Με γνώση και τόλμη, σε συμπόρευση με το ΚΚΕ παντού δυναμώνουμε τον αγώνα για την ισοτιμία και την πραγματική χειραφέτηση της γυναίκας

«Η χει­ρα­φέ­τη­ση της γυναί­κας βρί­σκε­ται στον δρό­μο του αγώ­να, της διεκ­δί­κη­σης των σύγ­χρο­νων κοι­νω­νι­κών ανα­γκών της, με πρώ­το και αδια­πραγ­μά­τευ­το το καθο­λι­κό δικαί­ω­μα στην κοι­νω­νι­κή εργα­σία», συνέ­χι­σε. Ανα­δει­κνύ­ο­ντας το πραγ­μα­τι­κό ενδια­φέ­ρον δια­χρο­νι­κά των αστι­κών κυβερ­νή­σε­ων για την αύξη­ση της γυναι­κεί­ας απα­σχό­λη­σης, που είναι μόλις 52,7% στις ηλι­κί­ες 20 — 64 ετών και 58,4% στις γυναί­κες 25 — 54 ετών με παι­διά μέχρι 6 ετών (2021), επε­σή­μα­νε ότι «κρι­τή­ριο είναι η ανά­γκη των επι­χει­ρη­μα­τι­κών κολοσ­σών και της εξου­σί­ας τους να εκμε­ταλ­λευ­τούν τη δεξα­με­νή του γυναι­κεί­ου εργα­τι­κού δυνα­μι­κού για την ενί­σχυ­ση της αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας και κερ­δο­φο­ρί­ας τους». Ανα­φέρ­θη­κε ανα­λυ­τι­κά στην αντι­δρα­στι­κή αστι­κή πολι­τι­κή που υπο­λο­γί­ζει με τη λογι­κή του «κόστους — οφέ­λους» τα ανα­γκαία μέτρα προ­στα­σί­ας της οικο­γέ­νειας, των νέων ζευ­γα­ριών. Αλλά και σε σύν­θε­τα κοι­νω­νι­κά ζητή­μα­τα, όπως η ιατρι­κώς υπο­βοη­θού­με­νη ανα­πα­ρα­γω­γή, που το νομο­σχέ­διο της κυβέρ­νη­σης γι’ αυτήν συζη­τιέ­ται τις επό­με­νες μέρες στη Βουλή.

«Αφε­τη­ρία της τοπο­θέ­τη­σης του ΚΚΕ (…) είναι η δωρε­άν κάλυ­ψη από το κρά­τος όλων των εξό­δων της ιατρι­κώς υπο­βοη­θού­με­νης ανα­πα­ρα­γω­γής, του προ­γεν­νη­τι­κού ελέγ­χου, του τοκε­τού, με την ολό­πλευ­ρη στή­ρι­ξη της νέας μητέ­ρας και του νεο­γνού, στο πλαί­σιο ενός δημό­σιου και δωρε­άν συστή­μα­τος Υγεί­ας, χωρίς καμία επι­χει­ρη­μα­τι­κή δρά­ση. Αντί­στοι­χα, ως Κόμ­μα έχου­με κατα­θέ­σει προ­τά­σεις για δημό­σιες και δωρε­άν υπο­δο­μές οικο­γε­νεια­κού προ­γραμ­μα­τι­σμού (…) Σε ένα τέτοιο σύστη­μα Υγεί­ας δίνε­ται έμφα­ση στην πρό­λη­ψη, η οποία στη­ρί­ζε­ται σε ένα δίκτυο Πρω­το­βάθ­μιας Φρο­ντί­δας Υγεί­ας, με όλες τις ειδι­κό­τη­τες και τον ανα­γκαίο εξο­πλι­σμό, ώστε έγκαι­ρα να αντι­με­τω­πί­ζο­νται και οι επι­βα­ρυ­ντι­κοί παρά­γο­ντες των συν­θη­κών εργα­σί­ας, με μέτρα υγεί­ας και ασφά­λειας προ­σαρ­μο­σμέ­να στον γυναι­κείο οργα­νι­σμό (…) Σε μια επο­χή που η σύγ­χρο­νη επι­στή­μη μπο­ρεί να αντι­με­τω­πί­σει ακό­μα και τα έντο­να συμ­πτώ­μα­τα κατά τη διάρ­κεια της έμμη­νου ρύσης, μιας φυσιο­λο­γι­κής λει­τουρ­γί­ας του γυναι­κεί­ου οργα­νι­σμού», είπε, ανα­φε­ρό­με­νη στο μέτρο της σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κής κυβέρ­νη­σης της Ισπα­νί­ας για τρι­ή­με­ρη άδεια δυσμη­νόρ­ροιας αλλά με απαλ­λα­γή της εργο­δο­σί­ας από την απο­ζη­μί­ω­ση για την εν λόγω άδεια. Η προ­στα­σία της εργα­ζό­με­νης γυναί­κας στον χώρο δου­λειάς, συνέ­χι­σε, δεν μπο­ρεί να εξαρ­τά­ται από το αν έχει χρή­μα­τα για επί­σκε­ψη σε γυναι­κο­λό­γο για να της γρά­ψει άδεια ασθε­νεί­ας στο εμπο­ρευ­μα­το­ποι­η­μέ­νο σύστη­μα Υγεί­ας, ούτε μπο­ρεί να εξαρ­τά­ται από τον μηχα­νι­σμό της εργο­δο­σί­ας, με πρό­σβα­ση και έλεγ­χο στα προ­σω­πι­κά δεδο­μέ­να της εργαζόμενης.

Στην πάλη ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα και τον πόλεμο

Ανα­φε­ρό­με­νη ανα­λυ­τι­κά στον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο στην Ουκρα­νία, η Β. Δάγκα στη­λί­τευ­σε τον πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο που επι­διώ­κουν να παί­ξουν οι «πρώ­τες κυρί­ες» των αστι­κών κυβερ­νή­σε­ων των ΗΠΑ, της Ουκρα­νί­ας, της Ελλά­δας. Ανέ­δει­ξε ότι «οι γυναί­κες δεν έχουν κανέ­ναν λόγο να γίνουν συνέ­νο­χες στα ιμπε­ρια­λι­στι­κά σχέ­δια, όπως τις καλούν το ΝΑΤΟ, η ΕΕ και οι κυβερ­νή­σεις στο όνο­μα της “ισό­τη­τας των φύλων”. Δεν πρέ­πει να δεί­ξουν καμία εμπι­στο­σύ­νη στις αστι­κές πολι­τι­κές δυνά­μεις, που παρου­σιά­ζο­νται ως “εγγυ­η­τές της ασφά­λειας και της προ­στα­σί­ας των δικαιω­μά­των τους” για να κρυ­φτεί το αντι­κει­με­νι­κό γεγο­νός: Σε οποιεσ­δή­πο­τε συν­θή­κες, οι ταξι­κές αντι­θέ­σεις, δηλα­δή οι αντι­θέ­σεις μετα­ξύ των εκμε­ταλ­λευ­τών και των εκμε­ταλ­λευό­με­νων, δεν ανα­στέλ­λο­νται». «Κάθε γυναί­κα μπο­ρεί να χει­ρα­φε­τη­θεί στην πάλη ενά­ντια στην καπι­τα­λι­στι­κή βαρ­βα­ρό­τη­τα και τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό πόλε­μο, που γεν­νά τον ξερι­ζω­μό εκα­τομ­μυ­ρί­ων ανθρώ­πων από τις εστί­ες τους», τόνι­σε χαρακτηριστικά.

Χειραφέτηση από τις αντιδραστικές κοινωνικές αντιλήψεις για τις σχέσεις των δύο φύλων

«Στον δρό­μο της γνώ­σης και του αγώ­να μαζί με το ΚΚΕ, οι γυναί­κες μπο­ρού­με να κατα­κτή­σου­με τη χει­ρα­φέ­τη­σή μας από τις αντι­δρα­στι­κές — παλιές ανα­χρο­νι­στι­κές και τις δήθεν νέες, ανορ­θο­λο­γι­κές — κοι­νω­νι­κές αντι­λή­ψεις και στε­ρε­ό­τυ­πα για τις σχέ­σεις των δύο φύλων», ανέ­φε­ρε στη συνέ­χεια της ομι­λί­ας της. Με βάση και τη συζή­τη­ση που έγι­νε, στά­θη­κε στις αντιε­πι­στη­μο­νι­κές θεω­ρί­ες περί «νοη­τι­κής, γλωσ­σι­κής, κοι­νω­νι­κής κατα­σκευ­ής του φύλου», που απο­τε­λούν πλέ­ον επί­ση­μη πολι­τι­κή σοσιαλ­δη­μο­κρα­τι­κών και νεο­φι­λε­λεύ­θε­ρων κυβερ­νή­σε­ων, παρά τις επι­μέ­ρους δια­φο­ρο­ποι­ή­σεις. Πρό­κει­ται για θεω­ρί­ες που παρου­σιά­ζουν το φύλο ως κάτι απροσ­διό­ρι­στο, ρευ­στό, που καθο­ρί­ζε­ται με βάση την υπο­κει­με­νι­κή άπο­ψη και το βίω­μα, υπο­βαθ­μί­ζο­ντας ή και απο­σπώ­ντας το οικο­νο­μι­κό και κοι­νω­νι­κό υπό­βα­θρο που γεν­νά και ανα­πα­ρά­γει αντι­δρα­στι­κές κοι­νω­νι­κές συμπεριφορές.

«Οι θεω­ρί­ες αυτές αξιο­ποιούν την ασφυ­κτι­κή πίε­ση που νιώ­θει η νεο­λαία, την κατα­πί­ε­ση σε κάθε πλευ­ρά της κοι­νω­νι­κής ζωής, την ευαι­σθη­σία τους απέ­να­ντι σε κάθε ομο­φο­βι­κή και ρατσι­στι­κή συμπε­ρι­φο­ρά (…) ώστε να στρέ­ψουν τη νεα­νι­κή αγα­νά­κτη­ση σε αμφι­σβή­τη­ση της δυνα­τό­τη­τας ο νέος και η νέα να προσ­διο­ρί­σουν τη θέση τους στην κοι­νω­νία αντι­κει­με­νι­κά, να γνω­ρί­σουν την αντι­κει­με­νι­κή κοι­νω­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα για να την αλλά­ξουν, τον πλού­το της γνώ­σης της ανθρω­πό­τη­τας, τον τρό­πο που την κατα­κτά και την εξε­λίσ­σει». Ενώ, κατά τη διάρ­κεια της συζή­τη­σης που ακο­λού­θη­σε, ανέ­δει­ξε ότι η χαο­τι­κή κατά­στα­ση που χαρα­κτη­ρί­ζει τη σύγ­χρο­νη σήψη της καπι­τα­λι­στι­κής κοι­νω­νί­ας απο­τε­λεί το έδα­φος πάνω στο οποίο ανα­πτύσ­σο­νται και αυτές οι αντιε­πι­στη­μο­νι­κές θεω­ρί­ες που «χαϊ­δεύ­ουν» τα παρά­γω­γα των τριγ­μών στις σχέ­σεις των δύο φύλων, στις ανθρώ­πι­νες σχέ­σεις. «Αυτή η αντί­λη­ψη (…) στη­ρί­ζε­ται στο ιδε­ο­λο­γι­κό ρεύ­μα του μετα­μο­ντερ­νι­σμού, που βρή­κε πρό­σφο­ρο έδα­φος να ανα­πτυ­χθεί την περί­ο­δο της αντε­πα­νά­στα­σης, με επί­κε­ντρο τις ΗΠΑ».

«Πρό­ο­δος, όμως, είναι η χει­ρα­φέ­τη­ση από τις αντι­δρα­στι­κές κοι­νω­νι­κές αντι­λή­ψεις, σε σύγκρου­ση με την εκμε­ταλ­λευ­τι­κή κοι­νω­νία που τις γεν­νά και τις ανα­πα­ρά­γει. Ασπί­δα προ­στα­σί­ας απέ­να­ντι στην αντι­δρα­στι­κο­ποί­η­ση και την οπι­σθο­δρό­μη­ση είναι η πάλη για τα σύγ­χρο­να δικαιώ­μα­τα των γυναι­κών, και όχι τα δια­στρε­βλω­μέ­να κρι­τή­ρια περί “ελευ­θε­ρί­ας του ατό­μου”, η οποία παρου­σιά­ζε­ται απο­σπα­σμέ­νη από τις κυρί­αρ­χες οικο­νο­μι­κές — κοι­νω­νι­κές σχέ­σεις. Ασπί­δα προ­στα­σί­ας για κάθε άνθρω­πο που βιώ­νει τις δια­κρί­σεις και την κοι­νω­νι­κή απο­μό­νω­ση είναι ο αγώ­νας για να φέρου­με τις σύγ­χρο­νες κοι­νω­νι­κές ανά­γκες στο προ­σκή­νιο (…) Ενα ξεχω­ρι­στό κίνη­μα με κρι­τή­ριο τον σεξουα­λι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό ή άλλα γνω­ρί­σμα­τα της σεξουα­λι­κό­τη­τας, και μάλι­στα σε αντι­πα­ρά­θε­ση με την εργα­τι­κή — λαϊ­κή πάλη, δεν προ­στα­τεύ­ει αλλά απο­μο­νώ­νει τους ανθρώ­πους που βιώ­νουν κοι­νω­νι­κές δια­κρί­σεις», σημεί­ω­σε χαρακτηριστικά.

Συμβίωση απελευθερωμένη από την οικονομική — κοινωνική εξάρτηση

«Η αφε­τη­ρία των θέσε­ων του Κόμ­μα­τος είναι ενά­ντια στον θεσμό, που η βάση του είναι οικο­νο­μι­κή, και με τους ανα­χρο­νι­στι­κούς, δια­φο­ρο­ποι­η­μέ­νους κοι­νω­νι­κούς ρόλους για τον άντρα και την γυναί­κα στον γάμο. Υπο­στη­ρί­ζου­με ότι το Οικο­γε­νεια­κό Δίκαιο χρειά­ζε­ται να περι­λαμ­βά­νει τις υπο­χρε­ώ­σεις και τα δικαιώ­μα­τα των γονιών απέ­να­ντι στα παι­διά, εντός ή εκτός γάμου, δηλα­δή να κατο­χυ­ρώ­νε­ται η σχέ­ση γονέ­ων — παι­διών, που αντι­κει­με­νι­κά παρά­γε­ται από τη συμπλη­ρω­μα­τι­κό­τη­τα μητρό­τη­τας — πατρό­τη­τας», τόνι­σε, ενώ στο πλαί­σιο της συζή­τη­σης πρό­σθε­σε ότι ο πυρή­νας των θέσε­ων του ΚΚΕ «είναι οι ανά­γκες και τα συμ­φέ­ρο­ντα του παι­διού, και απ’ αυτήν τη σκο­πιά αντι­με­τω­πί­ζει τις υπο­χρε­ώ­σεις των γονιών — φυσι­κών, ανά­δο­χων, θετών — απέ­να­ντί τους. Αντί­στοι­χα αντι­με­τω­πί­ζου­με ως Κόμ­μα την κρα­τι­κή ευθύ­νη απέ­να­ντι στα παι­διά, ιδιαί­τε­ρα τα απροστάτευτα».

«Η συνο­λι­κή τοπο­θέ­τη­ση του ΚΚΕ βρί­σκε­ται στην αντί­πε­ρα όχθη από την αντί­λη­ψη της σημε­ρι­νής κυβέρ­νη­σης και των αστι­κών κυβερ­νη­τι­κών κομ­μά­των, που υπο­στη­ρί­ζουν την επέ­κτα­ση της οικο­νο­μι­κής — κοι­νω­νι­κής εξάρ­τη­σης ενός ανθρώ­που από έναν άλλο στο πλαί­σιο του γάμου ή του συμ­φώ­νου συμ­βί­ω­σης, που υπο­κα­θι­στά καθο­λι­κά κοι­νω­νι­κά δικαιώ­μα­τα όπως η Κοι­νω­νι­κή Ασφά­λι­ση», συνέ­χι­σε, συμπλη­ρώ­νο­ντας: «Αντι­με­τω­πί­ζουν το ζήτη­μα της γονι­κής φρο­ντί­δας, εντός ή εκτός γάμου, κυρί­ως ως ατο­μι­κή — οικο­γε­νεια­κή υπό­θε­ση. Αν και το κρά­τος δια­μορ­φώ­νει τους κοι­νω­νι­κο­οι­κο­νο­μι­κούς όρους ανά­πτυ­ξης, κοι­νω­νι­κο­ποί­η­σης και δια­παι­δα­γώ­γη­σης των παι­διών, ρίχνει όλα τα βάρη της φρο­ντί­δας των παι­διών στη γονι­κή ευθύ­νη. Το ίδιο ισχύ­ει στην αστι­κή πολι­τι­κή και για την τεκνο­θε­σία, που προ­σπα­θεί να κρύ­ψει τις δια­χρο­νι­κές ευθύ­νες όλων των κυβερ­νή­σε­ων για την κατά­στα­ση που επι­κρα­τεί, οδη­γώ­ντας σε εκπτώ­σεις από επι­στη­μο­νι­κά — κοι­νω­νι­κά κρι­τή­ρια για το συμ­φέ­ρον του παιδιού».

Χειραφέτηση της γυναίκας, πρωταγωνίστρια στον ταξικό — πολιτικό αγώνα

«Με ένα πιο ισχυ­ρό ΚΚΕ παντού μπο­ρού­με να απορ­ρί­ψου­με την αντι­δρα­στι­κή “παλέ­τα” των “επι­λο­γών” από την οποία καλούν τη γυναί­κα να δια­λέ­ξει δήθεν ελεύ­θε­ρα», πρό­σθε­σε. Και έδω­σε το πραγ­μα­τι­κό περιε­χό­με­νο της χει­ρα­φέ­τη­σης, με την γυναί­κα πρω­τα­γω­νί­στρια στον ταξι­κό — πολι­τι­κό αγώ­να για τις σύγ­χρο­νες ανά­γκες της, σε σύγκρου­ση με «τον πραγ­μα­τι­κό αντί­πα­λο: Τους εκμε­ταλ­λευ­τές του μόχθου μας, την εξου­σία τους και τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές δια­κρα­τι­κές τους ενώσεις».

Αυτή η συμ­με­το­χή, ανέ­δει­ξε, «σφυ­ρη­λα­τεί τις αξί­ες της συλ­λο­γι­κό­τη­τας, της συντρο­φι­κό­τη­τας, του αμοι­βαί­ου σεβα­σμού, της ανι­διο­τέ­λειας, την ικα­νό­τη­τα κάθε προ­σω­πι­κό­τη­τας να βελ­τιώ­νε­ται συνε­χώς, χωρίς να συμ­βι­βά­ζε­ται με ό,τι έχει κατα­φέ­ρει, χωρίς να εγκλω­βί­ζε­ται στις κυρί­αρ­χες αξί­ες του ατο­μι­σμού, του εγω­ι­στι­κού τρό­που ζωής, και στα κοι­νω­νι­κά στε­ρε­ό­τυ­πα για τον άνδρα και την γυναί­κα. Σε αυτόν τον δρό­μο κατα­κτιέ­ται η βαθύ­τε­ρη συνεί­δη­ση της σχέ­σης κάθε ανθρώ­που με την αντι­κει­με­νι­κή κοι­νω­νι­κή πραγματικότητα.

Και αυτό μπο­ρεί να το δια­σφα­λί­σει ορι­στι­κά και αμε­τά­κλη­τα μια κοι­νω­νία στην οποία ο εργα­ζό­με­νος άνθρω­πος, απε­λευ­θε­ρω­μέ­νος από τα καπι­τα­λι­στι­κά δεσμά, θα απε­λευ­θε­ρώ­σει μαζί και τις τερά­στιες παρα­γω­γι­κές δυνα­τό­τη­τες της επο­χής μας και θα τις θέσει στην υπη­ρε­σία των σύγ­χρο­νων κοι­νω­νι­κών ανα­γκών (…) Στη σοσια­λι­στι­κή — κομ­μου­νι­στι­κή κοι­νω­νία δια­μορ­φώ­νε­ται αντι­κει­με­νι­κά το υπό­βα­θρο για να ανα­πτυ­χθούν πραγ­μα­τι­κά ισό­τι­μες σχέ­σεις, αμοι­βαιό­τη­τα συναι­σθη­μά­των και σεβα­σμού ανά­με­σα στα δύο φύλα, ανά­με­σα στους γονείς και τα παι­διά ή απλά σε συμ­βιού­ντες. Και το Σοσια­λι­στι­κό Δίκαιο θα καθο­ρί­ζει τις γονι­κές ευθύ­νες, εντός ή εκτός γάμου, απαλ­λαγ­μέ­νες όμως από την οικο­νο­μι­κή εξάρ­τη­ση των γονιών μετα­ξύ τους, και απαλ­λαγ­μέ­νες από την από­λυ­τη οικο­νο­μι­κή εξάρ­τη­ση του παι­διού από τους γονείς». Κατά τη διάρ­κεια δε της συζή­τη­σης ανα­φέρ­θη­κε στην πεί­ρα της σοσια­λι­στι­κής οικο­δό­μη­σης τον 20ό αιώ­να, με επί­κε­ντρο την ΕΣΣΔ.

«Με γνώ­ση, τόλ­μη, ατσα­λέ­νια αντο­χή, σε συμπό­ρευ­ση με το ΚΚΕ παντού δυνα­μώ­νου­με τον αγώ­να για την ισο­τι­μία και την πραγ­μα­τι­κή χει­ρα­φέ­τη­ση της γυναί­κας», υπο­γράμ­μι­σε κλεί­νο­ντας την ομι­λία της.

Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από τον Ριζο­σπά­στη του Σαβ­βα­το­κύ­ρια­κου 16–17 Ιούλη