«Το πιο ακριβό στον άνθρωπο είναι η ζωή. Αυτή του δίνεται μια φορά και πρέπει να τη ζήσει κανείς έτσι, που να μη τον βασανίζει ο πόνος για τα χρόνια που τα ‘ζησε άσκοπα, για να μην τον καίει η ντροπή για το πρόστυχο και το τιποτένιο παρελθόν και να μπορέσει πεθαίνοντας να πει: Ολη μου τη ζωή, όλες μου τις δυνάμεις τις έδωσα στο πιο ωραίο ιδανικό του κόσμου – στον αγώνα για την απελευθέρωση της ανθρωπότητας»…
Ετσι, όπως ο ίδιος γράφει, έζησε τη ζωή του ο Νικολάι Οστρόφσκι . Ο Οστρόφσκι έζησε από κοντά τη γέννηση του σοβιετικού κράτους, δούλεψε με πάθος για το στέριωμά του, πολέμησε εθελοντικά στον εμφύλιο και τραυματίστηκε βαριά. Η ταλαιπωρημένη υγεία του τον καθήλωσε από το 1927 στο κρεβάτι και το 1928 έχασε το φως του. Τυφλός και παράλυτος ρίχνεται στον αγώνα της αυτομόρφωσης. Από το 1932 έως το 1935 ολοκλήρωσε το «Πώς δενότανε το ατσάλι» και μέχρι το θάνατό του δούλευε το τρίτομο βιβλίο του «Γεννημένοι στη θύελλα», στο οποίο περιέγραψε τη σοσιαλιστική οικοδόμηση στη Δυτική Ουκρανία της περιόδου 1919-’20.
Εγινε σύμβολο ηρωισμού και ακλόνητης πίστης στα ιδανικά της λευτεριάς και της δικαιοσύνης, αγαπήθηκε απ’ όλο τον κόσμο και πέρασε στην αθανασία. Ο ήρωάς του, Ο Πάβελ Κορτσάγκιν, προσωποποιεί τα καλύτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της γενιάς που πραγματοποίησε τη Μεγάλη Οκτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση στη Ρωσία. Η μοίρα του ήταν και μοίρα του συγγραφέα, που καρφωμένος στο κρεβάτι συνέχισε να υπηρετεί το κόμμα και το λαό.
Το βιβλίο του Νικολάι Οστρόφσκι «Πώς δενότανε τ’ ατσάλι» (το ολοκλήρωσε από το 1932 έως το 1935) είναι το χρονικό μιας εποχής, σελίδες από την ιστορία ενός λαού, αφιέρωμα στους απλούς ανθρώπους, εργάτες και αγρότες, που άλλαξαν την όψη του κόσμου κι άνοιξαν το δρόμο για το φωτεινό μέλλον ολόκληρης της ανθρωπότητας. Το «Πώς δενόταν το ατσάλι» γυρίστηκε ταινία δύο φορές (1942 και 1957). Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».
Το 1935 απονεμήθηκε στον Οστρόφσκι ο τίτλος του επιτρόπου ταξιαρχίας, ενώ το 1966 τιμήθηκε μετά θάνατο με το παράσημο Λένιν και το βραβείο της λενινιστικής Κομσομόλ. Τα έργα του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες, ενώ ο ήρωας του πλέον γνωστού έργου του, ο Πάβελ Κορτσάγκιν, αποτέλεσε κεντρικό σημείο αναφοράς στη διαπαιδαγώγηση της σοβιετικής νεολαίας της εποχής.