Μορίς Ραβέλ, μουσική ιδιοφυΐα

Στις 7 Μαρ­τί­ου 1875 γεν­νιέ­ται ο Μορίς Ραβέλ στην πόλη Σιμπούρ των Κάτω Πυρη­ναί­ων, διά­ση­μος συν­θέ­της κλα­σι­κής μουσικής.

Σε ηλι­κία μόλις 14 χρό­νων εισή­χθη στο Ωδείο του Παρι­σιού, όπου παρέ­μει­νε ως το 1905. Εκεί συνέ­θε­σε το πρώ­το πολύ γνω­στό έργο του «Παβά­να για μια νεκρή ινφά­ντα».  Όμως ο Ravel θα δοξα­στεί για το πιο απλό – και το πιο αδιά­φο­ρο κατά την άπο­ψη του – μου­σι­κό θέμα στην πλού­σια δια­δρο­μή του. Το “Bolero”, κάτι μετα­ξύ μου­σι­κού παι­χνι­διού και χατι­ρι­κής δημιουρ­γί­ας, γρά­φτη­κε το 1928 για τη φίλη του, διά­ση­μη ρωσί­δα μπα­λα­ρί­να και θερα­παι­νί­δα των τεχνών, Ida Rubinstein.

Η λαμπρή φοί­τη­ση του Ραβέλ στο Ωδείο του Παρι­σιού προ­κά­λε­σε μάλι­στα και ένα σκάν­δα­λο. Οταν η συντη­ρη­τι­κή κρι­τι­κή επι­τρο­πή αρνή­θη­κε για τρί­τη φορά να του απο­νεί­μει το Βρα­βείο Ρώμης για τη σύν­θε­ση, γνω­στοί μου­σι­κοί και κρι­τι­κοί δημο­σί­ευ­σαν δια­μαρ­τυ­ρί­ες, εξω­θώ­ντας τον διευ­θυ­ντή του ωδεί­ου, Τεο­ντόρ Ντυ­μπουά, σε παραίτηση.

Το πιο γνω­στό του έργο είναι το θαυ­μά­σιο Μπο­λε­ρό, δια­κρί­θη­κε όμως σε όλα τα είδη της μου­σι­κής (για θέα­τρο, για μπα­λέ­το, για ορχή­στρα, για χορω­δία). Κατά τη διάρ­κεια της ζωής του, η μου­σι­κή του προ­κά­λε­σε μεγά­λες συγκρού­σεις στον πνευ­μα­τι­κό κόσμο της Γαλ­λί­ας. Ενα από τα αξιο­ση­μεί­ω­τα γεγο­νό­τα στη ζωή του Ραβέλ ήταν η άρνη­σή του το 1920 να δεχτεί τον τίτλο της Λεγε­ώ­νας της Τιμής.

Η ζωή του Ραβέλ σε γενι­κές γραμ­μές ήταν ήσυ­χη. Ουδέ­πο­τε παντρεύ­τη­κε και μολο­νό­τι δεν ήταν ακοι­νώ­νη­τος, είχε λιγο­στούς φίλους. Τον περισ­σό­τε­ρο και­ρό παρέ­με­νε στο σπί­τι του, κοντά στο δάσος του Ραμπου­γέ συνθέτοντας.

Τα τελευ­ταία πέντε χρό­νια της ζωής του ο Ραβέλ αρρώ­στη­σε βαριά, πράγ­μα που όχι μόνο τον εμπό­δι­σε να γρά­ψει έστω και μία ακό­μη νότα, αλλά του κόστι­σε επί­σης την ικα­νό­τη­τά του να μιλά­ει και να κινεί­ται. Εχο­ντας χάσει κάθε δυνα­τό­τη­τα επα­φής με το περι­βάλ­λον, ύστε­ρα από μια απο­τυ­χη­μέ­νη χει­ρουρ­γι­κή επέμ­βα­ση που προ­σπά­θη­σε να απο­κα­τα­στή­σει τη ροή αίμα­τος προς τον εγκέ­φα­λό του, ο Μορίς Ραβέλ πέθα­νε το 1937.

Ο Ιγκόρ Στρα­βίν­σκι, θέλο­ντας ασφα­λώς να του απο­δώ­σει τιμή αν και με κάπως φλεγ­μα­τι­κό τρό­πο, είχε ανα­φερ­θεί στη συν­θε­τι­κή ικα­νό­τη­τα του Ραβέλ απο­κα­λώ­ντας τον «τον τελειό­τε­ρο ελβε­τό ωρο­λο­γο­ποιό». Οντως ο Ραβέλ ήταν λεπτο­λό­γος, σχο­λα­στι­κός, τελειομανής.