Οι υποψήφιοι στις Πανελλήνιες του 2019 στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών δε θα κληθούν όπως μέχρι σήμερα γινόταν, να μεταφράσουν γνωστό τους αρχαίο κείμενο.
Η κατάργηση της μετάφρασης του διδαγμένου κειμένου, έρχεται μετά από αποδοχή σχετικής εισήγησης από το ΙΕΠ με στόχο την αποτροπή της αποστήθισης από το βιβλίο.
Παράλληλα, οι εξεταζόμενοι θα έχουν ένα νέο, «άγνωστο συντελεστή», ένα σύγχρονο, παράλληλο κείμενο, το οποίο θα κληθούν να συγκρίνουν με το διδαγμένο κείμενο, προκειμένου να απαντήσουν σε ερώτηση ερμηνευτικής φύσεως.
Αναλυτικά, η απόφαση του υπουργού Παιδείας, Κώστα Γαβρόγλου, που αναμένεται να δημοσιευθεί τις επόμενες ημέρες στο ΦΕΚ, αναφέρει ότι για την εξέταση στο μάθημα Αρχαία Ελληνική Γλώσσα της Γ’ τάξης Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και Δ’ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου θα ισχύουν από τις Πανελλαδικές 2019 τα εξής:
1. Δίνονται στους μαθητές και στις μαθήτριες αποσπάσματα διδαγμένου κειμένου 12–20 στίχων με νοηματική συνοχή και τους ζητείται να απαντήσουν σε:
i) Μία ερώτηση κατανόησης με την οποία ζητείται να αποκωδικοποιήσουν σημεία του κειμένου και να αντλήσουν βασικές πληροφορίες που εντοπίζονται στο κείμενο. Η ερώτηση μπορεί να διαιρείται σε δύο υποερωτήματα με τη μορφή ερωτήσεων κλειστού τύπου (σωστού ή λάθους, πολλαπλών επιλογών, αντιστοίχισης, συμπλήρωσης κενών κλπ) ή ανοικτού τύπου.
ii) Δύο ερωτήσεις ερμηνευτικές, που μπορεί να αναφέρονται σε ιδέες /αξίες/προβλήματα, σε στάσεις/ήθος/χαρακτήρα των προσώπων, στο ιστορικό/κοινωνικό/πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής του έργου, στη δομή/σύνθεση του κειμένου, σε υφολογικά/αισθητικά θέματα, με βάση το απόσπασμα
iii) Μία ερώτηση κλειστού τύπου που αναφέρεται στο γραμματειακό είδος στο οποίο ανήκει το κείμενο, στον συγγραφέα ή στο έργο του.
iv) Μία ερώτηση λεξιλογική-σημασιολογική (σύνδεση λέξεων αρχαίας και νέας, διατήρηση ή αλλαγή της σημασίας τους, οικογένειες ομόρριζων λέξεων, απλών ή σύνθετων, συνώνυμα, αντώνυμα).
v) Δίνεται παράλληλο κείμενο στη νέα ελληνική, διδαγμένο ή αδίδακτο, από την αρχαία ή νεότερη ελληνική γραμματεία, και καλούνται να απαντήσουν σε μία ερώτηση ερμηνευτική, με την οποία ζητείται να συγκρίνουν το παράλληλο με το πρωτότυπο κείμενο.
2. Δίνεται, επίσης, αδίδακτο πεζό κείμενο αττικής διαλέκτου 12–20 στίχων στερεότυπης έκδοσης με νοηματική συνοχή. Στο αδίδακτο κείμενο προτάσσεται σύντομο σχετικό εισαγωγικό σημείωμα, μέσω του οποίου δίνονται εξωκειμενικές πληροφορίες απαραίτητες για την κατανόηση του κειμένου.
Οι μαθητές και οι μαθήτριες καλούνται:
i) Να μεταφράσουν στα νέα ελληνικά μέρος του κειμένου από τέσσερις έως έξι στίχους.
ii) Να απαντήσουν σε μια ερώτηση κατανόησης που αναφέρεται στον νοηματικό άξονα του κειμένου.
iii) Να απαντήσουν σε μια ερώτηση γραμματικής, η οποία μπορεί να αναλύεται σε δύο υποερωτήματα.
iv) Να απαντήσουν σε μια ερώτηση συντακτικού (π.χ. αναγνώριση λέξεων/φράσεων/προτάσεων/άλλων δομικών στοιχείων του κειμένου, μετασχηματισμός μέρους του κειμένου ως προς τη δομολειτουργική του διάσταση), η οποία μπορεί να επιμερίζεται σε δύο υποερωτήματα.
3. Κάθε ζητούμενη ερώτηση-δραστηριότητα που τίθεται για το διδαγμένο ή το παράλληλο ή το αδίδακτο κείμενο βαθμολογείται με δέκα μονάδες της εκατοντάβαθμης κλίμακας.
Για την εξέταση των παραπάνω θεμάτων, τόσο στο διδαγμένο όσο και στο αδίδακτο κείμενο, κρίνεται σκόπιμο να αξιοποιείται ποικιλία τύπων ασκήσεων/ερωτήσεων.
Οι παραπάνω αλλαγές θα ισχύσουν από φέτος, δηλαδή, για τους μαθητές που τον Σεπτέμβρη θα μπουν στην Γ’ λυκείου και θα δώσουν Πανελλαδικές Εξετάσεις τον Ιούνιο του 2019.
Αξίζει να σημειωθεί, τέλος, ότι η αλλαγή αυτή αφορά το μάθημα με τον υψηλότερο συντελεστή βαρύτητας ‑1,3- στον μέσο όρο βαθμολογίας των υποψηφίων που θα δηλώσουν την ομάδα των Ανθρωπιστικών Σπουδών.
