Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

“Με λογισμό και μ’ όνειρο”… Συναυλία της ΚΕ του ΚΚΕ με το έργο “ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ” (Φωτο-Video)

Με μεγά­λη επι­τυ­χία πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε χτες η συναυ­λία που διορ­γά­νω­σε η Κεντρι­κή Επι­τρο­πή του ΚΚΕ με το έργο «Οι Ελεύ­θε­ροι Πολιορ­κη­μέ­νοι» σε ποί­η­ση Διο­νύ­σιου Σολω­μού και μου­σι­κή Γιάν­νη Μαρ­κό­που­λου, με το κοι­νό που γέμι­σε το «Ολύ­μπια» να χαρί­ζει το πιο θερ­μό του χειροκρότημα.
Μια συναυ­λία — αφιέ­ρω­μα στον μεγά­λο μας ποι­η­τή Διο­νύ­σιο Σολω­μό και στο εμβλη­μα­τι­κό του έργο. Μια συναυ­λία τιμής στον μεγά­λο Ελλη­να συν­θέ­τη Γιάν­νη Μαρ­κό­που­λο, στον από­η­χο της συμπλή­ρω­σης 200 χρό­νων από την Επα­νά­στα­ση του 1821.

Συμ­με­τεί­χαν η Συμ­φω­νι­κή Ορχή­στρα και η Χορω­δία του δήμου Αθη­ναί­ων. Διηύ­θυ­νε ο Ανα­στά­σιος Συμε­ω­νί­δης, ενώ στη διδα­σκα­λία χορω­δί­ας ήταν ο Σταύ­ρος Μπε­ρής. Ερμή­νευ­σαν οι Γιάν­νης Χρι­στό­που­λος, Τάσος Απο­στό­λου, Μανώ­λης Χατζη­μα­νώ­λης και Ελε­να Κελε­σί­δη. Αφη­γή­θη­κε η ηθο­ποιός Αιμι­λία Υψηλάντη.

Τη συναυ­λία τίμη­σε με την παρου­σία του ο Γιάν­νης Μαρ­κό­που­λος, συν­θέ­της του έργου, τον οποίο υπο­δέ­χτη­κε και συνο­μί­λη­σε μαζί του πριν την έναρ­ξη ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημή­τρης Κουτσούμπας.

Προ­σκε­κλη­μέ­νη ήταν η Πρό­ε­δρος της Δημο­κρα­τί­ας Κατε­ρί­να Σακελ­λα­ρο­πού­λου, όπως και ο πρό­ε­δρος της Βου­λής Κων­στα­ντί­νος Τασού­λας, ο δήμαρ­χος Αθη­ναί­ων Κώστας Μπα­κο­γιάν­νης και η Γιάν­να Αγγε­λο­πού­λου, μέχρι πρό­τι­νος πρό­ε­δρος της Επι­τρο­πής «Ελλά­δα 2021».

Ήταν μια συναυλία γεμάτη «με λογισμό και μ’ όνειρο»…

«Το χάρα­μα», «Άκρα του τάφου σιω­πή», «Η θέλη­σή μου βρά­χος», «Μητέ­ρα μεγα­λό­ψυ­χη», «Έξο­δος / Δρό­μο να σχί­σουν τα σπα­θιά»… Λόγια και εικό­νες μιας μεγα­λειώ­δους ποι­η­τι­κής δημιουρ­γί­ας. Μιας δημιουρ­γί­ας εμπνευ­σμέ­νης από τα γεγο­νό­τα της πολιορ­κί­ας και της εξό­δου του Μεσο­λογ­γί­ου, κατά την Επα­νά­στα­ση του ’21, που απα­σχό­λη­σε τον ποι­η­τή σχε­δόν μέχρι το τέλος της ζωής του.

Ο Σολω­μός υμνεί την ηθι­κή ελευ­θε­ρία, αυτήν την ελευ­θε­ρία που πρε­σβεύ­ει ο Αγω­νι­στής και ορί­ζει τις πρά­ξεις του ακό­μα και στις πιο δύσκο­λες και ορια­κές συν­θή­κες, όταν απο­φα­σί­ζει να μην παρα­δο­θεί, έχο­ντας από­λυ­τη επί­γνω­ση της θέσης του και από­λυ­τη συνεί­δη­ση του επι­χει­ρού­με­νου τολ­μή­μα­τος. Σε αυτές τις συν­θή­κες ορί­ζε­ται, σύμ­φω­να με τον ποι­η­τή μας, και η μεγα­λο­σύ­νη του ανθρώπου…

Ο μεγά­λος μας συν­θέ­της Γιάν­νης Μαρ­κό­που­λος βασί­στη­κε σε αυτήν τη μεγα­λό­πνοη ποι­η­τι­κή δημιουρ­γία και δημιούρ­γη­σε το ομώ­νυ­μο μου­σι­κό έργο. Ο σολω­μι­κός λόγος βρί­σκει τη μου­σι­κή του αντι­στοι­χία με τα υπο­βλη­τι­κά μου­σι­κά μοτί­βα του συν­θέ­τη, σε μια άρτια σύζευ­ξη. Ηταν μια συν­θε­τι­κή δου­λειά που κρά­τη­σε αρκε­τά χρό­νια, με τον συν­θέ­τη να επα­νέρ­χε­ται ανά δια­στή­μα­τα στο έργο.

Μάλι­στα, μέρη του γρά­φτη­καν στα δύσκο­λα χρό­νια της χού­ντας, όταν ο συν­θέ­της άντλη­σε έμπνευ­ση από τους αγώ­νες της νεο­λαί­ας. Αξί­ζει να σημειω­θεί ότι η επι­λο­γή στί­χων και κει­μέ­νων, η τοπο­θέ­τη­ση των τριών Σχε­δια­σμά­των του ποι­η­τή, έγι­ναν από τον συνθέτη.

Η συναυ­λία ολο­κλη­ρώ­θη­κε με τον Ανα­στά­σιο Συμε­ω­νί­δη να δεί­χνει από τη σκη­νή προς τη μεριά όπου καθό­ταν ο συν­θέ­της και τον κόσμο όρθιο να τον χειροκροτά.

Ευτύχημα που ο βαθύς ποιητικός στοχασμός του Σολωμού
συναντήθηκε με την καλλιτεχνική ιδιοσυγκρασία του Γ. Μαρκόπουλου

Πριν την έναρ­ξη της συναυ­λί­ας σύντο­μο χαι­ρε­τι­σμό απηύ­θυ­νε η Βαγ­γε­λιώ Πλα­τα­νιά, μέλος της ΚΕΟΕ του ΚΚΕ και του Τμή­μα­τος Πολι­τι­σμού της ΚΕ, σημειώ­νο­ντας τα εξής:

«Με ιδιαί­τε­ρη χαρά και στον από­η­χο της συμπλή­ρω­σης των 200 χρό­νων από την Επα­νά­στα­ση του 1821 παρου­σιά­ζου­με σήμε­ρα ένα από τα σημα­ντι­κό­τε­ρα έργα της σύγ­χρο­νης μου­σι­κής δημιουρ­γί­ας μας, το εμβλη­μα­τι­κό έργο του Γιάν­νη Μαρ­κό­που­λου “Οι Ελεύ­θε­ροι Πολιορ­κη­μέ­νοι”, βασι­σμέ­νο στην ποί­η­ση του Διο­νύ­σιου Σολωμού.

Η ποι­η­τι­κή σύν­θε­ση “Ελεύ­θε­ροι Πολιορ­κη­μέ­νοι”, εμπνευ­σμέ­νη από την πολιορ­κία και την έξο­δο του Μεσο­λογ­γί­ου το 1826 κατά τη διάρ­κεια της αστι­κής απε­λευ­θε­ρω­τι­κής Επα­νά­στα­σης του 1821, είναι ένα από τα κορυ­φαία έργα του Διο­νύ­σιου Σολω­μού (αλλά και της ελλη­νι­κής ποί­η­σης), που τον απα­σχό­λη­σε μέχρι το τέλος της ζωής του. Ανή­κει στην τρί­τη περί­ο­δο του ποι­η­τή (1833 — 1857), την περί­ο­δο που η ωρι­μό­τη­τά του έφτα­σε στο από­γειό της. Εχο­ντας πλέ­ον προ­σχω­ρή­σει ολο­κλη­ρω­τι­κά από τον ρομα­ντι­σμό στον κλα­σι­κι­σμό, προ­σπα­θεί μέσα από το έργο αυτό να εκφρά­σει σύν­θε­τες έννοιες με τρό­πο απλό, να απο­δώ­σει το πάθος με λιτό­τη­τα και εγκρά­τεια, χωρίς να μας απο­στε­ρεί στο ελά­χι­στο τη συγκί­νη­ση και την αισθη­τι­κή χαρά. “Κυριαρ­χεί ο Λόγος (και η λογι­κή σκέ­ψη) και η υπο­τα­γή των φυσι­κών παθών στο Χρέ­ος, που είναι το χαρα­κτη­ρι­στι­κό των κλα­σι­κών ιδα­νι­κών”, παρα­τη­ρεί ο Μάρ­κος Αυγέ­ρης στο σχε­τι­κό δοκί­μιό του.

Ο μεγά­λος θαυ­μα­στής και μελε­τη­τής του Σολω­μού, Κώστας Βάρ­να­λης, σημειώ­νει: “Η τοπο­θέ­τη­ση του Σολω­μού στον αγώ­να της ελευ­θε­ρί­ας είναι το μεγα­λύ­τε­ρο μάθη­μα που δίνει σ’ όλες τις γενιές των πνευ­μα­τι­κών ανθρώ­πων. Ο Σολω­μός είτα­νε αρι­στο­κρά­της, αλλά δεν έμει­νε με την τάξη του. Πήγε με το σύνο­λον, με όλους τους λαούς της τοτι­νής Ευρώ­πης, που ο ένας ύστερ’ από τον άλλον ξεση­κω­νό­ντου­σαν ενα­ντί­ον του ντό­πιου ή του ξένου τυράν­νου”.

Πράγ­μα­τι, το έργο δια­πνέ­ε­ται από τις ιδέ­ες της επα­να­στα­τι­κής — τον και­ρό εκεί­νο — αστι­κής τάξης. Ετσι και οι έννοιες που το δια­περ­νούν, όπως αυτή της ελευ­θε­ρί­ας, είναι βασι­σμέ­νες στη γερ­μα­νι­κή ιδε­α­λι­στι­κή φιλο­σο­φία του αστι­σμού, που εκεί­νη την επο­χή ήταν προ­ο­δευ­τι­κός. Η ελευ­θε­ρία στον Σολω­μό είναι η ηθι­κή, η εσω­τε­ρι­κή ελευ­θε­ρία που νιώ­θει ο αγω­νι­στής όταν μέσα στις πιο αντί­ξο­ες συν­θή­κες, έχο­ντας από­λυ­τη επί­γνω­ση της θέσης του και πλή­ρη συνεί­δη­ση του τολ­μή­μα­τος που επι­χει­ρεί, απο­φα­σί­ζει να μην παρα­δο­θεί, να πολε­μή­σει μέχρι το τέλος.

Και αυτό, μας λέει ο Σολω­μός, δεν είναι καθό­λου εύκο­λη υπό­θε­ση. Οι πολε­μι­στές του Μεσο­λογ­γί­ου δεν είναι άκαμ­πτα, πέτρι­να, υπε­ράν­θρω­πα όντα. Ανα­με­τρού­νται διαρ­κώς όχι μόνο με τον εξω­τε­ρι­κό εχθρό, αλλά και με τις εσω­τε­ρι­κές αντι­φά­σεις τους, με τα διλήμ­μα­τα και τους πει­ρα­σμούς. Οι θυσί­ες που απαι­τεί ο αγώ­νας έρχο­νται σε συνε­χή σύγκρου­ση με την ομορ­φιά της φύσης και της ανθρώ­πι­νης ζωής, που δεν την απαρ­νιού­νται. Ετσι, η βγαλ­μέ­νη μέσα από ένα πλή­θος δοκι­μα­σιών, όρθια, ηρω­ι­κή στά­ση τους προ­βάλ­λει ακό­μα πιο λαμπρή, πιο μεγα­λειώ­δης. Ο πνευ­μα­τι­κός κόσμος είναι ικα­νός να υπερ­νι­κή­σει όλες τις δοκι­μα­σί­ες. Αυτό είναι τελι­κά το κεντρι­κό νόη­μα του έργου.

Είναι πραγ­μα­τι­κά ευτύ­χη­μα που η ελεύ­θε­ρη σκέ­ψη, ο βαθύς ποι­η­τι­κός στο­χα­σμός, η ολο­ζώ­ντα­νη γλώσ­σα και ο πλα­στι­κός, μου­σι­κός στί­χος του Σολω­μού συνα­ντή­θη­καν με την πλού­σια καλ­λι­τε­χνι­κή ιδιο­συ­γκρα­σία του Γιάν­νη Μαρ­κό­που­λου, τη βαθιά γνώ­ση του στο περιε­χό­με­νο της σολω­μι­κής δημιουρ­γί­ας και την εντρύ­φη­σή του στη λαϊ­κή μου­σι­κή μας παράδοση.

Η “κοσμι­κή λει­τουρ­γία”, στην οποία συμ­με­τέ­χου­με από­ψε, δεν είναι μόνο ένα αρμο­νι­κό συνταί­ρια­σμα της γνή­σιας δημο­τι­κής γλώσ­σας με μια πηγαία, προ­σω­πι­κή μελω­δι­κή και ρυθ­μι­κή δύνα­μη του συν­θέ­τη. Ούτε μόνο μια ιδιαί­τε­ρα επι­τυ­χη­μέ­νη υπέρ­βα­ση των δυσκο­λιών που θέτουν στη μου­σι­κή φόρ­μα η απο­σπα­σμα­τι­κό­τη­τα του σολω­μι­κού έργου και οι δια­φο­ρές στο ύφος και στον ρυθ­μό των τριών Σχε­δια­σμά­των του. Με τον τρό­πο που το έχει απο­δώ­σει και το έχει δομή­σει ο συν­θέ­της, απο­τε­λεί και μια επι­βε­βαί­ω­ση της δυνα­τό­τη­τας να δοθεί σύγ­χρο­νη διά­στα­ση σε μια λογο­τε­χνι­κή δημιουρ­γία του παρελ­θό­ντος, χωρίς να προ­δο­θεί το πνεύ­μα της. Είναι τελι­κά μια κατά­κτη­ση για την Τέχνη, που μας βοη­θά να κρα­τή­σου­με ό,τι πιο γόνι­μο, εξε­λί­ξι­μο και χρή­σι­μο υπάρ­χει στην πνευ­μα­τι­κή κλη­ρο­νο­μιά μας, για να ανοί­ξου­με δρό­μο στο μέλ­λον, ένα είδος γέφυ­ρας ανά­με­σα στο παρελ­θόν, στο παρόν και στο αύριο μιας δίκαι­ης και ευτυ­χι­σμέ­νης ζωής.

Εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ εκφρά­ζου­με ένα ολό­θερ­μο “ευχα­ρι­στώ” στον Γιάν­νη Μαρ­κό­που­λο, που είναι σήμε­ρα εδώ μαζί μας, για την πραγ­μα­το­ποί­η­ση της σημε­ρι­νής συναυ­λί­ας, αλλά και για το σύνο­λο της κοι­νω­νι­κής και πολι­τι­στι­κής προ­σφο­ράς του μέσα από την Τέχνη του, στον Ανα­στά­σιο Συμε­ω­νί­δη για τη μου­σι­κή διεύ­θυν­ση, στον Σταύ­ρο Μπε­ρή για τη διδα­σκα­λία της χορω­δί­ας, στην ηθο­ποιό Αιμι­λία Υψη­λά­ντη στον ρόλο της αφη­γή­τριας, στους σολίστ Γιάν­νη Χρι­στό­που­λο, Τάσο Απο­στό­λου, Μανώ­λη Χατζη­μα­νώ­λη και Ελε­να Κελε­σί­δη, σε όλους τους μου­σι­κούς της Συμ­φω­νι­κής Ορχή­στρας και τα μέλη της Χορω­δί­ας του δήμου Αθη­ναί­ων, σε όλους τους τεχνι­κούς και τους εργα­ζό­με­νους που συνέ­βα­λαν στην προ­ε­τοι­μα­σία της συναυ­λί­ας, και, τέλος, ιδιαί­τε­ρα στον δήμο Αθη­ναί­ων και στον ΟΠΑΝΔΑ για την υπο­στή­ρι­ξη στην πραγ­μα­το­ποί­η­σή της».

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο