Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Κώστας Βάρναλης «Αϊ-Στράτης / Θυμήματα εξορίας»

Γρά­φει ο Θανά­σης Ν. Καρα­γιάν­νης //

Barnalis2

Κώστας Βάρ­να­λης

Αϊ-Στρά­της

Θυμή­μα­τα εξορίας

Εισα­γω­γή-Επι­μέ­λεια-Σχό­λια

ΗΡΑΚΛΗΣ ΚΑΚΑΒΑΝΗΣ

Εκδό­σεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

Αθή­να 2014, σ.σ. 299

 

Δεύ­τε­ρο θετι­κό εκδο­τι­κό εγχεί­ρη­μα των εκδ. Καστα­νιώ­τη, μετά από το Κώστας Βάρ­να­λης. Φέιγ βολάν της Κατο­χής. Χρο­νο­γρα­φή­μα­τα (Επι­λο­γή-επι­μέ­λεια: Γιώρ­γος Ζεβε­λά­κης), Αθή­να 2007, σσ. 335.

Θετι­κή, όμως, και η συμ­βο­λή του δημο­σιο­γρά­φου και μελε­τη­τή του βαρ­να­λι­κού έργου, Ηρα­κλή Κακα­βά­νη, στην ιστο­ρι­κή έρευ­να και μελέ­τη του έργου του ογκό­λι­θου της νεο­ελ­λη­νι­κής λογο­τε­χνί­ας, κομ­μου­νι­στή δια­νοη­τή και αγω­νι­στή Κ. Βάρναλη.

Είμαι πάντο­τε υπο­στη­ρι­χτής και εμψυ­χω­τής όσων μοχθούν να συγκε­ντρώ­σουν και να παρου­σιά­σουν σε έκδο­ση συλ­λο­γής κει­μέ­νων, είτε δικών τους σκόρ­πιων δημο­σιευ­μέ­νων έργων σε εφη­με­ρί­δες και περιο­δι­κά παρελ­θό­ντων ετών, είτε έργων σημα­ντι­κών λογο­τε­χνών και επι­στη­μό­νων. Αν δεν το έκα­ναν, δε θα γνω­ρί­ζα­με ίσως ποτέ οι περισ­σό­τε­ροι από εμάς τους «κρυμ­μέ­νους», «θαμ­μέ­νους» και λησμο­νη­μέ­νους αυτούς «θησαυ­ρούς», άσχε­τα αν δεν είναι όλοι από «χρυ­σό», οι οποί­οι θα «χάνο­νταν» στο πέρα­σμα του χρό­νου και θα περ­νού­σαν νομο­τε­λεια­κά στη λήθη. Διό­τι απλού­στα­τα δεν είναι δυνα­τό να βρού­με και να φυλ­λο­με­τρή­σου­με όλοι μας χιλιά­δες σελί­δες περιο­δι­κών και εφη­με­ρί­δων και άλλων εντύ­πων, τα οποία ανα­μέ­νουν ωστό­σο υπο­μο­νε­τι­κά τον ιστο­ρι­κό ερευ­νη­τή και μελε­τη­τή, ο οποί­ος θα τα κατα­στή­σει και πάλι επί­και­ρα, θα τα «ανα­στή­σει» και θα τα δώσει στο κοι­νό για ανά­γνω­ση και μελέ­τη πλέ­ον για τις επό­με­νες γενιές. Επι­ση­μαί­νω και υπο­γραμ­μί­ζω, λοι­πόν, την αξία τέτοιων εργα­σιών και βιβλί­ων, όπως είναι τα προ­α­να­φε­ρό­με­να βιβλία των εκδ. Καστα­νιώ­τη και φυσι­κά ένα πλή­θος άλλων βιβλί­ων με παρό­μοιο περιεχόμενο.

Ο Ηρα­κλής Κακα­βά­νης, ως γνω­στό, δια­κο­νεί εδώ και αρκε­τά χρό­νια με πάθος και συνέ­πεια τα γράμ­μα­τα. Χαρα­κτη­ρί­ζε­ται ως αξιό­λο­γος ερευ­νη­τής και μελε­τη­τής του βαρ­να­λι­κού έργου και είναι βέβαιο ότι θα προ­σφέ­ρει πολ­λά ακό­μη σ’ αυτή την περιο­χή του πνευ­μα­τι­κού μας βίου.

Δεν πρέ­πει εδώ να παρα­λεί­ψω να υπεν­θυ­μί­σω στον ανα­γνώ­στη μου ότι ο Ηρ. Κακα­βά­νης είχε δώσει πρό­σφα­τα στη δημο­σιό­τη­τα άλλο ένα, πολύ ενδια­φέ­ρον και απο­κα­λυ­πτι­κό, βιβλίο του: Ο άγνω­στος Βάρ­να­λης και 19 αδη­μο­σί­ευ­τα ποι­ή­μα­τά του. (εκδό­σεις «ΕΝΤΟΣ», Αθή­να 2012, σσ. 320), το οποίο δημιούρ­γη­σε ευνοϊ­κά σχό­λια από την κρι­τι­κή και αγα­πή­θη­κε από το ανα­γνω­στι­κό κοινό.

Το παρόν βιβλίο χωρί­ζε­ται σε τρία μέρη: Α. «Θυμή­μα­τα στον Ανε­ξάρ­τη­το», «Δημο­σιεύ­μα­τα στο Ριζο­σπά­στη» και «Μαρ­τυ­ρί­ες», Β. «Οι επι­στο­λές από την εξο­ρία» και Γ. «Τα ποι­ή­μα­τα της εξο­ρί­ας».

Προη­γεί­ται στην αρχή του βιβλί­ου μια πολύ κατα­το­πι­στι­κή και ενδια­φέ­ρου­σα εισα­γω­γή του Ηρ. Κακα­βά­νη και ακο­λου­θεί των βαρ­να­λι­κών κει­μέ­νων ένα «Παράρ­τη­μα» (με ενδια­φέ­ρο­ντα κεί­με­να, που αφο­ρούν την περιρ­ρέ­ου­σα ιστο­ρι­κή και λογο­τε­χνι­κή ατμό­σφαι­ρα και όχι μόνο), τα «Βιο­γρα­φι­κά» δια­φό­ρων σημα­ντι­κών προ­σω­πι­κο­τή­των εκεί­νης της επο­χής και συνο­πτι­κά «Η ζωή και το έργο του» Κώστα Βάρναλη.

Η έκδο­ση εμπλου­τί­ζε­ται από 43 φωτο­γρα­φί­ες, ζωγρα­φι­κούς πίνα­κες, σκί­τσα, χει­ρό­γρα­φες επι­στο­λές κ.λπ.

Είναι αρκε­τά δύσκο­λο να παρου­σιά­σει κανείς ανα­λυ­τι­κά και να επι­χει­ρή­σει μια ερμη­νευ­τι­κή προ­σέγ­γι­ση σε όλα τα δημο­σιευ­μέ­να εδώ βαρ­να­λι­κά κεί­με­να. Και μάλι­στα με τον προ­σή­κο­ντα σεβα­σμό στο πολύ­πτυ­χο, πολυ­διά­στα­το και πολυ­σή­μα­ντο βαρ­να­λι­κό έργο, εξε­τά­ζο­ντας τη θεμα­το­λο­γία, την ιδε­ο­λο­γία, τη γλώσ­σα, την πολι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή προ­σφο­ρά του λογο­τέ­χνη, μέσα από την τέχνη του και με γνώ­μο­να τη ζωή και την αγω­νι­στι­κή του δρά­ση, ενταγ­μέ­να όλα μέσα στον ιστο­ρι­κό καμ­βά, όπου όλα αυτά ανή­κουν οργανικά.

Απαι­τεί­ται, ως εκ τού­του μια ιδιαί­τε­ρη μελέ­τη ή κάποιο εγχεί­ρη­μα στα πλαί­σια μιας πτυ­χια­κής έστω πανε­πι­στη­μια­κής εργασίας.

Ο Ηρα­κλής Κακα­βά­νης, έρι­ξε το σπό­ρο. Με αυτή δε την απο­κα­λυ­πτι­κή ερευ­νη­τι­κή προ­σπά­θειά του, με τη στα­χυο­λό­γη­ση, συγκέ­ντρω­ση και παρου­σί­α­ση των βαρ­να­λι­κών κει­μέ­νων, αλλά και με την εμπε­ρι­στα­τω­μέ­νη «εισα­γω­γή» του στο παρόν βιβλίο, ανοί­γει οπωσ­δή­πο­τε δρό­μους για την περαι­τέ­ρω σπου­δή των συγκε­κρι­μέ­νων κει­μέ­νων, αλλά και για την ενη­μέ­ρω­ση και κοι­νω­νι­κο-πολι­τι­κό προ­βλη­μα­τι­σμό του ανα­γνω­στι­κού κοινού.

Μια ενδια­φέ­ρου­σα έκδο­ση για φιλο­μα­θείς ανα­γνώ­στες και κυρί­ως για φιλο­λό­γους, εκπαι­δευ­τι­κούς, φοι­τη­τές και μελε­τη­τές του βαρ­να­λι­κού έργου, που έρχε­ται να προ­στε­θεί στην ήδη υπάρ­χου­σα πλού­σια σχε­τι­κή βιβλιογραφία.

(Ο Θανά­σης Ν. Καρα­γιάν­νης είναι Δρ. Επι­στη­μών της Αγω­γής / Ερευ­νη­τής / Μελε­τη­τής Δρα­μα­τουρ­γί­ας για παι­διά / Κρι­τι­κός Θεά­τρου για παι­διά — Συγγραφέας)
Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο