Ουκρανία: Ένταση, κατηγορίες και διπλωματικές αντεγκλήσεις καθώς στήνεται το σκηνικό πολέμου

Ενώ η Ουκρα­νι­κή κρί­ση καλά κρα­τεί με τα αστι­κά ΜΜΕ να παρου­σιά­ζουν κατά το δοκούν και δια­στρε­βλω­μέ­νη εν πολ­λοίς εικό­να μέσα από μισές αλή­θειες (βλ πχ. CNN: “Τι επι­διώ­κει ο Βλα­ντι­μίρ Πού­τιν και πώς φθά­σα­με έως εδώ”) –με φωτο κεφα­λί­δας μάλι­στα το “Βλ. Πού­τιν — «Ημέ­ρα της Νίκης» στη Σεβα­στού­πο­λη της προ­σαρ­τη­μέ­νης πλέ­ον χερ­σο­νή­σου της Κρι­μαί­ας”… Μάης 2014 – «Έχο­ντας θέσει εδώ και μήνες υπό στρα­τιω­τι­κό κλοιό την Ουκρα­νία, η Ρωσία εντεί­νει την πίε­ση στην πρώ­ην σοβιε­τι­κή δημο­κρα­τία απει­λώ­ντας να απο­στα­θε­ρο­ποι­ή­σει την Ευρώ­πη και να σύρει στην κρί­ση τις Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες. (sic!!)

© REUTERS / Valentyn Ogirenko

Κλι­μα­κώ­νε­ται η έντα­ση στην ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία, όπου οι εκα­τέ­ρω­θεν καταγ­γε­λί­ες για στρα­τιω­τι­κή δρά­ση ανε­βά­ζουν στα ύψη το θερ­μό­με­τρο, την ώρα που ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ και Ρωσία έχουν επι­δο­θεί σε διπλω­μα­τι­κές αντε­γκλή­σεις, συντη­ρώ­ντας το πολε­μι­κό κλίμα.

Την ίδια ώρα, η Ανα­κρι­τι­κή Επι­τρο­πή της Ρωσί­ας ξεκί­νη­σε σήμε­ρα έρευ­να σχε­τι­κά με ανα­φο­ρές ρωσι­κών μέσων ενη­μέ­ρω­σης ότι ένα ουκρα­νι­κό βλή­μα εξερ­ρά­γη στην περιο­χή Ροστόφ της Ρωσί­ας περί­που 1 χιλιό­με­τρο από τα σύνο­ρα, ανέ­φε­ρε η υπη­ρε­σία στον ιστό­το­πό της.

Ανα­φο­ρές για το περι­στα­τι­κό μετέ­δω­σαν νωρί­τε­ρα τα ρωσι­κά πρα­κτο­ρεία ειδή­σε­ων RIA και TASS, τα οποία επι­κα­λέ­στη­καν ανώ­νυ­μη πηγή των υπη­ρε­σιών επι­βο­λής του νόμου.

Για παραβιάσεις της εκεχειρίας αλληλοκατηγορούνται Κίεβο και ρωσόφωνοι στο Ντονμπάς

Στα ύψη παρα­μέ­νει η έντα­ση στο Ντον­μπάς με τις δύο πλευ­ρές να αλλη­λο­κα­τη­γο­ρού­νται για παρα­βιά­σεις της εκεχειρίας.

Ο ουκρα­νι­κός στρα­τός ανέ­φε­ρε λίγο νωρί­τε­ρα ότι δύο στρα­τιώ­τες σκο­τώ­θη­καν και τέσ­σε­ρις τραυ­μα­τί­στη­καν από τους βομ­βαρ­δι­σμούς σήμε­ρα. Σύμ­φω­να με τις ουκρα­νι­κές δυνά­μεις ασφα­λεί­ας, ανα­φέρ­θη­καν μέχρι στιγ­μής 70 παρα­βιά­σεις, στις 60 εκ των οποί­ων χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­καν «όπλα που απα­γο­ρεύ­ο­νται από τις συμ­φω­νί­ες του Μινσκ». Ως απο­τέ­λε­σμα, δύο Ουκρα­νοί στρα­τιώ­τες τραυ­μα­τί­στη­καν θανά­σι­μα και άλλοι τέσ­σε­ρις τραυ­μα­τί­στη­καν. Ο Ουκρα­νι­κός στρα­τός δήλω­σε ότι «ελέγ­χει την κατά­στα­ση και απα­ντά καταλ­λή­λως στις πιθα­νές απει­λές του εχθρού».

Από την πλευ­ρά τους, οι δυνά­μεις των αυτο­α­πο­κα­λού­με­νων «Λαϊ­κών Δημο­κρα­τιών» του Ντο­νέ­τσκ και του Λου­γκάνσκ, κατη­γό­ρη­σαν τον ουκρα­νι­κό στρα­τό για παρα­βί­α­ση της κατά­παυ­σης του πυρός. Σύμ­φω­να με τις αυτο­νο­μι­στι­κές αρχές του Λου­γκάνσκ, τις τελευ­ταί­ες 24 ώρες οι Ουκρα­νοί στρα­τιώ­τες παρα­βί­α­σαν 31 φορές την εκε­χει­ρία και βομ­βάρ­δι­σαν 16 οικισμούς.

Οβί­δες όλμου έπε­σαν σήμε­ρα κοντά στο σημείο όπου βρι­σκό­ταν ο υπουρ­γός Εσω­τε­ρι­κών της Ουκρα­νί­ας Ντέ­νις Μονα­στίρ­σκι, ο οποί­ος πραγ­μα­το­ποιού­σε περιο­δεία στη γραμ­μή του μετώπου,σύμφωνα με δημο­σιο­γρά­φους του Γαλ­λι­κού Πρακτορείου.

Το επει­σό­διο αυτό, από το οποίο δεν τραυ­μα­τί­στη­κε κανείς, σημειώ­θη­κε κοντά στο χωριό Νοβο­λου­γκάν­σκε, στην περιο­χή του Ντο­νέ­τσκ, όπου ο υπουρ­γός πραγ­μα­το­ποιού­σε περιο­δεία, συνο­δευό­με­νος από Ουκρα­νούς βου­λευ­τές. Οι οβί­δες εξερ­ρά­γη­σαν τη στιγ­μή που ο Μονα­στίρ­σκι έφευ­γε από τις τάφρους που χωρί­ζουν τις ουκρα­νι­κές δυνά­μεις από τους αυτο­νο­μι­στές, αφού προη­γου­μέ­νως παρα­χώ­ρη­σε συνέ­ντευ­ξη στα διε­θνή μέσα ενημέρωσης.

Ασκήσεις πυρηνικών υπό την επίβλεψη Πούτιν — Λουκασένκο 

Πηγή: Associated Press

Ο ρώσος πρό­ε­δρος Βλα­ντί­μιρ Πού­τιν επέ­βλε­ψε σήμε­ρα ασκή­σεις με πυρη­νι­κά όπλα από το κέντρο επι­χει­ρή­σε­ων στο Κρεμ­λί­νο μαζί με τον στε­νό σύμ­μα­χό του, τον Λευ­κο­ρώ­σο ομό­λο­γό του Αλε­ξά­ντερ Λου­κα­σέν­κο, ανα­κοί­νω­σε το γρα­φείο Τύπου του Ρώσου προέδρου.

Η Ρωσία έπλη­ξε με βαλ­λι­στι­κούς πυραύ­λους και πυραύ­λους κρουζ θαλάσ­σιους και χερ­σαί­ους στό­χους στο πλαί­σιο στρα­τη­γι­κών πυρη­νι­κών ασκή­σε­ων που επέ­βλε­ψαν οι δύο άνδρες. Οι ετή­σιες ασκή­σεις περιε­λάμ­βα­ναν εκτο­ξεύ­σεις των υπε­ρη­χη­τι­κών πυραύ­λων Kinzhal και Tsirkon και ορι­σμέ­νων άλλων όπλων, ανέ­φε­ρε το Κρεμ­λί­νο σε ανα­κοί­νω­σή του.

Συνεχίζεται η συγκέντρωση στρατιωτών στην ανατολική Ευρώπη

Πηγή: Associated Press

Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ, αξιο­ποιώ­ντας την «ουκρα­νι­κή κρί­ση» και συντη­ρώ­ντας στα­θε­ρά το ενδε­χό­με­νο ρωσι­κής εισβο­λής, έχουν συνά­ψει και επι­τα­χύ­νει συμ­φω­νί­ες πώλη­σης εξο­πλι­σμών και αμε­ρι­κα­νι­κού υγρο­ποι­η­μέ­νου φυσι­κού αερί­ου σε χώρες της Ευρώπης.

Ενδει­κτι­κά, οι ΗΠΑ μετέ­φε­ραν πρό­σφα­τα 4.700 επι­πλέ­ον στρα­τιώ­τες από τη Βόρεια Καρο­λί­να και τη Γερ­μα­νία στην Πολω­νία, όπου δεν υπάρ­χει ακό­μη μόνι­μη αμε­ρι­κα­νι­κή στρα­τιω­τι­κή βάση. Αυτοί έρχο­νται να προ­στε­θούν στους 4.500 Αμε­ρι­κα­νούς στρα­τιώ­τες που έχουν σταθ­μεύ­σει στη χώρα εδώ και καιρό.

Παράλ­λη­λα, το ΝΑΤΟ εντεί­νει συνε­χώς την στρα­τιω­τι­κή του παρου­σία στην Ανα­το­λι­κή Ευρώ­πη. Την Πέμ­πτη Αμε­ρι­κα­νοί στρα­τιώ­τες έφτα­σαν στη Σλο­βα­κία για να συμ­με­τά­σχουν στις ασκή­σεις του ΝΑΤΟ «Saber Strike 22» (5 — 10 Μάρτη).

Τρία γερ­μα­νι­κά μαχη­τι­κά αερο­σκά­φη «Eurofighter» έφτα­σαν σε αερο­πο­ρι­κή βάση στην ανα­το­λι­κή Ρου­μα­νία. Μαζί με ιτα­λι­κές και ρου­μα­νι­κές δυνά­μεις, θα ενι­σχύ­σουν τις απο­στο­λές επι­τή­ρη­σης τις επό­με­νες τρεις βδο­μά­δες. Θα σταθ­μεύ­σουν σε αερο­πο­ρι­κή βάση στη Μαύ­ρη Θάλασ­σα, όπου 1.000 Αμε­ρι­κα­νοί στρα­τιώ­τες μετα­φέρ­θη­καν πρό­σφα­τα από τη Γερμανία.

Παράλ­λη­λα, Μετά από αίτη­μα της κυβέρ­νη­σης της Ουκρα­νί­ας για επεί­γου­σα βοή­θεια λόγω της απει­λής περαι­τέ­ρω κλι­μά­κω­σης, η Ευρω­παϊ­κή Επι­τρο­πή συντο­νί­ζει την παρά­δο­ση βασι­κών προ­μη­θειών για την υπο­στή­ρι­ξη του άμα­χου πλη­θυ­σμού μέσω του Μηχα­νι­σμού Πολι­τι­κής Προ­στα­σί­ας της ΕΕ.

Διπλωματικές αντεγκλήσεις

Την ίδια στιγ­μή συνε­χί­ζο­νται τα παζά­ρια και οι διπλω­μα­τι­κές αντε­γκλή­σεις πάντα στο πφό­ντο της οξυνσης.

Ο υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών της Ρωσί­ας Σερ­γκέι Λαβρόφ χαρα­κτή­ρι­σε «απα­ρά­δε­κτη» τη δήλω­ση του καγκε­λά­ριου Όλαφ Σολτς περί «γελοί­ων» ισχυ­ρι­σμών του Προ­έ­δρου της Ρωσι­κής Ομο­σπον­δί­ας Βλα­ντι­μίρ Πού­τιν για γενο­κτο­νία στην περιο­χή του Ντονμπάς.

Η δήλω­ση του καγκε­λά­ριου είναι απα­ρά­δε­κτη. «Δεν είναι δου­λειά των γερ­μα­νών ηγε­τών να αστειεύ­ο­νται για θέμα­τα γενο­κτο­νί­ας», ανέ­φε­ρε ο Σ. Λαβρόφ, σύμ­φω­να με το πρα­κτο­ρείο Interfax.

BBC News — Ukraine tensions | Can diplomacy prevent war??

Νωρί­τε­ρα σήμε­ρα ο Ολ. Σολτς, μιλώ­ντας στη Διά­σκε­ψη του Μονά­χου για την Ασφά­λεια, δήλω­σε ότι πάντα τονί­ζει στον Πρό­ε­δρο Πού­τιν ότι ούτε η ΕΕ ούτε το ΝΑΤΟ είναι επι­θε­τι­κές συμ­μα­χί­ες. «Εκεί­νος φέρ­νει ως αντε­πι­χεί­ρη­μα την περί­πτω­ση της Γιου­γκο­σλα­βί­ας, αλλά του εξη­γώ ότι εκεί έπρε­πε να στα­μα­τή­σει μια γενο­κτο­νία. Είναι γελοίο να ισχυ­ρί­ζε­ται κανείς ότι στο Ντον­μπάς γίνε­ται γενο­κτο­νία», ανέ­φε­ρε ο καγκελάριος.

Ο γενι­κός γραμ­μα­τέ­ας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλ­τεν­μπεργκ κάλε­σε σήμε­ρα τη Μόσχα να στα­μα­τή­σει να προ­ε­τοι­μά­ζει επί­θε­ση στην Ουκρα­νία, δια­φο­ρε­τι­κά θα υπο­στεί σκλη­ρές επι­πτώ­σεις. «Ποτέ δεν είναι πολύ αργά για να κάνει πίσω η Ρωσία, να στα­μα­τή­σει να προ­ε­τοι­μά­ζε­ται για πόλε­μο και να ξεκι­νή­σει να συμ­με­τέ­χει σε διπλω­μα­τι­κές συνο­μι­λί­ες με το ΝΑΤΟ και τους ΝΑΤΟϊ­κούς συμ­μά­χους ώστε να βρε­θεί μια πολι­τι­κή λύση», ισχυ­ρί­στη­κε.

Η Ουκρα­νία είναι προ­ε­τοι­μα­σμέ­νη για όλα τα σενά­ρια, δήλω­σε σήμε­ρα ο ουκρα­νός υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών Ντμί­τρο Κου­λέ­μπα ερω­τη­θείς αν συμ­φω­νεί με την εκτί­μη­ση του αμε­ρι­κα­νού προ­έ­δρου Τζο Μπάι­ντεν ότι ο ρώσος πρό­ε­δρος Βλα­ντί­μιρ Πού­τιν έχει απο­φα­σί­σει να εισβάλει.

«Προ­ε­τοι­μα­ζό­μα­στε για κάθε πιθα­νό σενά­ριο», είπε ο Κου­λέ­μπα από τη Διά­σκε­ψη του Μονά­χου για την Ασφάλεια.
Όπως είπε ο Κου­λέ­μπα, μετά τη συνά­ντη­ση που είχε με τον αμε­ρι­κα­νό ομό­λο­γό του Αντο­νι Μπλίν­κεν στη Διά­σκε­ψη, η Ουκρα­νία και οι ΗΠΑ θα κατα­βάλ­λουν κάθε διπλω­μα­τι­κή προ­σπά­θεια για να προ­στα­τεύ­σουν την Ουκρανία.

Ρωσό­φω­νοι εγκα­τα­λεί­πουν την ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία| Πηγή: Associated Press

Σκη­νι­κό πολέ­μου επι­κρα­τεί στην Ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία, απει­λώ­ντας να δώσει το έναυ­σμα για μια γενι­κό­τε­ρη ανά­φλε­ξη στην περιο­χή, στην οποία μαί­νε­ται η ιμπε­ρια­λι­στι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση των ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ με την Ρωσία.

Οι προ­ε­τοι­μα­σί­ες του πολέ­μου περι­λαμ­βά­νουν κατη­γο­ρί­ες περί προ­βο­κά­τσιας και ανα­ζή­τη­σης προ­σχη­μά­των για εισβο­λή, καθώς ο «πόλε­μος» της προ­πα­γάν­δας συμπλη­ρώ­νει την συγκέ­ντρω­ση στρα­τιω­τι­κών δυνάμεων.

Οι αρχές του Ντο­νέ­τσκ και του Λου­χάνσκ, που ελέγ­χο­νται από τους ρωσό­φω­νους, κατη­γο­ρούν τον Ουκρα­νι­κό στρα­τό ότι έχει εξα­πο­λύ­σει επί­θε­ση, σφυ­ρο­κο­πώ­ντας την περιο­χή με βολές του πυροβολικού.

Ρωσι­κά μέσα ενη­μέ­ρω­σης μετέ­δι­δαν ότι στην Ντο­νέ­τσκ, την μεγα­λύ­τε­ρη πόλη της ομώ­νυ­μης επαρ­χί­ας, όλο το βρά­δυ ακού­γο­νταν εκρή­ξεις οβί­δων, καθώς το Κίε­βο χρη­σι­μο­ποιεί βαριά πυρο­βό­λα.

Οι δύο πλευ­ρές αλλη­λο­κα­τη­γο­ρού­νται για παρα­βί­α­ση της συμ­φω­νί­ας εκε­χει­ρί­ας στην Ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία. Οι δυνά­μεις του ευρω­α­τλα­ντι­σμού κατη­γο­ρούν τη Ρωσία ότι ανα­ζη­τά προ­σχή­μα­τα για να εισβά­λει στην Ουκρα­νία, ενώ η Μόσχα επι­κρί­νει τις «δυτι­κές» χώρες ότι στη­ρί­ζουν τις πολε­μι­κές επι­χει­ρή­σεις του Ουκρα­νι­κού στρα­τού κατά των ρωσόφωνων.

Ο Ύπα­τος Εκπρό­σω­πος της ΕΕ, Ζ. Μπο­ρέλ, κατα­δί­κα­σε τη χρή­ση βαρέ­ος οπλι­σμού και τον βομ­βαρ­δι­σμό περιο­χών όπου ζουν άμα­χοι, στην ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία, καλώ­ντας την Ρωσία να απο­κλι­μα­κώ­σει την έντα­ση «με μια ουσια­στι­κή από­συρ­ση δυνά­με­ων από τα σύνο­ρα της Ουκρανίας».

Οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες προει­δο­ποιούν, στη βάση στοι­χεί­ων που έχουν συλ­λέ­ξει οι υπη­ρε­σί­ες πλη­ρο­φο­ριών, ότι μία ρωσι­κή εισβο­λή θα μπο­ρού­σε να συμ­βεί ανά πάσα στιγ­μή, και οι φρε­νή­ρεις διπλω­μα­τι­κές προ­σπά­θειες προς εκτό­νω­ση της έντα­σης έχουν πέσει μέχρι στιγ­μής στο κενό, ενώ η Μόσχα έχει κατ’ επα­νά­λη­ψη αρνη­θεί ότι σχε­διά­ζει επί­θε­ση, επι­μέ­νο­ντας αντί­θε­τα ότι η υπο­στή­ρι­ξη του ΝΑΤΟ προς την Ουκρα­νία συνι­στά αυξα­νό­με­νη απει­λή για την ίδια.

Όμως, η κλι­μά­κω­ση της έντα­σης στην ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία, όπου ουκρα­νι­κός στρα­τός και φιλο­ρώ­σοι αυτο­νο­μι­στές ανταλ­λάσ­σουν κατη­γο­ρί­ες για επι­θέ­σεις με πυρά όλμων και πυρο­βο­λι­κού, εγεί­ρει φόβους ότι η Ρωσία ενδέ­χε­ται να υπο­κι­νεί τη βία για να δικαιο­λο­γή­σει μία εισβο­λή στο ουκρα­νι­κό έδαφος.

Με ορα­τό πλέ­ον τον κίν­δυ­νο πολέ­μου, το CNNi απο­τυ­πώ­νει σε ανά­λυ­σή του «πώς φθά­σα­με έως εδώ», παρα­θέ­το­ντας όσα γνω­ρί­ζου­με μέχρι στιγ­μής για την κατά­στα­ση επί του πεδί­ου, και επι­χει­ρώ­ντας να απο­κω­δι­κο­ποι­ή­σει τι επι­διώ­κει ο Βλα­ντι­μίρ Πού­τιν.

Ποια είναι η κατάσταση στα σύνορα;

Περισ­σό­τε­ροι από 150.000 Ρώσοι στρα­τιώ­τες έχουν περι­κυ­κλώ­σει την Ουκρα­νία από τρεις πλευ­ρές, σύμ­φω­να με εκτι­μή­σεις αξιω­μα­τού­χων των υπη­ρε­σιών πλη­ρο­φο­ριών των ΗΠΑ και της Ουκρα­νί­ας. Ο Λευ­κός Οίκος έχει επα­νει­λημ­μέ­να προει­δο­ποι­ή­σει ότι ο Ρώσος πρό­ε­δρος, Βλα­ντι­μίρ Πού­τιν, θα μπο­ρού­σε να εξα­πο­λύ­σει μια πλή­ρους κλί­μα­κας εισβο­λή στην Ουκρα­νία ανά πάσα στιγμή.

Στις 15 Φεβρουα­ρί­ου, ο Πού­τιν ισχυ­ρί­στη­κε ότι απέ­συ­ρε ορι­σμέ­νους στρα­τιώ­τες στις βάσεις τους μετά την ολο­κλή­ρω­ση των ασκή­σε­ων και ότι ήταν ανοι­χτός σε διπλω­μα­τι­κή διέ­ξο­δο από την κρί­ση (Απο­κλει­στι­κές δορυ­φο­ρι­κές εικό­νες δεί­χνουν τις τελευ­ταί­ες κινή­σεις του Πού­τιν — Ο ειδι­κός ανα­λύ­ει αυτά που μας λένε [σσ. ανα­φέ­ρε­ται στο γνω­στό περι­στα­τι­κό της ιδιω­τι­κής αμε­ρι­κα­νι­κής εται­ρεί­ας «Maxar Technologies», που επι­κα­λέ­στη­κε δορυ­φο­ρι­κές φωτο­γρα­φί­ες όπου η Ρωσία απο­σύ­ρει κάποιο στρα­τιω­τι­κό εξο­πλι­σμό από περιο­χές κοντά στην Ουκρα­νία και μετα­φέ­ρει εκεί άλλο.) … «σκε­πτι­κι­σμός από τους δυτι­κούς αξιω­μα­τού­χους, τον οποίο δια­δέ­χθη­κε εκνευ­ρι­σμός και απο­γο­ή­τευ­ση καθώς οι ΗΠΑ δήλω­ναν ότι αντί να απο­σύ­ρει δυνά­μεις, η Ρωσία κινη­το­ποιού­σε αθό­ρυ­βα χιλιά­δες ακόμη».

Ο επι­κε­φα­λής της αμε­ρι­κα­νι­κής διπλω­μα­τί­ας, Άντο­νι Μπλίν­κεν, προει­δο­ποί­η­σε ότι οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες δεν έχουν δει καμία ένδει­ξη από­συρ­σης του ρωσι­κού στρα­τού, σημειώ­νο­ντας: «Δυστυ­χώς, υπάρ­χει δια­φο­ρά μετα­ξύ αυτού που λέει η Ρωσία και αυτού που κάνει».

Το ΝΑΤΟ έχει ενι­σχύ­σει την ετοι­μό­τη­τα της δύνα­μης ταχεί­ας αντί­δρα­σης, ενώ τα κρά­τη-μέλη της Συμ­μα­χί­ας έχουν θέσει τα στρα­τεύ­μα­τά τους σε επι­φυ­λα­κή και ανέ­πτυ­ξαν τάγ­μα­τα, αερο­πλά­να και πλοία στην περιοχή.

Οι ΗΠΑ έδω­σαν εντο­λή για την ανά­πτυ­ξη επι­πλέ­ον 3.000 στρα­τιω­τών στην Πολω­νία, ανε­βά­ζο­ντας τον συνο­λι­κό αριθ­μό των ενι­σχύ­σε­ων που στάλ­θη­καν στην Ευρώ­πη τις τελευ­ταί­ες εβδο­μά­δες σε περί­που 5.000. Οι ΗΠΑ επι­ση­μαί­νουν ότι δεν έχουν πρό­θε­ση να στεί­λουν στρα­τεύ­μα­τα στην Ουκρα­νία, η οποία δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ.

Ο Τζο Μπάι­ντεν και οι Ευρω­παί­οι ηγέ­τες έχουν προει­δο­ποι­ή­σει ότι η Ρωσία θα υπο­στεί σοβα­ρές συνέ­πειες μέσω της επι­βο­λής κυρώ­σε­ων εάν ο Βλα­ντι­μίρ Πού­τιν προ­χω­ρή­σει σε εισβο­λή. Αλλά αυτό δεν εμπό­δι­σε τη Ρωσία να συνε­χί­σει να ενι­σχύ­ει τις στρα­τιω­τι­κές της θέσεις. Στα τέλη του 2021 και στις αρχές του 2022, δορυ­φο­ρι­κές εικό­νες απο­κά­λυ­ψαν νέα ρωσι­κή ανά­πτυ­ξη στρα­τευ­μά­των, αρμά­των μάχης, πυρο­βο­λι­κού και άλλου εξο­πλι­σμού σε πολ­λές τοπο­θε­σί­ες, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων σημεί­ων κοντά στην ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία, την Κρι­μαία και τη Λευ­κο­ρω­σία, όπου οι δυνά­μεις της συμ­με­τεί­χαν σε κοι­νές ασκήσεις.

Παρά τη λήψη χρη­μα­το­δό­τη­σης, εκπαί­δευ­σης και εξο­πλι­σμού από τις ΗΠΑ και άλλα κρά­τη-μέλη του ΝΑΤΟ, οι ειδι­κοί επι­ση­μαί­νουν ότι ο ρωσι­κός στρα­τός, που έχει εκσυγ­χρο­νι­στεί υπό την ηγε­σία του Πού­τιν, υπερ­τε­ρεί συντρι­πτι­κά του ουκρα­νι­κού. Εάν ξεσπά­σει ένας ολο­κλη­ρω­τι­κός πόλε­μος μετα­ξύ των δύο χωρών, κατά εκτι­μή­σεις δεκά­δες χιλιά­δες άμα­χοι θα μπο­ρού­σαν να πεθά­νουν και οι πρό­σφυ­γες να φθά­σουν τα πέντε εκατομμύρια.

Τι έχει –κατά CNN, πυροδοτήσει την κρίση

Η Ουκρα­νία απο­τε­λού­σε ακρο­γω­νιαίο λίθο της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης έως ότου ψήφι­σε συντρι­πτι­κά υπέρ της ανε­ξαρ­τη­σί­ας της το 1991, σε μία στιγ­μή-ορό­ση­μο που κατέ­λη­ξε ως επι­θα­νά­τιος ρόγ­χος για την καταρ­ρέ­ου­σα υπερδύναμη.

Μετά την κατάρ­ρευ­ση της Σοβιε­τι­κής Ένω­σης, το ΝΑΤΟ προ­ω­θή­θη­κε προς Ανα­το­λάς και στις δομές του εντά­χθη­καν τα περισ­σό­τε­ρα από τα κρά­τη της Ανα­το­λι­κής Ευρώ­πης που τελού­σαν υπό κομ­μου­νι­στι­κή σφαί­ρα επιρροής.

Το 2004, το ΝΑΤΟ δέχθη­κε στους κόλ­πους του τις πρώ­ην σοβιε­τι­κές δημο­κρα­τί­ες της Βαλ­τι­κής -Εσθο­νία, Λετο­νία και Λιθουα­νία. Τέσ­σε­ρα χρό­νια αργό­τε­ρα, δια­κή­ρυ­ξε την πρό­θε­ση να προ­σφέ­ρει προ­ο­πτι­κή έντα­ξης στην Ουκρα­νία στο μέλ­λον ‑παρα­βιά­ζο­ντας μία «κόκ­κι­νη γραμ­μή» της Ρωσίας.

Ο Πού­τιν έχει δηλώ­σει ότι εκλαμ­βά­νει την επέ­κτα­ση του ΝΑΤΟ ως υπαρ­ξια­κή απει­λή και την προ­ο­πτι­κή της Ουκρα­νί­ας να εντα­χθεί στη δυτι­κή στρα­τιω­τι­κή συμ­μα­χία ως «εχθρι­κή πράξη».

Σε συνε­ντεύ­ξεις και ομι­λί­ες του, έχει τονί­σει την άπο­ψή του ότι η Ουκρα­νία είναι μέρος της Ρωσί­ας, πολι­τι­σμι­κά, γλωσ­σι­κά και πολι­τι­κά. Ενώ ορι­σμέ­νοι από τον κυρί­ως ρωσό­φω­νο πλη­θυ­σμό στην ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία αισθά­νο­νται το ίδιο, ένας πιο εθνι­κι­στι­κός, ουκρα­νό­φω­νος πλη­θυ­σμός στη Δύση έχει ιστο­ρι­κά ταχθεί υπέρ μεγα­λύ­τε­ρης προ­σέγ­γι­σης με την Ευρώ­πη. Σε άρθρο του τον Ιού­λιο του 2021, ο Βλα­ντι­μίρ Πού­τιν υπο­γράμ­μι­ζε την κοι­νή ιστο­ρία Ρωσί­ας και Ουκρα­νί­ας, περι­γρά­φο­ντας τους Ρώσους και τους Ουκρα­νούς ως «έναν λαό».

Τι θέλει –κατά CNN, ο Πούτιν;

Ο Πού­τιν έχει κατα­φέ­ρει να εντεί­νει την πίε­ση στη Δύση εδώ και μήνες χωρίς να πέσει ούτε ένας πυρο­βο­λι­σμός ή να περά­σει άρμα μάχης τα ουκρα­νι­κά σύνορα.

Η Μόσχα έχει κατη­γο­ρη­θεί ότι διε­ξά­γει υβρι­δι­κό πόλε­μο κατά της Ουκρα­νί­ας, χρη­σι­μο­ποιώ­ντας κυβερ­νο­ε­πι­θέ­σεις, οικο­νο­μι­κή πίε­ση και προ­πα­γάν­δα για να υπο­κι­νή­σει την έντα­ση. Το Στέιτ Ντι­πάρ­τμεντ ισχυ­ρί­στη­κε στις αρχές Φεβρουα­ρί­ου ότι η Ρωσία ήταν έτοι­μη να κατα­σκευά­σει «ένα πρό­σχη­μα για εισβο­λή» μέσω σκη­νο­θε­τη­μέ­νου βίντεο.

Ωστό­σο, οι προ­θέ­σεις του Κρεμ­λί­νου παρέ­μει­ναν σε μεγά­λο βαθ­μό ένα μυστή­ριο. Αυτό που κατέ­στη­σε σαφές ο Πού­τιν, ωστό­σο, είναι ότι θεω­ρεί την επέ­κτα­ση του ΝΑΤΟ προς Ανα­το­λάς ως υπαρ­ξια­κή απει­λή για τη Ρωσία.

Τον Δεκέμ­βριο, ο Ρώσος πρό­ε­δρος παρου­σί­α­σε στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ τη λίστα με τις εγγυ­ή­σεις ασφα­λεί­ας που απαι­τεί. Η κυριό­τε­ρη εξ αυτών είναι να μην εντα­χθεί ποτέ η Ουκρα­νία στο ΝΑΤΟ και η Συμ­μα­χία να «αφαι­ρέ­σει» το στρα­τιω­τι­κό της απο­τύ­πω­μα στην Ανα­το­λι­κή και Κεντρι­κή Ευρώ­πη ‑προ­τά­σεις που οι ΗΠΑ και οι σύμ­μα­χοί τους έχουν επα­νει­λημ­μέ­να δηλώ­σει ότι δεν συνι­στούν αφε­τη­ρία διαλόγου.

Ο Πούτιν κατέδειξε ότι δεν προτίθεται να εισέλθει σε μακρά διαπραγμάτευση επί του ζητήματος

«Είστε εσείς που πρέ­πει να μας δώσε­τε εγγυ­ή­σεις και πρέ­πει να το κάνε­τε αμέ­σως, αμέ­σως τώρα» δια­μή­νυ­σε στη συνέ­ντευ­ξη Τύπου που παρα­χώ­ρη­σε στα τέλη του 2021. «Ανα­πτύσ­σου­με πυραύ­λους κοντά στα σύνο­ρα των ΗΠΑ; Όχι, δεν το κάνου­με. Είναι οι Ηνω­μέ­νες Πολι­τεί­ες που έχουν έρθει στο σπί­τι μας με τους πυραύ­λους τους και στέ­κο­νται ήδη στο κατώ­φλι μας» ανέ­φε­ρε.

Οι συνο­μι­λί­ες υψη­λού επι­πέ­δου μετα­ξύ της Δύσης και της Ρωσί­ας ολο­κλη­ρώ­θη­καν τον Ιανουά­ριο χωρίς καμία πρό­ο­δο. Οι ηγέ­τες της Ευρώ­πης επι­δό­θη­καν σε διπλω­μα­τι­κή φρε­νί­τι­δα, διε­ρευ­νώ­ντας εάν ο δια­πραγ­μα­τευ­τι­κός δίαυ­λος που είχε εγκα­θι­δρυ­θεί μετα­ξύ Γαλ­λί­ας, Γερ­μα­νί­ας, Ρωσί­ας και Ουκρα­νί­ας για την επί­λυ­ση της σύγκρου­σης στην ανα­το­λι­κή Ουκρα­νία ‑το απο­κα­λού­με­νο Σχή­μα της Νορ­μαν­δί­ας- θα μπο­ρού­σε να προ­σφέ­ρει διέ­ξο­δο και από την τρέ­χου­σα κρίση.

Στη συνέ­ντευ­ξη Τύπου της 16ης Φεβρουα­ρί­ου με τον νέο Γερ­μα­νό καγκε­λά­ριο Όλαφ Σολτς, ο Πού­τιν επα­νέ­λα­βε αβά­σι­μους ισχυ­ρι­σμούς ότι η Ουκρα­νία διε­νερ­γεί «γενο­κτο­νία» κατά των ρωσό­φω­νων στην περιο­χή του Ντον­μπάς και ζήτη­σε να επι­λυ­θεί η σύγκρου­ση μέσω της ειρη­νευ­τι­κής δια­δι­κα­σί­ας του Μινσκ ‑απη­χώ­ντας ανά­λο­γη ρητο­ρι­κή που χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε ως πρό­σχη­μα για την προ­σάρ­τη­ση της Κριμαίας.

Μόσχα και Κίεβο εξακολουθούν να διαφωνούν σχετικά με βασικά σημεία της ειρηνευτικής συμφωνίας που υπεγράφη το 2015.

Ο Ουκρα­νός πρό­ε­δρος, Βολο­ντί­μιρ Ζελέν­σκι, δήλω­σε πρό­σφα­τα ότι «δεν του αρέ­σει ούτε ένα σημείο» των συμ­φω­νιών του Μινσκ, που περι­λαμ­βά­νουν διε­νέρ­γεια τοπι­κών εκλο­γών στις δύο επαρ­χί­ες της ανα­το­λι­κής Ουκρα­νί­ας (Ντο­νέ­τσκ και Λου­χάνσκ) που ελέγ­χο­νται από τους υπο­στη­ρι­ζό­με­νους από τη Ρωσία αυτο­νο­μι­στές, καθώς και (αν και δεν είναι σαφές με ποια σει­ρά) την απο­κα­τά­στα­ση του ελέγ­χου της ουκρα­νι­κής κυβέρ­νη­σης στα ανα­το­λι­κά της σύνο­ρα. Οι επι­κρι­τές της συμ­φω­νί­ας ανα­φέ­ρουν πως θα άνοι­γε ο δρό­μος για ρωσι­κή επιρ­ροή στην ουκρα­νι­κή πολτική.

Ο Πού­τιν αντέ­δρα­σε με ωμά λόγια, λέγο­ντας ότι ανε­ξαρ­τή­τως εάν αρέ­σει ή μη στον Ζελέν­σκι το σχέ­διο, πρέ­πει να εφαρ­μο­στεί. «Σου αρέ­σει ή δεν αρέ­σει, είναι καθή­κον σου, ομορ­φιά μου» είπε ο Πού­τιν στην πρό­σφα­τη συνέ­ντευ­ξη Τύπου στο πλευ­ρό του Γάλ­λου προ­έ­δρου Εμα­νου­έλ Μακρόν. Ο Ζελέν­σκι, πρώ­ην κωμι­κός και τηλε­ο­πτι­κός αστέ­ρας, κατή­γα­γε συντρι­πτι­κή νίκη στις εκλο­γές του 2019 με την υπό­σχε­ση για τον τερ­μα­τι­σμό του πολέ­μου στο Ντον­μπάς, όμως λίγα έχουν αλλά­ξει. Απα­ντώ­ντας σε ερώ­τη­ση σχε­τι­κά με την σκλη­ρή, μη διπλω­μα­τι­κή γλώσ­σα του Πού­τιν, ο Ζελέν­σκι απά­ντη­σε στα ρωσι­κά, λέγο­ντας ωμά: «Δεν είμα­στε δικοί του»…

Και ποια η θέση της Ουκρανίας;

Ο Βολο­ντί­μιρ Ζελέν­σκι έχει υπο­βαθ­μί­σει επα­νει­λημ­μέ­να τον κίν­δυ­νο ρωσι­κής εισβο­λής, σημειώ­νο­ντας ότι η απει­λή υπάρ­χει εδώ και χρό­νια και δεν έχει κατα­στεί μεγα­λύ­τε­ρη τους τελευ­ταί­ους μήνες. Παρό­μοια διά­θε­ση επι­κρα­τεί και στο Κίε­βο, όπου οι Ουκρα­νοί συνέ­χι­σαν την καθη­με­ρι­νό­τη­τά τους, παρά τις διε­θνείς προει­δο­ποι­ή­σεις και ενό­σω οι ξένες κυβερ­νή­σεις απέ­συ­ραν το διπλω­μα­τι­κό τους προ­σω­πι­κό από την πρωτεύουσα.

Η κυβέρ­νη­ση της Ουκρα­νί­ας έχει επι­μεί­νει ότι η Μόσχα δεν μπο­ρεί να εμπο­δί­σει το Κίε­βο να εγκα­θι­δρύ­σει στε­νό­τε­ρους δεσμούς με το ΝΑΤΟ ή να παρέμ­βει με άλλο τρό­πο στην εσω­τε­ρι­κή ή εξω­τε­ρι­κή πολι­τι­κή του.

«Η Ρωσία δεν μπο­ρεί να εμπο­δί­σει την Ουκρα­νία να έρθει πιο κοντά με το ΝΑΤΟ και δεν έχει δικαί­ω­μα να έχει λόγο σε σχε­τι­κές συζη­τή­σεις», ανέ­φε­ρε το ουκρα­νι­κό υπουρ­γείο Εξω­τε­ρι­κών σε δήλω­ση στο CNNi.

H έντα­ση μετα­ξύ των δύο χωρών έχει επι­βα­ρυν­θεί από την επι­δει­νού­με­νη ουκρα­νι­κή ενερ­γεια­κή κρί­ση, την οποία το Κίε­βο θεω­ρεί ότι η Μόσχα σκό­πι­μα έχει προ­κα­λέ­σει. Η Ουκρα­νία θεω­ρεί τον αμφι­λε­γό­με­νο αγω­γό Nord Stream 2 ‑που μπο­ρεί να μετα­φέ­ρει το ρωσι­κό φυσι­κό αέριο απευ­θεί­ας στη Γερ­μα­νία- ως απει­λή για τη δική της ασφάλεια.

Ο Nord Stream 2 είναι ένας από τους δύο υπο­βρύ­χιους ρωσι­κούς αγω­γούς στη Βαλ­τι­κή Θάλασ­σα, επι­πλέ­ον του παρα­δο­σια­κού χερ­σαί­ου δικτύ­ου αγω­γών της Ρωσί­ας που δια­τρέ­χει την ανα­το­λι­κή Ευρώ­πη, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της Ουκρα­νί­ας. Η Ουκρα­νία εκλαμ­βά­νει τους αγω­γούς σε όλη την επι­κρά­τειά της ως στοι­χείο προ­στα­σί­ας ένα­ντι εισβο­λής από τη Ρωσία, καθώς οποια­δή­πο­τε στρα­τιω­τι­κή ενέρ­γεια θα μπο­ρού­σε ενδε­χο­μέ­νως να δια­τα­ρά­ξει τη ζωτι­κή ροή φυσι­κού αερί­ου προς την Ευρώπη.

Αυτή είναι μόνο μία από τις δεκά­δες προ­κλή­σεις με τις οποί­ες βρί­σκε­ται αντι­μέ­τω­πη η κυβέρ­νη­ση του Ζελέν­σκι. Ο πρώ­ην ηθο­ποιός, ο οποί­ος ενσάρ­κω­νε το ρόλο ενός προ­έ­δρου στην ουκρα­νι­κή τηλε­ό­ρα­ση, είχε ένα «σκλη­ρό» βάπτι­σμα του πυρός στην πραγ­μα­τι­κή πολι­τι­κή ζωή από τότε που ανέ­λα­βε τα καθή­κο­ντά του το 2019.

Η δημο­τι­κό­τη­τα της κυβέρ­νη­σής του έχει μεί­νει στά­σι­μη εν μέσω πολ­λα­πλών εσω­τε­ρι­κών πολι­τι­κών προ­κλή­σε­ων, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου του πρό­σφα­του τρί­του κύμα­τος της παν­δη­μί­ας της Covid-19 και μίας οικο­νο­μί­ας που πασχίζει.

Πολ­λοί Ουκρα­νοί είναι δυσα­ρε­στη­μέ­νοι για το γεγο­νός ότι η κυβέρ­νη­ση δεν τήρη­σε τις υπο­σχέ­σεις που την έφε­ραν στην εξου­σία, συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της πάτα­ξης της δια­φθο­ράς στο δικα­στι­κό σύστη­μα της χώρας. Αλλά η πιο πιε­στι­κή ανη­συ­χία είναι η μέχρι στιγ­μής απο­τυ­χία του Ζελέν­σκι να φέρει την ειρή­νη στα ανα­το­λι­κά της χώρας.