«Ο Δημοκρατικός Στρατός και οι Σλαβομακεδόνες» (ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ)

Επι­μέ­λεια Αλέ­κος Χατζη­κώ­στας //

Με αφορ­μή τη συνε­χι­ζό­με­νη συζή­τη­ση σχε­τι­κά με τη συμ­φω­νί­ας Ελλά­δας και ΠΓΔΜ παρου­σιά­ζου­με σήμε­ρα ενδια­φέ­ρο­ντα στοι­χεία σχε­τι­κά με τη συμ­με­το­χή του σλα­βό­φω­νου πλη­θυ­σμού της χώρας μας στους αγώ­νες τόσο κατά τη διάρ­κεια της Κατο­χής όσο και στη συνέ­χεια μέσα από τις γραμ­μές του ΔΣΕ, αλλά και τις διώ­ξεις που υπέ­στη­σαν. Τα στοι­χεία είναι στη­ριγ­μέ­να στο άρθρο του Παντε­λή Βαϊ­νά (αντι­συ­νταγ­μα­τάρ­χης, τότε) στο άρθρο του «Ο Δημο­κρα­τι­κός Στρα­τός και οι σλα­βο­μα­κε­δό­νες» που δημο­σιεύ­τη­κε στο 10 τεύ­χος του περιο­δι­κού «Δημο­κρα­τι­κός Στρα­τός» (επα­νέκ­δο­ση από τον ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ το 1996)

Για τη συμμετοχή στο κίνημα της Αντίστασης

«…Οι σλα­βο­μα­κε­δό­νες χάρη στο ΚΚΕ που οργά­νω­σε  την αντί­στα­ση του ελλη­νι­κού και σλα­βο­μα­κε­δό­νι­κου λαού αντί ν’ ακο­λου­θή­σουν του πρά­κτο­ρες  (σ.σ εννο­εί του βουλ­γά­ρι­κου φασι­σμού) στην κατα­πλη­κτι­κή τους πλειο­ψη­φία οργα­νώ­θη­καν και πάλε­ψαν ενά­ντια στους κατα­κτη­τές . 25 χιλιά­δες σλα­βο­μα­κε­δό­νες πολέ­μη­σαν στο μόνι­μο και εφε­δρι­κό ΕΛΑΣ μαζί με τους Έλλη­νες για την απε­λευ­θέ­ρω­ση της Ελλά­δας και για­τί στην και­νούρ­για λαϊ­κό δημο­κρα­τι­κή Ελλά­δα  που την θεμε­λεί­ω­νε η ΠΕΕΑ οι σλα­βο­μα­κε­δό­νες  εξα­σφά­λι­ζαν τα δικαιώ­μα­τά τους της ισο­τι­μί­ας ισο­νο­μί­ας, ισο­πο­λι­τεί­ας. Πολ­λές εκα­το­ντά­δες είναι οι νεκροί και τραυ­μα­τί­ες σλα­βο­μα­κε­δό­νες στον  αγώ­να του ΕΛΑΣ. Ηρω­ϊ­κές προ­βάλ­λουν οι μορ­φές των νεκρών Ταρ­κόφ­σκυ, Καρα­τζά, Πετσι­νά­ρη, Παπα­βα­σι­λεί­ου, Κύρου κ.α…»

Για τις διώξεις των περιοχών όπου ζούσαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου

«..Αυτό το μαζι­κό ξεσή­κω­μα (σ.σ εννο­εί τη συμ­με­το­χή στον αγώ­να του ΔΣΕ) έκα­νε τον μοναρ­χο­φα­σι­σμό να λυσ­σά­ξει. Οι διωγ­μοί εντά­θη­καν. Από 70 χωριά στο Ν. Πέλ­λης το 90% σλα­βο­μα­κε­δό­νι­κα ξεσπι­στώ­θη­κε ο κόσμος. Οι εκτε­λέ­σεις  απ’ τα απο­σπά­σμα­τα γινό­ταν κατά δεκά­δες ( 20 απ’  το Παλαιο­χώ­ρι – Καϊ­λα­ρί­ων, 17 απ’ τον Περ­δί­κα, κατά δεκά­δες από την Έδεσ­σα, Φλώ­ρι­να, Καστο­ριά. Ένας απο­λο­γι­σμός τον Γενά­ρη του 1948  μας δίνει τού­τα τα στοι­χεία: Δολο­φο­νή­θη­καν σλα­βο­μα­κε­δό­νες 399, εξο­ρί­στη­καν 2.178,ξυλοκοπήθηκαν 17.905, φυλα­κί­στη­καν 7.976,ατιμάστηκαν 419 γυναί­κες και κορί­τσια, τρε­λά­θη­καν από το ξύλο 31, κάη­καν 3.069 σπί­τια, βομ­βαρ­δί­στη­καν 44 χωριά, εκτ­πί­σθη­καν 25.765. Στις Λαϊ­κές Δημο­κρα­τί­ες εκπα­τρί­στη­καν πάνω από 70.000. Κατ­δι­κά­στη­καν 3.240, δικά­στη­καν 4.215. Αρπά­χτη­καν 1042 μεγά­λα ζώα και 23.280 μικρά. Αυτό είναι ένα μόνο κομ­μά­τι από το όργιο. Ανά­με­σα στους ήρω­ες που πέσαν από τα απο­σπά­σμα­τα ξεχω­ρί­ζουν η Ειρή­νη Γκί­νη Όλος ο κόσμος μίλη­σε γι’αυτήν. Ετσι έπε­σαν οι Περ­τσεμ­λής Πέτρος, Παντε­λής Τέρ­που, Τάσιος Ιβα­νί­δης, Ευθυ­μία πατσά και εκα­το­ντά­δες άλλοι…»

Για την συμμετοχή στον αγώνα του ΔΣΕ

«…Ολό­κλη­ρα χωριά άδει­σαν απ’τους νέους.Να μερι­κά παρα­δείγ­μα­τα. Βαψο­χώ­ρι πάνω από 100 αντάρτες,Σιδηροχώρι 100, Απρό­γεια, Πολυ­κέρ­σος, Σταυ­ρο­πό­τα­μος, Οξυά, Σφή­κα, Κρυ­σταλ­λο­πη­γή, Μοσχο­χώ­ρι, Αγιος Γερ­μα­νός, Ράντοβο,Σαρακίνοβο, Κερα­σιά, Τέχο­βο, Κάρ­πη κ.α σύσ­σω­μη ήταν η κατά­τα­ξή τους.  Από τα χωριά της Φλώ­ρι­νας, Καστο­ριάς, Γου­μέ­νι­τσας, Έδεσ­σας, Καρα­τζό­βας κλπ χιλιά­δες και­νούρ­γιοι μαχη­τές εντά­χτη­καν στο Δημο­κρα­τι­κό Στρα­τό. Ετσι το  Γενά­ρη 1948 οι κατα­ταγ­μέ­νοι σλα­βο­μα­κε­δό­νες στο Δημο­κρα­τι­κό Στρα­τό φτά­νουν τις 11 χιλιάδες»

«…Χιλιά­δες άνδρες και γυναί­κες σλα­βο­μα­κε­δό­νες που μπή­καν στις τάξεις του Δημο­κρα­τι­κού Στρα­τού μαζί με τους συνα­γω­νι­στές έλλη­νες πολέ­μη­σαν και πολε­μούν το μοναρ­χο­φα­σι­σμό σ’ όλη την Ελλά­δα. Στη Ρού­μεν­λη, στη Θεσ­σα­λία, την Ήπει­ρο και τη Μακε­δο­νία. Πολ­λοί απ’ αυτούς έπε­σαν παλ­λη­κα­ρή­σια στο πεδίο της τιμής κι έγι­ναν σύμ­βο­λα της λευ­τε­ριάς. Ο Πάντος Συπέρ­νος αντ/χης πεζι­κού του ΔΣΕ,οι  ταγ­μα­τάρ­χες Γρανίτης,Κίζας, Καλο­γιάν­νης, οι λοχα­γοί Σού­λιος, Δου­βα­λί­δης, Λού­κρης, Χατζής, Βάμ­βος, Σεδί­τσες, ο Ούρ­δας Τζώ­τους ένα από βασι­κά σλα­βό­φω­να στε­λέ­χη. Μα εκεί­νο που ξεχω­ρί­ζει μέσα στην επο­ποι­ία αυτή είναι ο θρύλ­λος  του Γράμ­μου. Χιλιά­δες σλα­βο­μα­κε­δό­νες πολέ­μη­σαν ηρω­ι­κά και δεί­ξαν στον μοναρ­χο­φα­σι­σμό πως ο ΔΣΕ δεν νικιέ­ται, δεν συντρί­βε­ται. Αμέ­τρη­τοι είναι οι ήρω­ες που ανδρα­γά­θη­σαν στον Γράμ­μο. Κι’  ανά­με­σα τους ξεχω­ρί­ζουν μερι­κές  μορ­φές που λεί­πουν σήμε­ρα. Ο Κυριά­κος Γκροζ­ντα­νό­που­λος (Τσα­πά­γιεφ) , Μπό­σκος, Χρι­στό­που­λος. Το θαύ­μα όμως του Γράμ­μα δεν τελείωσε…».

_________________________________________________________________________________________________

Αλέκος Α. Χατζηκώστας  Δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας «Η Άλλη Άποψη της Ημαθίας» και του alli-apopsi.gr. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε εφημερίδες, περιοδικά και site εδώ και δεκαετίες, ενώ έχει συμμετάσχει με εισηγήσεις σε μια σειρά ιστορικά συνέδρια και ημερίδες. Έχει εκδώσει 7 βιβλία και συμμετέχει σε συλλογικούς τόμους.