Οι μέλισσες δεν φτιάχνουν μόνο μέλι, αλλά επίσης καταλαβαίνουν τα μαθηματικά και μπορούν να κάνουν βασικές αριθμητικές πράξεις

Οι μέλισ­σες δεν φτιά­χνουν μόνο μέλι, αλλά επί­σης κατα­λα­βαί­νουν τα μαθη­μα­τι­κά και μπο­ρούν να κάνουν βασι­κές αριθ­μη­τι­κές πρά­ξεις, όπως η πρό­σθε­ση και η αφαί­ρε­ση, χρη­σι­μο­ποιώ­ντας αυτή την ικα­νό­τη­τα για να λύνουν πρα­κτι­κά προβλήματα.

Αυτό είναι το ανα­πά­ντε­χο ‑και επί­μα­χο- συμπέ­ρα­σμα μιας νέας αυστρα­λο-γαλ­λι­κής επι­στη­μο­νι­κής έρευ­νας, σύμ­φω­να με την οποία η κατα­νό­η­ση βασι­κών μαθη­μα­τι­κών εννοιών είναι εφι­κτή όχι μόνο από τον άνθρω­πο, αλλά ακό­μη και από ένα έντο­μο με πολύ μικρό­τε­ρο εγκέ­φα­λο. Ο εγκέ­φα­λος μιας μέλισ­σας δεν έχει ούτε ένα εκα­τομ­μύ­ριο νευ­ρώ­νες, ένα­ντι περί­που 86 δισε­κα­τομ­μυ­ρί­ων του ανθρώ­πι­νου εγκεφάλου.

Προη­γού­με­να πει­ρά­μα­τα των ίδιων επι­στη­μό­νων είχαν οδη­γή­σει στο συμπέ­ρα­σμα ότι οι μέλισ­σες κατα­λα­βαί­νουν την έννοια του μηδε­νός και μπο­ρούν να δια­κρί­νουν ανά­με­σα σε δύο ομά­δες αντι­κει­μέ­νων ποια είναι η μικρό­τε­ρη. Η νέα μελέ­τη έρχε­ται να διευ­ρύ­νει το μαθη­μα­τι­κό «ρεπερ­τό­ριο» των μελισσών.

Οι ερευ­νη­τές, με επι­κε­φα­λής τον ανα­πλη­ρω­τή καθη­γη­τή ‘Αντριαν Ντάιερ του Πανε­πι­στη­μί­ου RMIT της Μελ­βούρ­νης, που έκα­ναν τη σχε­τι­κή δημο­σί­ευ­ση στο περιο­δι­κό “Science Advances”, δια­πί­στω­σαν, μέσα από πει­ρά­μα­τα με 14 μέλισ­σες, ότι αυτές μπο­ρούν να διδα­χθούν να ανα­γνω­ρί­ζουν δια­φο­ρε­τι­κά χρώ­μα­τα ως συμ­βο­λι­κές ανα­πα­ρα­στά­σεις της πρό­σθε­σης (μπλε) και της αφαί­ρε­σης (κίτρι­νο). Στη συνέ­χεια, είναι σε θέση να χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν αυτή την πλη­ρο­φο­ρία για να λύσουν αριθ­μη­τι­κά προβλήματα.

Οι μέλισ­σες χρειά­στη­καν τέσ­σε­ρις έως επτά ώρες εκπαί­δευ­σης για να μάθουν ‑με ποσο­στό επι­τυ­χί­ας 64% ως 72%- ότι το μπλε χρώ­μα αντι­στοι­χού­σε στο +1 και το κίτρι­νο στο ‑1. Στη συνέ­χεια μπο­ρού­σαν να εφαρ­μό­σουν τον κανό­να αυτό και σε άλλους αριθμούς.

«Τα ευρή­μα­τά μας δεί­χνουν ότι η κατα­νό­η­ση των αριθ­μών μπο­ρεί να βρε­θεί πολύ ευρύ­τε­ρα στη φύση μετα­ξύ των ζώων από ό,τι είχε έως τώρα υπο­τε­θεί», δήλω­σε ο Ντάιερ.

Η επι­στη­μο­νι­κή κοι­νό­τη­τα συζη­τά έντο­να ‑και δια­φω­νεί- κατά πόσο τα ζώα γνω­ρί­ζουν ή μπο­ρούν να μάθουν πολύ­πλο­κες αριθ­μη­τι­κές έννοιες. Πολ­λά είδη ζώων είναι σε θέση να κατα­νο­ή­σουν τη δια­φο­ρά ανά­με­σα σε δια­φο­ρε­τι­κές ποσό­τη­τες και να χρη­σι­μο­ποι­ή­σουν αυτή την κατα­νό­η­ση για να κυνη­γή­σουν την τρο­φή τους, να πάρουν απο­φά­σεις ή να λύσουν πρα­κτι­κά προβλήματα.

Όμως η κατα­νό­η­ση και η χρή­ση αριθ­μών και αριθ­μη­τι­κών πρά­ξε­ων απαι­τεί ένα πολύ πιο προ­χω­ρη­μέ­νο επί­πε­δο ικα­νο­τή­των. Προη­γού­με­νες έρευ­νες έχουν δώσει (μάλ­λον αμφι­σβη­τού­με­νες) ενδεί­ξεις ότι μερι­κοί πίθη­κοι, οι ελέ­φα­ντες, κάποια που­λιά όπως οι παπα­γά­λοι, ακό­μη και οι αρά­χνες μπο­ρούν να κάνουν πρό­σθε­ση ή και αφαί­ρε­ση. Η νέα μελέ­τη έρχε­ται να προ­σθέ­σει τις μέλισ­σες σε αυτό τον κατάλογο.

Όμως δεν είναι όλοι οι επι­στή­μο­νες πρό­θυ­μοι να απο­δε­χθούν ότι πράγ­μα­τι οι μέλισ­σες κατα­λα­βαί­νουν από αριθ­μούς και ξέρουν αριθ­μη­τι­κή. Ο καθη­γη­τής Πολ Γκρέι­χαμ του Πανε­πι­στη­μί­ου του Σάσεξ και ο Κλιν Πέρι του Πανε­πι­στη­μί­ου Queen Mary του Λον­δί­νου εξέ­φρα­σαν σοβα­ρές αμφι­βο­λί­ες ότι όντως τα νέα πει­ρά­μα­τα απέ­δει­ξαν πως οι μέλισ­σες κάνουν πρό­σθε­ση και αφαίρεση.