο τον κόσμο υπο­φέ­ρουν από ασι­τία, ευρι­σκό­με­νοι σε κατά­στα­ση πεί­νας. Αυτό ανα­φέ­ρει ετή­σια έκθε­ση που έδω­σε στη δημο­σιό­τη­τα ο ΟΗΕ και στην οποία δια­πι­στώ­νε­ται αύξη­ση του υπο­σι­τι­σμού για τρί­τη συνε­χό­με­νη χρονιά.

Προ­σθέ­το­ντας τον αριθ­μό των ανθρώ­πων που υπο­φέ­ρουν από την πεί­να με τον αριθ­μό των ανθρώ­πων που πλήτ­το­νται από επι­σι­τι­στι­κή ανα­σφά­λεια, υπο­λο­γί­ζε­ται πως περισ­σό­τε­ροι από 2 δισε­κα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι δεν έχουν τακτι­κή πρό­σβα­ση σε υγιή, θρε­πτι­κά και επαρ­κή τρόφιμα.

Αυτά συμ­βαί­νουν εν έτει 2019 στο σύστη­μα που ο αλη­σμό­νη­τος Φιντέλ Κάστρο περιέ­γρα­φε ως «απε­χθές, πρό­στυ­χο, βρώ­μι­κο και απο­ξε­νω­τι­κό». Πρό­κει­ται για το ίδιο εκμε­ταλ­λευ­τι­κό σύστη­μα που διδά­σκει πως η ύπαρ­ξη πλού­σιων και φτω­χών, κροί­σων και λιμο­κτο­νού­ντων, εκμε­ταλ­λευ­τών και εκμε­ταλ­λευο­μέ­νων θεω­ρεί­ται «φυσι­κό φαι­νό­με­νο».

Στο ίδιο σάπιο σύστη­μα όπου, για παρά­δειγ­μα, θεω­ρεί­ται περί­που ως «λογι­κό» ότι…

- ένα παι­δί πεθαί­νει κάθε 3 δευ­τε­ρό­λε­πτα εξαι­τί­ας έλλει­ψης τρο­φί­μων (ΠΟΥ, Guardian 5/6/2019),

- πάνω από 25.000 παι­διά κάτω των 5 ετών πεθαί­νουν κάθε μέρα εξαι­τί­ας της φτώ­χειας, της έλλει­ψης πρό­σβα­σης σε νερό και σε στοι­χειώ­δη ιατρι­κή περί­θαλ­ψη (Στοι­χεία UNICEF),

- πάνω από 13.000.000 παι­διά πεθαί­νουν κάθε χρό­νο από αρρώ­στιες, οι οποί­ες θα μπο­ρού­σαν να απο­τρα­πούν ή είναι ιάσι­μες μέσω της σύγ­χρο­νης ιατρι­κής (Στοι­χεία UNICEF, ΠΟΥ).

- το 80% του παγκό­σμιου πλη­θυ­σμού ζει με λιγό­τε­ρα από 10 δολά­ρια τη μέρα, ενώ ο μισός πλη­θυ­σμός στη γη (3,4 δισε­κα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι) παλεύ­ει καθη­με­ρι­νά να απο­κτή­σει τα βασι­κά αγα­θά (World Bank, 2018),

- το 1/3 του παγκό­σμιου πλη­θυ­σμού δεν έχει τη δυνα­τό­τη­τα πρό­σβα­σης σε φάρ­μα­κα απα­ραί­τη­τα για την επι­βί­ω­σή του λόγω κόστους,

- 40,3 εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι ζού­σαν και εργά­ζο­νταν υπό καθε­στώς «δου­λεί­ας» το 2016 (Global Slavery Index, 2016),

- 6,000 άνθρω­ποι, άνδρες και γυναί­κες, πεθαί­νουν κάθε μέρα ως απο­τέ­λε­σμα «εργα­τι­κών ατυ­χη­μά­των» ή ασθε­νειών σχε­τι­ζό­με­νες με κακές συν­θή­κες εργα­σί­ας. Κάθε χρό­νο λαμ­βά­νουν χώρα περί­που 340 εκα­τομ­μύ­ρια «εργα­τι­κά ατυ­χή­μα­τα» (Στοι­χεία ILO).

Όλα τα παρα­πά­νω έχουν εναν κοι­νό παρο­νο­μα­στή, πηγή αυτών των εγκλη­μά­των, που δεν είναι άλλος από την εξου­σία του κεφα­λαί­ου. Αυτού, που όμως σημεί­ω­νε ο Μαρξ, «γεν­νιέ­ται βου­τηγ­μέ­νο από την κορυ­φή ως τα νύχια στο αίμα και στη βρω­μιά… στά­ζο­ντας αίμα απ’ όλους τους πόρους… Με 10% κέρ­δος αισθά­νε­ται τον εαυ­τό του σίγου­ρο… με 20% γίνε­ται ζωη­ρό, με 50% γίνε­ται θετι­κά παρά­τολ­μο, με 100% τσα­λα­πα­τά­ει όλους τους ανθρώ­πι­νους νόμους, με 300% δεν υπάρ­χει έγκλη­μα που να μη ριψο­κιν­δυ­νέ­ψει να το δια­πρά­ξει…» (Κ. Μαρξ, «Το Κεφά­λαιο», τ. 1, σελ. 785).

Σε αυτόν τον κόσμο, λοι­πόν, του κεφα­λαί­ου, των μονο­πω­λί­ων, που έχει ως ακρο­γω­νιαίο λίθο του την εκμε­τάλ­λευ­ση ανθρώ­που από άνθρω­πο, θεω­ρεί­ται επί­σης «λογι­κό» ότι…

- οι 26 πλου­σιό­τε­ροι άνθρω­ποι του πλα­νή­τη κατέ­χουν 1,4 τρι­σε­κα­τομ­μύ­ρια δολά­ρια — όσο δηλα­δή κατέ­χουν συνο­λι­κά 3,8 τρι­σε­κα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι (Oxfam),

- μέσα στο 2018, ο πλού­τος των — περί­που 2.200 — δισε­κα­τομ­μυ­ρί­ου­χων σε παγκό­σμιο επί­πε­δο αυξή­θη­κε κατά 900 δισε­κα­τομ­μύ­ρια δολά­ρια (2,5 δις ανά ημέρα),

- από την αρχή της καπι­τα­λι­στι­κής κρί­σης το 2008, μέσα σε διά­στη­μα 10 ετών, ο αριθ­μός των δισε­κα­τομ­μυ­ριού­χων έχει διπλα­σια­στεί, όπως επί­σης έχουν διπλα­σια­στεί και τα κέρ­δη τους,

- η συνο­λι­κή περιου­σία των τεσ­σά­ρων πλου­σιό­τε­ρων ελλή­νων υπο­λο­γί­ζε­ται σε 8,3 δισε­κα­τομ­μύ­ρια δολά­ρια (Forbes, 2018).

Το κύριο συμπέ­ρα­σμα όλων των παρα­πά­νω είναι ένα και θα το επα­να­λά­βου­με όσες φορές κι’ αν χρεια­στεί, ακό­μη και αν κιν­δυ­νεύ­ου­με να χαρα­κτη­ρι­στού­με… «ψυχι­κά νοσού­ντες». Πάνω στο θάνα­το, τη φτώ­χεια, τη δυστυ­χία, την εκμε­τάλ­λευ­ση, τον ξερι­ζω­μό δισε­κα­τομ­μυ­ρί­ων ανθρώ­πων ανα­πτύσ­σε­ται η καπι­τα­λι­στι­κή βαρβαρότητα. 

Αυτή η βαρ­βα­ρό­τη­τα, αυτός ο παρα­λο­γι­σμός, αυτό το έγκλη­μα, αυτό το σύστη­μα δεν καλω­πί­ζε­ται, δε βελ­τιώ­νε­ται, δεν εξαν­θρω­πί­ζε­ται. Μονά­χα τσα­κί­ζε­ται και ανα­τρέ­πε­ται με την πάλη των λαών.

____________________________________________________________________________

Νίκος Μόττας Γεννήθηκε το 1984 στη Θεσσαλονίκη. Είναι υποψήφιος διδάκτορας (Phd) Πολιτικής Επιστήμης, Διεθνών Σχέσεων και Ιστορίας. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Westminster του Λονδίνου και είναι κάτοχος δύο μεταπτυχιακών τίτλων (Master of Arts) στις διπλωματικές σπουδές (Παρίσι) και στις διεθνείς διπλωματικές σχέσεις (Πανεπιστήμιο Τελ Αβίβ). Άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνόφωνα και ξενόγλωσσα μέσα.
Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο