Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Ντάσιελ Χάμετ, πατριάρχης της αμερικάνικης αστυνομικής λογοτεχνίας

Ντά­σιελ Χάμετ, πατριάρ­χης της αμε­ρι­κά­νι­κης αστυ­νο­μι­κής λογο­τε­χνί­ας, γεν­νή­θη­κε στο Μέρι­λαντ των ΗΠΑ το 1894. Ανα­γκά­στη­κε να εγκα­τα­λεί­ψει το σχο­λείο στα δεκα­τέσ­σε­ρά του, προ­κει­μέ­νου να βοη­θή­σει οικο­νο­μι­κά την οικο­γέ­νειά του. Θα κάνει διά­φο­ρες δου­λειές και θα κατα­λή­ξει να εργά­ζε­ται ως ιδιω­τι­κός ντε­τέ­κτιβ στο Πρα­κτο­ρείο Πίν­κερ­τον. Κατα­τά­χτη­κε στον Α’ Παγκό­σμιο Πόλε­μο ως μέλος του μηχα­νο­κί­νη­του σώμα­τος πρώ­των βοη­θειών, αλλά προ­σβλή­θη­κε από φυμα­τί­ω­ση. Κατά τη νοση­λεία του στο νοσο­κο­μείο Cushman Hospital, στην Τακό­μα της Ουά­σινγ­κτον, γνώ­ρι­σε την πρώ­τη του γυναί­κα, νοσο­κό­μα Josephine Dolan, με την οποία απέ­κτη­σε δύο κόρες. Στα 21 του, προσ­λαμβάνεται ως ντε­τέ­κτιβ στο μεγα­λύ­τε­ρο γρα­φείο της χώρας.

Μέλος του ΚΚ ΗΠΑ από το 1937 με πλού­σια πολι­τι­κή δρά­ση, πάλε­ψε για την παρα­χώ­ρη­ση πολι­τι­κών δικαιω­μά­των στους μαύ­ρους και πολέ­μη­σε τον ναζι­σμό και τον φραν­κι­σμό. Το 1946 εκλέ­γε­ται πρό­ε­δρος της Επιτρο­πής Πολι­τι­κών Δικαιω­μά­των Νέας Υόρ­κης. Ανά­με­σα στις υπο­θέ­σεις που ανα­λαμ­βά­νει η Επι­τρο­πή, είναι η απο­φυ­λά­κι­ση μ’ εγγύ­η­ση των διω­κό­με­νων αγω­νι­στών (μια απ’ τις υπο­θέ­σεις ήταν η απο­φυ­λά­κι­ση μ’ εγγύ­η­ση δε­καέξι στε­λε­χών της Ομο­σπον­δί­ας Ελλη­νι­κών Ναυ­τερ­γα­τι­κών Οργα­νώ­σε­ων, της περί­φη­μης ΟΕΝΟ, με γραμ­μα­τέα τον Αντώ­νη Αμπα­τιέ­λο, που κρα­τού­νταν το Νοέμ­βρη του 1949 στο νησί Ελις έξω απ’ τη Ν. Υόρκη).

Το 1951 φυλα­κί­στη­κε. Ο βασι­κός λόγος ωστό­σο εκεί­νης της εξά­μη­νης φυλά­κι­σής του ήταν η οικο­νο­μι­κή βοή­θεια που παρεί­χε σε τέσ­σε­ρα ηγε­τι­κά στε­λέ­χη του κομ­μου­νι­στι­κού κινή­μα­τος στις ΗΠΑ που είχαν κατα­δι­κα­στεί με τον Νόμο Σμιθ, ο οποί­ος προ­έ­βλε­πε ακό­μη και απέ­λα­ση για όποιους προ­πα­γάν­δι­ζαν την ανα­τρο­πή του πολι­τεύ­μα­τος με τη βία. Κλή­θη­κε να απο­κα­λύ­ψει τους χρη­μα­το­δό­τες και τους συμπα­θού­ντες, πράγ­μα που αρνή­θη­κε να κάνει, επι­κα­λού­με­νος την Πέμ­πτη Τρο­πο­λο­γία του Συντάγ­μα­τος των ΗΠΑ, και φυλα­κί­στη­κε. Την ίδια στά­ση κρά­τη­σε ο Χάμετ κατά την παρου­σί­α­σή του στην Επι­τρο­πή Αντια­με­ρι­κα­νι­κών Ενερ­γειών του γερου­σια­στή Μακάρ­θι, το 1953, με απο­τέ­λε­σμα να μπει ορι­στι­κά στη “μαύ­ρη λίστα” των κομ­μέ­νων συγ­γρα­φέ­ων και σεναριογράφων.

edolioΟυά­σιγ­κτον, 26 Μαρ­τί­ου του 1953. Ο αμε­ρι­κα­νός ειση­γη­τής του νουάρ μυθι­στο­ρή­μα­τος κατα­θέ­τει στη Μόνι­μη Υπο­ε­πι­τρο­πή Ερευ­νών της Επι­τρο­πής Κυβερ­νη­τι­κού Ελέγ­χου της αμε­ρι­κα­νι­κής Γερου­σί­ας. Τον Ιού­νιο της ίδιας χρο­νιάς οι Ρόζεν­μπεργκ, το αντρό­γυ­νο που κατη­γο­ρή­θη­κε για κατα­σκο­πεία προς όφε­λος της Σοβιε­τι­κής Ενω­σης, πρό­κει­ται να κατα­δι­κα­σθούν σε θάνα­το και να εκτε­λε­σθούν στην ηλε­κτρι­κή καρέ­κλα. Προ­ε­δρεύ­ων σε αυτή τη δημό­σια ακρό­α­ση, για να επα­νέλ­θου­με, είναι ο Ρεπου­μπλι­κα­νός γερου­σια­στής από το Γουι­σκόν­σιν Τζό­ζεφ Μακ Κάρθι.

Απο­σπά­σμα­τα από την ανάκριση 

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΜΑΚΑΡΘΙ: Πιστεύ­ε­τε ότι το κομ­μου­νι­στι­κό σύστη­μα είναι καλύ­τε­ρο από το σύστη­μα που υπάρ­χει σ’ αυτή τη χώρα;

ΧΑΜΕΤ: Αδυ­να­τώ να απα­ντή­σω σε αυτή την ερώ­τη­ση, επει­δή ειλι­κρι­νά δεν κατα­λα­βαί­νω τι σημαί­νει: είναι το κομ­μου­νι­στι­κό σύστη­μα καλύ­τε­ρο από το σύστη­μα που υπάρ­χει σε αυτή τη χώρα;

Μ.: Πιστεύ­ε­τε ότι ο κομ­μου­νι­σμός, έτσι όπως εφαρ­μό­ζε­ται στη Ρωσία σήμε­ρα, είναι ανώ­τε­ρος από το δικό μας σύστη­μα διακυβέρνησης;

Χ.: Κοι­τάξ­τε, ανε­ξάρ­τη­τα από τη γνώ­μη που είχα για τον κομ­μου­νι­σμό στη Ρωσία σήμε­ρα, είναι πολύ αμφί­βο­λο, ξέρε­τε, αν πρό­κει­ται για ένα συγκε­κρι­μέ­νο πράγ­μα ‑το ένα είναι καλύ­τε­ρο για τη μια χώρα και το άλλο καλύ­τε­ρο για την άλλη χώρα. Δεν πιστεύω ότι ο ρωσι­κός κομ­μου­νι­σμός είναι καλύ­τε­ρος για τις Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες, στο βαθ­μό που δεν πιστεύω επί­σης ότι οποιασ­δή­πο­τε μορ­φής ιμπε­ρια­λι­σμός θα ήταν καλύ­τε­ρος για τις Ηνω­μέ­νες Πολιτείες.

Μ.: Δεί­χνε­τε να ξεχω­ρί­ζε­τε το ρωσι­κό κομ­μου­νι­σμό από τον αμε­ρι­κα­νι­κό κομ­μου­νι­σμό. Αν και προ­σω­πι­κά δεν μπο­ρώ να κατα­λά­βω μια τέτοια διά­κρι­ση, ας υπο­θέ­σου­με αν υπάρ­χει, για τους σκο­πούς της ανά­κρι­σης. Πιστεύ­ε­τε ότι ο αμε­ρι­κα­νι­κός κομ­μου­νι­σμός θα ήταν ένα καλό σύστη­μα για να υιο­θε­τη­θεί σ’ αυτή τη χώρα;

Χ.: Θα ανα­γκα­στώ να αρνη­θώ να απα­ντή­σω σ’ αυτό, δεδο­μέ­νου ότι η όποια απά­ντη­σή μου θα μπο­ρού­σε ενδε­χο­μέ­νως να με κατα­στή­σει ένο­χο. Διό­τι κάτι τέτοιο δεν μπο­ρεί να απα­ντη­θεί με ένα «ναι» ή ένα «όχι».

Μ.: Θα μπο­ρού­σα­τε να μην απα­ντή­σε­τε με ένα «ναι» ή ένα «όχι», εάν πιστεύ­ε­τε ότι ο κομ­μου­νι­σμός είναι ανώ­τε­ρος από το δικό μας σύστη­μα διακυβέρνησης;

Χ.: Κοι­τάξ­τε, δεν κατα­λα­βαί­νω. Η κομ­μου­νι­στι­κή θεω­ρία δεν είναι σύστη­μα δια­κυ­βέρ­νη­σης. Ξέρε­τε, δεν υπάρ­χει κυβέρ­νη­ση. Και πραγ­μα­τι­κά δεν ξέρω και δεν θα μπο­ρού­σα, χωρίς… στο τέλος τέλος, αμφι­βάλ­λω αν θα μπο­ρού­σα να δώσω μια σαφή απάντηση.

Μ.: Θα υπο­στη­ρί­ζα­τε την υιο­θέ­τη­ση του κομ­μου­νι­σμού σ’ αυτή τη χώρα;

Χ.: Τώρα, εννο­εί­τε;

Μ.: Μάλι­στα.

Χ.: Οχι.

Μ.: Δεν θα την υποστηρίζατε;

Χ.: Ενας από τους λόγους είναι ότι θα μου φαι­νό­ταν ανε­φάρ­μο­στο κάτι τέτοιο, εφ’ όσον δεν θα το ήθε­λαν οι περισ­σό­τε­ροι άνθρωποι.

Μ.: Υπο­στη­ρί­ζα­τε το κομ­μου­νι­στι­κό σύστη­μα όταν γρά­φα­τε αυτά τα βιβλία;

Χ.: Αρνού­μαι να απα­ντή­σω, δεδο­μέ­νου ότι η όποια απ

Από το 1956 ζει απο­τρα­βηγ­μέ­νος ως το 1961 που άφη­σε την τελευ­ταία του πνοή.

Έργα του είναι ο «Κόκ­κι­νος θερι­σμός», η «Μαύ­ρη Μάσκα», το «Γερά­κι της Μάλ­τας», η «Κόκ­κι­νη σφα­γή», η «Κατά­ρα των Νταί­ην», «Το Γυά­λι­νο κλει­δί», ο «Αδύ­να­τος άνθρωπος»

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο