Με αφορμή τις εξελίξεις στο Καζακστάν

Η ταξική πάλη δεν σπιλώνεται, ήταν και θα παραμείνει «κινητήρας» της κοινωνικής εξέλιξης

Οι μεγά­λες απερ­γί­ες και οι μαζι­κές εργα­τι­κές — λαϊ­κές δια­δη­λώ­σεις, που συγκλό­νι­σαν το Καζακ­στάν στις αρχές του χρό­νου, απέ­δει­ξαν ότι ακό­μα και σε συν­θή­κες αντε­πα­νά­στα­σης, σκλη­ρών διώ­ξε­ων, δρα­κό­ντειων πολι­τι­κών και συν­δι­κα­λι­στι­κών νόμων, απα­γό­ρευ­σης 600 σωμα­τεί­ων και Κομ­μου­νι­στι­κών Κομ­μά­των και οργα­νώ­σε­ων, οι κοι­νω­νι­κές αντι­θέ­σεις δια­περ­νούν τις εξε­λί­ξεις και μπο­ρούν να εκδη­λω­θούν όταν δια­μορ­φω­θούν οι κατάλ­λη­λοι όροι, να πάρουν έντο­να χαρα­κτη­ρι­στι­κά και να μετα­τρα­πούν σε κοι­νω­νι­κή σύγκρου­ση ανά­με­σα στην εργα­τι­κή και την αστι­κή τάξη, επι­βε­βαιώ­νο­ντας ότι «όσα φέρ­νει η ώρα δεν τα φέρ­νει ο χρό­νος». Η ταξι­κή πάλη ως κινη­τή­ρια δύνα­μη της κοι­νω­νι­κής εξέ­λι­ξης έχει αντι­κει­με­νι­κή βάση και εκφρά­ζει την ανει­ρή­νευ­τη σύγκρου­ση ανά­με­σα στους εκμε­ταλ­λευ­τές και τους εκμε­ταλ­λευό­με­νους. Αυτό ζήσα­με στο Καζακ­στάν, που βρί­σκε­ται σε περιο­χή μεγά­λης στρα­τη­γι­κής σημα­σί­ας, με σημα­ντι­κό ρόλο στην παγκό­σμια οικο­νο­μία, έχει πρό­σβα­ση στην Κασπία Θάλασ­σα, την πηγή τερά­στιων απο­θε­μά­των υδρο­γο­ναν­θρά­κων, παρά­γει το 70% του ΑΕΠ των κρα­τών της Κεντρι­κής Ασί­ας, δια­θέ­τει σημα­ντι­κές πλου­το­πα­ρα­γω­γι­κές πηγές, φυσι­κό αέριο και πετρέ­λαιο, ουρά­νιο, χρυ­σό κ.ά.

Τα καζά­κι­κα μονο­πώ­λια εκμε­ταλ­λεύ­ο­νται την εργα­τι­κή τάξη από κοι­νού με τα αμε­ρι­κα­νι­κά μονο­πώ­λια π.χ. της «Chevron» και της «ExxonMobil», τα ευρω­παϊ­κά της «Eni», «Shell» και «Total», την «China National Petroleum Corporation» (CNPC) και άλλες κινέ­ζι­κες, ρωσι­κές, ολλαν­δι­κές, βελ­γι­κές, γαλ­λι­κές μεγά­λες επι­χει­ρή­σεις που έχουν επεν­δύ­σει δισ. δολά­ρια στη χώρα.

Η αστι­κή τάξη του Καζακ­στάν ακο­λου­θεί την απο­κα­λού­με­νη «πολυ­διά­στα­τη πολι­τι­κή». Δίνει προ­τε­ραιό­τη­τα στις σχέ­σεις με τη Ρωσία και δια­τη­ρεί ισχυ­ρές σχέ­σεις με την Κίνα, τις ΗΠΑ και άλλα ισχυ­ρά καπι­τα­λι­στι­κά κρά­τη, για την πιο απο­τε­λε­σμα­τι­κή δια­σφά­λι­ση των δικών της συμ­φε­ρό­ντων, την ανα­βάθ­μι­σή της στην περιοχή.

Συμ­με­τέ­χει στον Οργα­νι­σμό Συνερ­γα­σί­ας της Σαγκά­ης, στον Οργα­νι­σμό του Συμ­φώ­νου Συλ­λο­γι­κής Ασφά­λειας, έχει εντα­χθεί στον «Νέο Δρό­μο του Μετα­ξιού» που προ­ω­θεί η Κίνα. Και παράλ­λη­λα παίρ­νει μέρος στον λεγό­με­νο «Συνε­ται­ρι­σμό για την Ειρή­νη» του ΝΑΤΟ, σε ΝΑΤΟι­κές ασκή­σεις, έχει ενι­σχυ­μέ­νη συνερ­γα­σία και Εται­ρι­κή Σχέ­ση με τις ΗΠΑ, που μάλι­στα έχουν εκεί και εργα­στή­ρια βιο­λο­γι­κού πολέ­μου, καθώς και με την ΕΕ, στην οποία κατευ­θύ­νε­ται το μεγα­λύ­τε­ρο μέρος του ενερ­γεια­κού του πλού­του, είναι μέσα στον «Οργα­νι­σμό Τουρ­κι­κών Κρα­τών», που προ­ω­θεί η ΝΑΤΟι­κή Τουρ­κία κ.ά.

Το ενδια­φέ­ρον των ΗΠΑ, της Ρωσί­ας, της Κίνας ισχυ­ρών κρα­τών — μελών της ΕΕ, της Τουρ­κί­ας κ.ά. είναι έντο­νο, οι ενδοϊ­μπε­ρια­λι­στι­κοί αντα­γω­νι­σμοί και οι ενδο­α­στι­κές αντι­θέ­σεις είναι δεδο­μέ­νες, αλλά αυτό δεν μπο­ρεί να επι­σκιά­σει τη σημα­σία των λαϊ­κών κινη­το­ποι­ή­σε­ων, της ταξι­κής πάλης, να υπο­βαθ­μί­σει τη σημα­σία της. Αντί­θε­τα, το γεγο­νός αυτό ανα­δει­κνύ­ει ακό­μα περισ­σό­τε­ρο τη σπου­δαιό­τη­τα των αγώ­νων που ανα­πτύ­χθη­καν σ’ αυτές τις δύσκο­λες συνθήκες.

Στο Καζακ­στάν, όπως σε όλα τα κρά­τη της πρώ­ην Σοβιε­τι­κής Ενω­σης, είναι ανε­ξί­τη­λα τα σημά­δια της ανα­τρο­πής του σοσια­λι­σμού και της παλι­νόρ­θω­σης του καπι­τα­λι­σμού, με βαριές συνέ­πειες σε βάρος της εργα­τι­κής τάξης, των λαϊ­κών στρω­μά­των. Η εξου­σία του κεφα­λαί­ου και η καπι­τα­λι­στι­κή ιδιο­κτη­σία στα μέσα παρα­γω­γής, η ανά­πτυ­ξη με κρι­τή­ριο το κέρ­δος και η αντι­λαϊ­κή πολι­τι­κή που εφαρ­μό­στη­κε από τις κυβερ­νή­σεις Ναζαρ­μπά­γιεφ, μετά την αντε­πα­νά­στα­ση, χει­ρο­τέ­ρευ­σαν χρό­νο τον χρό­νο το βιο­τι­κό επί­πε­δο. Η ανερ­γία και η φτώ­χεια αγκά­λια­σαν πλα­τιές λαϊ­κές δυνά­μεις, υπο­βαθ­μί­στη­καν οι κοι­νω­νι­κές υπη­ρε­σί­ες, ο βαθ­μός εκμε­τάλ­λευ­σης έφτα­σε σε υψη­λά επί­πε­δα, ο πλού­τος γέμι­σε τα θησαυ­ρο­φυ­λά­κια των εγχώ­ριων και ξένων καπι­τα­λι­στών που μπή­καν ορμη­τι­κά σε στρα­τη­γι­κής σημα­σί­ας κλάδους.

Η εργα­τι­κή τάξη αντέ­δρα­σε, και το 2011 στο δυτι­κό Καζακ­στάν, στην πόλη του Ζανα­ο­ζέν, στην εξο­ρυ­κτι­κή βιο­μη­χα­νία, οργα­νώ­θη­καν πολύ­μη­νοι απερ­για­κοί αγώ­νες, που χτυ­πή­θη­καν με άγρια κατα­στο­λή, με νεκρούς και τραυ­μα­τί­ες, μεγά­λο αριθ­μό συλ­λή­ψε­ων. Το αστι­κό κρά­τος απα­γό­ρευ­σε το ΚΚ και εκα­το­ντά­δες συνδικάτα.

Ο αγώ­νας αυτός απο­τέ­λε­σε παρα­κα­τα­θή­κη για την εργα­τι­κή τάξη και επέ­δρα­σε την επό­με­νη περί­ο­δο. Με την παρά­δο­ση των «ηνί­ων» από τον Ναζαρ­μπά­γιεφ στον εκλε­κτό του νέο Πρό­ε­δρο Τοκά­εφ και την εναλ­λα­γή στην αστι­κή δια­κυ­βέρ­νη­ση το 2019, συνε­χί­στη­κε η αντι­λαϊ­κή πολι­τι­κή, πήρε μεγά­λες δια­στά­σεις η κοι­νω­νι­κή πόλω­ση ανά­με­σα στη φτώ­χεια και τον πλού­το, οξύν­θη­κε παρα­πέ­ρα η αντί­θε­ση κεφα­λαί­ου — εργασίας.

Τα προη­γού­με­να δύο χρό­νια εκδη­λώ­θη­καν νέες απερ­για­κές κινη­το­ποι­ή­σεις, από συν­δι­κά­τα ή απερ­για­κές επι­τρο­πές που δεν είχαν την επί­ση­μη ανα­γνώ­ρι­ση των αρχών, ενώ ο υπερ­δι­πλα­σια­σμός στην τιμή του φυσι­κού αερί­ου, που ανα­κοι­νώ­θη­κε με την έναρ­ξη του νέου έτους, που αντι­κει­με­νι­κά θα οδη­γού­σε σε γενι­κό­τε­ρη ακρί­βεια στα τρό­φι­μα, σε εμπο­ρεύ­μα­τα πλα­τιάς λαϊ­κής κατα­νά­λω­σης, απο­τέ­λε­σε τη σπί­θα που άνα­ψε τη φωτιά των νέων μεγά­λων εργα­τι­κών — λαϊ­κών αγώ­νων, της εξέ­γερ­σης που ζήσα­με στις αρχές του Γενάρη.

Οι δια­δη­λώ­σεις ξεκί­νη­σαν στο δυτι­κό Καζακ­στάν, στην περι­φέ­ρεια Μαν­γκι­στά­ου, στο Ακτά­ου και το Ζανα­ο­ζέν, με πρω­το­βου­λία των εργα­τών στη βιο­μη­χα­νία εξό­ρυ­ξης πετρε­λαί­ου, που πρω­το­στά­τη­σε στον αγώ­να. Εμφα­νί­στη­καν μορ­φές αυτο­ορ­γά­νω­σης, συγκρο­τή­θη­καν συμ­βού­λια εργα­ζο­μέ­νων. Το παρά­δειγ­μα αυτό απο­τέ­λε­σε οδη­γό και πυρο­δό­τη­σε τη γενί­κευ­ση των κινη­το­ποι­ή­σε­ων που αγκά­λια­σαν νευ­ραλ­γι­κές περιο­χές και δια­πέ­ρα­σαν τη χώρα.

Πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο εκπλή­ρω­σε το βιο­μη­χα­νι­κό προ­λε­τα­ριά­το, παρέ­λυ­σε η εξο­ρυ­κτι­κή βιο­μη­χα­νία, η μεταλ­λουρ­γία, μεγά­λα τμή­μα­τα των ανθρα­κω­ρυ­χεί­ων, η καρ­διά της οικο­νο­μί­ας. Μπή­καν στον αγώ­να οι εργά­τες της βιο­μη­χα­νί­ας πετρε­λαί­ου της εται­ρεί­ας «Tengiz chevr oil» στην Κασπία Θάλασ­σα, η οποία ελέγ­χε­ται από το αμε­ρι­κα­νι­κό κεφά­λαιο. Κινη­το­ποι­ή­θη­καν άνερ­γοι, πολύ φτω­χά λαϊ­κά στρώ­μα­τα, συγκρού­στη­καν με την αστυ­νο­μία. Οργα­νώ­θη­καν μαζι­κές συγκε­ντρώ­σεις δια­μαρ­τυ­ρί­ας σε μεγά­λες πόλεις, σε περι­φε­ρεια­κά κέντρα του Βορ­ρά και στο Ανα­το­λι­κό Καζακ­στάν, έγι­ναν κατα­λή­ψεις κτιρίων.

Τα καλέ­σμα­τα για «κοι­νω­νι­κή ειρή­νη» συν­δυά­στη­καν αρχι­κά με από­πει­ρα εκτό­νω­σης της κατά­στα­σης, με υπο­σχέ­σεις για μεί­ω­ση της τιμής του φυσι­κού αερί­ου. Ο Πρό­ε­δρος Τοκά­εφ απέ­πεμ­ψε τον πρω­θυ­πουρ­γό και την κυβέρ­νη­ση, απο­μά­κρυ­νε τον Ναζαρ­μπά­γιεφ από τη θέση του προ­έ­δρου του Συμ­βου­λί­ου Ασφα­λεί­ας, αλλά οι εξε­γερ­μέ­νοι εργά­τες επέ­μει­ναν, οι κινη­το­ποι­ή­σεις συνε­χί­στη­καν με μεγα­λύ­τε­ρη έντα­ση, με βασι­κό όπλο την απερ­γία. Η προ­σπά­θεια ενο­χο­ποί­η­σης των μορ­φών πάλης δεν πέρα­σε, η εργα­τι­κή τάξη δεν μπο­ρεί να υπο­κλι­θεί στην αστι­κή νομι­μό­τη­τα, ακο­λου­θεί τη μορ­φή που θα κάνει τον αγώ­να πιο αποτελεσματικό.

Το γεγο­νός αυτό έχει μεγά­λη σημα­σία, για­τί παρά τις δυσκο­λί­ες στην ανά­πτυ­ξη της εργα­τι­κής — λαϊ­κής πάλης υπήρ­ξαν αντα­να­κλα­στι­κά που υπε­ρα­σπί­στη­καν την αυτο­τέ­λεια του αγώ­να, απορ­ρί­πτο­ντας την εμπλο­κή στις ενδο­α­στι­κές αντι­θέ­σεις μετα­ξύ της τωρι­νής και της προη­γού­με­νης προ­ε­δρι­κής κλί­κας που εντά­θη­καν στην πορεία. Οι κινη­το­ποι­ή­σεις δεν εγκλω­βί­στη­καν στις επι­διώ­ξεις του τρα­πε­ζί­τη Αμπλιά­ζοφ, που μεθό­δευε παρεμ­βά­σεις από το εξω­τε­ρι­κό, ως εκπρό­σω­πος τμη­μά­των της αστι­κής τάξης, με δια­συν­δέ­σεις με τις ΗΠΑ.

Το αστι­κό κρά­τος βρέ­θη­κε σε δύσκο­λη θέση, κήρυ­ξε τη χώρα σε κατά­στα­ση έκτα­κτης ανά­γκης, χρη­σι­μο­ποί­η­σε άγρια κατα­στο­λή, διέ­πρα­ξε δεκά­δες δολο­φο­νί­ες, αξιο­ποί­η­σε στους σχε­δια­σμούς του και προ­βο­κα­τό­ρι­κες ομά­δες. Κάλε­σε, με το πρό­σχη­μα της επί­θε­σης από «τρο­μο­κρά­τες», τον στρα­τιω­τι­κό μηχα­νι­σμό του Οργα­νι­σμού Συμ­φώ­νου Συλ­λο­γι­κής Ασφά­λειας (ΟΣΣΑ) όπου πρω­τα­γω­νι­στεί η Ρωσία, ο οποί­ος έστει­λε επί­λε­κτες στρα­τιω­τι­κές μονά­δες στο πλευ­ρό της αστι­κής κυβέρ­νη­σης που μακέ­λευε την εργα­τι­κή τάξη, τον αγω­νι­ζό­με­νο λαό.

Για άλλη μια φορά απο­δεί­χθη­κε πως οι συνα­σπι­σμέ­νες αστι­κές τάξεις και οι ιμπε­ρια­λι­στι­κές συμ­μα­χί­ες που συγκρο­τούν τα καπι­τα­λι­στι­κά κρά­τη δεν διστά­ζουν να προ­στρέ­ξουν σε βοή­θεια για τη δια­φύ­λα­ξη της αστι­κής εξου­σί­ας και την εδραί­ω­ση της θέσης τους ένα­ντι των αντα­γω­νι­στών τους.

Τα γεγο­νό­τα είναι ατρά­ντα­χτα και εκθέ­τουν όλους αυτούς, που με τη στά­ση τους, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων ορι­σμέ­νων ΚΚ, στρά­φη­καν ενά­ντια στον λαϊ­κό αγώ­να, τον ενο­χο­ποί­η­σαν, απο­δέ­χθη­καν τους ισχυ­ρι­σμούς της αστι­κής κυβέρ­νη­σης και έδω­σαν στή­ρι­ξη στην ιμπε­ρια­λι­στι­κή επέμ­βα­ση της Ρωσί­ας, έδω­σαν προ­σχή­μα­τα για ευρω­α­τλα­ντι­κές επεμ­βά­σεις, στην υπη­ρε­σία των αστι­κών τάξεων.

Το γεγο­νός ότι υπάρ­χει εμπει­ρία από τις λεγό­με­νες «έγχρω­μες επα­να­στά­σεις», με την επέμ­βα­ση των Αμε­ρι­κα­νών και της ΕΕ, όπως στην Ουκρα­νία, ή συμ­με­το­χή προ­βο­κα­τό­ρι­κων μηχα­νι­σμών, που κινού­νται δρα­στή­ρια σ’ αυτές τις περι­πτώ­σεις, δεν μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε σπί­λω­ση των λαϊ­κών αγώ­νων, αλλά στη στή­ρι­ξή τους, σε πιο απο­φα­σι­στι­κή έκφρα­ση της διε­θνι­στι­κής αλληλεγγύης.

Η ταξι­κή πάλη δεν διε­ξά­γε­ται σε «καθα­ρό» περι­βάλ­λον, είναι μπλεγ­μέ­νη μέσα στο σύν­θε­το πλέγ­μα των ενδο­α­στι­κών αντι­θέ­σε­ων και των ιμπε­ρια­λι­στι­κών αντα­γω­νι­σμών. Οι κομ­μου­νι­στές έχουν υπο­χρέ­ω­ση να δια­κρί­νουν τα νέα κάθε φορά στοι­χεία και να τοπο­θε­τού­νται με ταξι­κό κρι­τή­ριο, να εκφρά­ζουν τη στή­ρι­ξή τους στην εργα­τι­κή — λαϊ­κή πάλη, να μελε­τούν τον προ­σα­να­το­λι­σμό της, να απορ­ρί­πτουν τοπο­θε­τή­σεις που οδη­γούν στον εγκλω­βι­σμό στο πλευ­ρό του ενός ή του άλλου τμή­μα­τος της αστι­κής τάξης, του ενός ή του άλλου ιμπε­ρια­λι­στι­κού κέντρου, κι αυτό έχει ιδιαί­τε­ρη σημα­σία για τα γεγο­νό­τα στο Καζακστάν.

Τα μέλη, οι δυνά­μεις που συσπει­ρώ­νο­νται στο Σοσια­λι­στι­κό Κίνη­μα Καζακ­στάν, στις συν­θή­κες της παρα­νο­μί­ας, σε περι­βάλ­λον πολύ αρνη­τι­κού συσχε­τι­σμού, ήταν μέσα στη μάχη, προ­σπά­θη­σαν να παρέμ­βουν στις εξε­λί­ξεις, ιδί­ως στην περιο­χή του Ζανα­ο­ζέν. Η αγα­νά­κτη­ση και η οργή μετα­τρά­πη­καν σε οργα­νω­μέ­νη δρά­ση. Τα αιτή­μα­τα για την αύξη­ση των μισθών και των συντά­ξε­ων, τον έλεγ­χο των τιμών, η αντί­θε­ση στην αύξη­ση του ορί­ου συντα­ξιο­δό­τη­σης, στις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, η απαί­τη­ση για την παραί­τη­ση της κυβέρ­νη­σης, η διεκ­δί­κη­ση πολι­τι­κών δικαιω­μά­των και ελευ­θε­ριών και άλλα έπαι­ξαν καθο­ρι­στι­κό ρόλο στη συσπεί­ρω­ση και κινη­το­ποί­η­ση εργα­τι­κών δυνάμεων.

Η έκκλη­ση του αστι­κού καθε­στώ­τος για στρα­τιω­τι­κή στή­ρι­ξη από τη σύμ­μα­χό του καπι­τα­λι­στι­κή Ρωσία σημά­δευε τη δρά­ση του «εσω­τε­ρι­κού εχθρού», του αγω­νι­ζό­με­νου λαού, εξέ­φρα­ζε τον φόβο για την κλι­μά­κω­ση της ταξι­κής πάλης και τη δια­μόρ­φω­ση όρων επα­να­στα­τι­κής κατά­στα­σης. Η αστι­κή τάξη υπε­ρα­σπί­στη­κε την κυριαρ­χία της και πήρε τα μέτρα της για να δια­τη­ρή­σει τον έλεγ­χο, να μην «δημιουρ­γη­θεί ρωγ­μή όπου θα εισχω­ρή­σουν η δυσα­ρέ­σκεια και ο ανα­βρα­σμός των κατα­πιε­ζό­με­νων τάξεων».

Το πρό­βλη­μα που ανα­δεί­χθη­κε, όπως και σε άλλες περι­πτώ­σεις που βγή­καν μαζι­κά στο προ­σκή­νιο λαϊ­κές δυνά­μεις τα τελευ­ταία χρό­νια, είναι το επί­πε­δο του υπο­κει­με­νι­κού παρά­γο­ντα, η κατά­στα­ση του επα­να­στα­τι­κού κινή­μα­τος, του εργα­τι­κού κινή­μα­τος που δεν είχαν τη δύνα­μη και τον προ­σα­να­το­λι­σμό προ­σαρ­μο­γής των στό­χων πάλης και την κλι­μά­κω­ση του αγώ­να, την καθο­δή­γη­σή του σε κατεύ­θυν­ση συνο­λι­κής ρήξης με την αστι­κή εξουσία.

Συνε­πώς, το βασι­κό συμπέ­ρα­σμα αφο­ρά την ανά­γκη ισχυ­ρού Κομ­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος με επα­να­στα­τι­κή στρα­τη­γι­κή και γερούς δεσμούς με την εργα­τι­κή τάξη, ώστε να παρεμ­βαί­νει στην ταξι­κή ανα­μέ­τρη­ση, να δια­μορ­φώ­νει και να αξιο­ποιεί αγω­νι­στι­κές δια­θέ­σεις ενά­ντια στην αστι­κή εξου­σία, να αξιο­ποιεί τα ρήγ­μα­τα που προ­κα­λούν οι ενδο­α­στι­κές αντι­θέ­σεις, να περι­φρου­ρεί τον αγώ­να από την παρέμ­βα­ση αστι­κών και ρεφορ­μι­στι­κών δυνά­με­ων, προ­βο­κα­τό­ρι­κους εγχώ­ριους ή ξένους μηχα­νι­σμούς. Να προ­ε­τοι­μά­ζει καθη­με­ρι­νά την εργα­τι­κή τάξη για την ανα­τρο­πή του εκμε­ταλ­λευ­τι­κού συστή­μα­τος σε συν­θή­κες επα­να­στα­τι­κής κατά­στα­σης, που είναι ο βρα­χνάς των καπι­τα­λι­στών και των πολι­τι­κών τους εκπροσώπων.

Οι εξε­λί­ξεις στο Καζακ­στάν απο­τε­λούν πηγή άντλη­σης πεί­ρας και εξα­γω­γής διδαγ­μά­των, προ­σθέ­τουν νέα στοι­χεία στην ταξι­κή πάλη, στη σύγκρου­ση της εργα­τι­κής με την αστι­κή τάξη, αλλά και στη δια­πά­λη που ανα­πτύσ­σε­ται στο κομ­μου­νι­στι­κό κίνη­μα. Ανα­δεί­χθη­κε η ανα­γκαιό­τη­τα για την επα­να­στα­τι­κή ανα­συ­γκρό­τη­σή του και σ’ αυτήν την προ­σπά­θεια το ΚΚΕ θα συνε­χί­σει να συμ­βάλ­λει με όλες του τις δυνάμεις.

Του Γιώρ­γου ΜΑΡΙΝΟΥ
Μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ
Ριζο­σπά­στης 22–23/1/2022.

«Τσε Γκε­βά­ρα, πρε­σβευ­τής της Επα­νά­στα­σης», του Νίκου Μόττα