Κώστας Πρετεντέρης: «Γελάει με τα πάθη και τα παθήματα των ανθρώπων και της εποχής,­ δεν σαρκάζει με κακεντρέχεια»

Κώστας Πρε­τε­ντέ­ρης, γεν­νή­θη­κε στην Αθή­να το 1926. Πέθα­νε στις 19 Δεκεμ­βρί­ου 1978. Παρα­γω­γι­κό­τα­τος συγ­γρα­φέ­ας και ευθυ­μο­γρά­φος άρχι­σε από νεα­ρός να ασχο­λεί­ται με το γρά­ψι­μο, προ­τού ακό­μη τελειώ­σει το Πει­ρα­μα­τι­κό Σχο­λείο στο οποίο φοιτούσε.

Ξεκί­νη­σε γρά­φο­ντας ευθυ­μο­γρα­φή­μα­τα σε περιο­δι­κά και εφη­με­ρί­δες. Το 1953 εμφα­νί­σθη­κε στο θέα­τρο, με το έργο «Ο Ξενο­φών και η Στάρ Ελάς». Ακο­λου­θούν τερά­στιες επι­τυ­χί­ες για το ραδιό­φω­νο και ήταν τόσο μεγά­λη η απή­χη­ση που οι παλαιό­τε­ροι θυμού­νται τους δρό­μους να αδειά­ζουν την ώρα της μετά­δο­σης των εκπο­μπών, όπως Το ημε­ρο­λό­γιο ενός θυρω­ρού, Τα καθη­με­ρι­νά του καθη­με­ρι­νού με τον Δημή­τρη Χορν, Το νυφι­κό κρε­βά­τι με την Ελλη Λαμπέ­τη και τον Δημή­τρη Χορν. Σε 12 χρό­νια, από το 1953 ως το 1961, έγρα­ψε 15 επι­θε­ω­ρή­σεις. Η πρώ­τη του Και ο μήνας έχει 9 ανέ­βη­κε στο θέα­τρο Περο­κέ από τον θία­σο Αρνί­δη. Σε αυτή την πρώ­τη περί­ο­δο έγρα­ψε τις επι­θε­ω­ρή­σεις Κόκα-Κόλα, που παί­χθη­κε από τον θία­σο Ντι­ρι­ντά­ου­να, Δόγ­μα γυναί­κας, Σιγά και με το μαλα­κό, Ροζ μπα­λέ­τα, που ανέ­βη­καν στο θέα­τρο Ακρο­πόλ από τον θία­σο Μπουρ­νέ­λη, Ελλά­δα για την Ελλά­δα και Πασχα­λι­νό κοκτέιλ,που παρου­σιά­στη­καν στο θέα­τρο Κυβέ­λης από τον θία­σο Καλουτά.

Επει­τα, το 1962 ήρθε η πολύ­χρο­νη συνερ­γα­σία του με τον Α. Για­λα­μά. Μέχρι το 1972 απο­τέ­λε­σαν μια συγ­γρα­φι­κή δυά­δα με πολ­λές επι­τυ­χί­ες: “Δεσποι­νίς Διευ­θυ­ντής”, “Ένας ιππό­της για τη Βασού­λα”, “Η κυρία εκυ­κλο­φό­ρη­σε”, “Μιας πεντά­ρας νιά­τα”, “Η κόμισ­σα της φάμπρι­κας” και άλλα.

Για τη συνερ­γα­σία σε κωμω­δί­ες με τον Αση­μά­κη Για­λα­μά ο Μάριος Πλω­ρί­της ανα­φέ­ρει: «Εκεί έδω­σε (έδω­σαν) τα δια­πι­στευ­τή­ριά του (τους), που θα μπο­ρού­σες να πεις ότι έχουν αυτήν την αγα­θό­τη­τα: όχι μόνο στέ­ρεη σκη­νι­κή τεχνι­κή, εύστρο­φο διά­λο­γο, ευρη­μα­τι­κά επει­σό­δια. Αλλά και ­ το σπου­δαιό­τε­ρο ­ σωστή δια­γρα­φή της ρωμέι­κης πραγ­μα­τι­κό­τη­τας, όπου η κωμω­δία δεν γίνε­ται ποτέ κλω­τσο­πα­τι­νά­δα, η σάτι­ρα δεν ξεπέ­φτει ποτέ στη χυδαιό­τη­τα, τα πρό­σω­πα δεν είναι ανδρεί­κε­λα και καρι­κα­τού­ρες. Τα έργα αυτά σέβο­νται και τη λογι­κή και το κοι­νό, έχουν “αλή­θεια” ­ που χωρίς της, η κωμω­δία κατα­ντά κακό τσίρ­κο ­ και “συμπά­θεια” για τους ταλαί­πω­ρους και ταλαι­πω­ρού­ντες ήρω­ές τους. Θα προ­σθέ­σω, ακό­μα, και μια λέξη που σήμε­ρα μοιά­ζει “παλαιο­μο­δί­τι­κη” αλλά ποτέ δεν είναι: ευγέ­νεια, που πηγά­ζει από τον χαρα­κτή­ρα και το ήθος του δημιουρ­γού τους. Σε όσα έγρα­ψε, ο Κώστας Πρε­τε­ντέ­ρης γελά­ει με τα πάθη και τα παθή­μα­τα των ανθρώ­πων και της επο­χής ­ δεν σαρ­κά­ζει με κακε­ντρέ­χεια. Ευθυ­μεί το θέα­τρο ­ δεν το ευτε­λί­ζει. Τέρ­πει το κοι­νό ­ δεν το εκβαρ­βα­ρώ­νει. Κι αυτό, δεν είναι μικρό χάρι­σμα και δώρη­μα, σ’ έναν και­ρό και σ’ έναν κόσμο, όπου το γέλιο παίρ­νει συχνά τη μορ­φή βια­σμού και εκφαυλισμού».

Από το 1973 ο Πρε­τε­ντέ­ρης αρχί­ζει να γρά­φει μόνος. Σε διά­στη­μα 5 χρό­νων έγρα­ψε 14 έργα.

«Ο κύριος συνή­γο­ρος» εγκαι­νί­α­σε τα ελλη­νι­κά σήριαλ και ακο­λού­θη­σαν και άλλες πετυ­χη­μένς σει­ρές: «κοκο­ρό­μυα­λη», «Γει­το­νιά», «Δρό­μος», «Τα παι­διά του Ζεβε­δαί­ου» κ.ά.

Εργά­στη­κε ταυ­τό­χρο­να ως χρο­νο­γρά­φος στις εφη­με­ρί­δες Βρα­δυ­νή, Αθη­ναϊ­κή, Καθη­με­ρι­νή και, τα τελευ­ταία δύο χρό­νια της ζωής του, στην Ελευθεροτυπία.