Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Ο ατομικός και διαφοροποιημένος μισθός στο Σουηδικό «πρότυπο» αιτία διάσπασης των εργαζομένων

 Γρά­φει ο Πάνος Αλε­πλιώ­της // 

Στην πρά­ξη σημαί­νει ότι δύο εργά­τες ύδρευ­σης που σκά­βουν στο ίδιο χαντά­κι για να απλώ­σουν δίκτυο ή για να απο­κα­τα­στή­σουν την ίδια βλά­βη έχουν δια­φο­ρε­τι­κό μισθό και ας μπή­καν μαζί στην δουλειά.

Στον ευρύ­τε­ρο δημό­σιο τομέα συμπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων και των δημό­σιων και δημο­τι­κών, Νομαρ­χια­κών επι­χει­ρή­σε­ων και δημο­τι­κών υπαλ­λή­λων απα­σχο­λού­νται 1,6 εκα­τομ­μύ­ρια εργα­ζό­με­νοι (2017). Στον ιδιω­τι­κό 3 εκα­τομ­μύ­ρια περί­που (2018) και αυξά­νο­νται ένα­ντι των δημο­σί­ων με ρυθ­μό περί­που 30.000 το τρίμηνο.

Όλες οι δου­λειές και στους δύο τομείς προ­κη­ρύσ­σο­νται. Οι υπο­ψή­φιοι περ­νούν από συνέ­ντευ­ξη αν επι­λε­γούν, αφού κατα­θέ­σουν τα δικαιο­λο­γη­τι­κά τους, ίσως να χρεια­στεί και δεύ­τε­ρη και κατό­πιν μόλις απο­φα­σι­στεί ποιός υπο­ψή­φιος έχει τα κατάλ­λη­λα προ­σό­ντα και την εμπει­ρία αρχί­ζει η δια­πραγ­μά­τευ­ση του μισθού.

Δεν υπάρ­χουν όρια μισθών, πέρα από την ανά­γκη του εργα­ζό­με­νου για δου­λειά και την ανά­γκη της υπη­ρε­σί­ας που θα προ­σλά­βει. Η αγο­ρά και ο νόμος προ­σφο­ράς και ζήτη­σης καθο­ρί­ζει τον μισθό και μερι­κές φορές και άλλα προ­νό­μια. Πρό­κει­ται για ένα παζά­ρι άνευ προηγουμένου. 

Οι συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις στην Σου­η­δία έχουν στην πρά­ξη καταρ­γη­θεί προ πολ­λού όσον αφο­ρά τους μισθούς.

Ισχύ­ει μόνο ο εισα­γω­γι­κός μισθός του ανει­δί­κευ­του εργά­τη και αυτός όχι πάντα και οι υπό­λοι­ποι μισθοί είναι θέμα ατο­μι­κής διαπραγμάτευσης.

Έτσι έχουν συμ­φω­νή­σει οι διοι­κή­σεις των Εργο­δο­τών αλλά και της Γενι­κής Συνο­μο­σπον­δί­ας Εργα­τών και Υπαλ­λή­λων. Πρό­κει­ται για την πιό ακραία μορ­φή εκμε­τάλ­λευ­σης και διά­σπα­σης των εργα­ζο­μέ­νων που την παρου­σιά­ζουν υπο­κρι­τι­κά σαν μια μεγά­λη μεταρρύθμιση.

Στην πρά­ξη σημαί­νει ότι δύο εργά­τες ύδρευ­σης που σκά­βουν στο ίδιο χαντά­κι για να απλώ­σουν δίκτυο ή για να απο­κα­τα­στή­σουν την ίδια βλά­βη έχουν δια­φο­ρε­τι­κό μισθό και ας μπή­καν μαζί στην δουλειά.

Δύο υπο­νο­σο­κό­μες που αλλά­ζουν τα ίδια πάμπερς σε ανή­μπο­ρους γερό­ντους έχουν δια­φο­ρο­ποι­η­μέ­νο μισθό ανε­ξάρ­τη­το από τα χρό­νια υπη­ρε­σί­ας. Το ίδιο και οι δάσκα­λοι, οι οδη­γοί, οι μηχα­νι­κοί, οι διοι­κη­τι­κοί υπάλληλοι.

20190429 184811
Η αγο­ρά δια­μορ­φώ­νει τους μισθούς και ο αντα­γω­νι­σμός τις αυξή­σεις των μισθών. Επι­κρα­τεί άκρα­τος αντα­γω­νι­σμός μετα­ξύ συνα­δέλ­φων που δεν αφή­νει τον εργα­ζό­με­νο να ησυ­χά­σει. Πως το πετυ­χαί­νουν αυτό;

Με ένα οπλο­στά­σιο που στη­ρί­ζε­ται πέρα από τον αρχι­κό μισθό σε αξιο­λο­γή­σεις που γίνο­νται δύο φορές τον χρό­νο. Η πρώ­τη αφο­ρά στην από­δο­ση του εργα­ζο­μέ­νου βάσει των στό­χων που μπή­καν την προη­γού­με­νη χρο­νιά. Στό­χοι προ­σω­πι­κοί πάντα, με 90 κρι­τή­ρια και βάλε και προ­σω­πι­κές ερω­τή­σεις από τα επαγ­γελ­μα­τι­κά μέχρι τα προ­σω­πι­κά. Η δεύ­τε­ρη αφο­ρά το ύψος της αύξη­σης που όμως επα­φί­ε­ται στον εργοδότη. 

Ο πρώ­τος και κυρί­αρ­χος στό­χος είναι η προ­σή­λω­ση στον προϋπολογισμό.

Αν ο εργα­ζό­με­νος συμ­με­τεί­χε ενερ­γά στο να κρα­τη­θεί ο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμός ισο­σκε­λι­σμέ­νος τότε πρό­κει­ται για καλό εργα­ζό­με­νο ή μάλ­λον όπως μοντέρ­να τον απο­κα­λούν, καλό συνεργάτη. 

Αν έχει δώσει και προ­τά­σεις εξοι­κο­νό­μη­σης πόρων, είναι πει­θαρ­χι­κός, και δεν δια­μαρ­τύ­ρε­ται, τότε θα πάρει μεγα­λύ­τε­ρη αύξη­ση μέσα στον μέσο όρο της αύξη­σης όλης της επιχείρησης.

Δηλα­δή θα πάρει αύξη­ση που θα αφαι­ρε­θεί από την αύξη­ση των υπο­λοί­πων εργα­ζο­μέ­νων. Παρά­δειγ­μα αν έχει προ­ϋ­πο­λο­γι­σθεί σε ένα Δήμο συνο­λι­κή αύξη­ση 2% ο ένας εργα­ζό­με­νος, για την ίδια δου­λειά, με τα κρι­τή­ρια του εργο­δό­τη, μπο­ρεί να πάρει αύξη­ση 3% και ο άλλος 1% για να βγαί­νει η εξί­σω­ση του 2% συνολικά!

Και το σωμα­τείο; Μπο­ρεί κάποιος να ανα­ρω­τη­θεί. Μα έχει υπο­γρά­ψει αυτή την δια­δι­κα­σία. Το μόνο που κάνει είναι να ελέγ­ξει αν δόθη­κε συνο­λι­κά το 2%. Για τους μισθούς της ηγε­σί­ας του συν­δι­κα­λι­σμού δεν ισχύ­ουν τα ίδια μια που έχουν διπλα­σια­στεί τα τελευ­ταία χρόνια.

Ακό­μη και να δια­πι­στώ­σει αδι­κία για κάποιο λόγο σε κάποιον εργα­ζό­με­νο και ζητή­σει επα­να­δια­πραγ­μά­τευ­ση το σωμα­τείο, μετά από πάρο­δο 6 μηνών δικαιώ­νε­ται ο εργοδότης.

Το σωμα­τείο αντί­θε­τα μερι­κές φορές οξύ­νει την διά­σπα­ση και τον δια­χω­ρι­σμό ζητώ­ντας δια­φο­ρε­τι­κό μισθό σε κατη­γο­ρί­ες εργα­ζο­μέ­νων που βρί­σκο­νται χρό­νια στην υπη­ρε­σία αλλά δεν έχουν κάποιο πτυ­χίο ένα­ντι νεοει­σελ­θέ­ντων που πρό­σφα­τα απέ­κτη­σαν πτυ­χίο π χ στους μάγει­ρες ή στους δασκάλους.

Μ αυτό το σύστη­μα λένε οι εμπνευ­στές του επι­βρα­βεύ­ο­νται οι “φιλό­τι­μοι” και οι ικα­νοί εργα­ζό­με­νοι και έτσι απο­τε­λούν παρά­δειγ­μα για μίμη­ση στους υπό­λοι­πους οκνούς και άχρηστους.

Η δια­σπα­στι­κή αυτή πολι­τι­κή όμως, η διά­κρι­ση των ανθρώ­πων και οι αδι­κί­ες των διευ­θυ­ντών που είναι η αρι­στο­κρα­τία της εργα­τι­κής τάξης, δημιουρ­γεί σοβα­ρά ζητή­μα­τα ακό­μη και απο­δο­χής αλλά και της αξί­ας που έχει ο κάθε άνθρω­πος. Εργα­ζό­με­νοι στην απο­χέ­τευ­ση, διη­γού­νται ότι τους ξυπνά­νε την νύχτα δημό­τες για κάποια βλά­βη παρό­λο που άλλος συνά­δελ­φος έχει εφη­με­ρία για­τί τους απα­ντά στο τηλέ­φω­νο “να πάρεις αυτόν που έχει καλύ­τε­ρο μισθό από μένα”.

Γίνε­ται δυστυ­χώς καυ­γάς για 2–3 ευρώ δια­φο­ρά τον μήνα. Η αλλη­λεγ­γύη μετα­ξύ συνα­δέλ­φων πάει περί­πα­το. Στα πλαί­σια του άκρα­του νεο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού που επι­κρά­τη­σε στην Σου­η­δία μετά την ανα­τρο­πή στην Σ. Ένω­ση και την κρί­ση τρα­πε­ζών, ακι­νή­των και συναλ­λάγ­μα­τος του ’90 εφευ­ρέ­θη­κε ο ατο­μι­κός και δια­φο­ρο­ποι­η­μέ­νος μισθός.

Αυτά σκαρ­φί­ζε­ται ο καπι­τα­λι­σμός στην Σου­η­δία που συστη­μα­τι­κά δια­σπά το εργα­τι­κό κίνη­μα, σπέρ­νει την αντι­ζη­λία και τον εγω­ι­σμό, απα­ξιώ­νει την ομα­δι­κή εργα­σία και προ­κο­πή, μετα­τρέ­πει λει­τουρ­γή­μα­τα σε επαγ­γέλ­μα­τα όπως στους δασκά­λους και στα ιατρι­κά επαγ­γέλ­μα­τα και τους ανθρώ­πους από άρρω­στους, γονείς και κηδε­μό­νες παι­διών, δημό­τες, συντα­ξιού­χους σε “πελά­τες”.

Οι “πελά­τες” δια­μορ­φώ­νουν τον μισθό ισχυ­ρί­ζο­νται οι εργο­δό­τες.  Έχει, ο εργο­δό­της, τους καλύ­τε­ρους συμ­μά­χους του στον δια­βρω­μέ­νο εργο­δο­τι­κό συν­δι­κα­λι­σμό που καθι­στούν την Σου­η­δία σε “λαγό” αντερ­γα­τι­κών τεχνα­σμά­των στην ΕΕ που σιγά σιγά υιο­θε­τού­νται και από τους εγχώ­ριους μεταρ­ρυθ­μι­στές του καπι­τα­λι­σμού στην χώρα μας.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο