Νέες ενδείξεις για τέσσερις υπόγειες λίμνες με αλμυρό νερό στο νότιο πόλο του Άρη

Όχι μία αλλά τέσ­σε­ρις λίμνες με αλμυ­ρό νερό μπο­ρεί να βρί­σκο­νται θαμ­μέ­νες κάτω από τους πάγους στο νότιο πόλο του ‘Αρη, σύμ­φω­να με νέες εκτι­μή­σεις Ιτα­λών επι­στη­μό­νων, κάτι ανά­λο­γο με αυτό που συμ­βαί­νει στη Γη κάτω από τους πάγους της Ανταρ­κτι­κής. Αν αυτό όντως επι­βε­βαιω­θεί, αυξά­νο­νται οι πιθα­νό­τη­τες εύρε­σης ιχνών ζωής στον γει­το­νι­κό πλα­νή­τη, όπως έχει βρε­θεί να υπάρ­χουν μικρο­ορ­γα­νι­σμοί στις υπό­γειες λίμνες της Ανταρκτικής.

Όπως ανα­φέ­ρουν οι ερευ­νη­τές σε σχε­τι­κή δημο­σί­ευ­ση τους στο περιο­δι­κό “Nature Astronomy”, η ανά­λυ­ση των στοι­χεί­ων που συνέ­λε­ξε μετα­ξύ 2012–2019 το ραντάρ MARSIS του σκά­φους Mars Express του Ευρω­παϊ­κού Δια­στη­μι­κού Οργα­νι­σμού, το οποίο βρί­σκε­ται σε τρο­χιά από το 2003 γύρω από τον ‘Αρη, δεί­χνει ότι είναι πολύ πιθα­νό πως κάτω από 1.400 μέτρα πάγου βρί­σκε­ται μια μεγά­λη λίμνη, η οποία περι­βάλ­λε­ται από τρεις μικρότερες.

Παλαιό­τε­ρες παρα­τη­ρή­σεις των ίδιων επι­στη­μό­νων από το 2018 ‑οι οποί­ες τότε είχαν αντι­με­τω­πι­στεί με ενθου­σια­σμό αλλά και σκε­πτι­κι­σμό από τη διε­θνή επι­στη­μο­νι­κή κοι­νό­τη­τα- είχαν δώσει ενδεί­ξεις ότι ίσως υπάρ­χει μια υπό­γεια λίμνη δια­μέ­τρου περί­που 19 χιλιο­μέ­τρων σε βάθος ενά­μι­σι χιλιο­μέ­τρου κάτω από το νότιο πόλο του γει­το­νι­κού πλα­νή­τη. Οι νέες μετρή­σεις παρέ­χουν περισ­σό­τε­ρα στοι­χεία και μάλι­στα για περισ­σό­τε­ρες από μία αλμυ­ρές λίμνες, οι οποί­ες είναι δια­σκορ­πι­σμέ­νες σε μια έκτα­ση περί­που 75.000 τετρα­γω­νι­κών χιλιομέτρων.

Οι επι­στή­μο­νες είναι βέβαιοι ότι κάπο­τε, πριν περί­που τέσ­σε­ρα δισε­κα­τομ­μύ­ρια χρό­νια, ο ‘Αρης ήταν πολύ πιο ζεστός και υγρός από ό,τι τώρα. Οι Ιτα­λοί ερευ­νη­τές εκτι­μούν ότι ένα μέρος από τα αρχαία επι­φα­νεια­κά ύδα­τα υπάρ­χουν ακό­μη κρυμ­μέ­να και δεν απο­κλεί­ουν να βρουν ενδεί­ξεις για ακό­μη πιο πολ­λές υπό­γειες λίμνες στο μέλ­λον, ίσως και κάτω από το βόρειο πόλο του «κόκ­κι­νου» πλανήτη.

Η νέα έρευ­να, με επι­κε­φα­λής τη γεω­φυ­σι­κό και πλα­νη­τι­κή επι­στή­μο­να δρα Έλε­να Πετι­νέ­λι του Πανε­πι­στη­μί­ου της Ρώμης (Roma Tre), εκτι­μά ότι η μεγά­λη λίμνη έχει δια­στά­σεις 20 επί 30 χιλιό­με­τρα και είναι άγνω­στο το βάθος της, καθώς το ραντάρ δεν μπο­ρεί να δια­πε­ρά­σει το αλμυ­ρό νερό. Οι τρεις άλλες κοντι­νές λίμνες εκτι­μά­ται ότι έχουν δια­στά­σεις της τάξης των δέκα χιλιο­μέ­τρων περίπου.

Η μεγά­λη περιε­κτι­κό­τη­τα των λιμνών σε άλα­τα τις βοη­θά να παρα­μέ­νουν υγρές και να μην παγώ­νουν, χωρίς να απο­κλεί­ε­ται η πιθα­νό­τη­τα μιας υπό­γειας γεω­θερ­μι­κής δρα­στη­ριό­τη­τας που λιώ­νει τους πάγους. Ως πιθα­νό­τε­ρη πάντως εκδο­χή θεω­ρούν ότι οι λίμνες περιέ­χουν πανάρ­χαιο νερό, «που κάπο­τε βρι­σκό­ταν στην επι­φά­νεια και, αν αυτό όντως συμ­βαί­νει, ασφα­λώς μπο­ρεί να απο­τε­λούν ένα καλό μέρος για να φιλο­ξε­νή­σουν ζωή, εξα­φα­νι­σμέ­νη πια ή και τωρι­νή», ανέ­φε­ρε η Πετι­νέ­λι. Όμως, όπως είπε, για να επι­βε­βαιώ­σει κανείς κάτι τέτοιο, πρέ­πει να κάνει γεώ­τρη­ση στον ‘Αρη σε βάθος ενά­μι­σι χιλιο­μέ­τρου, κάτι που δεν είναι εφι­κτό με την υπάρ­χου­σα τεχνολογία.

Αλλοι πάντως πλα­νη­τι­κοί επι­στή­μο­νες και γεω­φυ­σι­κοί, όπως ο Τζακ Χολτ του Πανε­πι­στη­μί­ου της Αρι­ζό­να και ο Μάικ Σόρι του Πανε­πι­στη­μί­ου Πέρ­ντιου της Ινδιά­να, εξέ­φρα­σαν στο περιο­δι­κό “Nature” τις επι­φυ­λά­ξεις τους για το κατά πόσο και τα νέα στοι­χεία πράγ­μα­τι αφο­ρούν κανο­νι­κές αλμυ­ρές λίμνες. Η κινε­ζι­κή απο­στο­λή Tianwen‑1 καθ’ οδόν για τον ‘Αρη, η οποία ανα­μέ­νε­ται να εισέλ­θει σε τρο­χιά γύρω του το Φεβρουά­ριο του 2021 και μετά θα στεί­λει ένα ρομπο­τι­κό ρόβερ στην επι­φά­νεια του, το οποίο θα δια­θέ­τει ραντάρ, ίσως ρίξει περισ­σό­τε­ρο φως στο υγρό παρελ­θόν ‑και πιθα­νώς υγρό παρόν- του ‘Αρη.

Σύν­δε­σμος για την επι­στη­μο­νι­κή δημο­σί­ευ­ση: ΕΔΩ