Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Ποιος ήταν ο «εθνάρχης» Ελευθέριος Βενιζέλος;

Γρά­φει ο Νίκος Μότ­τας //

Σαν σήμε­ρα, στις 24 Ιού­λη 1934, δημο­σί­ευο­νταν ο πεντά­χρο­νος απο­λο­γι­σμός του νόμου υπ’ αριθ­μόν 4229 του 1929 «Περί μέτρων ασφα­λεί­ας του κοι­νω­νι­κού καθε­στώ­τος και προ­στα­σί­ας των ελευ­θε­ριών των πολι­τών». Ήταν το περί­φη­μο «Ιδιώ­νυ­μο» που αντι­με­τώ­πι­ζε τον κομ­μου­νι­σμό ως «ειδι­κό αδί­κη­μα» προ­βλέ­πο­ντας σει­ρά μέτρων για την κατα­στο­λή του. Βασι­κός στό­χος του νόμου 4222/1929 δεν ήταν άλλος από την συντρι­βή της δρά­σης του ΚΚΕ στο πλαί­σιο της θωρά­κι­σης της αστι­κής εξου­σί­ας. Σύμ­φω­να με τον απολογισμό:

Επί κυβέρ­νη­σης Ελ. Βενι­ζέ­λου δολο­φο­νή­θη­καν 27 εργά­τες και αγρό­τες, συνε­λή­φθη­σαν 13.050, από τους οποί­ους οι 2.400 κατα­δι­κά­στη­καν συνο­λι­κά σε 2.054 χρό­νια φυλα­κής και 884 χρό­νια εξο­ρί­ας. Στον πει­θαρ­χι­κό ουλα­μό Καλ­πα­κί­ου στάλ­θη­καν 120 κομ­μου­νι­στές φαντάροι.

Επί κυβέρ­νη­σης Κ. Τσαλ­δά­ρη δολο­φο­νή­θη­καν 10 εργά­τες και αγρό­τες, συνε­λή­φθη­σαν 3.725, από τους οποί­ους οι 785 κατα­δι­κά­στη­καν συνο­λι­κά σε 570 χρό­νια φυλα­κής και 436 χρό­νια εξο­ρί­ας. Στο Καλ­πά­κι στάλ­θη­καν 54 φαντάροι.

Βασα­νί­στη­καν επί­σης 300 πολί­τες, τραυ­μα­τί­στη­καν 305, απα­γο­ρεύ­τη­καν 160 συγκε­ντρώ­σεις, δια­λύ­θη­καν βίαια άλλες 128, ενώ έγι­ναν και 138 επι­δρο­μές σε γρα­φεία σωμα­τεί­ων, τυπο­γρα­φεία, κλπ.

Κατά την συζή­τη­ση για το νομο­σχέ­διο στη Βου­λή, στις 3 Απρί­λη 1929, ο Ελ. Βενι­ζέ­λος είχε επι­χει­ρή­σει με παρα­πλα­νη­τι­κά ρητο­ρι­κά τεχνά­σμα­τα να δικαιο­λο­γή­σει την πολι­τι­κή του:

«Το νομο­σχέ­διον δεν επι­διώ­κει να διώ­ξη τον κομ­μου­νι­σμόν ως ιδέ­αν αλλά τη Γ’ Διε­θνή και τας μπολ­σε­βι­κι­κάς αρχάς αυτής, αίτι­νες απέ­χουν πολύ του ιδε­ώ­δους κομ­μου­νι­σμού. Το νομο­σχέ­διον επι­διώ­κει τη δίω­ξιν των οπα­δών της Γ’ Διε­θνούς. Δε δυνά­με­θα να διώ­ξω­μεν τον κομ­μου­νι­σμόν, διό­τι και ο Χρι­στός υπήρ­ξε κήρυξ της ιδέ­ας αυτής. Ο Χρι­στός διε­κή­ρυ­ξε πρώ­τος τον κομ­μου­νι­σμόν, αλλά από την υψη­λήν ιδε­ο­λο­γί­αν του κομ­μου­νι­σμού μέχρι των ανα­τρε­πτι­κών ενερ­γειών των ανθρώ­πων της Μόσχας, υπάρ­χει διαφορά».

Είναι προ­φα­νές ότι ο Βενι­ζέ­λος ψεύ­δο­νταν. Ο πραγ­μα­τι­κός του φόβος είχε τις ρίζες του στην επι­τυ­χία της Μεγά­λης Οκτω­βρια­νής Σοσια­λι­στι­κής Επα­νά­στα­σης και στην διε­θνή απή­χη­ση που είχε ο λενι­νι­σμός σε πλα­τιές εργα­τι­κές μάζες. Η αστι­κή τάξη και μαζί της το πολι­τι­κό προ­σω­πι­κό που την υπη­ρε­τού­σε έτρε­μαν στην ιδέα ότι οι εργα­ζό­με­νοι, υπό την καθο­δή­γη­ση των κομ­μου­νι­στών, μπο­ρού­σαν να ακο­λου­θή­σουν το παρά­δειγ­μα των μπολ­σε­βί­κων και να αμφι­σβη­τή­σουν την καθε­στη­κυία τάξη πραγμάτων.

Το βενι­ζε­λι­κό «Ιδιώ­νυ­μο» υπήρ­ξε προ­άγ­γε­λος του κύμα­τος αντι­κομ­μου­νι­στι­κών διώ­ξε­ων (εκτε­λέ­σε­ων, φυλα­κί­σε­ων, εξο­ρί­ας, κλπ) που ακο­λού­θη­σε τα επό­με­να χρό­νια, από τη δικτα­το­ρία Μετα­ξά και το μετεμ­φυ­λια­κό αστι­κό κρά­τος (Α.Ν 509/1947) μέχρι την Χού­ντα. Η σφρα­γί­δα του Βενι­ζέ­λου υπάρ­χει ανε­ξί­τη­λη στα ξερο­νή­σια και τους τόπους εξο­ρί­ας όπου μαρ­τύ­ρη­σαν χιλιά­δες κομ­μου­νι­στές, αγω­νι­στές και πρω­το­πό­ροι εργαζόμενοι.

Αυτόν τον πρω­τα­θλη­τή του αντι­κομ­μου­νι­σμού, τον άνθρω­πο που κατ’ εντο­λή των Αγγλο­γάλ­λων έστει­λε ελλη­νι­κά στρα­τεύ­μα­τα στην ιμπε­ρια­λι­στι­κή εκστρα­τεία ενά­ντια νεα­ρή Σοβιε­τι­κή Ρωσία το 1918 και που φέρει μεγά­λο μερί­διο ευθύ­νης για την κατα­στρο­φή που ακο­λού­θη­σε το 1922, η αστι­κη τάξη φρό­ντι­σε να τον ανα­δεί­ξει σε «εθνάρ­χη», τιμώ­ντας τον με κάθε δυνα­τό μέσο. Αερο­δρό­μια, αγάλ­μα­τα, δρό­μοι και πλα­τεί­ες πήραν τ’ όνο­μα του, για να θυμί­ζουν τις σπου­δαί­ες υπη­ρε­σί­ες που προ­σέ­φε­ρε στην άρχου­σα τάξη.

Πράγ­μα­τι, το όνο­μα του Ελευ­θέ­ριου Βενι­ζέ­λου αξί­ζει να μεί­νει – και θα μεί­νει – στην ιστο­ρία, ως ένας από τους δια­πρε­πε­στέ­ρους και πιο ικα­νούς πολι­τι­κούς εκπρο­σώ­πους των συμ­φε­ρό­ντων της ελλη­νι­κής αστι­κής τάξης. Τα όποια προ­σω­πι­κά του ταλέ­ντα, την αδιαμ­φι­σβή­τη­τη ευφυία και πολύ­πλευ­ρη μόρ­φω­σή του, ο κρη­τι­κός πολι­τι­κός τα έθε­σε εξ’ ολο­κλή­ρου στην υπη­ρε­σία των κεφα­λαιο­κρα­τών και των ξένων συμ­μά­χων τους.

Ο «επι­κή­δειος» που του επι­φύ­λασ­σε ο «Ριζο­σπά­στης» την επο­μέ­νη του θανά­του του, στις 19 Μάρ­τη 1936, συνο­ψί­ζει την αλή­θεια για τον περί­φη­μο «εθνάρ­χη» Βενι­ζέ­λο και γι’ αυτό τον παρα­θέ­του­με αυτούσιο:

«Πέθα­νε ο Βενι­ζέ­λος ο μεγα­λεί­τε­ρος σύγ­χρο­νος πολι­τι­κός της αστι­κο­τσι­φλι­κά­δι­κης Ελλά­δας. Και ο θάνα­τός του δεν μπο­ρεί παρά νάχει συνέ­πειες σοβα­ρές πάνω στην εξέ­λι­ξη της εσω­τε­ρι­κής μας κατά­στα­σης, μια και θα προ­κα­λέ­σει, αργά είτε γρή­γο­ρα, μεγά­λες ανα­κα­τα­τά­ξεις, τόσο μέσα στο κόμ­μα του των Φιλε­λευ­θέ­ρων, όσο και γενι­κώ­τε­ρα μέσα στο αστι­κο­φτσι­φλι­κά­δι­κο στρατόπεδο.

Τόσο λοι­πόν απ’ την πλευ­ρά αυτή, όσο και απ΄την πλευ­ρά των συμπε­ρα­σμά­των, που θα πρέ­πει να βγά­λουν οι εργα­ζό­με­νοι απ’ τη ζωή του αστού αυτού πολι­τι­κού, που τόσες μάζες συγκί­νη­σε και παρά­συ­ρε, και τόσο πολύ επί­δρα­σε πάνω στη ζωή και στην κατά­στα­ση του εργα­ζό­με­νου Λαού και του τόπου, ενδια­φε­ρό­μα­στε άμε­σα για τη ζωή και το έργο του πρώ­ην “επα­να­στά­τη” και κατο­πι­νά μεγα­λο­πλου­το­κρά­τη πολιτικού.

Δεν χωρά καμ­μιά αμφι­βο­λία ότι ο Βενι­ζέ­λος ξεπερ­νά και σκιά­ζει, σ’ όλο το διά­στη­μα της πολι­τι­κής στα­διο­δρο­μί­ας του, όλους τους άλλους πολι­τι­κούς αντι­πά­λους του. Ξεκί­νη­σε απ’ την Κρή­τη σαν “επα­να­στά­της” ενά­ντια στον ζυγό της Οθω­μα­νι­κής αυτο­κρα­το­ρί­ας και παρου­σιά­στη­κε σαν πρω­τα­γω­νι­στής στην πολι­τι­κήν σκη­νή της Ελλά­δας σε μια στιγ­μή, που η αστι­κο­τσι­φλι­κά­δι­κη φαυ­λο­κρα­τία είχε μαζέ­ψει τόσες συμ­φο­ρές και κατα­στρο­φές, ώστε ο Λαός ξεση­κω­νό­τα­νε ζητώ­ντας να την σαρώ­σει και ν’ ανοί­ξει και­νούρ­γιους δρό­μους για ένα καλ­λί­τε­ρο μέλλον.

Ολο το “μεγα­λείο” και οι ικα­νό­τη­τες του Βενι­ζέ­λου, βρί­σκο­νται στο ότι μπό­ρε­σε να συλ­λά­βει και να εκφρά­σει τις ανά­γκες της επο­χής του, του 1909. Και όλη του η μικρό­τη­τα βγαί­νει απ’ το γεγο­νός ότι τις ξεχω­ρι­στές αυτές ικα­νό­τη­τές του ποτέ δεν τις έβα­λε στην εξυ­πη­ρέ­τη­ση των πραγ­μα­τι­κών συμ­φε­ρό­ντων και ανα­γκών του Λαού, μα τις πρό­σφε­ρε πάντα στη διά­θε­ση των εχθρών και εκμε­ταλ­λευ­τών, των τσι­φλι­κά­δων και των κεφα­λαιο­κρα­τών, ντό­πιων και ξένων.

Αν θελή­σου­με να νοιώ­σου­με και να χαρα­κτη­ρί­σου­με σωστά την προ­σω­πι­κό­τη­τα του Βενι­ζέ­λου, πρέ­πει να την δού­με μέσα σ’ αυτήν την αντί­θε­ση. Έχου­με έτσι το Βενι­ζέ­λο με εξαι­ρε­τι­κά πραγ­μα­τι­κά προ­σό­ντα, που θα μπο­ρού­σαν να επι­τρέ­ψουν στον κατό­χό τους να μεγα­λουρ­γή­σει. Και απ’ την άλλη μεριά βλέ­που­με το Βενι­ζέ­λο να αφο­σιώ­νε­ται ολο­κλη­ρω­τι­κά σε μια ολό­τε­λα αντι­λαϊ­κή υπό­θε­ση, στην αστι­κο­τσι­φλι­κά­δι­κη υπό­θε­ση, που έχο­ντας για βασι­κό περιε­χό­με­νο της τον λαϊ­κό αφα­νι­σμό, έκα­μνε αδύ­να­τη, απέ­κλειε από­λυ­τα κάθε πραγ­μα­τι­κά μεγα­λουρ­γία. Έτσι μπο­ρού­με να κατα­λά­βου­με για­τί ο Βενι­ζέ­λος, ο μεγα­λεί­τε­ρος σύγ­χρο­νος Έλλη­νας πολι­τι­κός, απέ­τυ­χε τόσο οιχτρά, τόσο αναντίρρητα».

Αλή­θειες και ψέμα­τα για το λιμό στην Ουκρα­νία, Νίκος Μόττας

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο