Η νέα παραλλαγή Β.1.1.529 της Covid-19, που εντοπίστηκε στη Νότια Αφρική και βαφτίστηκε «Όμικρον», προκαλεί ήδη ανησυχία σε όλον τον κόσμο: το Βέλγιο ανακοίνωσε σήμερα ότι εντόπισε το πρώτο κρούσμα στην Ευρώπη και η ΕΕ συνέστησε την αναστολή των ταξιδιών προς τη νότια Αφρική.
Δυνητικά πολύ μεταδοτική και με πολλαπλές μεταλλάξεις, η νέα παραλλαγή έχει ήδη φτάσει στο Χονγκ Κονγκ και το Ισραήλ, όπου εντοπίστηκαν κρούσματα σε ταξιδιώτες που επέστρεφαν από τη Νότια Αφρική και το Μαλάουι.
«Πρόκειται για κάποια που επέστρεψε από το εξωτερικό. Βρέθηκε θετική στις 22 Νοεμβρίου. Δεν ήταν εμβολιασμένη», ανακοίνωσε το απόγευμα ο υπουργός Υγείας του Βελγίου, Φρανκ Βαντενμπρίκε. Το υπουργείο διευκρίνισε ότι η γυναίκα αυτή έφτασε στο Βέλγιο στις 11 Νοεμβρίου από την Αίγυπτο, μέσω Τουρκίας. «Είναι μια ύποπτη παραλλαγή, δεν ξέρουμε αν είναι πολύ επικίνδυνη. Δεν χρειάζεται πανικός», επέμεινε ο υπουργός.
Στον ίδιο τόνο, η Νότια Αφρική κατήγγειλε, μέσω του υπουργού Υγείας Τζο Φαάλα, την «αδικαιολόγητη» απόφαση πολλών χωρών να απαγορεύσουν την είσοδο στο έδαφός τους των ταξιδιωτών από τη Νότια Αφρική. Το παράδειγμα της Βρετανίας, που αποφάσισε πρώτη να κλείσει τα σύνορά της, ακολούθησαν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Ρωσία και η Ελβετία. Αργά σήμερα το απόγευμα η Ευρωπαϊκή Ένωση συνέστησε να διακοπούν όλα τα ταξίδια προς την Ευρώπη από τη Νότια Αφρική και έξι γειτονικές της χώρες. Οι ΗΠΑ έκλεισαν τα σύνορά τους για ταξιδιώτες από οκτώ χώρες, ο Καναδάς για επτά.
Από την άλλη, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, μολονότι χαρακτήρισε «παραλλαγή ανησυχίας» την Όμικρον, υπενθύμισε ότι δεν συνιστά τη λήψη μέτρων που θα περιορίζουν τα ταξίδια.
Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΠΟΥ, η οποία έχει αναλάβει να παρακολουθεί την εξέλιξη της Covid-19, συνεδρίασε νωρίτερα σήμερα όχι μόνο για να «βαφτίσει» την παραλλαγή, αλλά και για να εξετάσει πόσο δυνητικά επικίνδυνη είναι. Σύμφωνα με αυτή τη συμβουλευτική, τεχνική ομάδα, η πρώτη επιβεβαιωμένη μόλυνση από την Όμικρον προήλθε από ένα δείγμα που είχε ληφθεί στις 9 Νοεμβρίου. Τις τελευταίες εβδομάδες, σε μια περίοδο που συμπίπτει με τον εντοπισμό της νέας παραλλαγής, οι μολύνσεις στη Νότια Αφρική αυξήθηκαν ραγδαία.
«Καταλαβαίνουμε ότι οι άνθρωποι ανησυχούν. Το καλό είναι ότι έχουμε συστήματα παρακολούθησης σε όλον τον κόσμο για να εντοπίζουμε πολύ γρήγορα αυτές τις παραλλαγές» είπε η επιδημιολόγος Μαρία Βαν Κέρκοβ, καλώντας τους πολίτες να μειώσουν την έκθεσή τους στον ιό, κυρίως τηρώντας τις αποστάσεις, αλλά και να εμβολιαστούν.
Είναι η πρώτη φορά μετά την εμφάνιση της Δέλτα που μια παραλλαγή προκαλεί τόση ανησυχία σε όλον τον κόσμο.
Για να διευκολύνει τον δημόσιο διάλογο για τις παραλλαγές, ο ΠΟΥ τους δίνει ονομασίες που βασίζονται στο ελληνικό αλφάβητο (Άλφα, Βήτα…), ώστε να μην στιγματίζονται οι χώρες όπου εντοπίζονται για πρώτη φορά.
Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ΠΟΥ, τα προκαταρκτικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι με την Όμικρον υπάρχει «αυξημένος κίνδυνος επαναμόλυνσης», σε σύγκριση με τις άλλες «παραλλαγές ανησυχίας».
Όλοι οι ιοί, συμπεριλαμβανομένου και του SARS-CoV‑2 που προκαλεί την Covid-19, μεταλλάσσονται όσο περνάει ο καιρός. Οι περισσότερες μεταλλάξεις έχουν ελάχιστες ή καμία επίπτωση στις ιδιότητες του ιού. Ορισμένες όμως μπορεί να τις αλλάξουν, για παράδειγμα, να μεταβληθεί η μολυσματικότητα ή η σοβαρότητα της ασθένειας ή να επηρεαστεί η αποτελεσματικότητα των εμβολίων και των φαρμάκων.
Μέχρι σήμερα υπήρχαν μόνο τέσσερις «ανησυχητικές» παραλλαγές: η Δέλτα ‑που είναι κυρίαρχη πλέον στον κόσμο- η Άλφα, η Βήτα και η Γάμμα.
Ανησυχία για τα εμβόλια
Σε αυτό το στάδιο, οι Νοτιοαφρικανοί επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι κατά πόσο τα υπάρχοντα εμβόλια θα είναι αποτελεσματικά απέναντι στην Όμικρον. Οι «μεταμορφώσεις» του αρχικού ιού μπορεί να την καταστήσουν πιο μεταδοτική, μέχρι που να εξελιχθεί και στο κυρίαρχο στέλεχος.
«Αυτό που μας ανησυχεί είναι ότι η παραλλαγή αυτή μπορεί όχι μόνο να έχει αυξημένη μεταδοτικότητα, αλλά και να είναι σε θέση να παρακάμπτει ορισμένα σημεία του ανοσοποιητικού συστήματός μας», είπε ο καθηγητής Ρίτσαρντ Λεσέλς.
Σύμφωνα με τον ιστότοπο Our World in Data («Ο κόσμος μας σε δεδομένα»), περίπου το 54% του πληθυσμού παγκοσμίως έχει λάβει τουλάχιστον μία δόση εμβολίου για την Covid-19. Το ποσοστό αυτό όμως ανέρχεται μόλις στο 5,6% στις φτωχές χώρες. Στη Νότια Αφρική, τη χώρα που έχει πληγεί περισσότερο στην αφρικανική ήπειρο, πλήρως εμβολιασμένο είναι το 23,8% του πληθυσμού.
Παρά τις καθυστερήσεις, η Ναμίμπια ενδέχεται να προχωρήσει στην καταστροφή 270.000 εμβολίων που πρόκειται να λήξουν σύντομα, λόγω του αργού ρυθμού με τον οποίο προχωρά η εμβολιαστική εκστρατεία.
Τι ανακοίνωσαν Moderna και Pfizer/BioNTech
Η εταιρεία Moderna ανακοίνωσε απόψε ότι προτίθεται να αναπτύξει μια αναμνηστική δόση του εμβολίου της για την Covid-19 που θα στοχεύει συγκεκριμένα τη νέα παραλλαγή Όμικρον του SARS-CoV‑2, που εντοπίστηκε στη Νότια Αφρική και χαρακτηρίζεται «ανησυχητική» από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Η Moderna «θα αναπτύξει γρήγορα ένα υποψήφιο εμβόλιο για μια αναμνηστική δόση συγκεκριμένα για την παραλλαγή Όμικρον», ανέφερε η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία στην ανακοίνωσή της.
«Η αναμνηστική δόση ενός εγκεκριμένου εμβολίου συνιστά τη μόνη επί του παρόντος διαθέσιμη στρατηγική για την ενίσχυση της φθίνουσας ανοσίας» προστίθεται στην ανακοίνωση.
Το γερμανικό φαρμακευτικό εργαστήριο BioNTech, που συνεργάζεται με την Pfizer, αναμένει “το αργότερο σε δύο εβδομάδες” τα πρώτα αποτελέσματα των ερευνών που θα επιτρέψουν να προσδιοριστεί αν η νέα παραλλαγή που εντοπίστηκε στη Νότια Αφρική είναι ικανή να διαφεύγει την προστασία που παρέχουν τα εμβόλια, δήλωσε ένας εκπρόσωπος.
“Ξεκινήσαμε αμέσως έρευνες για την παραλλαγή B.1.1.529” που “διαφέρει σαφώς από τις ήδη γνωστές παραλλαγές γιατί παρουσιάζει επιπλέον μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη ακίδα”, χαρακτηριστική του ιού SARS-CoV‑2, εξήγησε η εκπρόσωπος στο AFP. “Η Pfizer και η BioNTech είναι έτοιμες εδώ και αρκετούς μήνες να προσαρμόσουν το εμβόλιό τους σε λιγότερο από έξι εβδομάδες και να παραδώσουν τις πρώτες δόσεις σε 100 ημέρες”, αν μια παραλλαγή αποδειχθεί ανθεκτική.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
