ΠΑΝΔΗΜΙΑ: Διακρίσεις, σκοταδισμός και ο καπιταλισμός καθαυτός μείωσαν απότομα το προσδόκιμο ζωής στις ΗΠΑ

Το μεγα­λύ­τε­ρο μέρος της μεί­ω­σης οφεί­λε­ται στους θανά­τους από COVID, με δεύ­τε­ρο παρά­γο­ντα την υπερ­βο­λι­κή δόση ναρ­κω­τι­κών, ενώ αυξή­θη­καν και οι θάνα­τοι από καρ­διο­λο­γι­κά προ­βλή­μα­τα, χρό­νια προ­βλή­μα­τα του ήπα­τος (π.χ. κίρ­ρω­ση εξαι­τί­ας αλκο­ο­λι­σμού) και αυτοκτονίες.

Η πτώ­ση του προσ­δό­κι­μου ζωής θα ήταν πολύ μεγα­λύ­τε­ρη αν δεν είχαν μειω­θεί οι θάνα­τοι από τη γρί­πη και την πνευ­μο­νία, λόγω της χρή­σης μάσκας και κοι­νω­νι­κών απο­στά­σε­ων, για την αντι­με­τώ­πι­ση της παν­δη­μί­ας του κορονοϊού.

Ναβά­χο σε κηδεία για κάποιον που πέθα­νε από COVID τον Μάιο του 2020. Οι Ναβά­χο και άλλες φυλές επλή­γη­σαν ιδιαί­τε­ρα σκλη­ρά από την παν­δη­μία και οι ιθα­γε­νείς της Αμε­ρι­κής και οι ιθα­γε­νείς της Αλά­σκας υπέ­στη­σαν τη μεγα­λύ­τε­ρη πτώ­ση στο προσ­δό­κι­μο ζωής 2019–2021. Φωτο Brian van der Brug \ Los Angeles Times via Getty Images

Για τους γηγε­νείς Αμε­ρι­κα­νούς, που ήδη έπα­σχαν σε μεγά­λο ποσο­στό από χρό­νιες ασθέ­νειες και ανε­παρ­κή φρο­ντί­δα Υγεί­ας, το 2021 το προσ­δό­κι­μο ζωής έπε­σε στα 65,2 έτη, όσο ήταν δηλα­δή για το σύνο­λο του πλη­θυ­σμού το 1944! Αυτή η πλη­θυ­σμια­κή ομά­δα, καθώς επί­σης οι Λατί­νοι και οι μαύ­ροι, είχαν ιδιαί­τε­ρα αυξη­μέ­νο αριθ­μό νεκρών την πρώ­τη χρο­νιά της παν­δη­μί­ας, καθό­τι δου­λεύ­ουν κατά το μεγα­λύ­τε­ρο ποσο­στό τους σε χει­ρω­να­κτι­κές εργα­σί­ες, για τις οποί­ες δεν υπήρ­χε η «εξ απο­στά­σε­ως» εναλ­λα­κτι­κή, την ώρα βέβαια που οι εται­ρεί­ες στις ΗΠΑ — όπως έγι­νε και σε όλο τον καπι­τα­λι­στι­κό κόσμο — δεν έπαιρ­ναν κανέ­να ουσια­στι­κό μέτρο για την προ­στα­σία τους, συν­θλί­βο­ντας, όπως πάντα, την υγεία για τα κέρ­δη τους.

Οι θάνα­τοι από οπιοει­δή και υπερ­βο­λι­κή δόση άλλων ναρ­κω­τι­κών, καθώς και οι θάνα­τοι από το αλκο­όλ και οι αυτο­κτο­νί­ες («θάνα­τοι απελ­πι­σί­ας», όπως τις απο­κα­λούν ορι­σμέ­νοι), παρου­σί­α­σαν έξαρ­ση τα χρό­νια λίγο πριν αλλά και κατά τη διάρ­κεια της παν­δη­μί­ας. Μόνο το 2021 οι νεκροί από υπερ­βο­λι­κή δόση έφτα­σαν τις 100.000. Αρχι­κά ήταν πιο συχνοί στο λευ­κό τμή­μα του πλη­θυ­σμού, αλλά τώρα έχουν ανά­λο­γη αύξη­ση και στα έγχρω­μα τμήματα.

Η παν­δη­μία οδή­γη­σε σε έξαρ­ση της λεγό­με­νης «κρί­σης των οπιοει­δών», καθώς άνθρω­ποι που έχα­σαν μέλη της οικο­γέ­νειάς τους ή τη δου­λειά τους στρά­φη­καν στα ναρ­κω­τι­κά, χωρίς να έχουν δυνα­τό­τη­τα για οποιο­δή­πο­τε πρό­γραμ­μα απεξάρτησης.

Κατά επι­φα­νεια­κά παρά­δο­ξο τρό­πο, τη δεύ­τε­ρη χρο­νιά της παν­δη­μί­ας, όταν υπήρ­χαν πια τα εμβό­λια, αυξη­μέ­νο ποσο­στό των νεκρών από COVID ήταν λευ­κοί. Πιθα­νό­τε­ρη εξή­γη­ση, σύμ­φω­να με τους ειδι­κούς, είναι το χαμη­λό­τε­ρο ποσο­στό εμβο­λια­σμού και η άρνη­ση της μάσκας μετα­ξύ των λευ­κών Αμε­ρι­κα­νών, που απο­δεί­χτη­καν πιο επιρ­ρε­πείς στον ανορ­θο­λο­γι­σμό και στις αντιε­πι­στη­μο­νι­κές θεω­ρί­ες που κατα­κλύ­ζουν τις ΗΠΑ.

Ο ανορ­θο­λο­γι­σμός αυτός καλ­λιερ­γού­νταν και με ευθύ­νη του κρά­τους, αντα­να­κλώ­ντας αντι­θέ­σεις και αντα­γω­νι­σμούς στη δια­χεί­ρι­ση της παν­δη­μί­ας, ενώ χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε και ως το «βολι­κό άλλο­θι» για να κρύ­βο­νται οι κρα­τι­κές — κυβερ­νη­τι­κές ευθύ­νες για την απου­σία ενός ολο­κλη­ρω­μέ­νου προ­γράμ­μα­τος εμβο­λια­σμού και τις τερά­στιες ελλεί­ψεις στο δημό­σιο σύστη­μα Υγείας.

Ναζίμ Χικ­μέτ Ποι­ή­μα­τα εκλο­γή από το έργο του

Στις εικό­νες με τους ομα­δι­κούς τάφους από τη Νέα Υόρ­κη, απο­τυ­πώ­νο­νται η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα του εμπο­ρευ­μα­το­ποι­η­μέ­νου συστή­μα­τος Υγεί­ας, οι περι­κο­πές σε προ­σω­πι­κό και υπη­ρε­σί­ες, στις δημό­σιες δαπά­νες Υγεί­ας, το κλεί­σι­μο νοσο­κο­μεί­ων και η ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση άλλων, οι ελά­χι­στες ΜΕΘ (μόλις 2,5 κρε­βά­τια ανά 100 χιλιά­δες στις ΗΠΑ).

Οπως και σε όλο τον υπό­λοι­πο κόσμο, απο­τυ­πώ­νε­ται η Υγεία — εμπό­ρευ­μα και προ­νό­μιο των ελά­χι­στων που αντέ­χει η τσέ­πη τους, ενώ για εκα­τομ­μύ­ρια ανα­σφά­λι­στους, άπο­ρους κ.λπ. στις ΗΠΑ η νοσο­κο­μεια­κή νοση­λεία και η ιατρο­φαρ­μα­κευ­τι­κή περί­θαλ­ψη είναι κυριο­λε­κτι­κά πολυτέλεια.

Παρό­τι οι ΗΠΑ είναι η πλου­σιό­τε­ρη καπι­τα­λι­στι­κή χώρα στον κόσμο, έχουν ένα από τα χαμη­λό­τε­ρα προσ­δό­κι­μα ζωής μετα­ξύ των ισχυ­ρό­τε­ρων καπι­τα­λι­στι­κών κρα­τών. Σύμ­φω­να με στοι­χεία της Παγκό­σμιας Τρά­πε­ζας, οι ΗΠΑ σημεί­ω­σαν μία από τις μεγα­λύ­τε­ρες πτώ­σεις του προσ­δό­κι­μου ζωής κατά τη διάρ­κεια της παν­δη­μί­ας, με το προσ­δό­κι­μο ζωής των γηγε­νών Αμε­ρι­κα­νών να συγκρί­νε­ται με εκεί­νο μερι­κών από τις φτω­χό­τε­ρες χώρες της Αφρικής.

Τον χει­ρι­σμό των ζητη­μά­των δημό­σιας υγεί­ας από το καπι­τα­λι­στι­κό κρά­τος τον είδα­με και στην Ελλά­δα και παντού σε όλο τον κόσμο. Πρώ­τα έρχε­ται η (καπι­τα­λι­στι­κή) οικο­νο­μία, δηλα­δή η κερ­δο­φο­ρία των ομί­λων, και σε δεύ­τε­ρη μοί­ρα η υγεία, ακό­μη και η ζωή των ανθρώ­πων, απο­δει­κνύ­ο­ντας ότι ο καπι­τα­λι­σμός είναι ο πιο επι­κίν­δυ­νος ιός και ότι την υγεία και τη ζωή του λαού μπο­ρεί να την προ­στα­τεύ­σει μόνο η αξιο­ποί­η­ση της επι­στη­μο­νι­κο­τε­χνι­κής προ­ό­δου, από ένα σοσια­λι­στι­κό κρά­τος, που έχει τον άνθρω­πο στο επί­κε­ντρο της παρα­γω­γής και του συνό­λου της λει­τουρ­γί­ας του συστήματος.