Οι Προεδρικές εκλογές από το 1974 ως σήμερα

Όγδο­ος Πρό­ε­δρος της Μετα­πο­λι­τευ­τι­κής Ελλη­νι­κής Δημο­κρα­τί­ας πρό­κει­ται να είναι η κυρία Αικα­τε­ρί­νη Σακελ­λα­ρο­πού­λου ‑και η πρώ­τη γυναί­κα φυσι­κά-. Τρεις δια­τε­λέ­σα­ντες Πρό­ε­δροι (Κων­στα­ντί­νος Καρα­μαν­λής, Κωστής Στε­φα­νό­που­λος και Κάρο­λος Παπού­λιας) είχαν την ευκαι­ρία και μιας δεύ­τε­ρης θητεί­ας, ενώ στο σχε­δόν μισό αιώ­να αδια­τά­ρα­κτου κοι­νο­βου­λευ­τι­κού βίου κάποιες από τις Προ­ε­δρι­κές εκλο­γές ήταν συναι­νε­τι­κές ‑όπως προ­δί­δει και ο αριθ­μός των βου­λευ­τών που ψήφι­σαν υπέρ του προ­τει­νό­με­νου από την πλειο­ψη­φία προ­σώ­που- σε κάποιες άλλες όμως απο­τυ­πώ­θη­κε το εκρη­κτι­κό πολι­τι­κό κλί­μα της εποχής.

Ο πρώτος Πρόεδρος

Σε μια δύσκο­λη για τη χώρα συγκυ­ρία (πτώ­ση της 7χρονης δικτα­το­ρί­ας και εισβο­λή των Τούρ­κων στην Κύπρο), και μετά το δημο­ψή­φι­σμα για τη μορ­φή του πολι­τεύ­μα­τος (αβα­σί­λευ­τη ή βασι­λευο­μέ­νη), ο Μιχα­ήλ Στα­σι­νό­που­λος, μετά από πρό­τα­ση της κυβέρ­νη­σης Καρα­μαν­λή, εκλέ­γε­ται στις 18 Δεκεμ­βρί­ου 1974 πρώ­τος Πρό­ε­δρος της Δημο­κρα­τί­ας της Μετα­πο­λι­τευ­τι­κής Δημο­κρα­τί­ας, με 206 ψήφους χωρίς κάποιον αντί­πα­λο. Ας σημειω­θεί ότι ο Μ. Στα­σι­νό­που­λος είχε δια­τε­λέ­σει πρό­ε­δρος του Συμ­βου­λί­ου της Επι­κρα­τεί­ας, όπως, δηλα­δή, και η κυρία Σακελλαροπούλου.

   Έξι μήνες μετά

Όμως, ο Μ. Στα­σι­νό­που­λος ήταν προ­σω­ρι­νός Πρό­ε­δρος, ως εκ τού­του ο επό­με­νος Πρό­ε­δρος της Δημο­κρα­τί­ας ήταν εκεί­νος που θα είχε πλή­ρη θητεία. Στις 19 Ιου­νί­ου 1975 η Βου­λή των Ελλή­νων εκλέ­γει ως Πρώ­το Πολί­τη της χώρας τον ακα­δη­μαϊ­κό Κων­στα­ντί­νο Τσά­τσο με 210 ψήφους (στην πρώ­τη ψηφο­φο­ρία). Ήταν η τελευ­ταία φορά που ο προ­τει­νό­με­νος από την πλειο­ψη­φία υπο­ψή­φιος εκλε­γό­ταν με περισ­σό­τε­ρες από 200 ψήφους με τη στή­ρι­ξη του πρώ­του κόμ­μα­τος και μόνον, απόρ­ροια των συντρι­πτι­κών ποσο­στών του Κων­στα­ντί­νου Καρα­μαν­λή στις εθνι­κές εκλο­γές που προη­γή­θη­καν. Ανθυ­πο­ψή­φιός του ήταν ο Πανα­γιώ­της Κανελ­λό­που­λος, ως προ­τει­νό­με­νος από την Ένω­ση Κέντρου — Νέες Δυνά­μεις, και πήρε 65 ψήφους.

   Πρόεδρος, ο Καραμανλής

Στην αυγή της δεκα­ε­τί­ας του ’80, ο Κων­στα­ντί­νος Καρα­μαν­λής ολο­κλη­ρώ­νει τον κύκλο του στην πρω­θυ­πουρ­γία και εκλέ­γε­ται Πρό­ε­δρος της Δημο­κρα­τί­ας τον Απρί­λιο του 1980. Εκλέ­γε­ται στην τρί­τη ψηφο­φο­ρία με 183 ψήφους (στις δύο προη­γού­με­νες είχε απο­σπά­σει 179 και 181 αντι­στοί­χως), στη­ρι­ζό­με­νος από το κόμ­μα που είχε ιδρύ­σει. Οι περισ­σό­τε­ροι βου­λευ­τές της αντι­πο­λί­τευ­σης, 93 συγκε­κρι­μέ­να, αρνή­θη­καν την ψήφο, ενώ άλλοι υπο­ψή­φιοι (Γ. Μυλω­νάς, Λ. Κύρ­κος, Φ. Βεγλε­ρής, Νικ. Βενι­ζέ­λος, Ηλ. Ηλιού, Στ. Παπα­θε­με­λής, Ι. Ζίγδης) απέ­σπα­σαν μονο­ψή­φιο αριθ­μό ψήφων.

   Αλλαγή σελίδας, και στο Προεδρικό Μέγαρο

Με το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρ­νη­ση πλέ­ον, το 1985 ήταν η ώρα για αλλα­γή και στο πρό­σω­πο του Πρώ­του Πολί­τη. Μετά από παρα­σκη­νια­κές δια­βου­λεύ­σεις που ο ιστο­ρι­κός έχει κατα­γρά­ψει και με φανε­ρή την πικρία του Κων. Καρα­μαν­λή, η κυβέρ­νη­ση Παπαν­δρέ­ου κατα­λή­γει στην υπο­ψη­φιό­τη­τα του Χρή­στου Σαρ­τζε­τά­κη, αρε­ο­πα­γί­τη και γνω­στού στο Πανελ­λή­νιο ως ανα­κρι­τή της υπό­θε­σης δολο­φο­νί­ας του Γρη­γό­ρη Λαμπρά­κη. Ωστό­σο, η εν λόγω Προ­ε­δρι­κή εκλο­γή επρό­κει­το να περά­σει στην Ιστο­ρία ως η πιο επει­σο­δια­κή εκλο­γή. Το χρώ­μα των ψηφο­δελ­τί­ων ‑αφού τότε η εκλο­γή ήταν ακό­μη μυστική‑, και η δυνα­τό­τη­τα ή μη, του προ­σω­ρι­νού Προ­έ­δρου της Δημο­κρα­τί­ας ‑είχε, εν τω μετα­ξύ, παραι­τη­θεί ο Κων. Καρα­μαν­λής- και προ­έ­δρου της Βου­λής, Ιωάν­νη Αλευ­ρά να συμ­με­τά­σχει ή όχι στην ψηφο­φο­ρία, ήταν δύο ζητή­μα­τα που επι­βά­ρυ­ναν την πολι­τι­κή ατμό­σφαι­ρα της επο­χής, με απο­κο­ρύ­φω­μα την απο­μά­κρυν­ση της κάλ­πης από την αίθου­σα, από το βου­λευ­τή Ελευ­θέ­ριο Καλο­γιάν­νη, κατά τη διάρ­κειας της δεύ­τε­ρης ψηφοφορίας.

Η έντα­ση χτυ­πά «κόκ­κι­νο» τις ημέ­ρες εκεί­νες στο Κοι­νο­βού­λιο, πάντως ο Χρ. Σαρ­τζε­τά­κης απο­σπά ορια­κά 180 ψήφους (από ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ) στην τρί­τη ψηφο­φο­ρία, ενώ 112 βου­λευ­τές αρνή­θη­καν ψήφο.

   Η επιστροφή του Κων. Καραμανλή

Η Συνταγ­μα­τι­κή Ανα­θε­ώ­ρη­ση του 1986 «ψαλι­δί­ζει» κάποιες από τις Προ­ε­δρι­κές εξου­σί­ες, ενώ αλλά­ζει πλέ­ον και τον τρό­πο εκλο­γής Προ­έ­δρου: γίνε­ται στο εξής φανε­ρός, καταρ­γώ­ντας έτσι την ως τότε μυστι­κή ψηφοφορία.

Και, με κυβέρ­νη­ση Κων­στα­ντί­νου Μητσο­τά­κη πλέ­ον, στην αυγή της δεκα­ε­τί­ας του ’90, ο Κων. Καρα­μαν­λής επι­στρέ­φει στο Προ­ε­δρι­κό Μέγα­ρο. Στην πέμ­πτη και τελευ­ταία εκλο­γή, ο προ­τει­νό­με­νος από την ΝΔ υπο­ψή­φιος παίρ­νει 153 ψήφους με το βασι­κό του αντί­πα­λο, Ιω. Αλευ­ρά, να κερ­δί­ζει την ψήφο 125 βου­λευ­τών, ενώ ο προ­τει­νό­με­νος από τον Ενιαίο Συνα­σπι­σμό Κων­στα­ντί­νος Δεσπο­τό­που­λος παίρ­νει 21.

   Η ώρα του Κ. Στεφανόπουλου

Με το ΠΑΣΟΚ να έχει επα­νέλ­θει στην κυβέρ­νη­ση το 1993, το κυβερ­νών κόμ­μα από κοι­νού με την Πολι­τι­κή Άνοι­ξη, εκλέ­γουν Πρό­ε­δρο της Δημο­κρα­τί­ας τον Κωστή Στε­φα­νό­που­λο. Τον Μάρ­τιο του 1995, και στις τρεις ψηφο­φο­ρί­ες, απέ­σπα­σε 181 ψήφους, όταν ο Αθα­νά­σιος Τσαλ­δά­ρης της ΝΔ ήλθε δεύ­τε­ρος με 109.

Πέντε χρό­νια μετά, ο Πατρι­νός πολι­τι­κός επα­νε­ξε­λέ­γε­ται με ρεκόρ ψήφων (ως εκεί­νη τη στιγ­μή): 269 βου­λευ­τές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ έδω­σαν την ψήφο τους σε εκεί­νον από την πρώ­τη ψηφο­φο­ρία, με τον ιστο­ρι­κό ηγέ­τη της ανα­νε­ω­τι­κής Αρι­στε­ράς, Λεω­νί­δα Κύρ­κο, να παίρ­νει 10.

   Ρεκόρ ψήφων για τον Κ. Παπούλια

Το ρεκόρ όμως του Κ. Στε­φα­νό­που­λου επρό­κει­το να καταρ­ρι­φθεί από το διά­δο­χό του στο Προ­ε­δρι­κό Μέγα­ρο: στον πρώ­το εκλο­γι­κό γύρο 279 βου­λευ­τές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, μετά από πρό­τα­ση του Κώστα Καρα­μαν­λή, ψηφί­ζουν τον Κάρο­λο Παπού­λια. Ένα ρεκόρ που παρα­μέ­νει ακα­τάρ­ρι­πτο μέχρι σήμερα.

Πανη­γυ­ρι­κή η επα­νε­κλο­γή του Γιαν­νιώ­τη πολι­τι­κού και το 2010: 266 βου­λευ­τές του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του Λαϊ­κού Ορθό­δο­ξου Συνα­γερ­μού λένε «ναι» σε μια δεύ­τε­ρη θητεία του Καρ. Παπού­λια, όταν 32 βου­λευ­τές προ­τι­μούν το «παρών».

   Εκλογή του Πρ. Παυλόπουλου

   Τον Δεκέμ­βριο του 2014 ήταν η τελευ­ταία φορά που η κοι­νο­βου­λευ­τι­κή πλειο­ψη­φία αδυ­να­τεί να εκλέ­ξει Πρό­ε­δρο της Δημο­κρα­τί­ας, γεγο­νός που είχε ως απο­τέ­λε­σμα την προ­σφυ­γή στις κάλ­πες. Ο δια­τε­λέ­σας Επί­τρο­πος της Κομι­σιόν, Σταύ­ρος Δήμας προ­τεί­νε­ται από τον τότε πρω­θυ­πουρ­γό Αντώ­νη Σαμα­ρά και τον Ευάγ­γε­λο Βενι­ζέ­λο για Πρό­ε­δρος, ωστό­σο οι 168 ψήφοι των δύο κομ­μά­των (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) δεν επαρκούν.

Ακο­λου­θούν βου­λευ­τι­κές εκλο­γές, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και, εν τέλει, η εκλο­γή του Προ­κό­πη Παυ­λό­που­λου, μετά από πρό­τα­ση του τότε πρω­θυ­πουρ­γού Αλέ­ξη Τσί­πρα: 233 βου­λευ­τές από το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και τη ΝΔ, και τους Ανε­ξάρ­τη­τους Έλλη­νες εκλέ­γουν στην τέταρ­τη ψηφο­φο­ρία το σημε­ρι­νό Πρό­ε­δρο της Δημο­κρα­τί­ας (συνυ­πο­λο­γί­ζο­ντας τις τρεις προ των βου­λευ­τι­κών εκλο­γών). Ο Νίκος Αλι­βι­ζά­τος προ­τι­μά­ται από 30 βου­λευ­τές του Ποτα­μιού και του ΠΑΣΟΚ, ενώ άλλοι 32 βου­λευ­τές (ΚΚΕ και Χρυ­σή Αυγή) δηλώ­νουν «παρών».