Παραμονή Πρωτοχρονιάς (διήγημα) 

 Ο ήχος από την σει­ρή­να του ασθε­νο­φό­ρου δια­κό­πτει τις σκέ­ψεις μου. Βγαί­νω έξω τρέ­χο­ντας, με την πιτζά­μα και τις παντό­φλες, σαν από παλιά συνή­θεια, σαν από ανά­μνη­ση ενός παλιού παι­γνι­διού, για να δια­πι­στώ­σω εάν όντως ο ήχος που ακού­στη­κε είναι από ασθε­νο­φό­ρο ή από κάποιο άλλο αυτο­κί­νη­το. Θυμά­μαι ακό­μα ότι πάντα έχα­να σε αυτό το παι­γνί­δι: το κόκ­κι­νο χρώ­μα του πυρο­σβε­στι­κού οχή­μα­τος ερχό­ταν να αντι­κα­τα­στή­σει το μπλε του περι­πο­λι­κού που πίστευα ότι κρύ­βο­νταν πίσω από τον ήχο της σει­ρή­νας. Αυτή τη φορά όμως δεν έκα­να λάθος. Ήταν πράγ­μα­τι ένα ασθε­νο­φό­ρο. Ίσως πια, μετά από τόσα χρό­νια στα νοσο­κο­μεία και στους δρό­μους, να έχω μάθει να ανα­γνω­ρί­ζω τους ήχους των αυτο­κι­νή­των, όπως έχω μάθει να ξεχω­ρί­ζω και τους ήχους των ανθρώ­πων. Δια­φο­ρε­τι­κή έντα­ση έχουν οι βρα­χνές, κοφτές και σκλη­ρές ανά­σες των ετοι­μο­θά­να­των και δια­φο­ρε­τι­κή έντα­ση, γρή­γο­ρη, ανά­λα­φρη, σαν γάρ­γα­ρο νερό φυσι­κής πηγής, ο ήχος του ευτυ­χι­σμέ­νου ζευ­γα­ριού που μόλις έμα­θε πως περι­μέ­νει παι­δί. Ο κάθε ήχος πέρα από τη δική του έντα­ση, έχει και το δικό του βάθος αλλά και ένα απο­τύ­πω­μα, που ακό­μα και σε  παρό­μοια γεγο­νό­τα μετα­ξύ των ανθρώ­πων, παρα­μέ­νει μονα­δι­κό. Ο μόνος ήχος που ποτέ δεν κατά­φε­ρα να νιώ­σω είναι αυτός του έρω­τα. Ίσως για­τί ποτέ δεν θέλη­σα να ερω­τευ­τώ, ίσως για­τί τα σεξουα­λι­κά μου απω­θη­μέ­να τα χόρ­τα­σα στη Μίνω­ος μέχρι βέβαια που έγι­να κι εγώ αντι­σε­ξι­στής και κατά της γυναι­κεί­ας εκμε­τάλ­λευ­σης, κόβο­ντας κάθε δεσμό με τα υπο­φω­τι­σμέ­να, υγρά δωμά­τια των σπι­τιών που μεγά­λω­σαν γενιές και γενιές αντρών.

Αλλά είναι ακό­μα μεση­μέ­ρι, παρα­μο­νή της Πρω­το­χρο­νιάς. Τινά­ζω βια­στι­κά και βίαια το κεφά­λι μου, δεν θέλω να σκέ­φτο­μαι. Έχω και μία λευ­κή σελί­δα να περι­μέ­νει, εδώ και αρκε­τές ώρες, να γεμί­σει με χαρού­με­νες λέξεις και μηνύ­μα­τα ελπί­δας για τη νέα χρο­νιά, όπως μου παρήγ­γει­λε το αφε­ντι­κό σχε­τι­κά με το πρω­το­χρο­νιά­τι­κο τεύ­χος του περιο­δι­κού του, κι ένα μυα­λό, το δικό μου, που να μην μπο­ρεί ούτε μία ιδέα να κατε­βά­σει, έστω μία συνη­θι­σμέ­νη, έτσι για να βγά­λει την υπο­χρέ­ω­ση. Βλέ­πεις, ότι είναι παρα­μο­νή Πρω­το­χρο­νιάς αυτό δεν σημαί­νει αυτό­μα­τα πως ξεφεύ­γεις από τα προ­βλή­μα­τα ή πως δεν έχεις σκο­τού­ρες και τους προ­σω­πι­κούς σου δαί­μο­νες να αντι­με­τω­πί­σεις. Έτσι κι αλλιώς για το αφε­ντι­κό μου δεν υπάρ­χουν γιορ­τές. Με λίγα λόγια, εάν απο­φα­σί­σει πως αύριο, την ημέ­ρα της Πρω­το­χρο­νιάς, χρειά­ζε­ται να δου­λέ­ψου­με, εμείς θα το κάνου­με και θα δηλώ­νου­με και υπε­ρευ­χα­ρι­στη­μέ­νοι για την μονα­δι­κή ευκαι­ρία που απο­κτή­σα­με ώστε να ανα­δεί­ξου­με τις ικα­νό­τη­τες μας. Αλλά ευτυ­χώς, ως τώρα δεν έχει συμ­βεί κάτι τέτοιο. Όσο να ‘ναι, ακό­μα και τα αφε­ντι­κά χρειά­ζο­νται δια­κο­πές, όχι;

~

Ούτε μια λέξη, ούτε μια ιδέα. Σε λίγες ώρες θα έχει λήξει η σχε­τι­κή προ­θε­σμία. Κι η ώρα περ­νά­ει. Από­γευ­μα πλέ­ον και από την κου­ζί­να μετα­φέρ­θη­κα στο κρε­βά­τι μου, προ­σπα­θώ­ντας να μαντέ­ψω τους ήχους της πόλης. Αδύ­να­το όμως να γίνει ακό­μα κι αυτό, όλη η πόλη γιορ­τά­ζει σήμε­ρα κι ένας, μόνο ένας ήχος, κυριαρ­χεί: παρακ­μια­κά λαϊ­κά περα­σμέ­νων δεκα­ε­τιών, οι φωνές του Πασχά­λη Τερ­ζή και του Θέμη Αδα­μα­ντί­δη σε παρά­τα­ξη και σε αγα­στή συνερ­γα­σία με φωνές ριά­λι­τυ τηλε­παι­γνι­διών για μου­σι­κά ταλέ­ντα. Όσο όμως θυμώ­νω από τη μία άλλο τόσο αδια­φο­ρώ από την άλλη, προ­στα­τευ­μέ­νος νιώ­θο­ντας μέσα στην πατρι­κή εστία και με την σκέ­ψη μου να επα­νέρ­χε­ται, με πεί­σμα ανε­ξή­γη­το, στο ασθε­νο­φό­ρο που συνά­ντη­σα νωρί­τε­ρα σήμε­ρα. Αλή­θεια, ποιός άτυ­χος άνθρω­πος δεν θα γιόρ­τα­ζε σήμε­ρα την Πρω­το­χρο­νιά χωρίς τους αγα­πη­μέ­νους του παρά μέσα σ’ ένα μίζε­ρο, φτω­χο­ποι­η­μέ­νο νοσο­κο­μείο συνο­δεία μιας κάποιας νοση­λεύ­τριας και του εφη­με­ρεύ­ο­ντος γιατρού;

~

Όχι, οι γιορ­τές δεν μπο­ρούν να είναι για όλους, ούτε όλοι αντι­λαμ­βά­νο­νται την περί­ο­δο με τον ίδιο τρό­πο, ακό­μα και στην επο­χή μας που όλα προ­σπα­θούν να μας πεί­σουν για το αντί­θε­το. Την ίδια στιγ­μή που κάποιοι απο­λαμ­βά­νουν τους καρ­πούς της εργα­σί­ας των άλλων, ευχό­με­νοι μια καλή και προ­σο­δο­φό­ρα χρο­νιά, οι άλλοι, με δυσκο­λία αγω­νί­ζο­νται να εξα­σφα­λί­σουν τα ελά­χι­στα για το εορ­τα­στι­κό τρα­πέ­ζι της ημέ­ρας, χωρίς βέβαια αυτό να τους κάνει λιγό­τε­ρο χαρού­με­νους ή κι ευτυ­χι­σμέ­νους. Δύσκο­λες επο­χές, δύστρο­πες και μίζε­ρες, πως να αρνη­θείς στον οποιον­δή­πο­τε την προ­σπά­θεια του να ξεγε­λά­σει λίγο τη μιζέ­ρια του; Να ένα ερώ­τη­μα, χωρίς απά­ντη­ση φοβά­μαι. Ούτε κι εγώ επι­θυ­μώ να δώσω μια συγκε­κρι­μέ­νη απά­ντη­ση, την άδεια μου σελί­δα μόνο σκέ­φτο­μαι και τους ήχους της πόλης που δεν μπο­ρώ να ακούσω.

~

Η ανά­γκη ανα­δεί­χθη­κε τελι­κά πιο δυνα­τή από την επι­θυ­μία και την παρά­δο­ση χρό­νων να μένω μόνος στο σπί­τι τις ημέ­ρες των γιορ­τών. Χαρι­το­λο­γώ­ντας μάλι­στα, θα έλε­γα, πως οι παρα­δό­σεις είναι μόνο για να ανα­τρέ­πο­νται με νεό­τε­ρες συνή­θειες, γνω­ρί­ζω όμως πως κι αυτή η σκέ­ψη απο­τε­λεί μια φτη­νή δικαιο­λο­γία, έτσι για να συμ­βι­βά­σω τα αντι­φα­τι­κά κι αντι­κρουό­με­να συναι­σθή­μα­τα που με δια­κα­τέ­χουν. Με λίγα λόγια βγή­κα για βόλ­τα στην πόλη, εκεί­νη την ώρα που κάποιοι συνέ­χι­ζαν με τον πατρο­πα­ρά­δο­το μεση­με­ρια­νό υπνά­κο τους πριν το ξεφά­ντω­μα της Πρω­το­χρο­νιάς ή που πήγαι­ναν για καφέ και χαλα­ρό περ­πά­τη­μα στο κέντρο. Ότι βγή­κα την συγκε­κρι­μέ­νη μέρα και ώρα βέβαια δεν πέρα­σε απα­ρα­τή­ρη­το από τους γεί­το­νες που με βλέμ­μα φοβι­σμέ­νο και γεμά­το αμφι­σβή­τη­ση για την δια­νοη­τι­κή μου κατά­στα­ση, ανα­ρω­τιό­ντου­σαν τι ήταν αυτό που έβγα­λε ένα μίζε­ρο, μονό­χνω­το άνθρω­πο σαν κι εμέ­να στον δρό­μο. Τολ­μώ να πω, ότι η ακοή μου εύκο­λα ανα­γνώ­ρι­σε πίσω από τις συνη­θι­σμέ­νες ευχές για χρό­νια πολ­λά και μια ευτυ­χι­σμέ­νη χρό­νια, περιέρ­γεια, απο­ρία και, για­τί όχι, μια κάποια απέχθεια.

Την ίδια απο­ρία αλλά και τον ίδιο φόβο είχα κι εγώ περ­πα­τώ­ντας στην πόλη, δεν ήταν όπως μου άρε­σε να την θυμά­μαι. Που είχαν πάει οι πλα­νό­διοι πωλη­τές με τα ημε­ρο­λό­για τσέ­πης, τις ατζέ­ντες και τους καζα­μί­ες; Είχαν χαθεί, η αφι­λό­ξε­νη πόλη μας, που τόσο φοβό­μουν την κατα­στρε­πτι­κή επιρ­ροή της πάνω στις συνή­θειες των ανθρώ­πων, είχε κάνει το θαύ­μα της. Το γιορ­τα­στι­κό πνεύ­μα των ημε­ρών, όχι πάντα αγα­θό κι ευγε­νι­κό, είχε αντι­κα­τα­στα­θεί με τις επι­θυ­μί­ες της αγο­ράς που αντι­με­τώ­πι­ζε κάθε­τι δια­φο­ρε­τι­κό ως γρα­φι­κό ή αντια­να­πτυ­ξια­κό και το εξα­φά­νι­ζε από το εμπο­ρι­κό κέντρο. Μαζί με τους πλα­νό­διους πωλη­τές είχαν εξα­φα­νι­στεί και οι μπα­λο­νά­δες, οι ζογκλέρ, οι πλα­νό­διοι μου­σι­κοί — μόνο ένας καστα­νάς, είχε απο­μεί­νει, ένας Δον Κιχώ­της με κάρ­βου­να και λαβί­δα, με κάστα­να, ξηρούς καρ­πούς, ζεστό καλα­μπό­κι και μαλ­λί της γριάς, να αντι­στέ­κε­ται. Δίπλα του, στον ρόλο του Σάν­τσο, έστε­καν μικρές τσιγ­γα­νο­πού­λες, που πού­λα­γαν στους περα­στι­κούς, πλα­στι­κά τρια­ντά­φυλ­λα. Αλλά κανείς δεν αγό­ρα­ζε. Μόνο ένας άστε­γος τόλ­μη­σε, δίνο­ντας από το υστέ­ρη­μά του, να αγο­ρά­σει ένα σακου­λά­κι κάστα­να κι ένα τρια­ντά­φυλ­λο, τρέ­χο­ντας στη συνέ­χεια να βρει κατα­φύ­γιο μέσα στην φάτ­νη του Χρι­στού που στό­λι­ζε την πλα­τεία. Είχε αρχί­σει πάλι να βρέ­χει. Κίνη­σα κι εγώ βια­στι­κός να προ­φυ­λα­χτώ μέσα σε μια καφε­τέ­ρια, από εκεί­νες που είχαν στο δια­πα­σών τη μου­σι­κή, να πιω κάτι ζεστό, δια­πι­στώ­νο­ντας με απο­γο­ή­τευ­ση ότι αν και από­γευ­μα, στο συγκε­κρι­μέ­νο μαγα­ζί δεν σέρ­βι­ραν καφέ παρά μόνο ποτό, λόγω, υπο­τί­θε­ται, της ημέρας…

Κάπο­τε η βρο­χή στα­μά­τη­σε. Σιγά σιγά ξεκί­νη­σαν πάλι να εμφα­νί­ζο­νται οι άνθρω­ποι για τα ψώνια της τελευ­ταί­ας στιγ­μής, οι δημο­τι­κοί υπάλ­λη­λοι για να τακτο­ποι­ή­σουν τις τελευ­ταί­ες λεπτο­μέ­ρειες για την πρω­το­χρο­νιά­τι­κη φιέ­στα σήμε­ρα τα μεσά­νυ­χτα καθώς κι ένα συνέρ­γειο πολι­τι­κού κόμ­μα­τος που πραγ­μα­το­ποιού­σε την εορ­τα­στι­κή του εξόρ­μη­ση, στο­λί­ζο­ντας δια­φο­ρε­τι­κά την κεντρι­κή πλα­τεία με κόκ­κι­νες σημαί­ες, ντου­ντού­κες και συν­θή­μα­τα, καλώ­ντας σε αγω­νι­στι­κή κι απερ­για­κή επα­γρύ­πνη­ση τους κάτοι­κους της πόλης. Εκεί­νη την ώρα ξεκί­νη­σα κι εγώ τον δύσκο­λο δρό­μο της επι­στρο­φής στο σπίτι.

~

Λίγο πριν φτά­σω στο σπί­τι, είδα, εντε­λώς τυχαία είναι η αλή­θεια, δύο μελο­μα­κά­ρο­να, μισο­δια­λυ­μέ­να απ’ τη βρο­χή, πάνω σ’ ένα πεζού­λι παρα­τη­μέ­να. Κάποιοι καλα­ντά­ρη­δες προ­φα­νώς θα τα άφη­σαν εκεί, μέσα στην βια­σύ­νη τους να επι­σκε­φτούν όσα περισ­σό­τε­ρα σπί­τια ήταν δυνα­τό ή μάλ­λον, είμαι σχε­δόν σίγου­ρος για αυτό, για­τί απο­δεί­χθη­καν αχά­ρι­στοι για το κέρα­σμα του φιλό­ξε­νου σπι­τιού που επι­σκέ­φθη­καν σήμε­ρα το πρωί, με προ­φα­νή στό­χο όχι τη διά­δο­ση ενός χαρ­μό­συ­νου μηνύ­μα­τος αλλά το κυνή­γι του χρή­μα­τος, έστω και της ελά­χι­στης χρη­μα­τι­κής απο­λα­βής. Ε, ναι, είπα, όπως πάντα απευ­θυ­νό­με­νος στον εαυ­τό μου, ανα­δει­κνύ­ε­ται ότι πέρα από τους στο­λι­σμούς και τα χρι­στου­γεν­νιά­τι­κα τρα­γού­δια σε επα­νά­λη­ψη, πως υπάρ­χει κι αυτή η Πρω­το­χρο­νιά, ίσως η μόνη αλη­θι­νή. Για να είμαι ειλι­κρι­νής κι αντί­θε­τα από την συνή­θεια μου, όχι, δεν φωτο­γρά­φι­σα τα μελο­μα­κά­ρο­να, ας ήταν ένα κλικ κι ας το σκέ­φτη­κα προς στιγ­μής. Δεν μου έκα­νε καρ­διά. Αλή­θεια, πως να φωτο­γρα­φί­σει κανείς τη θλίψη;