Οι σοφοί ομίλησαν: “Χρειαζόμαστε πυρηνικά όπλα. Κοιτάξτε τι έκαναν οι Ουκρανοί. Τα παρέδωσαν και τώρα βρίσκονται σε αυτή την άθλια κατάσταση”…

Το «τέλος της Ιστο­ρί­ας» που δια­κή­ρυ­ξε ο Φου­κου­γιά­μα μετά τις αντε­πα­να­στα­τι­κές ανα­τρο­πές στις αρχές της δεκα­ε­τί­ας του 1990 και την παγκό­σμια κυριαρ­χία της «φιλε­λεύ­θε­ρης δημο­κρα­τί­ας», όπως απο­κα­λού­σε την παλι­νόρ­θω­ση του καπι­τα­λι­σμού, απο­δεί­χτη­κε …όχι και τόσο «τέλος».

Γι’ αυτό τώρα, Αμε­ρι­κα­νός πολι­τι­κός επι­στή­μο­νας του Πανε­πι­στη­μί­ου Στάν­φορντ υπο­χρε­ώ­θη­κε να επα­νέλ­θει για διευ­κρι­νί­σεις, υπό το φως των εξε­λί­ξε­ων που πυρο­δο­τεί ο πόλε­μος στην Ουκρα­νία. Μας ενη­με­ρώ­νει, λοι­πόν, από τις σελί­δες της η «Καθη­με­ρι­νή», πως «ένα από τα προ­βλή­μα­τα του τέλους της Ιστο­ρί­ας είναι ότι προ­κά­λε­σε εφη­συ­χα­σμό, αλλά χρειά­ζε­ται συνε­χής εγρήγορση».

Δηλα­δή, «το τέλος της Ιστο­ρί­ας» τελι­κά δεν ήρθε με την επι­κρά­τη­ση του καπι­τα­λι­σμού σε όλη την υφή­λιο, επει­δή κάποιες δυνά­μεις, όπως η Κίνα και η Ρωσία, …ξέφυ­γαν από το ραντάρ των «φιλε­λεύ­θε­ρων δημο­κρα­τιών» και δημιούρ­γη­σαν μια νέα απει­λή! Χρειά­ζε­ται επο­μέ­νως επα­γρύ­πνη­ση απέ­να­ντί τους, για­τί αν επι­κρα­τή­σουν στην ανα­μέ­τρη­ση με τη Δύση, τότε θα σημά­νει «πράγ­μα­τι το τέλος της Ιστορίας».

Είναι εντυ­πω­σια­κό το πώς τέτοιες αντι­δρα­στι­κές και ανι­στό­ρη­τες θεω­ρί­ες γίνο­νται «ακορ­ντε­όν» ανά­λο­γα με τις εξε­λί­ξεις, μόνο και μόνο για να νομι­μο­ποι­ή­σουν και να δικαιο­λο­γή­σουν την αμε­ρι­κα­νο­ΝΑ­ΤΟι­κή πολι­τι­κή απέ­να­ντι στους αντα­γω­νι­στές της και σε ό,τι απει­λεί τα ευρω­α­τλα­ντι­κά συμ­φέ­ρο­ντα. Απο­δει­κνύ­ε­ται πάντως ότι η Ιστο­ρία κάθε άλλο παρά τελεί­ω­σε, όσο κι αν κάποιοι βιά­στη­καν να πανη­γυ­ρί­σουν για το πρό­σκαι­ρο πισω­γύ­ρι­σμα που σήμα­νε η παλι­νόρ­θω­ση του καπιταλισμού.

Το ζήτημα είναι να βγουν οι λαοί στο προσκήνιο και να την γράψουν με την πάλη τους, αφαιρώντας από το κεφάλαιο, τις κυβερνήσεις και τους ιμπεριαλιστικούς του οργανισμούς το προνόμιο να την γράφουν αυτοί στις πλάτες του, είτε σε καιρούς πολέμου είτε σε περίοδο ιμπεριαλιστικής ειρήνης.

“Εξι άνθρω­ποι του πνεύ­μα­τος από τη Δύση σχο­λιά­ζουν την εισβο­λή στην Ουκρα­νία, “πώς άρχι­σε, τι σημαί­νει και τι φέρ­νει” –δια­βά­στε και φρίξ­τε … για να γίνε­τε σοφό­τε­ροι των “σοφών”

Ο βρυ­κό­λα­κας Χέν­ρι Κίσιν­γκερ, διαυ­γής στις ιμπε­ρια­λι­στι­κές του νου­θε­σί­ες λίγες ημέ­ρες πριν από τα 99 του χρό­νια, παρα­χώ­ρη­σε συνέ­ντευ­ξη στους Financial Times στην οποία επι­σή­μα­νε ότι δεν υπάρ­χει σχε­δόν καμία συζή­τη­ση διε­θνώς για το τι θα συνέ­βαι­νε αν γινό­ταν χρή­ση πυρη­νι­κών όπλων.

«Η έκκλη­σή μου, σε όποια πλευ­ρά και αν ανή­κε­τε, είναι να κατα­λά­βε­τε ότι ζού­με σε μια εντε­λώς νέα επο­χή και μέχρι στιγ­μής κατα­φέρ­νου­με να περι­φρο­νού­με αυτή την πτυ­χή. Αλλά καθώς η τεχνο­λο­γία δια­σπεί­ρε­ται σε όλο τον κόσμο, όπως εγγε­νώς συμ­βαί­νει, η διπλω­μα­τία και ο πόλε­μος αλλά­ζουν περιε­χό­με­νο και αυτό θα είναι πρόκληση».

Η πιθα­νό­τη­τα ενερ­γο­ποί­η­σης των πυρη­νι­κών οπλο­στα­σί­ων «βαρύ­νει» και στη σκέ­ψη του Γερ­μα­νού φιλο­σό­φου Γιούρ­γκεν Χάμπερ­μας. Ο Χάμπερ­μας είχε ταχθεί ενα­ντί­ον του πολέ­μου στο Ιράκ, υπέρ του πολέ­μου στη Γιου­γκο­σλα­βία και τώρα υπέρ της «προ­σε­κτι­κής» στά­σης στην Ουκρα­νία.

Ο Αμε­ρι­κα­νός συγ­γρα­φέ­ας Φράν­σις Φου­κου­γιά­μα, του οποί­ου το τελευ­ταίο βιβλίο μόλις κυκλο­φό­ρη­σε, δηλώ­νει ότι δεν δια­βά­ζει τα σχό­λια που ειρω­νεύ­ο­νται την έννοια του «τέλους της Ιστο­ρί­ας». Παρα­δέ­χε­ται όμως ότι η φιλε­λεύ­θε­ρη δημο­κρα­τία δεν είναι μια παγιω­μέ­νη κατά­στα­ση, αλλά ότι μπο­ρεί να υπάρ­ξει και οπισθοδρόμηση.

Ο Φου­κου­γιά­μα, που έχει επι­σκε­φθεί πολ­λές φορές την Ουκρα­νία, στο πλαί­σιο των «εκπαι­δευ­τι­κών προ­γραμ­μά­των» του Πανε­πι­στη­μί­ου Στάν­φορντ για τη νέα γενιά ηγε­τών στην Ανα­το­λι­κή Ευρώ­πη, αισιο­δο­ξεί για μια ήττα της Ρωσί­ας, η οποία «θα ανα­βιώ­σει το πνεύ­μα του 1989».

Ο Βρε­τα­νός ιστο­ρι­κός Νάιαλ Φέρ­γκιου­σον εκτι­μά ότι η αμφι­τα­λά­ντευ­ση της Δύσης, που δεν τήρη­σε τις υπο­σχέ­σεις προς την Ουκρα­νία για έντα­ξη στο ΝΑΤΟ, ήταν κατα­στρο­φι­κή, επι­ση­μαί­νο­ντας παράλ­λη­λα ότι η κρί­ση θα οδη­γή­σει στη διά­δο­ση των πυρη­νι­κών όπλων, ενώ

Η Αμε­ρι­κα­νο­πο­λω­νή ιστο­ρι­κός Άν Άπλ­μπα­ουμ περι­γρά­φει την πολι­τι­κή της Δύσης απέ­να­ντι στη Ρωσία ως μείγ­μα «οκνη­ρί­ας, απλη­στί­ας και ευσε­βών πόθων».

Η Απλ­μπα­ουμ στη­λι­τεύ­ει τις πολι­τι­κές κατευ­να­σμού της Ρωσί­ας, αντίθετα

Η Γερ­μα­νί­δα Αλις Σβάρ­τσερ, εκδό­τρια του φεμι­νι­στι­κού περιο­δι­κού ΕΜΜΑ, υπο­στη­ρί­ζει ότι η Γερ­μα­νία πρέ­πει να ανα­λά­βει μεσο­λα­βη­τι­κό ρόλο έχο­ντας συναί­σθη­ση της Ιστο­ρί­ας της.

Χέν­ρυ Κίσιν­γκερ — το 2014 και σήμερα

Τον Μάρ­τιο του 2014 είχε γρά­ψει στην Washington Post: «Πολύ συχνά το ουκρα­νι­κό ζήτη­μα τίθε­ται με αντι­πα­ρα­θε­τι­κούς όρους: είτε η Ουκρα­νία θα είναι στην Ανα­το­λή είτε στη Δύση. Αν όμως πρό­κει­ται αυτή η χώρα να επι­βιώ­σει και να ακμά­σει, δεν πρέ­πει να είναι προ­γε­φύ­ρω­μα του ενός ενα­ντί­ον του άλλου, αλλά γέφυ­ρα μετα­ξύ τους». Σήμε­ρα, άρα­γε; (ο νοών νοείτω!)

Φράν­σις Φου­κου­γιά­μα: Ένα δια­φο­ρε­τι­κό τέλος της Ιστορίας 

Όταν ξεκί­νη­σε ο πόλε­μος στην Ουκρα­νία, ο Αμε­ρι­κα­νός πολι­τι­κός επι­στή­μο­νας στο Πανε­πι­στή­μιο Στάν­φορντ Φράν­σις Φου­κου­γιά­μα προ­έ­βλε­ψε ότι η Ρωσία οδεύ­ει προς μία ήττα, πιθα­νό­τα­τα δει­νή, που «θα μας βγά­λει από την γκρί­νια για την παρακ­μή της δημο­κρα­τί­ας παγκο­σμί­ως». «Το πνεύ­μα του 1989 θα ανα­βιώ­σει χάρη σε μια χού­φτα θαρ­ρα­λέ­ους Ουκρα­νούς», είχε πει ο συγ­γρα­φέ­ας στη συνέ­ντευ­ξη που είχε παρα­χω­ρή­σει στο περιο­δι­κό New Statesman τον Μάρτιο.

Ο 69χρονος Φου­κου­γιά­μα, διά­ση­μος με το άρθρο «Το τέλος της Ιστο­ρί­ας;» που δημο­σί­ευ­σε το 1989 και με το οποίο υπο­στή­ρι­ζε ότι η φιλε­λεύ­θε­ρη δημο­κρα­τία είναι το καλύ­τε­ρο δυνα­τό πολί­τευ­μα και η επι­κρά­τη­σή της είναι περί­που νομο­τε­λεια­κή, επα­νέρ­χε­ται στο προ­σκή­νιο από τους αστούς ανα­λυ­τές, κάθε φορά που πόλε­μοι, πολι­τι­κές ανα­τα­ρα­χές, λαϊ­κές εξε­γέρ­σεις απο­δει­κνύ­ουν ότι η Ιστο­ρία κάθε άλλο παρά έχει τελειώσει.

«Ενα από τα προ­βλή­μα­τα με το “Τέλος της Ιστο­ρί­ας” είναι ότι προ­ξέ­νη­σε εφη­συ­χα­σμό», τόνι­σε στους «Τάιμς της Νέας Υόρ­κης», «αλλά χρειά­ζε­ται συνε­χής εγρή­γορ­ση». O Φου­κου­γιά­μα εκμυ­στη­ρεύ­θη­κε ότι ο «από­λυ­τος εφιάλ­της» του είναι ένας κόσμος στον οποίο η Κίνα και η Ρωσία συνερ­γά­ζο­νται και η Κίνα εισβάλ­λει με επι­τυ­χία στην Ταϊ­βάν. «Τότε πραγ­μα­τι­κά οι μη δημο­κρα­τι­κές δυνά­μεις θα κυριαρ­χού­σαν. Αν οι ΗΠΑ και η υπό­λοι­πη Δύση δεν μπο­ρέ­σουν να απο­τρέ­ψουν κάτι τέτοιο, τότε πράγ­μα­τι θα πρό­κει­ται για το τέλος της Ιστο­ρί­ας». Ένα τέλος δια­φο­ρε­τι­κό από αυτό που είχε οραματιστεί.

Γιούρ­γκεν Χάμπερ­μας – όλοι μαζί μπο­ρού­με Με έναν “ευπρό­σω­πο συμβιβασμό”

«Έναν συμ­βι­βα­σμό που θα μπο­ρού­σαν να απο­δε­χθούν και οι δύο πλευ­ρές» ζήτη­σε μετ’ επι­τά­σε­ως ο πολυ­γρα­φό­τα­τος Γερ­μα­νός φιλό­σο­φος σε παρέμ­βα­σή του στην εφη­με­ρί­δα SZ, σημειώ­νο­ντας ότι η κατο­χή πυρη­νι­κών όπλων «δεν αφή­νει περι­θώ­ρια για επι­κίν­δυ­νο πόκερ». «Η αδύ­να­μη μνή­μη, στην οποία βασί­ζο­νται οι σημε­ρι­νές δια­μά­χες, είναι κάτι με το οποίο θα ασχο­λη­θούν οι ιστο­ρι­κοί του μέλ­λο­ντος», επε­σή­μα­νε, περι­γρά­φο­ντας ως εξής τη δια­χω­ρι­στι­κή γραμ­μή στη γερ­μα­νι­κή κοι­νω­νία: «Οι μεν αντι­λαμ­βά­νο­νται τους πολέ­μους μόνον ως νίκη ή ήττα, οι δε γνω­ρί­ζουν ότι οι πόλε­μοι ενα­ντί­ον πυρη­νι­κών δυνά­με­ων δεν μπο­ρούν να κερ­δη­θούν». «Με ενο­χλεί η αυτα­ρέ­σκεια με την οποία οι ηθι­κο­λό­γοι επι­τί­θε­νται στη σταθ­μι­σμέ­νη και συγκρα­τη­μέ­νη στά­ση της ομο­σπον­δια­κής κυβέρ­νη­σης. Απο­φα­σί­σα­με –και σωστά– να μη συμ­με­τά­σχου­με ενερ­γά στον πόλε­μο, άρα το εύρος της στρα­τιω­τι­κής μας υπο­στή­ρι­ξης πρέ­πει να είναι ανά­λο­γο αυτής της από­φα­σης», έγρα­ψε. Ο Χάμπερ­μας σημεί­ω­σε τις δια­φο­ρές στον τρό­πο που καλύ­πτε­ται ο πόλε­μος από τα μέσα ενη­μέ­ρω­σης σε σχέ­ση με το παρελ­θόν, ανα­φε­ρό­με­νος σε «υπο­λο­γι­σμέ­νες επι­πτώ­σεις στη δια­μόρ­φω­ση της κοι­νής γνώ­μης» και «σκη­νο­θε­σία».

«Ο Πού­τιν θα άξι­ζε αναμ­φί­βο­λα να λογο­δο­τή­σει στη Χάγη. Μόνο που η χώρα του έχει δικαί­ω­μα βέτο στο Συμ­βού­λιο Ασφα­λεί­ας του ΟΗΕ και μπο­ρεί να απει­λή­σει τους αντι­πά­λους με πυρη­νι­κά. Θα χρεια­στεί του­λά­χι­στον να συζη­τή­σου­με μαζί του για μια εκε­χει­ρία», προ­σέ­θε­σε, κατα­λή­γο­ντας ότι παρ’ όλ’ αυτά «δεν πρέ­πει να επι­τρα­πεί στην Ουκρα­νία να χάσει».

Αλίς Σβάρ­τσερ — Δεν έχει ευθύ­νη μόνον όποιος επιτίθεται

«Συμ­φω­νού­με ότι η ρωσι­κή επί­θε­ση κατά της Ουκρα­νί­ας παρα­βιά­ζει το διε­θνές δίκαιο και συμ­φω­νού­με ότι είναι θέμα αρχής να μην επι­τρέ­πε­ται στην επι­θε­τι­κή βία να ασκεί­ται χωρίς αντί­δρα­ση», ανα­φέ­ρει η επι­στο­λή που συνέ­τα­ξαν Γερ­μα­νοί δια­νο­ού­με­νοι, με προ­ε­ξάρ­χου­σα τη φεμι­νί­στρια Γερ­μα­νί­δα δημο­σιο­γρά­φο Αλις Σβάρ­τσερ, προς τον Γερ­μα­νό καγκε­λά­ριο Ολαφ Σολτς και η οποία έχει συγκε­ντρώ­σει 270.000 υπο­γρα­φές. «Αλλά η παρά­δο­ση μεγά­λων ποσο­τή­των οπλι­σμού μπο­ρεί να βάλει τη Γερ­μα­νία στον πόλε­μο, ενώ μια ρωσι­κή απά­ντη­ση μπο­ρεί να πυρο­δο­τή­σει παγκό­σμιο πόλε­μο. Είναι λάθος να απο­δί­δε­ται ο κίν­δυ­νος της κλι­μά­κω­σης έως τον πυρη­νι­κό πόλε­μο μόνο στον επι­τι­θέ­με­νο και όχι και σε αυτούς που εν γνώ­σει τους του παρέ­χουν κίνη­τρα για εγκλη­μα­τι­κή δρά­ση. Η πίε­ση για όλο και περισ­σό­τε­ρους εξο­πλι­σμούς μπο­ρεί να είναι η αρχή μιας παγκό­σμιας κούρ­σας εξο­πλι­σμών με κατα­στρο­φι­κές συνέ­πειες. Πρέ­πει να παλέ­ψου­με για τη διε­θνή ειρή­νη», ανέ­φε­ρε η επι­στο­λή, η οποία επαι­νεί τον Γερ­μα­νό καγκε­λά­ριο Σολτς για τη στάθ­μι­ση των κινδύνων.

Η επι­στο­λή δημο­σιεύ­θη­κε πριν από την από­φα­ση του Σολτς για απο­στο­λή βαρέ­ων όπλων στην Ουκρα­νία. «Αξιό­τι­με καγκε­λά­ριε, είμα­στε πεπει­σμέ­νοι ότι ο αρχη­γός του γερ­μα­νι­κού κρά­τους μπο­ρεί να δια­δρα­μα­τί­σει απο­φα­σι­στι­κό ρόλο για μία λύση που θα αντέ­ξει στην κρί­ση της Ιστο­ρί­ας. Οχι μόνο με το βλέμ­μα στη σημε­ρι­νή οικο­νο­μι­κή ισχύ μας, αλλά και με συναί­σθη­ση της ιστο­ρι­κής μας ευθύ­νης και με την ελπί­δα ενός κοι­νού ειρη­νι­κού μέλλοντος» …

Άν Απλ­μπά­ουμ — Ο Πού­τιν δεν έχα­σε ξαφ­νι­κά τα λογι­κά του

Η αμε­ρι­κα­ο­νο­πο­λω­νή δημο­σιο­γρά­φος και ιστο­ρι­κός, σημεί­ω­σε σε πρό­σφα­τη συνέ­ντευ­ξή της: «Ο Πού­τιν ήταν σαφής εδώ και πολ­λά χρό­νια σχε­τι­κά με την επι­θυ­μία του να αντι­στρέ­ψει τις απο­φά­σεις στο τέλος του Ψυχρού Πολέ­μου. Τόσο το 2014 και το 2015, αλλά ακό­μη και το 2007–2008, ο ίδιος και ο ΥΠΕΞ Λαβρόφ έκα­ναν δηλώ­σεις για τις αδι­κί­ες του μετα­ψυ­χρο­πο­λε­μι­κού κόσμου, άφη­ναν υπό­νοιες ότι η επα­νέ­νω­ση της Γερ­μα­νί­ας ήταν ενδε­χο­μέ­νως παράνομη».

Ανα­φε­ρό­με­νη στον Πού­τιν, η Απλ­μπά­ουμ εκτί­μη­σε: «Θέλουν εδώ και πολύ και­ρό να ανοι­κο­δο­μή­σουν τη σοβιε­τι­κή αυτο­κρα­το­ρία. Δεν είναι λοι­πόν ότι έχα­σε ξαφ­νι­κά τα λογι­κά του. Κινεί­το σε αυτή την κατεύ­θυν­ση εδώ και και­ρό. Χρό­νια και χρό­νια. Τα σημά­δια ήταν ορα­τά, το έλε­γαν και έκα­ναν ενέρ­γειες για να προ­ε­τοι­μα­στούν γι’ αυτό. Αλλά δεν θέλα­με να ακού­σου­με – αρνού­μα­σταν να κατα­νο­ή­σου­με τι συνέ­βαι­νε. Ειδι­κά οι Γερ­μα­νοί – δεν μπο­ρού­σαν να το πιστέ­ψουν». Και κατέ­λη­ξε στη­λι­τεύ­ο­ντας τον ευρω­παϊ­κό κατευ­να­σμό της Μόσχας: «Η Ρωσία έχει επι­χει­ρή­σει οξυ­δερ­κώς να απο­κτή­σει πολι­τι­κή στή­ρι­ξη ανά την Ε.Ε., μετα­ξύ ακρο­δε­ξιών κομ­μά­των, αλλά και σε απο­σχι­στι­κά κόμ­μα­τα και κόμ­μα­τα της άκρας Αρι­στε­ράς. Εχει χρη­σι­μο­ποι­ή­σει τις κρα­τι­κές επι­χει­ρή­σεις τους για να επη­ρε­ά­σει τις πολι­τι­κές εξε­λί­ξεις, σε Γερ­μα­νία, Γαλ­λία, Ιτα­λία και αλλού. Και εμείς συνε­χί­σα­με να αντι­με­τω­πί­ζου­με τους Ρώσους σαν φυσιο­λο­γι­κούς επι­χει­ρη­μα­τι­κούς εταί­ρους. Συναλ­λασ­σό­μα­στε με την Gazprom και δεν κατα­λα­βαί­να­με ότι κάνα­με δου­λειές με μια εται­ρεία που ουσια­στι­κά ανή­κει στον Πού­τιν και στον κύκλο του. Ηταν ένας συν­δυα­σμός απλη­στί­ας, οκνη­ρί­ας και ευσε­βών πόθων».

Νάιαλ Φέρ­γκιου­σον — Πρό­βλη­μα η μη έντα­ξη της χώρας στο ΝΑΤΟ

Ο Σκω­τσέ­ζος ιστο­ρι­κός στο Πανε­πι­στή­μιο Στάν­φορντ των ΗΠΑ, μιλώ­ντας πρό­σφα­τα στο παγκό­σμιο συνέ­δριο του Ινστι­τού­του Μίλ­κεν με έδρα την Καλι­φόρ­νια είπε:

«Είναι σημα­ντι­κό να κατα­λά­βου­με ότι ο πόλε­μος στην Ουκρα­νία είναι μέρος ενός (σ.σ. δεύ­τε­ρου) ψυχρού πολέ­μου, αφού σε αυτόν περι­λαμ­βά­νο­νται πυρη­νι­κά όπλα. Δεν είναι το είδος του πολέ­μου που είδα­με μετά την 11η Σεπτεμ­βρί­ου ενα­ντί­ον καθε­στώ­των, όπως εκεί­νο του Σαντάμ Χου­σε­ΐν ή των Ταλι­μπάν, με ελά­χι­στο εξο­πλι­σμό. Αντι­με­τω­πί­ζου­με τη Ρωσία, και το ότι δια­θέ­τει πυρη­νι­κά όπλα αλλά­ζει τη δυνα­μι­κή της σύρ­ρα­ξης και δημιουρ­γεί πολύ μεγα­λύ­τε­ρους κιν­δύ­νους από εκεί­νους μετά τον πρώ­το Ψυχρό Πόλεμο.

Στη συνέ­χεια, χώρες που εντά­χθη­καν στο ΝΑΤΟ, όπως οι πρώ­ην Σοβιε­τι­κές Δημο­κρα­τί­ες και χώρες του Συμ­φώ­νου της Βαρ­σο­βί­ας, ευγνω­μο­νούν τον Θεό που τις άφη­σαν να μπουν στο ΝΑΤΟ, επει­δή αυτό τους δημιουρ­γεί ασφά­λεια. Το πρό­βλη­μα της Ουκρα­νί­ας δεν είναι ότι την εντά­ξα­με στο ΝΑΤΟ. Το πρό­βλη­μα είναι ότι δεν το κάνα­με. Υπο­σχε­θή­κα­με το 2008 ότι η Γεωρ­γία και η Ουκρα­νία θα μπο­ρού­σαν να γίνουν δεκτές στο ΝΑΤΟ και δεν έγι­νε ποτέ σοβα­ρή προ­σπά­θεια να υλο­ποι­η­θεί η δέσμευ­ση. Το χει­ρό­τε­ρο είναι να μιλά­με για έντα­ξη στο ΝΑΤΟ χωρίς να το πραγ­μα­το­ποιού­με. Αυτό ήταν που κατέ­στη­σε την Ουκρα­νία τόσο ευάλωτη».

«Μία από τις ενδια­φέ­ρου­σες συνέ­πειες αυτού του πολέ­μου είναι πως σε όλο τον κόσμο οι άνθρω­ποι συνει­δη­το­ποιούν: “Χρεια­ζό­μα­στε πυρη­νι­κά όπλα. Κοι­τάξ­τε τι έκα­ναν οι Ουκρα­νοί. Τα παρέ­δω­σαν και τώρα βρί­σκο­νται σε αυτή την άθλια κατάσταση”».

Σε ό,τι μας αφορά…

Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία
Απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ –σταθμός στην ταξική ανάλυση