Οι μέθοδοι του φασισμού

Επι­μέ­λεια Ειρη­ναί­ος Μαρά­κης //

Ο φασι­σμός δεν είναι μια άλλη, δια­φο­ρε­τι­κή ιδε­ο­λο­γία που αγω­νί­ζε­ται για να βελ­τιώ­σει την καθη­με­ρι­νή ζωή του απλού πολί­τη, δεν ενδια­φέ­ρε­ται να απο­κα­τα­στή­σει τις κοι­νω­νι­κές και πολι­τι­κές αδι­κί­ες σε βάρος των φτω­χών και φυσι­κά ούτε επι­θυ­μεί να ανα­τρέ­ψει το καπι­τα­λι­στι­κό σύστη­μα εξα­θλί­ω­σης, όπως μας τον… δια­φη­μί­ζουν διά­φο­ροι “καλο­προ­αί­ρε­τοι”. Αντί­θε­τα είναι μια ιδε­ο­λο­γία, βαθιά αντι­δρα­στι­κή και σκο­τα­δι­στι­κή που υπη­ρε­τεί τον καπι­τα­λι­σμό ενώ τρα­βά­ει μέχρι τα όρια της, αν υπο­θέ­σου­με ότι υπάρ­χουν τέτοια, την ταξι­κή κατα­πί­ε­ση: στο­χο­ποιεί την συν­δι­κα­λι­στι­κή δου­λειά και το εργα­τι­κό κίνη­μα, φιμώ­νει την δημο­κρα­τι­κή άπο­ψη, χτί­ζει πυρή­νες τρο­μο­κρα­τί­ας σε χώρους εργα­σί­ας και γει­το­νιές, προ­ά­γει την πίστη στο Έθνος και στον Αρχη­γό, εκβιά­ζει τους εργα­ζό­με­νους να δέχο­νται ως φυσι­κό φαι­νό­με­νο και χωρίς αμφι­σβή­τη­ση τις επι­λο­γές και τις προ­θέ­σεις των αφε­ντι­κών και δολο­φο­νεί εργα­ζό­με­νους και αγωνιστές.

Γι’ αυτό είναι πολύ χρή­σι­μο πέρα από την ανυ­πο­χώ­ρη­τη μάχη μας ενά­ντια στον φασι­σμό, τον ρατσι­σμό και στις καπι­τα­λι­στι­κές πολι­τι­κές που τον δια­μορ­φώ­νουν και που τον ενι­σχύ­ουν άλλο­τε με τον φόβο των Εβραί­ων, σήμε­ρα με την καλ­λιέρ­γεια της ισλα­μο­φο­βί­ας και πάντα με την στο­χο­ποί­η­ση της Αρι­στε­ράς και του εργα­τι­κού κινή­μα­τος, να γνω­ρί­ζου­με και τις μεθό­δους επι­βο­λής του. Παρα­θέ­του­με σχε­τι­κά δύο πολύ ενδια­φέ­ρο­ντα απο­σπά­σμα­τα (οι τίτλοι στην αρχή των κει­μέ­νων είναι δική μας επι­λο­γή) που απο­τέ­λε­σαν τα εξε­τα­ζό­με­να θέμα­τα στο μάθη­μα της Ιστο­ρί­ας για τις Πανελ­λή­νιες εξε­τά­σεις Γενι­κής Παι­δεί­ας 2017. Το πρό­βλη­μα είναι όμως ότι ενώ από τη μία αυτά τα απο­σπά­σμα­τα δίνουν μια καλή εικό­να για το τι είναι ο φασι­σμός από την άλλη είναι ενταγ­μέ­να σε ένα σύνο­λο το οποίο δεν επι­τρέ­πει στους μαθη­τές να κατα­νο­ή­σουν χωρίς παρα­νο­ή­σεις την Ιστο­ρία καθώς, πολύ επι­λε­κτι­κά, απο­φεύ­γο­νται μετα­ξύ άλλων τόσο οι ευθύ­νες των αστι­κών κρα­τών, των μεγά­λων δυνά­με­ων της επο­χής, στο ρίζω­μα του φασι­σμού, όσο κι ότι ο φασι­σμός προ­έρ­χε­ται από τα σπλά­χνα του καπι­τα­λι­στι­κού συστήματος.

Η δράση των Μελανοχιτώνων

“…Στην κοι­λά­δα του Πάδου η πόλη είναι λιγό­τε­ρο “κόκ­κι­νη” από την ύπαι­θρο για­τί σ’ αυτή ζουν οι μεγα­λο­κτη­μα­τί­ες, οι φοι­τη­τές, οι δημό­σιοι υπάλ­λη­λοι, οι εισο­δη­μα­τί­ες, οι ελεύ­θε­ροι επαγ­γελ­μα­τί­ες, οι έμπο­ροι. Ακρι­βώς από αυτά τα στρώ­μα­τα στρα­το­λο­γού­νται οι φασί­στες (1) και αυτά οπλί­ζουν τις πρώ­τες φασι­στι­κές ομά­δες κρού­σης. Γι’ αυτό η επι­χεί­ρη­ση τιμω­ρί­ας ξεκι­νά σχε­δόν πάντο­τε από ένα αστι­κό κέντρο. Ανε­βα­σμέ­νοι επά­νω σε οχή­μα­τα… οι “μελα­νο­χι­τώ­νες” (2) κατευ­θύ­νο­νται προς το μέρος όπου βρί­σκε­ται ο στό­χος της επι­χεί­ρη­σής τους. Μόλις φτά­σουν, αρχί­ζουν να χτυ­πούν με τους υπο­κό­πα­νους κάθε δια­βά­τη που συνα­ντού­σαν στο δρό­μο και δεν έσπευ­δε να χαι­ρε­τί­σει τα φασι­στι­κά σύμ­βο­λα ή του τύχαι­νε να φορά ένα που­κά­μι­σο, ένα μαντή­λι και μια γρα­βά­τα κόκ­κι­νη. Αν κανείς αντι­δρού­σε, αν έκα­νε κάποια χει­ρο­νο­μία για να υπε­ρα­σπι­στεί τον εαυ­τό του, αν ένας φασί­στας τραυ­μα­τι­ζό­ταν ή απλά στρα­πα­τσα­ρι­ζό­ταν, τότε η “τιμω­ρία” έπαιρ­νε μεγα­λύ­τε­ρες δια­στά­σεις. Οι φασί­στες κατευ­θύ­νο­νταν προς την έδρα του ταμεί­ου εργα­σί­ας (3), του συν­δι­κά­του, του σπι­τιού του λαού (4) έσπα­γαν τις πόρ­τες, έρι­χναν στο δρό­μο τα έπι­πλα, τα βιβλία και τα εμπο­ρεύ­μα­τα και μετά έχυ­ναν δοχεία βεν­ζί­νης: μετά από λίγο όλα καί­γο­νταν. Αυτοί που βρί­σκο­νταν τυχαία στα κτί­ρια δέρ­νο­νταν αλύ­πη­τα ή δολοφονούνταν…”

Α. Ρόσι, Η γέν­νη­ση του φασι­σμού (1938), στο Β. Σκου­λά­τος — Ν. Δημα­κό­που­λος — Σ. Κόν­δης, Ιστο­ρία Νεό­τε­ρη και Σύγ­χρο­νη, τεύ­χος Γ’, ΟΕΔΒ, Αθή­να 2000, σελ. 175

~

Φασιστική “εκπαίδευση”

“Ο προ­ση­λυ­τι­σμός των Ιτα­λών [στη φασι­στι­κή ιδε­ο­λο­γία] διε­νερ­γεί­ται σε δύο επί­πε­δα. Πρώ­τα πρώ­τα στην εκπαί­δευ­ση, που απο­βλέ­πει λιγό­τε­ρο στη δια­μόρ­φω­ση καλ­λιερ­γη­μέ­νων αντι­λή­ψε­ων και υπεύ­θυ­νων πολι­τών και περισ­σό­τε­ρο σε μια φυλή ανθρώ­πων εύρω­στη, θαρ­ρα­λέα, πει­θαρ­χη­μέ­νη, ανθε­κτι­κή και αφο­σιω­μέ­νη με φανα­τι­σμό στο καθε­στώς. Πέρα από το σχο­λείο, που χαρα­κτη­ρί­ζε­ται από έντονη
φασι­στι­κο­ποί­η­ση (οι εκπαι­δευ­τι­κοί διδά­σκουν με μαύ­ρα που­κά­μι­σα), και το πανε­πι­στή­μιο (όπου οι καθη­γη­τές, οι περισ­σό­τε­ροι μεγα­λο­α­στι­κής κατα­γω­γής, υπο­στη­ρί­ζουν τον φασι­σμό), οι νέοι και των δύο φύλων στρα­το­λο­γού­νται από τα οχτώ τους χρό­νια […]. Εφο­διά­ζο­νται με στο­λές και με ψεύ­τι­κα όπλα και συμ­με­τέ­χουν σε επι­δεί­ξεις και παρε­λά­σεις. Στα αγό­ρια καλ­λιερ­γεί­ται η αγά­πη για την ομα­δι­κή ζωή και τη στρα­τιω­τι­κή δρά­ση. Τα κορί­τσια υφί­στα­νται κι αυτά σωμα­τι­κή και κοι­νω­νι­κή δια­παι­δα­γώ­γη­ση με στό­χο να γίνουν “ψυχω­μέ­νες μητέ­ρες”, έτοι­μες να θυσιά­σουν τα παι­διά τους για χάρη του έθνους και του Ντού­τσε (Μου­σο­λί­νι)”.

Serge Berstein — Pierre Milza, Ιστο­ρία της Ευρώ­πης, τόμ. 3, μτφρ. Μ. Κοκο­λά­κης, Αλεξάνδρεια,
Αθή­να 1997, σ. 85.

_____________________________________
Σημειώ­σεις:

1) φασι­στι­κό κόμ­μα (Fascio): κόμ­μα, που ιδρύ­θη­κε από τον Μου­σο­λί­νι στην Ιτα­λία το 1919. Η λέξη παρά­γε­ται από το λατι­νι­κό fascio=δέσμη, σφι­χτή ένω­ση δυνά­με­ων, σύμ­βο­λο των συγκλη­τι­κών στην αρχαία Ρώμη. Η ιδε­ο­λο­γία του συνί­στα­ται στη δικτα­το­ρία του μονα­δι­κού κόμ­μα­τος, του φασι­στι­κού, στην έξαρ­ξη του εθνι­κι­σμού και του συντεχνιασμού
2) μελα­νο­χι­τώ­νας: στη φασι­στι­κή Ιτα­λία “μελα­νο­χί­τω­νες” ονο­μά­ζο­ταν τα μέλη του φασι­στι­κού κόμ­μα­τος, για­τί φορού­σαν μελα­νούς χιτώνες
3) ταμείο εργα­σί­ας: στην προ­φα­σι­στι­κή Ιτα­λία τα εργα­τι­κά συν­δι­κά­τα ίδρυαν τα ταμεία εργα­σί­ας για να ενι­σχύ­ουν τις εργα­τι­κές οικογένειες
4) σπί­τι του λαού: στην προ­φα­σι­στι­κή Ιτα­λία τα εργα­τι­κά συν­δι­κά­τα σε συνερ­γα­σία με τα αρι­στε­ρά κόμ­μα­τα είχαν ιδρύ­σει σε κάθε εργα­τι­κή συνοι­κία και σε πολ­λά χωριά πολι­τι­στι­κές λέσχες για τη μόρ­φω­ση του λαού. Οι λέσχες αυτές ονο­μά­ζο­νταν “σπί­τια του λαού”