Γράφει ο \\ Αστέρης Αλαμπής _Μίδας
Χοσέ Μαρτί | José Martí: Ο εθνικός ήρωας του νησιού της επανάστασης γεννήθηκε στις 28 Γενάρη 1853, στην Αβάνα και έφυγε από τη ζωή, 42 χρόνων στις 19 Μάη 1895, στο Rio Cauto (τόπος ταφής: Santa Ifigenia), ιδρύοντας το Partido Revolucionario Cubano _1892, “πατέρα” του μετέπειτα ΚΚ Κούβας Προσωπικότητα με υψηλές αρχές, μορφή λατινοαμερικάνικη και διεθνής με ανθρώπινες ιδιότητες που μερικές φορές φαίνονται ανυπέρβλητες.
Ένας Κουβανός καθολικής προβολής που πέρασε τα σύνορα της εποχής για να γίνει ο μεγαλύτερος ισπανόφωνος αμερικανός πολιτικός στοχαστής του 19ου αιώνα.
Δύο πατρίδες έχω: την Κούβα και τη νύχτα.
Μήπως οι δύο είναι μία; Σαν υποχωρεί
ο Μεγαλειότατος ήλιος, με μακρά πέπλα
και ένα γαρύφαλλο στο χέρι, αθόρυβα
η Κούβα σαν θλιμμένη χήρα εμφανίζεται.
Αυτές τις μέρες η Granma όργανο του ΚΚ Κούβας, έκανε αρκετά σημαντικά αφιερώματα επικαιρότητας, που αξίζει να μελετήσουμε σε μια προσπάθεια παραπέρα κατανόησης της πάλης (και διαπάλης) που γίνεται σήμερα σε οικονομικό, πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο στο νησί της επανάστασης.
Ο δικός μας Martí
Για τους Κουβανούς, el Apóstol _ο Απόστολος, όπως συνηθίζουν να τον ονομάζουν έχει συνήθως υπερφυσικές διαστάσεις διαστάσεις, που τον τοποθετούν στη συλλογική φαντασία, με εκείνο το υπεράνθρωπο μέγεθος που συνήθως συνοδεύει τους ήρωες.
Κανείς δεν έχει την παραμικρή αμφιβολία για την οικουμενικότητα του José Martí. Η γιγαντιαία φιγούρα του ξεπερνά τα εθνικά σύνορα και αποτελεί παντού λόγο σεβασμού και θαυμασμού.
Ωστόσο, είναι επείγον να έχουμε έναν πιο προσωπικό, πιο στενό και δικό μας Martí. Χάρη στην ακούραστη δουλειά του σε όλους τους τομείς, είναι απολύτως δυνατό να βρεθούν ερείσματα και σημεία επαφής ανάμεσα σε αυτόν και οποιονδήποτε αισθάνεται την επείγουσα ανάγκη να είναι Μαρτι-_ανός, κατανοώντας ότι μια ως επί το πλείστον πολυμαθής κοινότητα ικανή να εμβαθύνει σε όλους τους τομείς δεν θα είναι εύκολα εφικτή. Σαν εκείνη στην οποία τολμούσε ο Δάσκαλος, μια αποστολή που επιφυλάχθηκε για μελετητές και ερευνητές του έργου του.
Αλλά η αίσθηση της εγγύτητας του Martí είναι ουσιαστική σήμερα όταν πρόκειται να διεκδικήσουμε την υπόστασή μας ως ανεξάρτητο έθνος και ευημερών λαός.
Το αποτύπωμά του μας δίνει την τέλεια ασπίδα ενάντια στα βέλη του μίσους, του ψέματος, του εγωισμού, της τεμπελιάς και της απελπισίας. Αντιμέτωπος με συμπτώματα κόπωσης και με ρωγμές στον τοίχο της αισιοδοξίας, πρέπει κανείς να σπεύσει στην ομήγυρή του και να το θυμηθεί μετά την τρομερή αποτυχία της Fernandina, όταν δεν υπήρχαν άλλα κεφάλαια ή χρόνος για μια άλλη εταιρεία αυτού του τύπου. είχε αρκετή αξιοπρέπεια να μην τα παρατήσει.
σσ. Η καταστροφή στο λιμάνι La Fernandina, στη Φλόριντα στις 8‑Ιαν-1895 ήταν ένα τρομερό χτύπημα ενάντια στα σχέδια του José Martí και στην πρώιμη Κουβανική Επανάσταση: τρία σκάφη επρόκειτο να φύγουν, το «Amadis» με στρατηγούς και φορτίο όπλων σε διάφορες κρύπτες, για να αποβιβαστούν στα χωριά, το «Lagonda» με τους Antonio και José Maceo θα ταξίδευαν για να αποβιβαστούν στα ανατολικά του νησιού και το «Baracoa» θα έπαιρνε τον José Martí και τον στρατηγό Máximo Gómez, για να τους μεταφέρει στο Camaguey.
Όλα όμως πήγαν κατά διαόλου εκείνη τη μοιραία μέρα, οι αρχές των ΗΠΑ κατέσχεσαν τα όπλα και τα πλοία. Πάνω από τρία χρόνια σιωπηλής δουλειάς και 58.000$ που συγκεντρώθηκαν, σεντ προς σεντ, χάθηκαν. Από καθαρή τύχη, δεν συνέλαβαν κανέναν από τους πατριώτες που δεν είχαν ακόμη επιβιβαστεί.
Ο Martí θύμωσε αρχικά, αλλά έμεινε ψύχραιμος. Οι κρύπτες όπλων είχαν χαθεί, οι βάρκες δεν μπορούσαν πλέον να χρησιμοποιηθούν, αλλά οι άνδρες, οι στρατηγοί και οι πατριώτες ήταν ασφαλείς και έτοιμοι να ξεκινήσουν πάλι.
Δεν μπορεί να αναβληθεί για το μέλλον, όλοι εμείς που ενώνουμε την προσπάθεια αντίστασης και προόδου, να αναγνωρίσουμε τον δικό μας Martí της διπλανής πόρτας και να τον κάνουμε πιστό σύντροφο στο χαράκωμα, στο οποίο ο καθένας έχει την αποστολή να πολεμήσει.
Όσοι κρατούν τα όπλα του πολιτισμού, σε ένα πεδίο μαχών ιδεών και συμβόλων, πρέπει να τον έχουν στην πρώτη σειρά, γιατί σύμφωνα με τον Marinello (σσ. Juan Marinello Vidaurreta 2‑Νοε-1898 | 27- Μαρτ-1977: Κουβανός κομμουνιστής διανοούμενος, συγγραφέας, ποιητής δοκιμιογράφος, δικηγόρος και πολιτικός, μια από τις πιο εξέχουσες κουβανικές πνευματικές προσωπικότητες του μεσοπολέμου και της μεταπολεμικής Κούβας) «Ήταν ο μόνος από τους απελευθερωτές της εποχής του που είχε μια νέα, προχωρημένη αίσθηση, των πολιτιστικών προβλημάτων όλης της Αμερικής», ένα όραμα τόσο απαραίτητο σήμερα, όταν η αμνησία ταυτότητας κρέμεται πάνω από τα κεφάλια πολλών.
«Τσε Γκεβάρα, πρεσβευτής της Επανάστασης», του Νίκου Μόττα
Για εκείνους που υπερασπίζονται την ισότητα και αγωνίζονται ενάντια σε κάθε ένδειξη βλαβερής διάκρισης, υπάρχει επίσης ένας υπέρτατος και ισχυρός Martí, ο οποίος επιβεβαιώνει ότι: ” επανάσταση είναι η δικαιοσύνη, η ίση αξία και η σεβαστή μεταχείριση” και δίπλα του θα βρείτε όλη την απαραίτητη ηθική δύναμη να γκρεμίσετε οποιοδήποτε εμπόδιο.
Όσοι καλλιεργούν, σπέρνουν και αφήνουν τον ιδρώτα τους ως γόνιμο λίπασμα στο αυλάκι, θα αναζητήσουν την επίπονη πλευρά και την Marti_ανή σοφία που θα τους βοηθήσει να κατανοήσουν πλήρως τη στρατηγική αποστολή που εκτελούν, ενώ όσοι εμβαθύνουν στην έρευνα και έχουν επίγνωση της ανάγκης για επιστημονική γνώση για μια χώρα που στοιχηματίζει στη συλλογική νοημοσύνη ως τον μεγαλύτερο πόρο της, αυτός ο Κουβανός θα το βρει διαχρονικά απαραίτητο, όταν σημείωνε ότι «η επιστημονική εκπαίδευση πηγαίνει, όπως ο χυμός στα δέντρα, από τη ρίζα ως την κορυφή της δημόσιας εκπαίδευσης». Ότι «η στοιχειώδης εκπαίδευση είναι ήδη στοιχειωδώς επιστημονική».
Ίσως κάποιοι είναι πιο επιδέξιοι και άλλοι χρειάζονται λίγο περισσότερο χρόνο για να βρουν τον δικό τους Martí, αλλά κανείς δεν μπορεί να σταματήσει να προσπαθεί και κανείς δεν μπορεί να νιώσει ότι δεν τον χρειάζεται. Το σημαντικό είναι να τον έχουμε, έμπιστο και «κολλητό» μας, οπότε όταν εγείρεται μια συκοφαντία ή αναβιώνουν οι προθέσεις της υποδούλωσης μας μας, ως γη ή ως ψυχή, μπορούμε ενωμένοι να στηριχτούμε σ’ αυτόν και να τρομάξουμε τους δαίμονες.
Αυτό που δεν μπορεί να αναβληθεί είναι το να μην χαθεί η ευκαιρία να συμμαχούμε a priori, με την ικανότητά του να βάζει την Κούβα πάνω από όλα και να ντρέπεται αν μας κοιτάξει ποτέ συνοφρυωμένα, βλέποντάς μας να αποτυγχάνουμε μπροστά σε δυσκολίες που δεν θα φτάσουν ποτέ το μέγεθος των παγίδων που ξεπέρασε.
Ο Martí μας περιμένει, μας ανοίγει την αγκαλιά του και τίθεται στη διάθεσή μας. Παραφράζοντας τον Cintio Vitier, πρέπει να το βρούμε με τις μεθόδους του Marti, ώστε να ξεπηδάει από προτομές και μνημεία και να είναι κάτι παραπάνω από την προσφορά και τον διαγωνισμό. Είναι ο αδερφός αδερφός και ο ακούραστος αγωνιστής, είναι έτοιμος για τα παιδιά που τόσο αγάπησε και για αυτή την πόλη για την οποία έχει κάνει τόσα πολλά και θα κάνει τόσα πολλά.
«Ο Μεγάλος Ζωολογικός Κήπος» του Νικολάς Γκιγιέν, απόδοση Γιάννη Ρίτσου