Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

”Μπήκα στον τοίχο”, μάστιγα και στην Σουηδία

Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της //

Το σύστη­μα που ζού­με η μάλ­λον οι ελλεί­ψεις που υπάρ­χουν στο σύστη­μα που ζού­με επη­ρε­ά­ζουν σοβα­ρά την υγεία μας και τα τελευ­ταία χρό­νια όλο και περισ­σό­τε­ρο την ψυχι­κή μας υγεία. Το άγχος και το στρες από τον όλο και περισ­σό­τε­ρο και μεγα­λύ­τε­ρο όγκο δου­λειάς επι­βα­ρύ­νει τον εγκέ­φα­λο μας και παίρ­νει σοβα­ρές δια­στά­σεις για την υγεία μας. Δεν μιλώ για την Ελλά­δα που τα χρό­νια της κρί­σης έχουν πολ­λα­πλα­σιά­σει τα οξυμ­μέ­να κια­πο πριν προ­βλή­μα­τα, επι­βί­ω­σης, εργα­σια­κού περι­βάλ­λο­ντος, ανερ­γί­ας κλπ.

Στην Σου­η­δία ήρθα σε επα­φή με μια και­νούρ­για για μενα έκφρα­ση που λέει ”μπαί­νω στον τοί­χο ”. Στα αγγλι­κά την λένε burned out. Δηλα­δή κάη­κε. Μια ακό­μη έκφρα­ση για την εργα­σια­κή υπερ­κό­πω­ση που αρρω­σταί­νει τον εγκέφαλο.

Δεν μπο­ρού­σα να το κατα­λά­βω μέχρι που κάποιος συνερ­γά­της από άλλο τμή­μα μπή­κε στον περι­βό­η­το τοί­χο και δεν ήθε­λε να μας ξέρει πια, κάθε επα­φή με την δου­λεία την απέ­φευ­γε, δεν σήκω­νε τα τηλέ­φω­να, ήταν απα­θής, δεν έβγαι­νε από το σπί­τι, όλα αυτά τα μάθαι­να από από την γυναί­κα του μιας και είχα­με δημιουρ­γή­σει μια οικο­γε­νεια­κή επα­φή. Δεν τα πολυ­πι­στευα όλα αυτά είναι αλή­θεια παίρ­νο­ντας υπό­ψιν τους φοβε­ρούς ρυθ­μούς εργα­σί­ας της Ελλά­δας αλλά και την καρ­τε­ρι­κό­τη­τα, υπο­μο­νή και την τερά­στια αντο­χή που έχει ο Σου­η­δός στην φυσι­κή κατα­πό­νη­ση, κάμπινγκ με σκή­νη στα χιό­νια, προ­σαρ­μο­γή σε συν­θή­κες ψύχους, έλλει­ψης ηλε­κτρι­κού νερού κλπ. κατά τις χει­με­ρι­νές του δια­κο­πές. Οι στα­τι­στι­κές με δια­ψεύ­δουν. Σε τοπι­κό επί­πε­δο και στον δήμο που δου­λεύω το ”αρρω­στο­γρά­ψι­μο”, δήλω­ση απου­σί­ας λόγω ασθέ­νειας, είναι της τάξης του 6,5%, 60 άτο­μα περί­που λίγο πιο κάτω από το παν­σου­η­δι­κό ποσο­στό που είναι γύρω στα 7%. Κάποιοι από αυτούς, περί­που 10 άτο­μα είναι άρρω­στοι λόγω στρες, υπερ­κό­πω­σης. . Είναι κατά την γνώ­μη μου πολ­λοί περισ­σό­τε­ροι που λόγω στρες είναι άρρω­στοι μικρό­τε­ρα δια­στή­μα­τα, αν κρί­νω από την δου­λειά μου χωρίς βέβαια όλοι να κατα­λή­ξουν τελι­κά στον τοίχο. 

Τα παν­σου­η­δι­κά στα­τι­στι­κά στοι­χεία δια­φέ­ρουν* αλλά δεί­χνουν αυξη­τι­κή τάση. Σήμε­ρα είναι 36 552 σύμ­φω­να με την Υπη­ρε­σία Ασφά­λι­σης του αντί­στοι­χου υπουρ­γεί­ου τον Φεβρουά­ριο του 2017, που έχουν μπει στον τοί­χο από 26–27.000 που ήταν το 2014. Αν πάμε εφτά χρό­νια πίσω ο αριθ­μός ήταν μόνο 6237(!) Όταν ο εγκέ­φα­λος βρί­σκε­ται κάτω από υψη­λή πίε­ση αρκε­τά μεγά­λο χρο­νι­κό διά­στη­μα τότε βγαί­νει σαν συμ­πτώ­μα­τα ασθέ­νειας και στο κορ­μί. Ατο­νία, κού­ρα­ση, αυπνία, κακή μνή­μη και κατα­νό­η­ση λένε οι επι­στή­μο­νες. Το ποσο­στό γυναι­κών που μπαί­νουν στον τοί­χο με τα στοι­χεία του 2014 είναι διπλά­σιο από αυτό των ανδρών. Η εξή­γη­ση που δίνε­ται είναι ότι περα από τις ευθύ­νες μιας κου­ρα­στι­κής δου­λειάς στο όνο­μα της ισό­τη­τας, παρα­μέ­νουν στην γυναί­κα η μεγα­λύ­τε­ρη ευθύ­νη για το σπί­τι και τα παι­διά. Έτσι υπο­ψή­φιος για να μπει στον τοί­χο είναι γυναί­κα παντρε­μέ­νη με εργα­σία ευθύ­νης στους τομείς της εκπαί­δευ­σης και της υγεί­ας, τομείς που πρέ­πει να παρ­θούν και απο­φά­σεις που επη­ρε­ά­ζουν την ζωή και την υγεία άλλων ανθρώ­πων κάτω από πίε­ση χρό­νου. Η επι­στρο­φή στην δου­λειά, πολ­λές φορές σε δια­φο­ρε­τι­κό πόστο μπο­ρεί να πάρει και ένα χρό­νο. Δηλα­δή γύρω στους εξη μήνες απου­σία και κατό­πιν τμη­μα­τι­κή επι­στρο­φή της τάξης του 25%, 50%, 75% για να φτά­σει στο 100%. Ας σκε­φτού­με την απώ­λεια εργα­το­ω­ρών αλλά και τα έξο­δα στην περί­θαλ­ψη, τον κίν­δυ­νο του κλο­νι­σμού της υγεί­ας, τις μειω­μέ­νες απο­δο­χές λόγω μειω­μέ­νου επι­δό­μα­τος ασθέ­νειας για κάτι που μπο­ρού­σε να αντι­με­τω­πι­στεί προληπτικά.

Η αυξη­τι­κή τάση έχει τις αιτί­ες της και κρύ­βε­ται επι­με­λώς στην αλλα­γή των εργα­σια­κών σχέ­σε­ων φυσι­κά με Σου­η­δι­κο τόπο. Σιγά σιγά με επι­μέ­λεια, με ”διά­λο­γο” με τα σωμα­τεία με μεγά­λο χρο­νι­κό ορί­ζο­ντα αλλά με απώ­τε­ρο σκο­πό την μεί­ω­ση του προ­σω­πι­κού για λόγους λιτό­τη­τας. Έτσι εξα­φα­νί­στη­κε πχ η διοι­κη­τι­κή υπο­στή­ρι­ξη των για­τρών. Η γραμ­μα­τεια­κή υπο­στή­ρι­ξη ακό­μη και για κλεί­σι­μο των ραντε­βού σε πολ­λά Νοσο­κο­μεία γίνε­ται από τον ιδιο τον για­τρό η την νοσο­κό­μα. Το ίδιο έχει συμ­βεί και στην περί­πτω­ση των Διευ­θυ­ντών σχο­λεί­ων και γενι­κό­τε­ρα στους Διευ­θυ­ντές άλλων κλά­δων. Αυτό έχει επί­πτω­ση και στην εξυ­πη­ρέ­τη­ση των υπο­λοί­πων. Σχε­δόν όλες οι υπη­ρε­σί­ες πια έχουν αυτό­μα­τους τηλε­φω­νη­τές με πολ­λα­πλές επι­λο­γές και ανα­μο­νές μακρό­χρο­νες. Οι παραγ­γε­λί­ες γίνο­νται από το ιντερ­νέτ, πολ­λές δου­λειές και σπου­δές γίνο­νται από από­στα­ση, η κοι­νω­νι­κή επα­φή στην τοπι­κή κοι­νω­νία χάνε­ται και αυτή η έλλει­ψη επι­δει­νώ­νει την υγεία. Όλα αυτά έχουν την ρίζα τους στο κοι­νω­νι­κό σύστη­μα που προ­βά­λει αδη­φά­γο στις εργα­σια­κές του απαι­τή­σεις, αφαι­ρεί την χαρά της δημιουρ­γί­ας μέσω της εργα­σί­ας και ισο­πε­δώ­νει τις προ­τε­ραιό­τη­τες από την στε­νό­τη­τα του χρό­νου που έχει προ­κα­λέ­σει. H λύση δεν μπο­ρεί να δοθεί από το καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα. Αντί­θε­τα το πρό­βλη­μα θα οξύνεται.

Όπως θάλε­γε στον επί­λο­γο ο μεγά­λος Αϊν­στάιν ” βλα­κεία είναι να κάνεις ακρι­βώς το ίδιο πράγ­μα συνέ­χεια περι­μέ­νο­ντας δια­φο­ρε­τι­κό αποτέλεσμα”. 

Πηγές:
Kristina Glise Institutet för stressmedicin i Göteborg. Ινστι­τού­το φαρ­μα­κο­λο­γί­ας ενά­ντια στο στρες Γκε­τε­μποργκ. Εφη­με­ρί­δα Αmelia, Μάιος 2016.
*Arbetsmiljöverket. Αρχή εργα­σια­κού περι­βάλ­λο­ντος. Μιλά για 32.000
Psykiatriprofessor Marie Åsberg Ersta sjukhus Professor Ψυχιατρικής,εφημερίδα Εξπρέσ­σεν, Ιου­νιος 2017
Försäkringskassan Υπη­ρε­σία Ασφά­λι­σης.
Alexander Wilczek, verksamhetschef för specialpsykiatrin på Ersta sjukhus och ansvarig överläkare för stressprojektet. Αρχί­α­τρος Νοσο­κο­μείο Ersta. Εφη­με­ρί­δα Εξπρέσ­σεν Ιου­νιος 2017.

________________________________________________________________________________________________

Πάνος Αλεπλιώτης Δημοτικός σύμβουλος Πυλαίας Θεσσαλονίκης 87/90 και 99/2002. Αντιδήμαρχος Πυλαίας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000. Δούλεψα σαν γεωλόγος, περιβαλλοντολόγος και χωροτάκτης. Από το 2011 μένω στην Σουηδία στην πόλη Σβεγκ και δουλεύω στον δήμο της Χεργιεντάλεν σαν διευθυντής τεχνικών και κοινωνικής υποδομής.
Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο