Κυκλοφόρησε η Ιστορία της Ψυχολογίας από τη σκοπιά του διαλεκτικού-ιστορικού υλισμού

Μόλις κυκλο­φό­ρη­σε το βιβλίο Ιστο­ρία της Ψυχο­λο­γί­ας (έκδ. Ομί­λου Εκπαι­δευ­τι­κού Προ­βλη­μα­τι­σμού- Θέμα­τα Παι­δεί­ας, σελ.704, τιμή 20€), που έρχε­ται να προ­στε­θεί στις άλλες δύο πολύ σημα­ντι­κές εκδό­σεις (Γενι­κή Ψυχο­λο­γία, Ανα­πτυ­ξια­κή Ψυχο­λο­γία) που προη­γή­θη­καν. Απο­τε­λεί μελέ­τη κρι­τι­κής εξέ­τα­σης των διά­φο­ρων σχο­λών και ρευ­μά­των που ερευ­νούν την ουσία του ανθρώ­πι­νου ψυχι­σμού από την αρχαιό­τη­τα ως τη σύγ­χρο­νη επο­χή. Προ­ϊ­όν συλ­λο­γι­κής εργα­σί­ας των συνερ­γα­τών του περιο­δι­κού Θέμα­τα Παι­δεί­ας, που παρου­σιά­ζε­ται σε επι­μέ­λεια του Μ.Μιχαήλ, το παρόν εγχει­ρί­διο κρί­νε­ται απα­ραί­τη­το βοή­θη­μα στους φοι­τη­τές, επι­στή­μο­νες, εκπαι­δευ­τι­κούς, γονείς αλλά και σε όσους γενι­κό­τε­ρα προ­βλη­μα­τί­ζο­νται για τον άνθρω­πο κι ενδια­φέ­ρο­νται για την ανά­πτυ­ξη της προσωπικότητας.

Από τη μελέ­τη τεκ­μη­ριώ­νε­ται η δια­πί­στω­ση ότι η δια­μόρ­φω­ση κι εξέ­λι­ξη της επι­στή­μης της Ψυχο­λο­γί­ας πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε σε συν­θή­κες δια­πά­λης ανά­με­σα στον υλι­σμό και τον ιδε­α­λι­σμό, της αντι­πα­ρά­θε­σης δηλα­δή για τη σχέ­ση του υλι­κού είναι και της συνεί­δη­σης, κάτι που απο­σιω­πά­ται συστη­μα­τι­κά από τους αστούς συγ­γρα­φείς με ελά­χι­στες εξαι­ρέ­σεις. Ο υλι­σμός ιστο­ρι­κά εξό­πλι­ζε πάντο­τε τις προ­ο­δευ­τι­κές κοι­νω­νι­κές δυνά­μεις — και μάλι­στα ο δια­λε­κτι­κός υλι­σμός, που θεω­ρεί τον άνθρω­πο, με την ικα­νό­τη­τά του να δρα συνει­δη­τά, οργα­νω­μέ­νο σε ανώ­τα­το βαθ­μό μέρος της υλι­κής αντι­κει­με­νι­κής πραγ­μα­τι­κό­τη­τας- ενώ οι συντη­ρη­τι­κές δυνά­μεις κατα­φεύ­γουν στον ιδε­α­λι­σμό και το μυστι­κι­σμό, υπο­νο­μεύ­ο­ντας τη δυνα­τό­τη­τα του ανθρώ­που να γνω­ρί­σει και ν’ αλλά­ξει τον κόσμο. Αυτό έγι­νε ιδιαί­τε­ρα φανε­ρό στην επο­χή μας, επο­χή βαθιάς κρί­σης του καπι­τα­λι­σμού και περά­σμα­τος στο σοσια­λι­σμό, όπου δια­μορ­φώ­θη­κε η Δια­λε­κτι­κή Ψυχο­λο­γία, ενσω­μα­τώ­νο­ντας ό,τι προ­ο­δευ­τι­κό από την προη­γού­με­νη φιλο­σο­φι­κή και επι­στη­μο­νι­κή θεώ­ρη­ση του ανθρώ­πι­νου ψυχι­σμού, γεγο­νός που τεκ­μη­ριώ­νε­ται μέσα από την ενδει­κτι­κή ανα­φο­ρά στους προ­δρό­μους της.
Η Δια­λε­κτι­κή Ψυχο­λο­γία παρου­σιά­ζε­ται εδώ μέσα από ιστο­ρι­κή ανα­φο­ρά κύρια στα έργα σοβιε­τι­κών φιλο­σό­φων, ψυχο­λό­γων και παι­δα­γω­γών, εξε­τα­ζό­με­να βέβαια κρι­τι­κά, καθώς μάλι­στα σημειώ­νε­ται ότι, ιδιαί­τε­ρα κατά τη δεκα­ε­τία του 1980, παρα­τη­ρή­θη­κε και στη Σοβιε­τι­κή Ένω­ση διά­δο­ση αντε­πα­να­στα­τι­κών από­ψε­ων. Η Σοβιε­τι­κή Ψυχο­λο­γία, που ανα­πτύ­χθη­κε στην πρώ­τη ιστο­ρι­κά χώρα που οικο­δό­μη­σε σοσια­λι­σμό, δια­κρί­νε­ται από τις αστι­κές σχο­λές Ψυχο­λο­γί­ας, που επί­σης κρι­τι­κά παρου­σιά­ζο­νται. Εκεί­νες, παρά τις αντι­πα­ρα­θέ­σεις τους στο πεδίο της περι­γρα­φής των ψυχι­κών δια­δι­κα­σιών και της ερμη­νεί­ας τους, δια­πι­στώ­νε­ται ότι χαρα­κτη­ρί­ζο­νται από κάτι κοι­νό: αγνο­ούν τη δια­λε­κτι­κή σχέ­ση ανά­με­σα στα διά­φο­ρα επί­πε­δα οργά­νω­σης — κίνη­σης της “έμψυ­χης” ύλης (το βιο­λο­γι­κό, το ψυχο­λο­γι­κό, το κοι­νω­νι­κό) και ιδιαί­τε­ρα προ­σπερ­νούν ή παρε­ξη­γούν την κοι­νω­νι­κή προ­έ­λευ­ση και φύση του ανθρώ­πι­νου ψυχι­σμού. Αντί­θε­τα η συνο­πτι­κή επι­σκό­πη­ση της Δια­λε­κτι­κής Ψυχο­λο­γί­ας, της ψυχο­λο­γι­κής έρευ­νας που βασί­στη­κε στην επα­να­στα­τι­κή κοσμο­θε­ω­ρία του Μαρ­ξι­σμού-Λενι­νι­σμού, οδη­γεί στο συμπέ­ρα­σμα ότι άνοι­ξε για την Ψυχο­λο­γία νέα προ­ο­πτι­κή στη θεω­ρία, μα και στην πρά­ξη, όπως φαί­νε­ται κι από το παράρ­τη­μα του βιβλί­ου, από κεί­με­να που συνο­ψί­ζουν την πεί­ρα της Σοβιε­τι­κής Παι­δα­γω­γι­κής σε σχέ­ση με το πεδίο έρευ­νας της Ψυχολογίας.

Την Ιστο­ρία της Ψυχο­λο­γί­ας μπο­ρεί κανείς να αναζητήσει

– στο περιο­δι­κό Θέμα­τα Παιδείας

– στις εκδη­λώ­σεις του 46ου Φεστι­βάλ ΚΝΕ-ΟΔΗΓΗΤΗ,

– στη “Σύγ­χρο­νη Εποχή”

– και στο δια­δι­κτυα­κό βιβλιο­πω­λείο των εκδό­σε­ων Ατέχνως

Ιστο­ρία της Ψυχο­λο­γί­ας από τη σκο­πιά του δια­λε­κτι­κού-ιστο­ρι­κού υλισμού