Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Πέντε μικρά φεγγάρια του Δία με αρχαιοελληνικά ονόματα

Πέντε μικροί δορυ­φό­ροι του Δία που ανα­κα­λύ­φθη­καν πρό­σφα­τα, «βαφτί­στη­καν» επι­σή­μως με ονό­μα­τα από την αρχαία ελλη­νι­κή μυθο­λο­γία. Ο μεγα­λύ­τε­ρος πλα­νή­της του ηλια­κού μας συστή­μα­τος έχει 79 γνω­στά φεγ­γά­ρια και 12 από αυτά είχαν ανα­κα­λυ­φθεί το 2018 από τον αστρο­νό­μο Σκοτ Σέπαρντ του Ινστι­τού­του Επι­στη­μών Κάρ­νε­γκι της Ουά­σιγ­κτον. Τώρα πλέ­ον τα πέντε από τα 12 απέ­κτη­σαν επί­ση­μα ονό­μα­τα από τη Διε­θνή Αστρο­νο­μι­κή Ένω­ση (ΔΑΕ).

Όταν ένας δορυ­φό­ρος ανα­κα­λύ­πτε­ται, αρχι­κά παίρ­νει μια αλφα­ριθ­μη­τι­κή ονο­μα­σία. Οι επι­στή­μο­νες που κάνουν την ανα­κά­λυ­ψη, έχουν το δικαί­ω­μα να προ­τεί­νουν ονό­μα­τα, αλλά το τελι­κό λόγο έχει η αρμό­δια επι­τρο­πή ονο­μα­το­δο­σί­ας της ΔΑΕ. Η τελευ­ταία έχει ορί­σει κανό­νες για κάθε πλα­νή­τη, οι οποί­οι προσ­διο­ρί­ζουν πώς μπο­ρούν να ονο­μα­σθούν οι δορυ­φό­ροι του.

Στην περί­πτω­ση του Δία τα φεγ­γά­ρια του υπο­χρε­ω­τι­κά παίρ­νουν ονό­μα­τα από την ελλη­νι­κή και ρωμαϊ­κή μυθο­λο­γία, είτε ερα­στών είτε απο­γό­νων του Δία. Το Ινστι­τού­το Κάρ­νε­γκι διορ­γά­νω­σε φέτος σχε­τι­κό δια­γω­νι­σμό και τα ονό­μα­τα των νέων φεγ­γα­ριών του Δία τα πρό­τει­νε το κοι­νό, κυρί­ως παι­διά. Οι καλύ­τε­ρες προ­τά­σεις υπο­βλή­θη­καν στη ΔΑΕ προς έγκριση.

Έτσι, δύο φεγ­γά­ρια (Παν­δία και Έρσα, γνω­στά μέχρι τώρα ως S/2017 J4 και S/2018 J1 αντί­στοι­χα)) πήραν τα ονό­μα­τα δύο αδελ­φών, θυγα­τέ­ρων του Δία και της θεάς Σελή­νης. Η Παν­δία, που θεω­ρεί­ται και θεά της παν­σε­λή­νου, ήταν ένα από τα δημο­φι­λέ­στε­ρα ονό­μα­τα που υπο­βλή­θη­καν ως πρό­τα­ση. Ένα τρί­το φεγ­γά­ρι, η Ειρή­νη (S/2003 J5), πήρε το όνο­μα της κόρης του Δία και της θεάς της δικαιο­σύ­νης Θέμι­δος, ενώ άλλοι δύο δορυ­φό­ροι, ηΦι­λο­φρο­σύ­νη και η Ευφή­μη (S/2003 J15 και S/2003 J3) ονο­μά­σθη­καν από τις δύο ομώ­νυ­μες αδελ­φές και εγγο­νές του Δία.

Μικροί δορυ­φό­ροι όπως αυτοί οι πέντε πιθα­νό­τα­τα απο­τε­λούν απο­μει­νά­ρια πολύ μεγα­λύ­τε­ρων ουρα­νί­ων σωμά­των που συνε­τρί­βη­σαν πριν πολύ και­ρό και δια­λύ­θη­καν. Θεω­ρεί­ται σχε­δόν σίγου­ρο ότι στο μέλ­λον οι αστρο­νό­μοι θα βρουν και άλλους τέτοιους μικρούς δορυ­φό­ρους γύρω από το γίγα­ντα Δία.

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο