«Μια ζωγραφιά για την ειρήνη»

Γρά­φει ο Πανα­γιώ­της Μανιά­της //

Το περα­σμέ­νο Σάβ­βα­το η Επι­τρο­πή Ειρή­νης Χαλαν­δρί­ου, αντα­πο­κρι­νό­με­νη στην πρω­το­βου­λία παι­δι­κής ζωγρα­φι­κής της ΕΕΔΥΕ προς τιμήν των 60 χρό­νων της, οργά­νω­σε εκδή­λω­ση – παρου­σί­α­ση των έργων των μαθη­τών του δήμου με τίτλο: «Μια ζωγρα­φιά για την ειρή­νη». Στα παι­διά είχε δοθεί από τις νηπια­γω­γούς και τους δασκά­λους τους το ποί­η­μα του Γιάν­νη Ρίτσου «Ειρή­νη», ώστε να εμπνευ­στούν ζωγρα­φι­κά από το περιε­χό­με­νό του.

Γιάν­νης Ρίτσος — Εἰρήνη

Τ᾿ ὄνει­ρο τοῦ παι­διοῦ εἶναι ἡ εἰρήνη
Τ᾿ ὄνει­ρο τῆς μάνας εἶναι ἡ εἰρήνη
Τὰ λόγια τῆς ἀγά­πης κάτω ἀπ᾿ τὰ δέντρα
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Ὁ πατέ­ρας ποὺ γυρ­νά­ει τ᾿ ἀπόβραδο
μ᾿ ἕνα φαρ­δὺ χαμό­γε­λο στὰ μάτια
μ᾿ ἕνα ζεμπί­λι στὰ χέρια του γεμά­το φροῦτα
καὶ οἱ στα­γό­νες τοῦ ἱδρώ­τα στὸ μέτω­πό του
εἶναι ὅπως οἱ στα­γό­νες τοῦ σταμνιοῦ
ποὺ παγώ­νει τὸ νερὸ στὸ παράθυρο,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Ὅταν οἱ οὐλὲς ἀπ᾿ τὶς λαβωματιὲς
κλεί­νουν στὸ πρό­σω­πο τοῦ κόσμου
καὶ μὲς στο­ὺς λάκ­κους ποὔσκα­ψαν οἱ ὀβίδες
φυτεύ­ου­με δέντρα
καὶ στὶς καρ­δι­ὲς ποὔκα­ψε ἡ πυρκαγιὰ
δένει τὰ πρῶτα της μπου­μπού­κια ἡ ἐλπίδα
κι οἱ νεκροὶ μπο­ρο­ῦν νὰ γεί­ρουν στὸν πλευ­ρό τους
καὶ νὰ κοι­μη­θο­ῦν δίχως παράπονο
ξέρο­ντας πὼς δὲν πῆγε τὸ αἷμα τους τοῦ κάκου,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Εἰρή­νη εἶναι ἡ μυρου­διὰ τοῦ φαγη­τοῦ τὸ βράδυ,
τότε ποὺ τὸ στα­μά­τη­μα τοῦ αὐτο­κι­νή­του στὸ δρόμο
δὲν εἶναι φόβος,
τότε ποὺ τὸ χτύ­πη­μα στὴν πόρτα
σημαί­νει φίλος,
καὶ τὸ ἄνοιγ­μα τοῦ παρα­θύ­ρου κάθε ὥρα
σημαί­νει οὐρανός,
γιορ­τά­ζο­ντας τὰ μάτια μας
μὲ τὶς μακρι­νὲς καμπά­νες τῶν χρω­μά­των του,
εἶναι εἰρήνη.

Εἰρή­νη εἶναι ἕνα ποτή­ρι ζεστὸ γάλα
κι ἕνα βιβλίο μπρο­στὰ στὸ παι­δὶ ποὺ ξυπνάει,
τότε ποὺ τὰ στά­χυα γέρ­νουν τό ῾να στ᾿ ἄλλο λέγοντας:
τὸ φῶς, τὸ φῶς
καὶ ξεχει­λά­ει ἡ στε­φά­νη τοῦ ὁρί­ζο­ντα φῶς,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Τότε ποὺ οἱ φυλα­κὲς ἐπι­σκευά­ζο­νται νὰ γίνουν βιβλιοθῆκες,
τότε ποὺ ἕνα τρα­γού­δι ἀνε­βαί­νει ἀπὸ κατώ­φλι σὲ κατώ­φλι τὴ νύχτα,
τότε ποὺ τ᾿ ἀνοι­ξιά­τι­κο φεγ­γά­ρι βγαί­νει ἀπ᾿ τὸ σύγνεφο
ὅπως βγαί­νει ἀπ᾿ τὸ κου­ρε­ῖο τῆς συνοικίας
φρε­σκο­ξυ­ρι­σμέ­νος ὁ ἐργά­της τὸ Σαββατόβραδο,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Τότε ποὺ ἡ μέρα ποὺ πέρασε,
δὲν εἶναι μιὰ μέρα ποὺ χάθηκε,
μὰ εἶναι ἡ ρίζα ποὺ ἀνε­βά­ζει τὰ φύλ­λα τῆς χαρᾶς μέσα στὸ βράδυ
κι εἶναι μιὰ κερ­δι­σμέ­νη μέρα κι ἕνας δίκαιος ὕπνος,
ποὺ νιώ­θεις πάλι ὁ ἥλιος νὰ δένει βια­στι­κά τα κορ­δό­νια του
νὰ κυνη­γή­σει τὴ λύπη ἀπ᾿ τὶς γωνι­ὲς τοῦ χρόνου,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Εἰρή­νη εἶναι οἱ θημω­νι­ὲς τῶν ἀχτί­νων στο­ὺς κάμπους τοῦ καλοκαιριοῦ
εἶναι τ᾿ ἀλφα­βη­τά­ρι τῆς καλο­σύ­νης στὰ γόνα­τα τῆς αὐγῆς.
Ὅταν λές: ἀδελ­φές μου, — ὅταν λέμε: αὔριο θὰ χτίσουμε.
ὅταν χτί­ζου­με καὶ τραγουδᾶμε,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Ἡ εἰρή­νη εἶναι τὰ σφιγ­μέ­να χέρια τῶν ἀνθρώπων
εἶναι τὸ ζεστὸ ψωμὶ στὸ τρα­πέ­ζι τοῦ κόσμου
εἶναι τὸ χαμό­γε­λο τῆς μάνας
Τίποτ᾿ ἄλλο δὲν εἶναι ἡ εἰρήνη.
Καὶ τ᾿ ἀλέ­τρια ποὺ χαρά­ζουν βαθι­ὲς αὐλα­κι­ὲς σ᾿ ὅλη τὴ γῆ,
ἕνα ὄνο­μα μονά­χα γράφουν:
Εἰρήνη.
Τίποτ᾿ ἄλλο. Εἰρήνη.

Πάνω στὶς ράγες τῶν στί­χων μου
τὸ τρα­ῖνο ποὺ προ­χω­ρεῖ στὸ μέλλον
φορ­τω­μέ­νο στά­ρι καὶ τριαντάφυλλα,
εἶναι ἡ εἰρήνη.

Ἀδέρ­φια,
μὲς στὴν εἰρή­νη διά­πλα­τα ἀνα­σαί­νει ὅλος ὁ κόσμος
μὲ ὅλα τα ὄνει­ρά μας
Δῶστε τὰ χέρια ἀδέρ­φια μου,
αὐτό ῾ναι ἡ εἰρήνη.

Η εκδή­λω­ση ξεκί­νη­σε με τις ομι­λί­ες των εκπρο­σώ­πων του κινή­μα­τος που θέλη­σαν να συν­δέ­σουν το ζήτη­μα με τη δομή της κοι­νω­νί­ας που μεγα­λώ­νουν τα παι­διά, εκτι­μώ­ντας ότι μέσα από το παι­δα­γω­γι­κό έργο χρειά­ζε­ται να ανοί­ξει πιο απο­φα­σι­στι­κά η συζή­τη­ση και οι δρα­στη­ριό­τη­τες γύρω από το ζήτη­μα της Ειρή­νης. Στη συνέ­χεια, ακο­λού­θη­σε απαγ­γε­λία ποι­η­μά­των του Ρίτσου και του Λει­βα­δί­τη από τους ίδιους τους πρω­τα­γω­νι­στές, ενώ δόθη­καν και ανα­μνη­στι­κά σε όλες τις συμ­με­το­χές, καθώς η επι­λο­γή του βρα­βεί­ου θεω­ρή­θη­κε ότι καλ­λιερ­γεί τον ανταγωνισμό.

Ήταν μια θετι­κή πρω­το­βου­λία που καλ­λιέρ­γη­σε φιλει­ρη­νι­κές δια­θέ­σεις σε μια γενιά που, αν και τώρα παί­ζει ανέ­με­λα σε πλα­τεί­ες, θα κλη­θεί πιο έντο­να να συγκρου­στεί με τον ιμπε­ρια­λι­σμό και τον πόλεμο.