Οι θεωρίες του Π.Ο.Υ. για την προέλευση της Covid-19 μετά την έρευνα στην Ουχάν

Σύμ­φω­να με το CNN το προ­σχέ­διο της έκθε­σης του Π.Ο.Υ. σε συνερ­γα­σία με την Κίνα, που ανα­μέ­νε­ται να δημο­σιο­ποι­η­θεί τις επό­με­νες ημέ­ρες, ανα­φέ­ρει πως «η μετά­δο­ση του ιού από τις νυχτε­ρί­δες στους ανθρώ­πους μέσω ενός άλλου ζώου είναι το πιο πιθα­νό σενά­ριο σχε­τι­κά με την προ­έ­λευ­ση της Covid-19.
Επι­πλέ­ον η διαρ­ροή του ιού από κάποιο εργα­στή­ριο είναι «εξαι­ρε­τι­κά απί­θα­νη», σύμ­φω­να με αντί­γρα­φο του προ­σχε­δί­ου που έχει στη διά­θε­σή του το Associated Press.
Εν πολ­λοίς, τα απο­τε­λέ­σμα­τα της έρευ­νας σχε­τι­κά με την προ­έ­λευ­ση του νέου κορω­νοϊ­ού ήταν ανα­με­νό­με­να ενώ αφή­νουν πολ­λά ερω­τή­μα­τα αναπάντητα.
Η ομά­δα προ­τεί­νει περαι­τέ­ρω μελέ­τη προς κάθε κατεύ­θυν­ση εκτός από το σενά­ριο της εργα­στη­ρια­κής διαρροής.

Η δημο­σιο­ποί­η­ση του πορί­σμα­τος του Παγκό­σμιου Οργα­νι­σμού Υγεί­ας έχει καθυ­στε­ρή­σει, εγεί­ρο­ντας ερω­τή­μα­τα για το κατά πόσο η κινε­ζι­κή πλευ­ρά άσκη­σε πιέ­σεις και προ­σπά­θη­σε να χει­ρα­γω­γή­σει τα συμπε­ρά­σμα­τά της προ­κει­μέ­νου να απο­φύ­γει να πέσει στην Κίνα η ευθύ­νη για τη φονι­κή πανδημία.
Εκπρό­σω­πος του ΠΟΥ δήλω­σε την περα­σμέ­νη εβδο­μά­δα ότι το τελι­κό συμπέ­ρα­σμα θα είναι έτοι­μο προς δημο­σί­ευ­ση «τις προ­σε­χείς ημέρες».

Σύμ­φω­να με το προ­σχέ­διο που βρέ­θη­κε στην κατο­χή του AP από αξιω­μα­τού­χο του Παγκό­σμιου Οργα­νι­σμού που επι­θυ­μεί να δια­τη­ρή­σει την ανω­νυ­μία του, τα σενά­ρια προ­έ­λευ­σης του ιού είναι τέσσερα:

1. Η μετά­δο­ση μέσω ενός δεύ­τε­ρου ζώου είναι πιθα­νή έως πολύ πιθανή.
2. Η απευ­θεί­ας μετά­δο­ση από τις νυχτε­ρί­δες στους ανθρώ­πους είναι πιθανή.
3. Η μετά­δο­ση μέσω της «ψυχρής αλυ­σί­δας» των προ­ϊ­ό­ντων τρο­φί­μων είναι πιθα­νή αλλά όχι ιδιαίτερα.
4. Η μετά­δο­ση μέσω εργα­στη­ρί­ου είναι εξαι­ρε­τι­κά απίθανη.

Ο πλη­σιέ­στε­ρος συγ­γε­νής του ιού που προ­κα­λεί COVID-19 έχει βρε­θεί σε νυχτε­ρί­δες, οι οποί­οι είναι γνω­στό ότι φέρουν κορωνοϊούς.
Ωστό­σο, η έκθε­ση ανα­φέ­ρει ότι «η εξε­λι­κτι­κή από­στα­ση μετα­ξύ αυτών των ιών νυχτε­ρί­δας και του SARS-CoV‑2 εκτι­μά­ται ότι είναι αρκε­τές δεκα­ε­τί­ες, γεγο­νός που υπο­δη­λώ­νει έναν σύν­δε­σμο που λεί­πει».
Ανα­φέ­ρε­ται επί­σης ότι πολύ παρό­μοιοι ιοί έχουν βρε­θεί στους παγκο­λί­νους, αλλά επί­σης σημεί­ω­σε ότι το βιζόν και οι γάτες είναι ευαί­σθη­τες στον ιό COVID, γεγο­νός που υπο­δη­λώ­νει ότι θα μπο­ρού­σαν να είναι φορείς.

Η έκθε­ση βασί­ζε­ται σε μεγά­λο βαθ­μό σε μια επί­σκε­ψη μιας ομά­δας διε­θνών εμπει­ρο­γνω­μό­νων του ΠΟΥ στην Γου­χάν, την κινε­ζι­κή πόλη όπου εντο­πί­στη­κε για πρώ­τη φορά η COVID-19, από τα μέσα Ιανουα­ρί­ου έως τα μέσα Φεβρουαρίου.
Ο Peter Ben Embarek, εμπει­ρο­γνώ­μο­νας του ΠΟΥ που ηγή­θη­κε της απο­στο­λής στη Γου­χάν, δήλω­σε την Παρα­σκευή ότι η έκθε­ση έχει ορι­στι­κο­ποι­η­θεί, ελέγ­χε­ται και μεταφράζεται.
«Περι­μέ­νω ότι τις επό­με­νες μέρες η δια­δι­κα­σία θα ολο­κλη­ρω­θεί και θα μπο­ρέ­σου­με να τη δημο­σιο­ποι­ή­σου­με», είπε.

Θυμί­ζου­με πως δυο και πάνω μήνες πριν (στις 10-Φεβ-2021) είχε ανα­φερ­θεί ότι «η ομά­δα ειδι­κών που ορί­σθη­κε από τον Παγκό­σμιο Οργα­νι­σμό Υγεί­ας (ΠΟΥ) ολο­κλή­ρω­σε αυτή την εβδο­μά­δα την 28ήμερη απο­στο­λή της στην κινε­ζι­κή πόλη Ουχάν όπου ανα­ζή­τη­σε στοι­χεία για την προ­έ­λευ­ση της Covid-19» και είχαν ανα­κοι­νω­θεί τα ευρή­μα­τά της:

Ποια είναι τα κύρια σενάρια;

Ο Πίτερ Μπεν Εμπά­ρεκ, ο κορυ­φαί­ος ειδι­κός του ΠΟΥ για τις ζωο­νό­σους, δήλω­σε πως η ομά­δα διε­ξή­γα­γε επι­στη­μο­νι­κές έρευ­νες για τα τέσ­σε­ρα κύρια σενά­ρια σχε­τι­κά με το πώς ο SARS-CoV‑2, ο ιός που προ­κα­λεί την Covid-19, εξα­πλώ­θη­κε στους ανθρώπους.

▪️ Σύμ­φω­να με το πρώ­το, ένα και μόνο πρό­σω­πο εκτέ­θη­κε στον SARS-CoV‑2 μέσω άμε­σης επα­φής με το είδος ξενι­στή, τη νυχτε­ρί­δα horseshoe bat. Ο ιός μπο­ρεί να κυκλο­φο­ρού­σε μετα­ξύ των ανθρώ­πων για ένα διά­στη­μα πριν περά­σει στην πυκνο­κα­τοι­κη­μέ­νη Ουχάν.
▪️ Το δεύ­τε­ρο σενά­ριο, το οποίο θεω­ρεί­ται το πιο πιθα­νό, περι­λαμ­βά­νει μετά­δο­ση στους ανθρώ­πους μέσω ενός ακό­μη άγνω­στου ενδιά­με­σου είδους.
Ο Λιάνγκ Ουα­νιάν, ένας ειδι­κός της Εθνι­κής Επι­τρο­πής Υγεί­ας της Κίνας, δήλω­σε πως οι παγκο­λί­νοι είναι πιθα­νοί υπο­ψή­φιοι, όμως και άλλα ζώα –περι­λαμ­βα­νο­μέ­νων των μινκ και ακό­μη και των γάτων- μπο­ρεί να απο­τέ­λε­σαν επί­σης δεξα­με­νές του ιού.
▪️ Μια τρί­τη πιθα­νό­τη­τα είναι η Covid-19 να προ­ήλ­θε από το πρώ­το ή το δεύ­τε­ρο σενά­ριο και στη συνέ­χεια να μετα­δό­θη­κε μέσω προ­ϊ­ό­ντων της ψυχρής αλυ­σί­δας. Κινέ­ζοι ειδι­κοί απέ­δω­σαν αργό­τε­ρα συστά­δες της Covid-19 σε εισα­γό­με­να κατε­ψυγ­μέ­να τρό­φι­μα και ανα­φέ­ρουν το ενδε­χό­με­νο να προ­κά­λε­σαν και το ξέσπα­σμα στην Ουχάν.
▪️ Το τελευ­ταίο σενά­ριο είναι ο SARS-CoV‑2 να διέρ­ρευ­σε από το Ινστι­τού­το Ιολο­γί­ας της Ουχάν, το οποίο είναι γνω­στό πως είχε μελε­τή­σει κορο­νοϊ­ούς. Ο Μπεν Εμπά­ρεκ απέ­κλει­σε το ενδε­χό­με­νο αυτό και δήλω­σε πως δεν θα ερευ­νη­θεί περαι­τέ­ρω. Ατυ­χή­μα­τα συμ­βαί­νουν, δήλω­σε, αλλά είναι “πολύ απί­θα­νο” να είναι αυτό που συνέ­βη στην προ­κει­μέ­νη περίπτωση.

Πότε άρχισε το ξέσπασμα της επιδημίας;

Οι ειδι­κοί είπαν πως, μολο­νό­τι είναι απί­θα­νο να υπήρ­ξαν ευρεί­ας κλί­μα­κας ξεσπά­σμα­τα της νόσου στην Ουχάν ή αλλού στην Κίνα πριν από τον Δεκέμ­βριο 2019, δεν απο­κλεί­ουν το ενδε­χό­με­νο να κυκλο­φο­ρού­σε σε άλλες περιφέρειες.
Αν ο ιός προ­ήλ­θε είτε απ’ ευθεί­ας από νυχτε­ρί­δες είτε από κάποιο ενδιά­με­σο είδος, η μετά­δο­ση στην Ουχάν μπο­ρεί να διευ­κο­λύν­θη­κε από δίκτυα εμπο­ρί­ας άγριων ζώων.
Η Μάριον Κόπ­μανς, ένα άλλο μέλος της ομά­δας των ειδι­κών, δήλω­σε πως άγρια ζώα, τα οποία πωλού­νταν στην ιχθυα­γο­ρά Χουα­νάν, μπο­ρούν να ιχνη­λα­τη­θούν σε περιο­χές που περι­λαμ­βά­νουν οικο­συ­στή­μα­τα νυχτε­ρί­δων στα οποία είναι γνω­στό ότι υπάρ­χουν ιοί που σχε­τί­ζο­νται στε­νά με τον SARS-CoV‑2
Μια τέτοια περι­φέ­ρεια είναι η νοτιο­δυ­τι­κή κινε­ζι­κή επαρ­χία Γιου­νάν, όμως η ομά­δα εξε­τά­ζει επί­σης το ενδε­χό­με­νο η πρώ­τη μετά­δο­ση σε άνθρω­πο να έλα­βε χώρα στο Λάος ή το Βιετνάμ.

Ποιο ρόλο έπαιξε η αγορά Χουανάν;

Παρό­λο που η ιχθυα­γο­ρά Χουα­νάν στην Ουχάν συν­δε­ό­ταν με τις πρώ­τες συστά­δες κρου­σμά­των, η αρχι­κή μετά­δο­ση από τα ζώα στον άνθρω­πο δεν συνέ­βη εκεί.
Ο Λιάνγκ δήλω­σε πως τα στοι­χεία είναι ακό­μη ανε­παρ­κή για να προσ­διο­ρι­σθεί πώς εισή­χθη ο ιός στην Χουα­νάν, πρό­σθε­σε όμως πως είναι σαφές ότι την ίδια χρο­νι­κή στιγ­μή κυκλο­φο­ρού­σε και αλλού στην Ουχάν.

Το πιο πιθα­νό σενά­ριο είναι ότι κάποιος μετέ­φε­ρε τον SARS-CoV‑2 στην αγο­ρά, όμως ο Μπεν Εμπά­ρεκ ανέ­φε­ρε επί­σης το ενδε­χό­με­νο να εισή­χθη μέσω ενός “προ­ϊ­ό­ντος”, περι­λαμ­βα­νο­μέ­νων κατε­ψυγ­μέ­νων άγριων ζώων που είναι γνω­στό ότι προ­σβάλ­λο­νται από τον ιό.

Τα ευρήματα αλλάζουν την πολιτική γύρω από την προέλευση του κορονοϊού; 

Η Κίνα έχει εκφρά­σει ανη­συ­χία ότι οποια­δή­πο­τε έρευ­να θα είναι “πολι­τι­κο­ποι­η­μέ­νη” και έχει δηλώ­σει ότι θα συνερ­γα­σθεί μόνον αν είναι σαφές ότι δεν ανα­μέ­νε­ται απ’ αυτή να ανα­λά­βει την ευθύ­νη για την πανδημία.

Απο­κλεί­ο­ντας το ενδε­χό­με­νο της διαρ­ρο­ής από το εργα­στή­ριο και απο­δε­χό­με­νη ότι η Covid-19 μπο­ρεί να προ­ήλ­θε εκτός Κίνας, η ομά­δα του ΠΟΥ δεν παρα­βί­α­σε καμιά από τις κόκ­κι­νες γραμ­μές του Πεκί­νου. Η Κίνα θα ενθαρ­ρυν­θεί επί­σης από το γεγο­νός ότι η ομά­δα του ΠΟΥ εξε­τά­ζει τη θεω­ρία της ψυχρής αλυ­σί­δας. Όμως τα ευρή­μα­τα είναι απί­θα­νο να ικα­νο­ποι­ή­σουν αυτούς που πιστεύ­ουν ότι η Κίνα είναι ένο­χη και ότι συγκά­λυ­ψε στοιχεία.

Τι περαιτέρω έρευνες απαιτούνται;

Ο Μπεν Εμπά­ρεκ δήλω­σε πως η Κίνα πρέ­πει τώρα να βρει στοι­χεία που να απο­δει­κνύ­ουν ότι ο κορο­νο­ϊ­ός κυκλο­φο­ρού­σε πολύ νωρί­τε­ρα από το Δεκέμ­βριο 2019. Πρό­σθε­σε ότι θα μπο­ρού­σε θαυ­μά­σια να αρχί­σει με δείγ­μα­τα από την τρά­πε­ζα αίματος.
Οι κοι­νό­τη­τες των νυχτε­ρί­δων κοντά στην Ουχάν έχουν απο­κλει­στεί ως πηγή και πρέ­πει να γίνουν περισ­σό­τε­ρα για να ερευ­νη­θούν σπη­λιές σε άλλες περι­φέ­ρειες και να δια­πι­στω­θεί αν μπο­ρεί να βρε­θεί μια στε­νό­τε­ρη αντι­στοι­χία με τον SARS-CoV‑2.
Τα ζώα προς πώλη­ση στην αγο­ρά Χουα­νάν πρέ­πει επί­σης να εξε­τα­σθούν περαι­τέ­ρω ενώ πρέ­πει να ερευ­νη­θεί και ο ρόλος που δια­δρα­μα­τί­ζει εν γένει η ψυχρή αλυ­σί­δα προ­ϊ­ό­ντων, δήλω­σε ο Μπεν Εμπάρεκ.

▪️  Μια βδο­μά­δα νωρί­τε­ρα (4 Φλε­βά­ρη) το CNN, σε ανάρ­τη­ση με τίτλο: Στο «μικρο­σκό­πιο» οι σπη­λιές νυχτε­ρί­δων για τον εντο­πι­σμό της προ­έ­λευ­σης του κορω­νοϊ­ού, ανέ­φε­ρε ότι μέλος της ομά­δας του Παγκό­σμιου Οργα­νι­σμού Υγεί­ας (Π.Ο.Υ) που ερευ­νά για στοι­χεία σχε­τι­κά με την προ­έ­λευ­ση της COVID-19 στην πόλη Γου­χάν της κεντρι­κής Κίνας δήλω­σε πως χρειά­ζε­ται να γίνει δου­λειά για την ανα­κά­λυ­ψη γενε­τι­κών στοι­χεί­ων του ιού σε σπη­λιές νυχτε­ρί­δων.