Μαρία Κάλλας, 40 χρόνια από το θάνατό της…

Γρά­φει η Τασ­σώ Γαΐ­λα //

Μαρία Κάλ­λας, η διε­θνούς φήμης τρα­γου­δί­στρια της όπε­ρας η γοη­τεία της οποί­ας 40 χρό­νια μετά το θάνα­τό της παρα­μέ­νει αμεί­ω­τη και που οι ρόλοι που τρα­γού­δη­σε όπως η Τόσκα, η Νόρ­μα, η Υπνο­βά­τις και η Φεντό­ρα έμει­ναν αξέ­χα­στοι στο κοι­νό χάρη στην πιο ευέ­λι­κτη φωνή του 20ού αιώ­να του οποί­ου η Μαρία-όπως την απο­κα­λούν οι φιλό­μου­σοι όλου του κόσμου-υπήρ­ξε και θα μεί­νει η κορυ­φαία πρωταγωνίστρια…

Η Μαρία Άννα Σοφία Και­κι­λία Καλο­γε­ρο­πού­λου ‑αυτό ήταν το πραγ­μα­τι­κό όνο­μα της Κάλ­λας- γεν­νή­θη­κε στις 2 Δεκεμ­βρί­ου του 1923 στο Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρ­κης όπου βρέ­θη­καν οι γονείς της σαν μετα­νά­στες από την Ελλά­δα. 6χρόνια μετά και το 1929 ο πατέ­ρας της Γεώρ­γιος ανοί­γει στην Ελλη­νι­κή συνοι­κία του Μαν­χά­ταν φαρ­μα­κείο και αλλά­ζει το όνο­μα της οικο­γέ­νειας σε Κάλ­λας. Η  μικρή Μαρία αρχί­ζει μαθή­μα­τα πιά­νου το 1932, αλλά το 1937 θα βρε­θεί μετά το δια­ζύ­γιο των γονιών της με τη μητέ­ρα της Ευαγ­γε­λία και την αδελ­φή της και πάλι στην Ελλά­δα. Εδώ η μητέ­ρα της ξαναλ­λά­ζει το όνο­μα της οικο­γέ­νειας σε Καλο­γε­ρο­πού­λου και η νεα­ρή Μαρία φοι­τά από το 1938 στο Εθνι­κό Ωδείο Αθη­νών όπου και θα δια­κρι­θεί .Από το 1941 έως και το 1945 θα εργα­στεί επαγ­γελ­μα­τι­κά στη Λυρι­κή Σκη­νή Αθη­νών με πρώ­το της ρόλο το 1941 αυτόν της Βεα­τρί­κης του Βοκά­κιου και τελευ­ταία της εμφά­νι­ση σε συναυ­λία στο Παρκ το 1945, ενώ μόλις το 1942 τρα­γού­δη­σε στη Λυρι­κή σκη­νή και  για πρώ­τη φορά  στα  Ελλη­νι­κά Τόσκα, που είναι ο ρόλος που αργό­τε­ρα την καθιέ­ρω­σε παγκό­σμια σαν κορυ­φαία πρω­τα­γω­νί­στρια της όπερας.

Το 1945 φεύ­γει για Αμε­ρι­κή όπου αλλά­ζει το όνο­μά της σε Κάλ­λας και κατό­πιν η γνω­στή παγκό­σμια Ντί­βα θα βρε­θεί στη Βερό­να της Ιτα­λί­ας με συμ­βό­λαιο για εμφα­νί­σεις στην «Αρέ­να» για το ρόλο της Τζο­κό­ντα. Και, είναι το έτος 1947, έτος που θα γνω­ρί­σει τον βιο­μή­χα­νο και λάτρη της όπε­ρας Μπα­τί­στα Μενε­γκί­νι με τον οποίο και θα παντρευ­τεί στις 21 Απρί­λη του 1949. Φλω­ρε­ντία, Νοέμ­βρης του 1948 και η Κάλ­λας θα γνω­ρί­σει τον θρί­αμ­βο τρα­γου­δώ­ντας την Νόρ­μα, η  όπε­ρα που θα τρα­γου­δή­σει περισ­σό­τε­ρο στην καριέ­ρα της.

Στη Σκά­λα του Μιλά­νου η Μαρία τρα­γου­δά για πρώ­τη φορά το 1951, τρα­γου­δά με εκπλη­κτι­κή επι­τυ­χία Σικε­λι­κό Εσπε­ρι­νό ξεκι­νώ­ντας έτσι μια λαμπρή καριέ­ρα όπου θα υπο­δυ­θεί με μεγά­λη επι­τυ­χία τους σπου­δαιό­τε­ρους γυναι­κεί­ους ρόλους του λυρι­κού θεά­τρου, τη Νόρ­μα, την Τόσκα, την Τζο­κό­ντα, την Μαντάμ Μπατερφλάι…

Τουρ­νέ στα σημα­ντι­κό­τε­ρα θέα­τρα όλου του κόσμου, δίσκοι, και η σοπρά­νο που από το 1955 έχει αλλά­ξει εμφά­νι­ση χάνο­ντας 35 κιλά, αλλά με τη φωνή της σε τέτοια επί­πε­δα τελειό­τη­τας που καμιά άλλη τρα­γου­δί­στρια δεν κατά­φε­ρε να τα φτά­σει μέχρι σήμε­ρα, το 1957 γνω­ρί­ζει για πρώ­τη φορά τον Αρι­στο­τέ­λη Ωνά­ση και από το 1959 οι δυο τους θα είναι ζευ­γά­ρι και έτσι η Μαρία που ήδη έχει μετα­κο­μί­σει στο Παρί­σι –με τη σχέ­ση της αυτή με τον Α. Ωνά­ση–  θα συγκα­τα­λέ­γε­ται πλέ­ον στις διε­θνείς διασημότητες.

1964: Χρο­νιά που η Μαρία θα γνω­ρί­σει τον θρί­αμ­βο, στο Κόβεν Γκάρ­ντεν του Λον­δί­νου με Τόσκα, στο Παρί­σι με Νόρ­μα και στη Νέα Υόρ­κη με Τόσκα. Ταυ­τό­χρο­να είναι και η χρο­νιά που εμφα­νί­ζο­νται σοβα­ρά προ­βλή­μα­τα στη φωνή της, είναι η χρο­νιά που μετά από την ερμη­νεία της Τόσκα στο Κ. Γκ. του Λον­δί­νου-παρά­στα­ση που μετέ­δω­σε για πρώ­τη φορά και η τηλεόραση‑, η Μαρία απο­χαι­ρε­τά την όπερα…

Από το 1966 έχει χωρί­σει τον Μενε­γκί­νι, έχει πάρει και πάλι την Ελλη­νι­κή υπη­κο­ό­τη­τα και ενώ όλοι περι­μέ­νουν το γάμο της με τον Ωνά­ση, αυτό δεν θα γίνει ποτέ, εφ’ όσον ο Ωνά­σης στις 20 του Οκτώ­βρη του 1968 θα παντρευ­τεί στο ιδιό­κτη­τό του νησί Σκορ­πιό  την δημο­φι­λή χήρα του Αμε­ρι­κα­νού προ­έ­δρου την Τζά­κι Κένε­ντι, γεγο­νός που η Μαρία θα μάθει στο δια­μέ­ρι­σμα της στο Παρί­σι  από τις εφη­με­ρί­δες, γεγο­νός ίσως η πλέ­ον οδυ­νη­ρή στιγ­μή στην ζωή της…

1974: Τουρ­νέ για την σοπρά­νο Μαρία με τελευ­ταία εμφά­νι­ση της στη σκη­νή  στο Σαπό­ρο της Ιαπω­νί­ας. Κατό­πιν επι­στρέ­φει στο Παρί­σι, όπου και ζει μόνη στο δια­μέ­ρι­σμά της. Έχει καταρ­ρεύ­σει ψυχο­λο­γι­κά και σε περί­ο­δο μελαγ­χο­λί­ας μαθαί­νει για τον θάνα­το του Αρι­στο­τέ­λη Ωνά­ση μετά από εγχεί­ρη­ση στη χολή και στις 15 Μαρ­τί­ου του 1975. Δύο χρό­νια αργό­τε­ρα στις 16 Σεπτεμ­βρί­ου του 1977, η Μαρία πεθαί­νει ‘περί­ερ­γα’ στο δια­μέ­ρι­σμά της στη Λεω­φό­ρο Ζωρζ Μαντέλ του Παρι­σιού. Καρ­δια­κή προ­σβο­λή η επί­ση­μη εκδο­χή θανά­του της, γεγο­νός όμως είναι ότι τα ακρι­βή αίτια θανά­του δεν έχουν ακό­μα εξα­κρι­βω­θεί. Σύμ­φω­να δε με την τελευ­ταία της επι­θυ­μία η σορός της απο­τε­φρώ­θη­κε και διέ­σπει­ραν την τέφρα της στο Αιγαίο…

Για την Ντί­βα της Όπε­ρας σοπρά­νο Μαρία Κάλ­λας που «αναμ­φί­βο­λα θα παρα­μεί­νει ένας ζωντα­νός μύθος μέσα στους αιώ­νες» όπως  είχε δηλώ­σει η Μελί­να Μερ­κού­ρη, έχουν ειπω­θεί και γρα­φεί πολ­λά, εμείς κλεί­νου­με το αφιέ­ρω­μά μας σε αυτήν με μία δική της φράση.

«Η μητέ­ρα μου ήθε­λε να γίνω τρα­γου­δί­στρια κι εγώ λαχτα­ρού­σα να εκπλη­ρώ­σω την επι­θυ­μία της, με την προ­ϋ­πό­θε­ση όμως να γίνω μεγά­λη τρα­γου­δί­στρια. Ή όλα ή τίποτα».

Μαρία Κάλ­λας (1923–1977)

Βασι­κή Πηγή:Bruno Tozi <La Divina in Cucina, Trenta Editore Srl-Milano, 2006>.