Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Ομιλία του Σπύρου Χαλβατζή στην εκδήλωση για τα 46 χρόνια από την κατάρρευση της δικτατορίας

Παρα­θέ­του­με την ομι­λία του Σπύ­ρου Χαλ­βα­τζή, προ­έ­δρου του Δ.Σ του ΣΦΕΑ 1967- 1974, στην εκδή­λω­ση που έγι­νε στις 23 Ιού­λη 2020, για τα 46 χρό­νια από την κατάρ­ρευ­ση της δικτατορίας:

Κύριε Πρό­ε­δρε της Βου­λής των Ελλήνων

Κύριε Προ­κό­πη Παυ­λό­που­λε, πρώ­ην πρό­ε­δρε της δημοκρατίας

Κύριοι Εκπρό­σω­ποι της Επι­τρο­πής Κατάρ­τι­σης και Τήρη­σης Μητρώ­ου Μαχη­τών Αντί­στα­σης Κύπρου

Συνα­γω­νι­στές και συνα­γω­νί­στριες, Σύντρο­φοι και συντρόφισσες

Αγα­πη­τοί μας προσκαλεσμένοι,

Είμα­στε και σήμε­ρα εδώ, για άλλη μια χρο­νιά, παρό­ντες και όρθιοι.

Είμα­στε εδώ για να τιμή­σου­με όλους και όλες που αντι­στά­θη­καν και πολέ­μη­σαν τη δικτατορία.

Όλες και όλους που βασα­νί­στη­καν, φυλα­κί­στη­καν και πολ­λοί έδω­σαν ότι πιο πολύ­τι­μο είχαν, ακό­μα και την ίδια τη ζωή τους, στον αγώ­να, σε αυτή την περίοδο.

Στο χρό­νο που πέρα­σε αρκε­τοί συνα­γω­νι­στές, σύντρο­φοί μας έφυ­γαν από τη ζωή. Κάποιοι πλή­ρεις ημε­ρών και ορι­σμέ­νοι που είχαν να δώσουν ακό­μα πολ­λά. Μέσα στον Ιού­λη χάσα­με δύο αγα­πη­μέ­νους συνα­γω­νι­στές, τον Νίκο Μπερ­τσιά, πρό­ε­δρο της Εξε­λεγ­κτι­κής Επι­τρο­πής του Συν­δέ­σμου μας και το Γιώρ­γο Φαρ­σα­κί­δη, εικα­στι­κό καλ­λι­τέ­χνη, που μέσα από το έργο του φάνη­κε ανά­γλυ­φα η φρί­κη της Μακρο­νή­σου, αλλά και η αλύ­γι­στη στά­ση των αγω­νι­στών, πολι­τι­κών κρα­του­μέ­νων. Αυτή τη στιγ­μή στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, απο­χαι­ρε­τού­με το Γιώρ­γο όλοι οι αντι­στα­σια­κοί. Ας κρα­τή­σου­με 1΄ σιγή στη μνή­μη των αγω­νι­στών που χάθη­καν αυτό το χρό­νο.……   Αιώ­νια η μνή­μη τους.

Αγα­πη­τοί φίλοι και φίλες,

Πέρα­σαν 53 χρό­νια από το πρα­ξι­κό­πη­μα της 21 Απρί­λη του 1967, που επέ­βα­λε τη δικτα­το­ρία και 46 χρό­νια από την κατάρ­ρευ­σή της. Αν και πέρα­σε πάνω από μισός αιώ­νας για τους αγω­νι­στές του αντι­δι­κτα­το­ρι­κού αγώ­να, είναι σαν χτες.

Πολ­λά ειπώ­θη­καν για το τι ήταν η δικτα­το­ρία. Κάποιοι, συνε­χί­ζουν να υπο­στη­ρί­ζουν ότι ήταν ενέρ­γεια μερι­κών “άφρο­νων” στρα­τιω­τι­κών και δεν είχαν σχέ­ση με μηχα­νι­σμούς και υπη­ρε­σί­ες. Αυτή η άπο­ψη δεν έχει σχέ­ση με την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Η δικτα­το­ρία γεν­νή­θη­κε από την κρί­ση του πολι­τι­κού συστή­μα­τος με στό­χο να το βγά­λει από αυτή. Ηταν η πιο ακραία έκφρα­ση του.

Τα πρώ­τα μετεμ­φυ­λια­κά χρό­νια ήταν σκλη­ρά. Υπήρ­χε το ανά­λο­γο θεσμι­κό πλαί­σιο. Το Σύνταγ­μα του ΄52 αντερ­γα­τι­κό, αντι­δη­μο­κρα­τι­κό, αντι­κομ­μου­νι­στι­κό. Υπήρ­χε ανά­γκη εκσυγ­χρο­νι­σμού του αστι­κού πολι­τι­κού συστή­μα­τος. ‘Αλλω­στε, γίνο­νταν φανε­ρές οι αντι­θέ­σεις παλα­τιού και κυβερ­νή­σε­ων. Τα έκτα­κτα μέτρα καταρ­γή­θη­καν το 1962. Οι τελευ­ταί­οι πολι­τι­κοί κρα­τού­με­νοι απο­λύ­θη­καν την άνοι­ξη του 1966. Το ΚΚΕ ήταν εκτός νόμου.

Σ΄ αυτό το πλαί­σιο, μετά τα Ιου­λια­νά του 1965 φτά­σα­με στη δικτα­το­ρία, η οποία οργα­νώ­θη­κε και πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε με την καθο­δή­γη­ση μηχα­νι­σμών, εγχώ­ριων και Αμε­ρι­κα­νι­κών. Ήταν μια κίνη­ση που επε­δί­ω­κε να ανα­χαι­τί­σει την άνο­δο του εργα­τι­κού και λαϊ­κού κινή­μα­τος. Του αγώ­να που διεκ­δι­κού­σε τη βελ­τί­ω­ση της ζωής των εργα­ζο­μέ­νων, βήμα­τα στον εκδη­μο­κρα­τι­σμό, ειδι­κά στο συν­δι­κα­λι­στι­κό κίνημα.

Όμως, η χού­ντα και οι προ­στά­τες της δεν ήθε­λαν κανέ­να βήμα εκδη­μο­κρα­τι­σμού στην Ελλά­δα. Οι δικτά­το­ρες ήθε­λαν να εξα­σφα­λί­σουν πλή­ρη ελευ­θε­ρία κίνη­σης των αμε­ρι­κά­νι­κών στρα­τιω­τι­κών δυνά­με­ων και των βάσε­ών τους στην Ελλά­δα, για τη δρά­ση τους στην περιο­χή της Ανα­το­λι­κής Μεσο­γεί­ου και Μέσης Ανατολής.

Ήθε­λαν να προ­ω­θή­σουν απρό­σκο­πτα τον λεγό­με­νο “εκσυγ­χρο­νι­σμό” της Ελλη­νι­κής οικο­νο­μί­ας και την πιο βαθειά διείσ­δυ­ση Αμε­ρι­κά­νι­κών και ΕΟΚι­κών μονο­πω­λί­ων στην ευρύ­τε­ρη περιοχή.

Και κρά­τη­σε εφτά χρό­νια. Πολ­λά γρά­φτη­καν για το πως έπε­σε. Η αλή­θεια είναι ότι η δικτα­το­ρία δεν κατέρ­ρευ­σε από μόνη της έτσι, ξαφ­νι­κά στις 23 Ιού­λη 1974. Η πτώ­ση της ήταν απο­τέ­λε­σμα πολ­λών παρα­γό­ντων, δρά­σε­ων και ενεργειών.

Ήταν η αντί­στα­ση μικρών τμη­μά­των του λαού στην αρχή. Η ασί­γα­στη πάλη χιλιά­δων εξό­ρι­στων, φυλα­κι­σμέ­νων που αντι­στέ­κο­νταν στη βία, στη Γυά­ρο, τη Λέρο, στις φυλα­κές σε άλλα νησιά εξο­ρί­ας και άλλων αγω­νι­στών, που την αντι­πά­λευαν. Ήταν η ίδρυ­ση μικρών και μεγα­λύ­τε­ρων αντι­στα­σια­κών οργανώσεων.

Ήταν οι οργα­νω­μέ­νοι αγώ­νες της νεο­λαί­ας, των φοι­τη­τών στη Νομι­κή, στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, την Πάτρα, τα Γιάν­νε­να και στην κορύ­φω­ση αυτού του αγώ­να το Νοέμ­βρη του 1973 στο Πολυτεχνείο.

Ήταν οι αδύ­να­μες, αλλά συμ­βο­λι­κές μικρές στην αρχή, μαζι­κό­τε­ρες αργό­τε­ρα κινη­το­ποι­ή­σεις εργα­τών, οικο­δό­μων, τυπο­γρά­φων, αγρο­τών στα Μέγα­ρα και αλλού.

Ήταν τέλος, το πρα­ξι­κό­πη­μα και η εγκλη­μα­τι­κή προ­δο­σία στην Κύπρο.

Με την κατάρ­ρευ­σή της δημιουρ­γή­θη­καν προσ­δο­κί­ες σε τμή­μα­τα του λαού και στη νεο­λαία που είχε αγω­νι­στεί, είχε φυλα­κι­στεί και ματώσει.

Ωστό­σο, στο ενδε­χό­με­νο της κατάρ­ρευ­σης της υπήρ­χε προ­ε­τοι­μα­σία από αστι­κές δυνά­μεις. Έτσι την πτώ­ση της ακο­λού­θη­σε ένας συμ­βι­βα­σμός ανά­με­σα στους εκπρο­σώ­πους της χού­ντας και σε αστούς πολι­τι­κούς, υπό την επί­βλε­ψη των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΟΚι­κών παραγόντων.

Φοβή­θη­καν μήπως ξεφύ­γουν τα πράγ­μα­τα. Μήπως λαός και νεο­λαία βγουν μαζι­κά και οργα­νω­μέ­να στους δρό­μους, διεκ­δι­κή­σουν βαθύ­τε­ρες αλλα­γές, που ήταν και εξα­κο­λου­θούν να είναι ανα­γκαί­ες. Γι΄ αυτό προ­χώ­ρη­σαν στο συμβιβασμό.

Σήμε­ρα, 46 χρό­νια μετά, κοι­τά­ζο­ντας πάντα μπρο­στά, βλέ­που­με ότι παρα­μέ­νουν και οξύ­νο­νται πάρα πολ­λά προ­βλή­μα­τα, παρά τα βήμα­τα που έγι­ναν στα πρώ­τα χρό­νια, τις αλλα­γές και κατα­κτή­σεις που επι­τεύ­χθη­καν, κάτω από την πάλη του εργα­τι­κού, λαϊ­κού κινή­μα­τος και της νεολαίας.

Αλλά και τα γενι­κό­τε­ρα προ­βλή­μα­τα στην ευρύ­τε­ρη περιο­χή έχουν επιδεινωθεί.

Το Κυπρια­κό βρί­σκε­ται στις ράγες των επι­διώ­ξε­ων των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ της ΕΕ. Γίνο­νται προ­σπά­θειες για να οδη­γη­θεί σε λύση όχι προς το συμ­φέ­ρον του Κυπρια­κού λαού, Ελλη­νο­κυ­πρί­ων και Τουρ­κο­κυ­πρί­ων, αλλά στη λογι­κή παλιό­τε­ρων, ουσια­στι­κά, διχο­το­μι­κών σχεδίων.

Η επι­θε­τι­κό­τη­τα της αστι­κής τάξης της Τουρ­κί­ας, απέ­να­ντι στην Ελλά­δα και στην Κύπρο είναι καθη­με­ρι­νά παρού­σα. Νέοι κρί­κοι στην αλυ­σί­δα των προ­κλή­σε­ων μπαί­νουν με την μετα­τρο­πή της Αγιά Σοφιάς, αυτού του μνη­μεί­ου του παγκό­σμιου πολι­τι­σμού σε τέμε­νος. Αυτές τις ώρες υπάρ­χουν νέα βήμα­τα επι­θε­τι­κό­τη­τας ενα­ντί­ον της χώρας μας και το ΝΑΤΟ, ΗΠΑ, ΕΕ, μιλούν για αμφι­σβη­τού­με­να θέμα­τα, όπως τώρα με τα θαλάσ­σια ύδα­τα, ανοί­γο­ντας  δρό­μο για συν­δια­χεί­ρι­ση.  Οι κίν­δυ­νοι για την Ελλά­δα μεγαλώνουν.

Όλα κινού­νται στο πλαί­σιο των οξύ­τα­των αντα­γω­νι­σμών ισχυ­ρών καπι­τα­λι­στι­κών δυνά­με­ων, για το πετρέ­λαιο, το φυσι­κό αέριο και την γεω­στρα­τη­γι­κή σημα­σία της περιο­χής στη Μέση Ανα­το­λής, στη Λιβύης,τη Μεσό­γειο, στο Αιγαίο.

Όλα αυτά γεν­νούν ανη­συ­χί­ες στο λαό, στη νεο­λαία και ειδι­κά στους αντι­στα­σια­κούς αγω­νι­στές που έχουν, ιδιαί­τε­ρες ευαι­σθη­σί­ες. Απαι­τούν επα­γρύ­πνη­ση  εγρήγορση

Γι΄ αυτό, τα αιτή­μα­τα για κλεί­σι­μο των ξένων στρα­τιω­τι­κών βάσε­ων, για την απε­μπλο­κή της χώρας από τους ιμπε­ρια­λι­στι­κές επεμ­βά­σεις παρα­μέ­νουν. Για να γυρί­σουν πίσω οι ΄Ελλη­νες στρα­τιω­τι­κοί που βρί­σκο­νται εκτός συνό­ρων. Γίνο­νται πιο επι­τα­κτι­κά, αυτά τα αιτή­μα­τα, λόγω και των κιν­δύ­νων που είναι πραγ­μα­τι­κοί για την Ελλά­δα και την ευρύ­τε­ρη περιοχή.

Σήμε­ρα, ανε­ξάρ­τη­τα από εκτι­μή­σεις που ο καθέ­νας μας έχει, η ανά­γκη για συνέ­χι­ση της πάλης του εργα­τι­κού και λαϊ­κού κινή­μα­τος, της νεο­λαί­ας παρα­μέ­νει. Για­τί όλοι ανα­γνω­ρί­ζουν ότι, τα προ­βλή­μα­τα των εργα­ζο­μέ­νων, συντα­ξιού­χων, της νεο­λαί­ας οξύ­νο­νται και απαι­τούν φιλο­λαϊ­κές λύσεις. ΄

Εμείς ως ΣΦΕΑ ενδια­φε­ρό­μα­στε, όχι μόνον για την ιστο­ρι­κή μνή­μη, αλλά για τα εργα­σια­κά και άλλα δικαιώ­μα­τα. Μήνες τώρα με αφορ­μή τον Κορο­νο­ϊό και ύστε­ρα από δέκα χρό­νια οικο­νο­μι­κής κρί­σης, με τα αντι­λαϊ­κά μνη­μό­νια που ψηφί­στη­καν, από όλες οι κυβερ­νή­σεις, πάρ­θη­καν πίσω πολ­λές από τις κατα­κτή­σεις του λαού και της νεο­λαί­ας. Επί­σης, έχου­με νέο νόμο για τον περιο­ρι­σμό εργα­τι­κών και λαϊ­κών κινη­το­ποι­ή­σε­ων. Θωρα­κί­ζε­ται το κρά­τος για­τί, η όξυν­ση των οικο­νο­μι­κών προ­βλη­μά­των θα βγά­λει εργα­ζό­με­νους και νεο­λαία πιο μαζι­κά τους δρό­μους. Θυμό­μα­στε όμως, ότι κι΄ άλλοι νόμοι ψηφί­στη­καν στο παρελ­θόν, όπως ο 330/76, ο 815 που έμει­ναν στα χαρ­τιά. Κανέ­νας δεν πρέ­πει να αυτα­πα­τά­ται ότι η συρ­ρί­κνω­ση δημο­κρα­τι­κών και συν­δι­κα­λι­στι­κών δικαιω­μά­των θα γίνει πράξη.

Ο ΣΦΕΑ, οι αντι­στα­σια­κοί αγω­νι­στές και αγω­νί­στριες, συνε­χί­ζου­με να υπο­στη­ρί­ζου­με ότι το αντι­δι­κτα­το­ρι­κό κίνη­μα δια­παι­δα­γω­γεί και σήμε­ρα στη λογι­κή της στή­ρι­ξης του συλ­λο­γι­κού, μαζι­κού αγώνα.

Συντασ­σό­μα­στε με λαϊ­κές διεκ­δι­κή­σεις για την κάλυ­ψη όλων των απω­λειών για τις σύγ­χρο­νες ανά­γκες των εργαζομένων

Τονί­ζου­με ξανά ότι η δίκης της εγκλη­μα­τι­κής Χρυ­σής Αυγής έχει καθυ­στε­ρή­σει πάρα πολύ. Ο ΣΦΕΑ συνε­χί­ζει να προ­βάλ­λει την ανά­γκη για τη σύντο­μη ολο­κλή­ρω­σή της. Το κύριο είναι η εξά­λει­ψή της σε κάθε πόλη, παντού, να έρθει μέσα από τη δρά­ση του εργα­τι­κού και λαϊ­κού κινήματος.

Στα­θε­ρά δίνου­με τον αγώ­να μας ενά­ντια στο ρατσι­σμό, την ξενο­φο­βία, το φασι­σμό. Για την προ­στα­σία προ­σφύ­γων και μετα­να­στών, που είναι τα θύμα­τα των ιμπε­ρια­λι­στι­κών επεμ­βά­σε­ων στη Μέση Ανα­το­λή και σε άλλες περιοχές.

Το ξανα­λέ­με. Η ιστο­ρι­κή πεί­ρα έχει απο­δεί­ξει ότι, το θεω­ρού­με­νο απραγ­μα­το­ποί­η­το, μπο­ρεί να γίνε­ται κατορ­θω­τό όταν υπάρ­χει η αγω­νι­στι­κή διά­θε­ση, η οργά­νω­ση και πάλη λαού και νεο­λαί­ας. Όταν, μέσα στη δρά­ση σπά­ζου­με την ηττο­πά­θεια, τη λογι­κή της υπο­τα­γής. Αυτό έγι­νε σε κεί­νη την περί­ο­δο, στα σκλη­ρά χρό­νια του αγώ­να ενά­ντια στη δικτατορία.

Σήμε­ρα, 46 χρό­νια από την κατάρ­ρευ­ση της δικτα­το­ρί­ας, οι αγω­νι­στές και αγω­νί­στριες της αντι­δι­κτα­το­ρι­κής πάλης συνε­χί­ζου­με στον ίδιο δρό­μο. Στο δρό­μο του αγώ­να. Στο δρό­μο του χρέ­ους. Αυτός είναι ο δικός μας μονόδρομος.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο