Λίγες, πρώτες σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο του Νίκου Μόττα «Ναι, αλλά ο Στάλιν…»

Γρά­φει ο Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Κυκλο­φό­ρη­σε πρό­σφα­τα- από τις εκδό­σεις «Ατε­χνως»- μία ιδιαί­τε­ρα φρο­ντι­σμέ­νη αισθη­τι­κά και κυρί­ως ιδε­ο­λο­γι­κά-πολι­τι­κά-ιστο­ρι­κά έκδο­ση, που δίνει το δικό της λιθα­ρά­κι στον αγώ­να ενά­ντια στον αντι­κομ­μου­νι­σμό και την παρα­χά­ρα­ξη της ιστορίας.

Πρό­κει­ται για το νέο βιβλίο του Νίκου Μότ­τα που με εύλη­πτο-επι­στη­μο­νι­κό τρό­πο δίνει απα­ντή­σεις σε μια σει­ρά ζητή­μα­τα που απο­τε­λούν και σήμε­ρα αντι­κεί­με­νο οξύ­τα­της δια­πά­λης μετα­ξύ των δυνά­με­νων που υπε­ρα­σπί­ζο­νται το καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα και εκεί­νων που παλεύ­ουν για την ανα­τρο­πή του, διδαγ­μέ­νοι και από την πολύ­χρο­νη εμπει­ρία της σοσια­λι­στι­κής οικοδόμησης.

1.Τόσο ο τίτλος, όσο και η ΦΩΤΟ του εξω­φύλ­λου σίγου­ρα «προ­κα­λούν». Είναι «γρο­θιά στο στο­μά­χι» όσων χρό­νια τώρα όχι απλά αρνού­νται το ρόλο της συγκρι­μέ­νης προ­σω­πι­κό­τη­τας στη ιστο­ρία, όσο κυρί­ως τις νομο­τέ­λειες της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης, αλλά και την εμπει­ρία-κατα­κτή­σεις της περιό­δου αυτής. Δια­χρο­νι­κά ο «αντι­στα­λι­νι­σμός» ήταν ένα από τα βασι­κά οχή­μα­τα του αντι­κομ­μου­νι­σμού, μέχρι και τις μέρες μας.

2.Πρόκειται για ένα βιβλίο επί­και­ρο. Η ανα­φο­ρά σε ιστο­ρι­κά γεγο­νό­τα, η συνε­χι­ζό­με­νη αστι­κή δια­στρέ­βλω­ση γι’αυτά, δεν απο­τε­λούν αντι­κεί­με­νο πάλης μόνο για ιστο­ρι­κούς ή ιστο­ριο­δί­φες αλλά στοι­χείο της ιδε­ο­λο­γι­κής πάλης και στο σήμε­ρα. Άλλω­στε η συνε­χι­ζό­με­νη ενα­σχό­λη­ση μ’ αυτά της αστι­κής τάξης και των μηχα­νι­σμών δεν περιο­ρί­ζε­ται μόνο π.χ σε έκδο­ση ιστο­ρι­κών βιβλί­ων, συνε­δρί­ων ή συνε­χών απο­φά­σε­ων της Ε.Ε αλλά και π.χ σε σενά­ρια ται­νιών, βιβλί­ων λογο­τε­χνί­ας, απο­τε­λεί κρα­τι­κή πολι­τι­κή ιδί­ως σε πρώ­ην σοσια­λι­στι­κές χώρες κ.α. Η απά­ντη­ση σ’αυτά είναι σημα­ντι­κή προ­ϋ­πό­θε­ση για την επι­τυ­χη­μέ­νη αντι­με­τώ­πι­ση της αστι­κής ιδε­ο­λο­γί­ας στα μυα­λά των πολλών.

3.Πρόκειται για ένα βιβλίο μάχι­μο. Απα­ντά με τεκ­μη­ριω­μέ­να στοι­χεία- έστω και κωδι­κο­ποι­η­μέ­να- σε βασι­κά αντι­ι­στο­ρι­κά-αντι­κομ­μου­νι­στι­κά αφη­γή­μα­τα, δίνει επι­χει­ρή­μα­τα (γνώ­σης γεγο­νό­των αλλά και πλευ­ρών της θεω­ρί­ας) για ιστο­ρι­κά κυρί­ως γεγο­νό­τα της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης, με πηγές που δύσκο­λα μπο­ρεί κανείς ν’ ανα­τρέ­ψει, παρα­θέ­το­ντας ταυ­τό­χρο­να τα πραγ­μα­τι­κά  ιστο­ρι­κά γεγο­νό­τα και τις αιτί­ες που τα γέν­νη­σαν. Ίσως αδυ­να­μία του βιβλί­ου είναι ότι θα έπρε­πε να υπήρ­χε σε κάθε κεφά­λαιο ενδει­κτι­κή βιβλιο­γρα­φία για περαι­τέ­ρω μελέ­τη και εμβάθυνση.

4.Είναι ουσια­στι­κά ένα βιβλίο πολ­λα­πλά χρή­σι­μο για ανα­γνώ­στες που πρώ­τη φορά ασχο­λού­νται με τα ζητή­μα­τα αυτά, απο­τι­νάσ­σο­ντας τη λάσπη δεκα­ε­τιών που έχει ρίξει η αστι­κή προ­πα­γάν­δα, ενώ ταυ­τό­χρο­να βοη­θά τους πιο «μυη­μέ­νους» στο να ταξι­νο­μή­σουν επι­χει­ρή­μα­τα, αλλά και για­τί όχι, να ψάξουν ακό­μη περισ­σό­τε­ρο ζητή­μα­τα που συνα­ντά κανείς στον καθη­με­ρι­νό αγώ­να για ν’ ανθρω­πεύ­σει ο άνθρωπος.

«Ναι, αλλά ο Στά­λιν…», του Νίκου Μόττα