Ορισμός του αυτοεμπτισμού

Γρά­φει Ο ΚΡΕΤΙΝΟΣ //

Τον Ιού­λη του 2014 ο, τότε, υπουρ­γός Υγεί­ας της συγκυ­βέρ­νη­σης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ Μάκης Βορί­δης εξέ­δω­σε δύο απο­φά­σεις (ΦΕΚ  Β’ 1796/1.7.2014 και ΦΕΚ Β΄ 1920/16.7.2014) για την καθιέ­ρω­ση πλα­φόν στη συντα­γο­γρά­φη­ση φαρ­μά­κων. Με τις απο­φά­σεις αυτές καθιε­ρώ­θη­καν πλα­φόν  συντα­γο­γρά­φη­σης φαρ­μά­κων για τους για­τρούς του ΕΟΠΥΥ ανά ειδι­κό­τη­τα, ανά αριθ­μό ασθε­νών, τον μήνα του έτους και τη γεω­γρα­φι­κή περιο­χή! Παράλ­λη­λα, καθο­ρί­στη­καν τα κατώ­τα­τα όρια συντα­γο­γρά­φη­σης γενοσήμων.

Πέρα απ’ τους φραγ­μούς στο επι­στη­μο­νι­κό έργο των για­τρών οι απο­φά­σεις αυτές άφη­σαν ατό­φιες τις φαρ­μα­κε­ρές συμ­με­το­χές των αρρώ­στων στα φάρ­μα­κα που καλύ­πτει ο ΕΟΠΥΥ, οι οποί­ες –μεσο­σταθ­μι­κά- από 9% το 2009 εκτο­ξεύ­τη­καν σε 25,8% το 2014. Αυτή η μεσο­σταθ­μι­κή συμ­με­το­χή 25,8% για το 2014 αντι­στοι­χεί σε πλη­ρω­μές 622 εκ. ευρώ απ’ την τσέ­πη των ασθενών.

Ο Πανελ­λή­νιος Ιατρι­κός Σύλ­λο­γος (ΠΙΣ) έκα­νε προ­σφυ­γές στο Συμ­βού­λιο της Επι­κρα­τεί­ας (ΣτΕ) θεω­ρώ­ντας ότι με τις απο­φά­σεις αυτές τίθε­νται εμπό­δια στην άσκη­ση του ιατρι­κού επαγ­γέλ­μα­τος. Το ΣτΕ ανέ­στει­λε, προ­σω­ρι­νά, την καθιέ­ρω­ση πλα­φόν στη δαπά­νη συντα­γο­γρά­φη­σης ανά ιατρό, ειδι­κό­τη­τα και γεω­γρα­φι­κή περιοχή.

Τότε λοι­πόν το καλο­καί­ρι του 2104 το Τμή­μα Υγεί­ας του ΣΥΡΙΖΑ  εξέ­δω­σε δύο ανακοινώσεις:

Την πρώ­τη στις 9.7.2014 στην οποία, μετα­ξύ των άλλων (σσ: δικές μας οι υπο­γραμ­μί­σεις) ανέ­φε­ρε: « Το Υπουρ­γείο Υγεί­ας, συνε­χί­ζο­ντας την κατα­στρο­φι­κή πολι­τι­κή που δια­λύ­ει τη δημό­σια υγεία και οδη­γεί χιλιά­δες πολί­τες σε απο­κλει­σμό, εξέ­δω­σε αιφ­νι­δια­στι­κά υπουρ­γι­κή από­φα­ση με την οποία ορί­ζο­νται τα όρια στη δυνα­τό­τη­τα συντα­γο­γρά­φη­σης… Πρό­κει­ται για άλλη μια έμπνευ­ση της ηγε­σί­ας του υπουρ­γεί­ου Υγεί­ας να αλλά­ξει το σύστη­μα συντα­γο­γρά­φη­σης με απο­τέ­λε­σμα την παρε­μπό­δι­ση της άσκη­σης του ιατρι­κού έργου και της πρό­σβα­σης των ασθε­νών στο φάρ­μα­κο. Τα ασφυ­κτι­κά όρια που θέτει η παρα­πά­νω υπουρ­γι­κή από­φα­ση,  έχουν σα συνέ­πεια την αδυ­να­μία των για­τρών ανά την Ελλά­δα να χορη­γή­σουν την ενδε­δειγ­μέ­νη φαρ­μα­κευ­τι­κή θερα­πεία…  Το πλα­φόν και οι περιο­ρι­σμοί στη συντα­γο­γρά­φη­ση ενσω­μα­τώ­νουν την πιο σκλη­ρή νεο­φι­λε­λεύ­θε­ρη γραμ­μή, επι­τεί­νο­ντας την υγειο­νο­μι­κή φτώ­χεια του πλη­θυ­σμού και γι αυτό πρέ­πει να καταρ­γη­θούν. Είναι απα­ρά­δε­κτο να αντι­με­τω­πί­ζο­νται οι ασθε­νείς με κρι­τή­ρια λογι­στι­κά και όχι επι­στη­μο­νι­κά! Τέτοιου είδους μεθο­δεύ­σεις όχι μόνο δεν προ­σφέ­ρουν ασφα­λή φαρ­μα­κευ­τι­κή κάλυ­ψη αλλά θέτουν σε κίν­δυ­νο την υγεία των πολι­τών. Να τους σταματήσουμε!».

Τη δεύ­τε­ρη ανα­κοί­νω­ση το Τμή­μα υγεί­ας του ΣΥΡΙΖΑ την εξέ­δω­σε στις 31.7.2014 στην οποία, (σσ: δικές μας οι υπο­γραμ­μί­σεις) ανέ­φε­ρε:  «Η από­φα­ση του ΣτΕ για ανα­στο­λή της επι­βο­λής πλα­φόν στη συντα­γο­γρά­φη­ση των για­τρών, απο­τε­λεί άλλο ένα κυβερ­νη­τι­κό ναυά­γιο στο χώρο της υγεί­ας. Με την προ­σφυ­γή τους οι ιατρι­κοί σύλ­λο­γοι της χώρας κατά­φε­ραν να ανα­τρέ­ψουν μια από­φα­ση, η οποία με το πρό­σχη­μα της συγκρά­τη­σης της δημό­σιας φαρ­μα­κευ­τι­κής δαπά­νης επι­χει­ρού­σε να επι­βάλ­λει αντιε­πι­στη­μο­νι­κά ορι­ζό­ντια μέτρα στη φαρ­μα­κευ­τι­κή αγω­γή των ασθε­νών και να εμπε­δώ­σει τη λογι­κή του “βασι­κού πακέ­του” στην υγεία. Αυτό σημαί­νει ότι το μνη­μο­νια­κό κρά­τος δε θα είναι πλέ­ον υπεύ­θυ­νο για όλες τις ανά­γκες των ασθε­νών, αλλά μόνο για εκεί­νες που ‘‘χωρά­νε’’ στην προ­κρού­στεια κλί­νη των περι­κο­πών. Για τα υπό­λοι­πα προ­φα­νώς, θα επι­βα­ρύ­νε­ται η τσέ­πη του ασθε­νή. Αν η κυβέρ­νη­ση ήθε­λε πραγ­μα­τι­κά να ελέγ­ξει τη σπα­τά­λη και την προ­κλη­τή ζήτη­ση στο χώρο του φαρ­μά­κου,  θα μπο­ρού­σε να προ­χω­ρή­σει σε έναν ουσια­στι­κό δημό­σιο διά­λο­γο με όλους τους εμπλε­κό­με­νους φορείς στη βάση των προ­τά­σε­ων που έχουν κατα­θέ­σει οι ιατρι­κοί σύλ­λο­γοι της χώρας για την καθιέ­ρω­ση θερα­πευ­τι­κών πρω­το­κόλ­λων. Αυτά βέβαια απο­τε­λούν ψιλά γράμ­μα­τα για τους αυταρ­χι­κούς μαθη­τευό­με­νους μάγους του νεοφιλελευθερισμού!».

Την πρώ­τη από­φα­ση του Βορί­δη τρο­πο­ποί­η­σε επου­σιω­δώς –αφή­νο­ντας δηλα­δή άθι­κτο βασι­κό πυρή­να της- ο τέως υπουρ­γός Υγεί­ας της συγκυ­βέρ­νη­σης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ Πανα­γιώ­της Κου­ρου­μπλής (ΦΕΚ Β΄ 1117/11.6.2015). Και ο νύν υπουρ­γός Υγεί­ας της συγκυ­βέρ­νη­σης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ Ανδρέ­ας Ξαν­θός επα­νέ­φε­ρε –με επου­σιώ­δεις και αυτός τρο­πο­ποι­ή­σεις- την πρώ­τη από­φα­ση του Βορί­δη (ΦΕΚ Β’ 2332/30.10.2015).

Στις 21.7.2014 ο  Ανδρέ­ας Ξαν­θός, μαζί με τους  ‑τότε- βου­λευ­τές του ΣΥΡΙΖΑ Ειρή­νη Αγα­θο­πού­λου, Νίκο Μιχα­λά­κη και Κώστα Ζαχα­ριά είχαν κατα­θέ­σει ερώ­τη­ση πρός τον υπουρ­γό Υγεί­ας Μάκη Βορί­δη με θέμα: «Μεγά­λα προ­βλή­μα­τα και πάλι στην πρό­σβα­ση των ασθε­νών στη φαρ­μα­κευ­τι­κή περίθαλψη».

Στην ερώ­τη­ση, (σσ: δικές μας οι υπο­γραμ­μί­σεις), ανέ­φε­ραν: «Τερά­στια ανα­στά­τω­ση έχει προ­κα­λέ­σει στους ασθε­νείς, τους φαρ­μα­κο­ποιούς και τους ιατρούς όλης της χώρας η πρό­σφα­τη υπουρ­γι­κή από­φα­ση για επι­βο­λή πλα­φόν στη συντα­γο­γρά­φη­ση των ιατρών (ΦΕΚ Β, 1796/1–7‑2014) καθώς και η υπουρ­γι­κή από­φα­ση για τον καθο­ρι­σμό των ορί­ων συντα­γο­γρά­φη­σης φαρ­μά­κων (ΦΕΚ Β, 1920/16–7‑2014). Παρό­μοια από­φα­ση για επι­βο­λή πλα­φόν στη συντα­γο­γρά­φη­ση είχε εκδο­θεί και τον Φεβρουά­ριο, η οποία κηρύ­χθη­κε παρά­νο­μη με από­φα­ση του ΣτΕ ύστε­ρα από προ­σφυ­γή των Ιατρι­κών Συλλόγων.

Με την πρώ­τη από­φα­ση το πλα­φόν πλέ­ον δεν υπο­λο­γί­ζε­ται στο σύνο­λο της συντα­γο­γρά­φη­σης του για­τρού, αλλά ανά ασθε­νή. Κάθε για­τρός, ανά­λο­γα με την ειδι­κό­τη­τά του, την περι­φέ­ρεια της χώρας και τον μήνα του έτους (επο­χι­κό­τη­τα) μπο­ρεί να συντα­γο­γρα­φεί φάρ­μα­κα συγκε­κρι­μέ­νου ύψους ανά ασθε­νή για κάθε μήνα του έτους. Από το πλα­φόν εξαι­ρού­νται κάποιες κατη­γο­ρί­ες ασθε­νών, όπως καρ­κι­νο­πα­θείς, μετα­μο­σχευ­θέ­ντες και πάσχο­ντες από μεσο­γεια­κή αναι­μία, δεν εξαι­ρού­νται όμως άλλες κατη­γο­ρί­ες χρο­νί­ως πασχό­ντων με θερα­πεί­ες υψη­λού κόστους, όπως οι δια­βη­τι­κοί, οι ψυχι­κά ασθε­νείς, οι πάσχο­ντες από αυτο­ά­νο­σα νοσή­μα­τα και οι περισ­σό­τε­ροι καρδιοπαθείς.

Ο καθο­ρι­σμός πλα­φόν ανά ασθε­νή απο­τε­λεί ποιο­τι­κό άλμα στην λογι­κή της κυβέρ­νη­σης των μνη­μο­νί­ων. Πλέ­ον δεν απο­τε­λεί στό­χο απλώς ο περιο­ρι­σμός των δαπα­νών, αλλά φαί­νε­ται ότι αρχί­ζει να υλο­ποιεί­ται η πολι­τι­κή του “βασι­κού πακέ­του” στην υγεία: Η κάλυ­ψη του δημό­σιου συστή­μα­τος υγεί­ας παύ­ει να είναι καθο­λι­κή, αλλά καθο­ρί­ζε­ται από έναν αυθαί­ρε­το λογι­στι­κό όριο, ενώ οι υπό­λοι­πες ανά­γκες θα βαρύ­νουν την τσέ­πη του ασθε­νή και θα χρη­μα­το­δο­τούν τους πάσης φύσε­ως ιδιώ­τες παρό­χους υγεί­ας. Το μέτρο του πλα­φόν ανα­μέ­νε­ται να προ­κα­λέ­σει ακό­μα μεγα­λύ­τε­ρα προ­βλή­μα­τα λόγω της πρό­σφα­της από­φα­σης για την κάλυ­ψη των ανα­σφά­λι­στων ασθε­νών. Τα στα­τι­στι­κά δεδο­μέ­να της ΗΔΙΚΑ, πάνω στα οποία βασί­ζε­ται το πλα­φόν, αφο­ρούν το 2013, όταν 3 εκ. περί­που ανα­σφά­λι­στοι πολί­τες δεν είχαν πρό­σβα­ση στους για­τρούς του ΕΟΠΥΥ.

Το μέτρο έχει ήδη οδη­γή­σει πολ­λούς για­τρούς να μην μπο­ρούν να ακο­λου­θή­σουν την ιατρι­κά ενδε­δειγ­μέ­νη θερα­πεία, αφού το πλα­φόν εξα­ντλεί­ται πολύ εύκο­λα ακό­μα και για ασθε­νείς με απλές παθή­σεις, και δέχο­νται τις προει­δο­ποι­ή­σεις της ΗΔΙΚΑ. Προ­κα­λεί­ται έτσι μια κατά­στα­ση που πιέ­ζει τους για­τρούς να προ­βούν σε αντι­δε­ο­ντο­λο­γι­κές και αντιε­πι­στη­μο­νι­κές πρα­κτι­κές, ενώ η ορθή ιατρι­κή πρα­κτι­κή τιμω­ρεί­ται, αφή­νο­ντας πολ­λούς ασθε­νείς χωρίς τη σωστή φαρ­μα­κευ­τι­κή αγωγή.

Η δεύ­τε­ρη από­φα­ση υπο­χρε­ώ­νει στην ουσία τον ασθε­νή να είναι τελι­κά αυτός ο οποί­ος θα επι­λέ­ξει ποιο φαρ­μα­κευ­τι­κό σκεύ­α­σμα θα πάρει, υπο­χρε­ώ­νο­ντάς τον μάλι­στα να υπο­γρά­ψει στη συντα­γή εάν δεν επι­θυ­μεί το φθη­νό­τε­ρο σκεύ­α­σμα και επι­θυ­μεί κάποιο άλλο ακρι­βό­τε­ρο, απει­λώ­ντας ταυ­τό­χρο­να τους φαρ­μα­κο­ποιούς με κυρώ­σεις εάν δεν ενη­με­ρώ­νουν κατάλ­λη­λα τους ασθε­νείς για την παρα­πά­νω διαδικασία.

Παράλ­λη­λα με τα παρα­πά­νω, από τη Δευ­τέ­ρα 14 Ιου­λί­ου μειώ­θη­καν εκ νέου οι ασφα­λι­στι­κές τιμές των φαρ­μά­κων – έως και 30% — με συνέ­πεια ο ασθε­νής να καλεί­ται να πλη­ρώ­σει και πάλι από την τσέ­πη του μια συμ­με­το­χή που αγγί­ζει σε πολ­λές περι­πτώ­σεις το 70%-80% της αρχι­κής τιμής, σε περί­πτω­ση που δεν επι­λέ­ξει το φθη­νό­τε­ρο σκεύ­α­σμα. Εκβια­στι­κές πρα­κτι­κές, την ίδια ώρα που το 18% των ασφα­λι­σμέ­νων δηλώ­νει ότι δεν έχει την οικο­νο­μι­κή δυνα­τό­τη­τα να αγο­ρά­σει τα φάρ­μα­κά του (έρευ­να ΙΣΑ).

Είναι προ­φα­νές ότι ο έλεγ­χος της φαρ­μα­κευ­τι­κής δαπά­νης και η κατα­πο­λέ­μη­ση φαι­νο­μέ­νων προ­κλη­τής ζήτη­σης και δια­φθο­ράς χρη­σι­μο­ποιεί­ται εδώ ως πρό­σχη­μα για την κατάρ­γη­ση της καθο­λι­κό­τη­τας του συστή­μα­τος υγεί­ας και την εμπέ­δω­ση της λογι­κής της συμ­με­το­χής των ασθε­νών στο κόστος της περί­θαλ­ψής τους. Αν πραγ­μα­τι­κά ήθε­λε το Υπουρ­γείο να ελέγ­ξει την προ­κλη­τή ζήτη­ση θα μπο­ρού­σε να εφαρ­μό­σει τις προ­τά­σεις των ιατρι­κών συλ­λό­γων για θέσπι­ση δια­γνω­στι­κών – θερα­πευ­τι­κών πρω­το­κόλ­λων, τα οποία υπό προ­ϋ­πο­θέ­σεις και μαζί με άλλα μέτρα θα μπο­ρού­σαν να συμ­βάλ­λουν σε μια στρα­τη­γι­κή κατα­πο­λέ­μη­σης της σπατάλης.

Κατό­πιν των παραπάνω,

Ερω­τά­ται ο κ. Υπουργός

1. Είναι στις προ­θέ­σεις του να επα­νε­ξε­τά­σει συνο­λι­κά την επι­βο­λή του πλα­φόν συντα­γο­γρά­φη­σης, δεδο­μέ­νου ότι από την εφαρ­μο­γή του προ­κα­λεί περισ­σό­τε­ρα προ­βλή­μα­τα από αυτά που λύνει;
2. Εξε­τά­ζει την επι­βο­λή πλα­φόν και σε άλλες κατη­γο­ρί­ες ιατρι­κών πρά­ξε­ων, όπως τις δια­γνω­στι­κές εξετάσεις;
3. Πως επη­ρε­ά­ζο­νται τα όρια του πλα­φόν από την πρό­σφα­τη από­φα­ση για τη φαρ­μα­κευ­τι­κή κάλυ­ψη των ανα­σφά­λι­στων; Έχει συνυ­πο­λο­γι­στεί στην εκπό­νη­ση του πλαφόν;
4. Ποιες είναι οι κυρώ­σεις για τους για­τρούς που παρα­βιά­ζουν το πλα­φόν; Ποια όργα­να θα απο­φα­σί­ζουν και με ποια διαδικασία;
5. Πρό­κει­ται να επα­νε­ξε­τα­στούν οι εξαι­ρέ­σεις από το πλα­φόν, δεδο­μέ­νου ότι δεν εξαι­ρού­νται πολ­λές παθή­σεις με υψη­λό κόστος φαρ­μα­κευ­τι­κής αγωγής;
6.  Εξε­τά­ζει την εκπό­νη­ση και εφαρ­μο­γή δια­γνω­στι­κών – θερα­πευ­τι­κών πρω­το­κόλ­λων που θα μπο­ρού­σαν να επι­λύ­σουν το πρό­βλη­μα χωρίς να θίγε­ται η ιατρι­κή δεο­ντο­λο­γία και το δικαί­ω­μα του ασθε­νή στην κατάλ­λη­λη θερα­πεία, όπως προ­τεί­νουν οι ιατρι­κοί σύλλογοι ;
7. Κατά πόσο είναι δεο­ντο­λο­γι­κό και ιατρι­κά ορθό να καλεί­ται ο ασθε­νής να απο­φα­σί­σει ποιο φάρ­μα­κο θα πάρει και μάλι­στα με μονα­δι­κό κρι­τή­ριο την τιμή αυτού;»

Η από­φα­ση του Ανδρέα Ξαν­θού για την επα­να­φο­ρά της από­φα­σης Βορί­δη, πέρα από έκφρα­ση της πολι­τι­κής μετά­λα­ξης του ΣΥΡΙΖΑ σε μνη­μο­νια­κό υπο­ζύ­γιο, εμπε­ριέ­χει και τον ορι­σμό του αυτο­εμ­πτι­σμού, καθώς ο νύν υπουρ­γός Υγεί­ας φτύ­νει στην κυριο­λε­ξία όσα έλε­γε — και έπρατ­τε- με τους συνα­δέλ­φους του πρίν ένα χρό­νο στην κοι­νή ερώ­τη­σή τους.

Και τού­το για να επι­βε­βαιω­θεί το –με παραλ­λα­γή- ρηθέν: Ευρω-όμοιος, ευρω-ομοίω αεί πελά­ζει. Ή επί το λαϊ­κό­τε­ρον: Ο μνη­μο­νια­κός  από τη φύση του τεί­νει να προ­σεγ­γί­ζει μνη­μο­νια­κούς που του μοιά­ζουν. Και αυτή την περί­ο­δο υπάρ­χουν πάσης φύσε­ως μνη­μο­νια­κοί:  ΣΥΡΙ­Ζαί­οι, ΑΝΕ­Λι­κοί, Νεο­Δη­μο­κρά­τες, ΠΑΣΟ­Κοι, ΠΟΤΑ­ΜΙ­σιοι και ΛΕΒΕ­ΝΤΗ­κοι. Και το μέλ­λον μπο­ρεί να μας επι­φυ­λάσ­σει ποι­κι­λία συν­δυα­σμών στις προ­σεγ­γί­σεις μνημονιακών…