«Ο Αγγλικός φιλελληνισμός του 1821 και ο Τσωρτσιλικός ανθελληνισμός του περυσινού Δεκέμβρη»

Επι­μέ­λεια Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Ένα χρό­νο μετά την ματω­μέ­νη 3η Δεκέμ­βρη του 1944 ο ιστο­ρι­κός Γιάν­νης Κορ­δά­τος σε επι­φυλ­λί­δα του στον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ (3/12/1945) με τίτλο «Ο Αγγλι­κός φιλελ­λη­νι­σμός του 1821 και ο Τσωρ­τσι­λι­κός ανθελ­λη­νι­σμός του περυ­σι­νού Δεκέμ­βρη» δίνει τον ιστο­ρι­κό παραλ­λη­λι­σμό των γεγο­νό­των του 1821 με το 1944 όσων αφο­ρά τον Αγγλι­κό λαό και την ηγε­σία του. Ανα­φέ­ρει χαρακτηριστικά:

«Όταν στο Εικο­σιέ­να ακού­στη­κε στην Ευρώ­πη πως ο Ελλη­νι­κός λαός πήρε τα όπλα ενά­ντια στον Τούρ­κο κατα­κτη­τή, όλοι οι προ­ο­δευ­τι­κοί και δημο­κρά­τες Ευρω­παί­οι συγκι­νή­θη­καν και έκα­ναν ότι μπο­ρού­σαν για να συντρέ­ξουν υλι­κά και ηθι­κά το αγω­νι­ζό­με­νο Ελλη­νι­κό έθνος.

Στη Γαλ­λία, Γερ­μα­νία, Ελβε­τία κι αλλού σχη­μα­τί­σθη­καν κομι­τά­τα και άρχι­σε η συστη­μα­τι­κή υπο­στή­ρι­ξη της Ελλη­νι­κής Επα­νά­στα­σης. Στην Αγγλία όμως το Συντη­ρη­τι­κό Κόμ­μα (Τόρ­ρις) κρά­τη­σε εχθρι­κή στά­ση εξ’ αρχής και οι αγγλι­κές αρχές των Ιονί­ων δια­τά­χθη­καν να κάνουν ότι μπο­ρούν για να σαμπο­τά­ρουν τον εθνι­κό μας αγώ­να. Οι Τόρις από χρό­νια πολ­λά ακο­λου­θού­σαν φιλο­τουρ­κι­κή πολι­τι­κή και στα χρό­νια αυτά ανη­σύ­χη­σαν για­τί οι Έλλη­νες πήραν τα όπλα. Και ανη­σύ­χη­σαν διπλά. Από τη μια μεριά υπο­πτεύ­ο­νταν ότι ο εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κός αγώ­νας του ελλη­νι­κού λαού στο βάθος ήταν κίνη­μα δημο­κρα­τι­κό κι’ από την άλλη έβλε­παν πως η τυχόν επι­κρά­τη­σή της Επα­νά­στα­σης θα δημιουρ­γού­σε ένα έρει­σμα της τσα­ρι­κής πολι­τι­κής στη Μεσό­γειο μια που οι Ρώσοι ευνο­ού­σαν τους χρι­στια­νι­κούς λαούς της Βαλ­κα­νι­κής και πολ­λές φορές έδει­ξαν ως τότε το ενδια­φέ­ρον τους για την ελευ­θε­ρία των Ελλή­νων. Έτσι η ελλη­νι­κή Επα­νά­στα­ση βρή­κε μεγά­λη αντί­δρα­ση στην Αγγλία. Ως τόσο υπήρ­χαν και εκεί μερι­κοί φιλε­λεύ­θε­ροι και προ­ο­δευ­τι­κοί, πολύ δεν συμ­φω­νού­σαν με την επί­ση­μη πολι­τι­κή των Τόρρις.

Ο Γόρ­δων και ο Χάστιγξ έμπρα­κτα έδει­ξαν πως συμπα­θού­σαν τον ελλη­νι­κό αγώ­να. Μετά την κατα­στρο­φή μάλι­στα της Χίου και τις σφα­γές που έγι­ναν εκεί, στην Κάτω Βου­λή η Ουι­γι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση επι­τέ­θη­κε κατά του φιλο­τουρ­κι­σμού της αγγλι­κής κυβέρ­νη­σης, ενώ διά­φο­ροι επι­στή­μο­νες, στρα­τιω­τι­κοί και δια­νο­ού­με­νοι οργά­νω­σαν το Φιλελ­λη­νι­κό Κομι­τά­το του Λον­δί­νου και άρχι­σαν να προ­πα­γαν­δί­ζουν τα δίκαια του ελλη­νι­κού αγώ­να. Ο λόρ­δος Ερσκιν, ο Ιωσήφ Χούμ, ο Ροβέρ­τος Λανκ, ο Ιωάν­νης Βόγρικ είναι οι πρώ­τοι οργα­νω­τές του Κομι­τά­του. Με εντο­λή του Κομι­τά­του κατέ­βη­κε στην Ελλά­δα ο συνταγ­μα­τάρ­χης Λάκε­στερ Στάν­χοπ καθώς και ο πλοί­αρ­χος Μπλά­γκερ. Εξόν όμως απ’ αυτούς ήρθε στην Ελλά­δα ο μεγά­λος Αγγλος ποι­η­τής Λόρ­δος Μπά­ϋ­ρων μαζί με τους Τρε­λάβ­νεϋ και Αμιλ­των Βρό­νυ φέρο­ντας μεγά­λα χρη­μα­τι­κά ποσά. Η χει­ρο­νο­μία αυτή του Βύρω­να είχε μεγά­λο αντί­κτυ­πο στην Ελλά­δα και στην Ευρώ­πη. Οι Έλλη­νες ενθου­σιά­στη­καν για­τί ένας φημι­σμέ­νος ποι­η­τής της Αγγλί­ας ήρθε στην Ελλά­δα προ­σφέ­ρο­ντας στον αγώ­να μεγά­λα ποσά κι’ απο­φα­σι­σμέ­νος να τον υπο­στη­ρί­ξει ως το τέλος. Οι Ευρω­παί­οι πάλι σοφοί και δια­νο­ού­με­νοι όπως ο Γκαί­τε, συγκιν΄ληθηκαν από τη τέτοια χει­ρο­νο­μία και αυτ­θυ­σία του Βύρω­να. Στα χρό­νια αυτά στην Αγγλία οι φιλέλ­λη­νες πλη­θύν­θη­καν κι’ αντέ­δρα­σαν στην φιλο­τουρ­κι­κή πολι­τι­κή των Τόρ­ρις. Είναι αλή­θεια βέβαια πως στην Αγγλία δημιουρ­γή­θη­κε και ένας συμ­φε­ρο­ντο­λο­γι­κός φιλελ­λη­νι­σμός. Διά­φο­ροι τρα­πε­ζί­τες του κόμ­μα­τος των Ουι­γων βρή­καν κατάλ­λη­λη την ευκαι­ρία να εξα­γο­ρά­σουν το «φιλελ­λη­νι­σμό» τους με ληστρι­κά δάνεια, ως τόσο όμως υπήρ­χαν και άλλοι που είχαν καλές και τίμιες προθέσεις.

Το κόμ­μα του Τσώρ­τσιλ συνε­χί­ζο­ντας τις παρα­δό­σεις των Τόρ­ρις που στο 1821 κατά­τρε­ξαν άμε­σα και έμμε­σα στην πρώ­τη περί­ο­δο του εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κού αγώ­να του 1821 το αγω­νι­ζό­με­νο ελλη­νι­κό έθνος, χτύ­πη­σε πέρυ­σι με τανκς, μυδραλ­λιο­βό­λα και αερο­πλά­να τον ελλη­νι­κό λαό στην αμυ­ντι­κή του προ­σπά­θεια μα υπε­ρα­σπι­στεί τις ελευ­θε­ρί­ες του και τα δικαιώ­μα­τά του. Στο 1821 έβα­λαν το δια­βό­η­το για το μισελ­λη­νι­σμό του Μαί­τλαν να κηρύ­ξει απο­κλει­σμό στην επα­να­στα­τη­μέ­νη Ελλά­δα και να χαρα­κτη­ρί­σει πει­ρα­τι­κό τον ελλη­νι­κό στό­λο. Το Δεκέμ­βρη του 1944 έβα­λε το στρα­τη­γό Σκό­μπυ να αιμα­το­κυ­λί­σει την Αθή­να και να σπεί­ρει τον όλε­θρο στις φτω­χο­συ­νοι­κί­ες της πρω­τεύ­ου­σας και του Πειραιά.

Ο ελλη­νι­κός λαός που δεν συγ­χώ­ρε­σε ποτέ τους Άγγλους αντι­δρα­στι­κούς για το πού­λη­μα της Πάρ­γας στους Τούρ­κους, δε θα συγ­χω­ρή­σει και τα Δεκεμ­βρια­νά αίσχη και εγκλή­μα­τά τους. Η ελλη­νι­κή ιστο­ρία που με τίτλους ευγνω­μο­σύ­νης ανα­γρά­φει τα ονό­μα­τα των Φιλελ­λή­νων του 1821, με μίσος και κατά­ρα θ’ ανα­γρά­φει την Δεκεμ­βρια­νή επέμ­βα­ση των αντι­δρα­στι­κών Τόρ­ρις στο 1944.

Του λόρ­δου Μπά­ϋ­ρων η αυτο­θυ­σία θα μας μεί­νει αξέ­χα­στη και θα είναι για πάντα το υπέ­ρο­χο σύμ­βο­λο του αλη­θι­νού φιλελ­λη­νι­σμού, ενώ του Τσώρ­τσιλ η επέμ­βα­ση θα παρα­μεί­νει αιώ­νια το στίγ­μα του αντι­δρα­στι­κού αγγλι­κού μισελληνισμού»

Αλέκος Χατζηκώστας

Δημο­σιο­γρά­φος και εκδό­της της εφη­με­ρί­δας «Η Άλλη Άπο­ψη της Ημα­θί­ας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημο­σιευ­τεί σε εφη­με­ρί­δες, περιο­δι­κά και site εδώ και δεκα­ε­τί­ες, ενώ έχει συμ­με­τά­σχει με ειση­γή­σεις σε μια σει­ρά ιστο­ρι­κά συνέ­δρια και ημε­ρί­δες. Έχει εκδώ­σει 9 βιβλία και συμ­με­τέ­χει σε συλ­λο­γι­κούς τόμους.