«Ποτέ δεν φαντάστηκα ότι έπρεπε να φύγουν τόσο νέοι …ότι θα τους χάναμε έτσι, καθώς γίνονται τελετές φόρου τιμής σε αγαπημένους φίλους», λέει η Zulma Larin, που ένιωσε κι αυτή μέχρι το κόκκαλο το άγγισμα του θανάτου από την πανδημία στο Ελ Σαλβαδόρ.
«Ήταν πολύ αγαπητοί και χάθηκαν χωρίς να τους δουν ή να τους συνοδεύσουν, συνεχίζουμε λοιπόν με αυτό το κενό, με την κατάσταση να παραμένει λανθάνουσα», λέει έχοντας δράσει στην κοινότητα για σχεδόν δύο δεκαετίες, ως ιδρυτής της (περιβαλλοντικής) Red de Ambientalistas Comunitarios de El Salvador (Racdes).
Η πορεία μου ξεκινάει από την πρώιμη εφηβεία. «Ήμουν πρόσφυγας, έζησα και εκπαιδεύτηκα περιπλανώμενη στα Λουθηραία καταφύγια — πολλοί κατέφυγαν εκεί για να γλυτώσουν τη βία που προκλήθηκε από την ένοπλη σύγκρουση — και παράνομη, συμμετείχα σε πολιτικές δράσεις, που σφυρηλάτησαν τη δέσμευσή μου και την πειθαρχία επιτρέποντάς μου να χειριστώ την τέχνη της επιβίωσης σε καιρούς του πολέμου (…)
Οι συνθήκες υπό τις οποίες μεγάλωσα με βοήθησαν να έχω ένα ευρύ όραμα για τη ζωή στην κοινότητα», λέει.
Από τότε που ήμουν παιδί, «ονειρευόμουν ότι όλες οι ανησυχίες μας θα τελείωναν, γιατί δεν είχαμε αυτό που χρειάζεται για να ζήσουμε. Με τον πατέρα μου που δούλευε στα χωράφια και τη μητέρα μου στο σπίτι, έμαθα να δουλεύω τη γη και σύντομα έμαθα –πάνω στο πετσί μου, τι θα πει εργασιακή εκμετάλλευση αγροτικών οικογενειών».
💥 «Στα 10 μου χρόνια, είδα τη δολοφονία του πατέρα μου κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου που μας έπληξε όλους.
💥 Λίγα χρόνια αργότερα, χάσαμε τον αδερφό μου που ήταν μέλος του στρατού. Έπεσε σε μάχη στα ορυχεία Chalatenango, δεν τον ξανάδαμε ποτέ. Είναι ακόμα εκεί, κάτω από ένα δέντρο, κάπου σε αυτό το βουνό», επισημαίνει η Larin.
«Αν και πέρασα από δύσκολα και πετρώδη μονοπάτια, έμαθα να φτάνω εκεί που ήθελα», επιμένει.
Για την Zulma Larin από το Σαρβαδόρ, η μεγαλύτερη πρόκληση ως γυναίκα και ως ανθρώπινο ον είναι η συνοχή μεταξύ σκέψης και πράξης.
Ξεχωρίζει ως ευαίσθητη, ευτυχισμένη επαναστάτρια και μαχήτρια για το κοινό καλό.
Πανδημία στο Soyapango
Στην αρχαία γλώσσα Nahuatl, η λέξη ‑suya, σημαίνει Palma-φοίνικας, apan είναι ποτάμι: «Τόπος του ποταμού της La Palma».
Βρίσκεται περίπου 7 χιλιόμετρα μακριά από την πόλη του Σαν Σαλβαδόρ, το Soyapango είναι γνωστή ως βιομηχανική πόλη, η τρίτη πιο πυκνοκατοικημένη στη χώρα.
«Μολυσμένη όλη η περιοχή γύρω μας, λόγω και των περιορισμών, υπάρχουν και κίνδυνοι ψυχικής υγείας και επειδή το Soyapango είναι ένας πυκνοκατοικημένος δήμος, με 500.000 κατοίκους και τα περιστατικά σε αυτό το μέρος ήταν πάρα πολλά.
Αυτό με κράτησε σε πολύ άγχος μέχρι που ο ιός έφτασε στο σπίτι μου.
«Μολυνθήκαμε ασυμπτωματικά …πολύς ο πόνος, γιατί –μεταξύ άλλων, η μητέρα μου είναι διαβητική και ο σύζυγός μου είναι υπερτασικός.
Αυτό με οδήγησε να πάρω εξαιρετικά μέτρα τόσο για τη μητέρα και τον άντρα μου », θυμάται η Larin.
«Ήταν πολύ έντονες και αγχωτικές μέρες. Η μητέρα μου η Κάρμεν — αυτή η κινητήρια δύναμη της δράσης και της έμπνευσής μου — χειροτέρευσε για μια εβδομάδα …την άλλη, ο σύζυγός μου και μετά εγώ, με πιο ήπιο τρόπο, επειδή δεν έχω χρόνιες ασθένειες».
Στη χώρα μου
Η πρώτη περίπτωση ιού αναφέρθηκε στο Ελ Σαλβαδόρ στις 18 Μαρτίου 2020.
Μετά το άνοιγμα της νέας οικονομικής διαχείρισης στις 24 Αυγούστου, όλοι περιμένουν επιβλαβείς επιπτώσεις την επόμενη μέρα.
💥 Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας, η χώρα καταγράφει 26.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα Covid-19, από το ξέσπασμα της πανδημίας.
739 θανάτους και περίπου 10.000 ύποπτα περιστατικά.
Μεταξύ των ασθενών του θανατηφόρου ιού, υπάρχουν 682 σοβαροί και 248 κρίσιμοι,
15.347 άτομα είναι καταγραμμένα.
Πριν από την επίσημη ανακοίνωση της πρώτης περίπτωσης Covid-19, σ΄αυτή τη χώρα της Κεντρικής Αμερικής με τα 6,5 εκατομμύρια κατοίκους, οι γιατροί είχαν προειδοποιήσει για την αύξηση των ασθενών με αναπνευστικές λοιμώξεις, σε νοσοκομεία της πρωτεύουσας.
Αρχικά, αρκετοί άρρωστοι κατήγγειλαν την έλλειψη φροντίδας στα νοσοκομεία, σε ασθενείς με συμπτώματα που σχετίζονται με την πανδημία του κοροναϊού και άλλες χρόνιες παθήσεις.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), το Ελ Σαλβαδόρ βρίσκεται σε κατάσταση ανάγκης, μη όντας σε θέση να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού όσον αφορά την καθολική κάλυψη υγειονομικής περίθαλψης.
Προσδιορίζονται ως οι κύριες προκλήσεις: η ανεργία και υποαπασχόληση των υγειονομικών παραγόντων σε ορισμένες κατηγορίες, η οικονομική ανικανότητα του τομέα της υγείας και η άνιση κατανομή των υγειονομικών παραγόντων στα διάφορα επίπεδα υπηρεσιών, με έλλειμμα 43% αναφορικά με την πρωτοβάθμια φροντίδα.
Σε αυτό προστίθεται μια άνιση δημογραφική κατανομή των υπαρχόντων πόρων.
Ο ΠΟΥ επισημαίνει την ανισότητα στις συνθήκες εργασίας και τα αρνητικά οικονομικά κίνητρα του Ινστιτούτου Κοινωνικής Ασφάλισης (Instituto Salvadoreño del Seguro Social ‑ISSS) και του Υπουργείου Υγείας, όπως και την έλλειψη κατάλληλα εκπαιδευμένων υγειονομικών φορέων για την εφαρμογή της τρέχουσας στρατηγικής περίθαλψης στην υγεία, βασισμένη στην πρωτοβάθμια περίθαλψη.
Ένας από τους πρώτους που πέθανε από τον Covid-19 ήταν ο Óscar Méndez Beltrán, από τον Παναμά.
Διαγνώστηκε με ουρολοίμωξη και πιθανότητα Covid και αφέθηκε στην τύχη του ‑πέθανε μόνος σε ηλικία 56 ετών του παρατημένος σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου μετά από 10 ημέρες.
Ήδη κατά την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου και την πρώτη του Απρήλη, υπήρχαν ήδη παράπονα για έλλειψη πρόσβασης στα λεγόμενα κέντρα περιορισμού (ιατρική περίθαλψη και εξετάσεις για τον ιό).
Και μετά το ίδιο στο Νοσοκομείο Rosales, το κύριο ειδικευμένο δημόσιο κέντρο, όπου έλειπαν τα πάντα ακόμη και για το ιατρικό προσωπικό … προστατευτικός εξοπλισμός επιπέδου 2, δηλ. μάσκες, ασπίδες προσώπου και τζελ αλκοόλης. Ζήτησαν –χωρίς αποτέλεσμα, να γίνουν σεβαστά ωράριο εργασίας και ανάπαυσης, εν μέσω της αυξανόμενης επέκτασης του Covid-19
Το ίδιο και στο νοσοκομείο Saldaña και αλλού.
Παντού με έλλειψη προστατευτικού εξοπλισμού -γιατρών, χωρίς εφόδια και προσωπικό για τη φροντίδα των ασθενών, με ατέλειωτες μακρές ουρές στις πόρτες των νοσοκομείων για διαφορετικές αιτίες.
Το δίκτυο των νοσοκομείων έχει καταρρεύσει και όχι μόνο για όσους χρειάζονται εντατική φροντίδα, σύμφωνα με το Colegio Médico.
Η πόλη μου
Για τη Larin, «η ιδέα του θανάτου δεν ήταν εύκολο να αφομοιωθεί, ο πόνος των νέων είναι απερίγραπτος. Η πόλη μου, χαρακτηρίστηκε κόκκινη ζώνη λόγω του αριθμού των κατοίκων της, με ευπάθεια λόγω της έλλειψης υγιεινής στον δήμο Soyapango ».
«Σε ότι με αφορά, ο ιός μπήκε στο σπίτι μας επειδή έχω έναν αδερφό γιατρό στην πρώτη γραμμή δράσης και μολύνθηκε και αυτό επηρέασε συναισθηματικά, ολόκληρη την οικογένεια», εξηγεί.
Τα επίσημα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι 42 γιατροί μέχρι τώρα πέθαναν από το Covid-19 στο El Salvador.
Όλοι όσοι έχασαν τη μάχη με τη ζωή βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της φροντίδας του λαού ενάντια στον ιό.
18 από τον δημόσιο τομέα και
24 από τον ιδιωτικό τομέα.
💥 Σύμφωνα με στοιχεία των συνδικάτων είναι παραπάνω ‑53 νεκροί γιατροί, ενώ ο πρόεδρος του Colegio Médico Milton Brizuela επεσήμανε πως «καταγράφονται περισσότερους από 100 θάνατοι σε επαγγελματίες υγείας λόγω Covid-19 στον δημόσιο τομέα, στην Κοινωνική Ασφάλιση, στο Υπουργείο Υγείας και στον ιδιωτικό τομέα»
Τα επίσημα στοιχεία δεν παρέχουν αξιοπιστία για τον Covid-19, δήλωσε ο Brizuela.
Μέχρι τις 10-Αυγ, ο αριθμός των ημερήσιων λοιμώξεων ξεπέρασε τα 400 κρούσματα με pick στις 9‑Αυγ (449 επιβεβαιωμένα).
Η κλιμάκωση των καταγεγραμμένων περιπτώσεων, από τα μέσα Ιουνίου, αποδόθηκε από εμπειρογνώμονες στις επιπτώσεις της τροπικής καταιγίδας Amanda, η οποία έπληξε τη χώρα στις αρχές του μήνα και απαιτούσε την εκκένωση ορισμένων κοινοτήτων –που φυσικά το κράτος «αδυνατούσε» να οργανώσει.
Κορυφαίοι ιατροί ειδικοί κατέθεσαν αγωγή εναντίον του αρμόδιου Υπουργού ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, θεωρώντας ότι παραβίασε το δικαίωμα στην υγεία και τη ζωή του προσωπικού υγείας, το οποίο έχει υπηρετήσει στην πρώτη γραμμή φροντίδας κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας έχουν επανειλημμένα κινητοποιηθεί καταγγέλλοντας ότι «δεν λαμβάνουν ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό και σε επαρκή ποσότητα για να αντιμετωπίσουν το ιικό φορτίο στο οποίο εκτίθενται σε νοσοκομεία» και ομοίως, ότι «το κράτος είναι υποχρεωμένο να τους προστατεύει, με τα κατάλληλα –από άποψη ποιότητας είδη», σημειώνοντας πως το Υπουργείο Υγείας αρνήθηκε να απαντήσει έτσι η κατάσταση χειροτερεύει καθημερινά.
Το σπίτι μου και εγώ
«Τα τρόφιμα είναι λιγοστά — λέει η Zulma Larin – με άνεργο τον άντρα μου …έχουμε μόνο το μισθό μου, ζόρικα τα πράγματα, απλά υπάρχει σύμπνοια στην οικογένεια.
Οι μικροί παραγωγοί μας πωλούν σε λογικές τιμές και αυτό μας εξασφαλίζει λαχανικά, φασόλια, ρύζι και γαλακτοκομικά προϊόντα».
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 49% του πληθυσμού διαβεβαιώνει ότι η οικογενειακή οικονομία «έχει επιδεινωθεί» κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Από το σύνολο των ερωτηθέντων, το 33% δηλώνει ότι οφείλεται στο κλείσιμο επιχειρήσεων και στην ανεργία, το 24% στη μείωση του εισοδήματος και των οικογενειακών εμβασμάτων από τις ΗΠΑ και 17% αποκλειστικά στην ανεργία.
Δύσκολοι καιροί
«Νομίζω ότι η κατάσταση με οδηγεί σε παραπέρα προβληματισμό σχετικά με την αξία της ζωής.
…το κύριο δεν είναι τα πολλά καταναλωτικά αγαθά» επιμένει η Larin.
«Κατάλαβα ότι είναι επίσης απαραίτητο να μπορέσω να εκτιμήσω την οικογένεια: αδέλφια, μητέρες, ξαδέρφια και φίλους.
Κατάλαβα επίσης μερικές από τις ικανότητές μου, για παράδειγμα: να γράφω ή να εκφράζω τη γνώμη μου για τη ζωή και τη χώρα».
Στο Ελ Σαλβαδόρ, το έγκλημα κατά των γυναικών είναι μια επιδημία που υπάρχει εδώ και πολύ καιρό. Υπολογίζεται ότι 5 στις 10 γυναίκες υφίστανται βία.
Σύμφωνα με τον Organización Panamericana de la Salud (Παναμερικανικός Οργανισμό Υγείας PAHO), το 44% των γυναικών — παντρεμένων ή με δεσμό — ανέφεραν λεκτική ή ψυχολογική κακοποίηση.
24% ανέφεραν σωματική βία και 12% σεξουαλική επίθεση, από σύντροφο ή πρώην.
Σχεδόν οι μισές (47%) βίωσαν κάποιο από τα τρία είδη βίας και το 9% και τα τρία είδη μαζί.
Ο PAHO διαβεβαιώνει ότι υπάρχουν μια σειρά υποθέσεων, οι οποίες δεν καταγράφονται ως βία, ωστόσο, έχουν σχέση μ’ αυτή.
Οι αυτοκτονίες εγκύων γυναικών είναι ένα σαφές παράδειγμα του κρυμμένου αντίκτυπου της βίας που βασίζεται στο φύλο.
Μια μελέτη του 2006 από το Υπουργείο Υγείας δείχνει ότι το 80% των γυναικών που αυτοκτόνησαν με δηλητήριο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους είχαν ιστορικό σεξουαλικής κακοποίησης.
Κατά τους μήνες Μάρτιο-Ιούνιο σε εγκλεισμό — που είναι γνωστό — στο Ελ Σαλβαδόρ, 21 γυναίκες πέθαναν από έμφυλη βία και 20 από τον Covid.
«Έμφυλη βία μέσα στη δική μου οικογένεια όχι! δόξα τω Θεώ δεν έχω τέτοια προσωπική εμπειρία. Επειδή ήμασταν μια οικογένεια, χτισμένη στο σεβασμό που ο καθένας αξίζει σαν άτομο. Αλλά έχω βιώσει θεσμική βία επειδή είμαι γυναίκα και επίσης επειδή έχω αναπηρία στο δεξί μου πόδι. Έχω νιώσει — πολλές φορές — αυτό το αίσθημα παραβίασης λόγω της κατάστασής μου ως γυναίκας και επίσης, ως υπερασπιστή των δικαιωμάτων, με ιδέες και ισχυρή γνώμης και αυτό δεν αρέσει σε πολλούς», τονίζει η Larin.
«Στην πανδημία, οι γνώσεις μου με βοηθήσανε πολύ, όντας γυναίκα οργανωμένη σε ομάδες υπεράσπισης του δικαιώματος στον άνθρωπο και στη φύση.
Πιστεύω ότι η ανύψωση του ανθρώπου συντελείται όταν ανακαλύψει ότι μπορεί να επιβιώσει ζώντας στην κοινωνία και ενισχύοντάς την».
Έτσι «εναποθέτω την ελπίδα στη δύναμη του ανθρώπου να αλλάξει ή να μεταμορφώσει καταστάσεις που επηρεάζουν τη ζωή όλων.
Μια εσωτερική δύναμη που έχει το μυαλό κάθε ανθρώπου να βοηθήσει, με ταξικό προσανατολισμό, στην ενίσχυση της οργάνωσης αναγνωρίζοντας ότι μόνο η δύναμη των εργαζομένων γυναικών, των παραγωγών, των ιθαγενών, των διανοουμένων, των αγροτών γης όλοι ενωμένοι, θα μπορούσαμε να μεταμορφώσουμε αυτήν την πραγματικότητα.»
Ο πρόεδρος, Nayib Bukele, δημοσίευσε πρόσφατα στο Twitter ότι «οι επιπτώσεις της οικονομικής επανέναρξης θα παρατηρηθούν εντός 3 έως 13 ημερών, μέγιστος χρόνο για την επώαση του ιού και παρουσίασης των συμπτωμάτων», προσθέτοντας. «Ο Θεός προστατεύει το Ελ Σαλβαδόρ».
«Ο χρόνος φυσικά παρήλθε “επανέρναρξη” δεν είδαμε –ούτε πρόκειται “Με αυτήν την κυβέρνηση που έχουμε τώρα, δεν πιστεύω καθόλου, ότι θα μας παράσχει προϋποθέσεις για να προχωρήσουμε στην «δημοκρατία» που χτίστηκε, πριν από 28 χρόνια με την υπογραφή των Ειρηνευτικών Συμφωνιών»
(Υπογραφή) Zulma Larin, Salvadoran
επικεφαλής ενός οικογενειακού πυρήνα έξι ατόμων
Πολλά θα μπορούσαμε να σχολιάσουμε στην παραπάνω επιστολή ‑λίγο ανερμάτιστη και σε κάποια σημεία επιδερμική, της αγωνίστριας από το Σαλβαδόρ, που σε κάθε περίπτωση περιγράφει αδρά την καθημερινότητα της λαϊκής οικογένεις.
Αντ’ αυτού προτιμήσαμε να δώσουμε μια συνοπτική εικόνα από την ιστορία και τις εξελίξεις, καθώς και πλούσια βιβλιογραφία στο τέλος, για τους αναγνώστες που θα θελήσουν να δουν περισότερο σε βάθος.
ℹ️ Το Σαλβαδόρ βρίσκεται ΝΑ του Μεξικού, ΒΔ της Νικαράγουα και συνορεύει με Ονδούρα και Γουατεμάλα.
Είναι το πιο πυκνοκατοικημένο κράτος στην αμερικανική ενδοχώρα (310 κατοίκους / km2 –η Ελλάδα ~75) έκταση 21.041 km2 … και πληθυσμό 6.486.000, από αυτούς σε μόνο 886,15 km2, η πρωτεύουσα με 1.567.156 κατοίκους (~1.770 κατά Μ.Ο. κατοίκους / km2)
Είναι η πιο βιομηχανοποιημένη χώρα της περιοχής, με κατά κεφαλή εισόδημα –αν και η πλειοψηφία του λαού ζει σε ακραία φτώχεια, 8.909 $
ℹ️ Στις τελευταίες προεδρικές εκλογές (2019), πρόεδρος εξελέγη ο 38χρονος επιχειρηματίας Nayib Armando Bukele Ortez
Προηγουμένως, στις δημοτικές 2015 υπήρξε δήμαρχος στην πρωτεύουσα με τη στήριξη και του FMLN (Κόμματος Εθνικής Απελευθέρωσης Φαραμπούντο Μαρτί)
Το (Ελ) Σαλβαδόρ –όπως και άλλες χώρες της κεντρικής λατινικής Αμερικής χαρακτηρίζεται από μακρά πορεία, όπου κυριάρχησαν εσωτερικές αναταραχές, ξένες επεμβάσεις, οικονομική αστάθεια και εξάρτηση, στρατιωτικές δικτατορίες και μαζικές λαϊκές εξεγέρσεις από την πρώτη ημέρα που ανακήρυξε την ανεξαρτησία του, το 1838.
Αυτός ο κύκλος των δικτατοριών από μαριονέτες — αξιωματικούς, ως απάντηση στις μαζικές λαϊκές εξεγέρσεις, είναι ένας κύκλος αίματος, αλλά και απίστευτης καταπίεσης, κοινωνικής και οικονομικής, και στην κυριολεξία αφαίμαξε ολόκληρο τον πληθυσμό για πολλές γενιές.
Τα τεράστια κέρδη από τον καφέ ως εξαγώγιμη μονοκαλλιέργεια λειτούργησαν καταλυτικά στην καπιταλιστική ολοκλήρωση με συγκέντρωση στα χέρια δεκατεσσάρων (14!!) οικογενειών της γης, της καλλιέργειας και της διανομής του.
Οι στρατιωτικές ή στρατοκρατούμενες και «κατευθυνόμενες εκ των άνω» κυβερνήσεις είναι το κύριο χαρακτηριστικό της πολιτικής ζωής, κυρίως μετά το 1931, ως ευθεία πολύ βίαιη και απάνθρωπη απάντηση στην πολιτική και κοινωνική λαϊκή ανυπακοή, που πλείστες φορές έλαβε εξεγερσιακή μορφή.
Ακριβώς τότε, ώριμο τέκνο της ανάγκης ιδρύθηκε από τον Miguel Mármol το Κομμουνιστικό Κόμμα του Ελ Σαλβαδόρ PCS, γέννημα του Partido Comunista Centroamericano ‑1925, από τον Agustín Farabundo Martí Rodríguez –γεννήθηκε το 1893 και δολοφονήθηκε (εκτελέστηκε) το 1932, ηγέτη στην πορεία και του PCS.
Η αντίσταση του λαού εκείνα τα χρόνια οδήγησε σε μαζικές δολοφονίες με πάνω από 20.000 νεκρούς, που έμειναν στην ιστορία ως «La Matanza» (η σφαγή).
Από τότε και για 50 σχεδόν χρόνια ‑μέχρι το 1979 στρατιωτικές χούντες θα κυβερνούσαν στο Ελ Σαλβαδόρ.
Το 1981, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ — και ενώ ο Ρόναλντ Ρέιγκαν ξεκινούσε την πρώτη προεδρική του θητεία — εξέδωσε μία ειδική έκθεση με τίτλο «Κομμουνιστική Διείσδυση στο Ελ Σαλβαδόρ», όπου τόνιζε πως υπάρχει «υποστήριξη από τη Νικαράγουα, την Κούβα και τη Σοβιετική Ενωση προς το FMLN» και εξαιτίας αυτού του «δάκτυλου» οι ΗΠΑ βρήκαν την ευκαιρία να αυξήσουν στο μέγιστο βαθμό τη στρατιωτική και οικονομική βοήθεια προς την κυβέρνηση του Ελ Σαλβαδόρ, σε τέτοια έκταση που ήταν μία έμμεση επέμβαση.
Στις εκλογές του 1982 — όπου FMLN — FDR κάλεσαν το λαό να μη συμμετέχει — εκλέχτηκε Συνταγματικό Κοινοβούλιο και ακολούθησε η αναθεώρηση του Συντάγματος το 1983, από ένα Κοινοβούλιο όπου κυριαρχούσε το ακροδεξιό κόμμα ARENA.
Την ίδια στιγμή όλη η χώρα ήταν ένα πεδίο μάχης και η εμφύλια σύγκρουση μαινόταν αμείωτη.
Στο συνέδριό του το 1977, εν μέσω εσωκομματικής διαπάλης, το ΚΚ του Ελ Σαλβαδόρ (Partido Comunista Salvadoreño) καθόρισε τον ένοπλο αγώνα ως μια από τις μορφές πάλης για την κατάκτηση της εξουσίας.
Τον Οκτ 1979, αρκετά στελέχη του πήραν μέρος στην «επαναστατική» κυβέρνηση (Junta Revolucionaria de Gobierno) που σχηματίστηκε μετά το πραξικόπημα του στρατηγού Carlos Humberto Romero, σε συμμαχία με σοσιαλδημοκράτες, χριστιανοδημοκράτες, προοδευτικούς στρατιωτικούς κλπ. μαζί με ένοπλα τμήματα και μαζικά κινήματα.
Το PCS δεν αναγνώρισε επίσημα αλλά ούτε αρνήθηκε, τότε, ότι είχε συμμετάσχει σε αυτήν την κυβέρνηση. Διατήρησε τη θέση του για τον πολιτικό αγώνα μέχρι το Δεκέμβρη του 1979, όταν δημιουργήθηκε συντονιστικό όργανο (Coordinadora Político Militar) και στη συνέχεια η Ενοποιημένης Επαναστατική Διοίκηση (Dirección Revolucionaria Unificada) που οδήγησαν στο μέτωπο Φαραμπούντο Μαρτί (Frente Farabundo Martí para la Liberación Nacional).
Το ΚΚ του Ελ Σαλβαδόρ το 1980 μαζί με τα FPL (Fuerzas Populares de Liberación), PRTC (Partido Revolucionario de los Trabajadores Centroamericanos – El Salvador) ERP (Ejército Revolucionario del Pueblo) κά – σχημάτισαν «επαναστατικό πολιτικο-στρατιωτικό μέτωπο» το Frente Farabundo Martí para la Liberacion Nacional (Μέτωπο Εθνικής Απελευθέρωσης Φαραμπούντο Μαρτί).
Από το 1981 έως το τέλος του εμφυλίου, το στρατιωτικό τμήμα του PCS ενεργούσε στρατιωτικά κυρίως μέσω των Fuerzas Armadas de Liberación — FAL (Ενόπλων Δυνάμεων Απελευθέρωσης), με ηγέτες τους José Luis Merino, Roberto Lorenzana, Sigfrido Reyes, Dagoberto Gutiérrez, Américo Araujo Dagoberto Sosa κά.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα του Ελ Σαλβαδόρ και τα (τέσσερα) άλλα κόμματα συνέχισαν να υπάρχουν ως ξεχωριστές οργανώσεις κάτω από την ομπρέλα του FMLN καθ’ όλη τη διάρκεια του εμφυλίου (1980–1992).
Μετά από διαβουλεύσεις και συνομιλίες μεταξύ ανταρτών, κυβέρνησης και ΟΗΕ και καταμετρώντας περισσότερους από 80.000 νεκρούς, επιτεύχτηκε ειρηνική συμφωνία στις 31-Δεκ-1991
Όταν ο Σαλβαδοριανός εμφύλιος τελείωσε, το FMLN έγινε νόμιμο πολιτικό κόμμα και άρχισε να παίρνει μέρος στις εκλογές.
Μετά τις εκλογές του 1994, το Κομμουνιστικό Κόμμα και τα τέσσερα άλλα κόμματα που αποτελούσαν το FMLN διαλύθηκαν ως ξεχωριστές οργανώσεις, συγχωνευόμενα σε ένα μόνο FMLN χωρίς ανταγωνιζόμενες εσωτερικές οργανώσεις.
Τότε το ΚΚ του Ελ Σαλβαδόρ διαλύθηκε ως ανεξάρτητη οντότητα, αν και πολλοί από τους ηγέτες του και τα μέλη του είναι ακόμα ορατοί στο FMLN. Για παράδειγμα, ο ηγέτης του κατά τη διάρκεια του εμφυλίου Schafik Jorge Hándal ήταν ο προεδρικό υποψήφιος του FMLN για τις εκλογές του 2004.
Το 2005, ομάδες Σαλβαδοριανών κομμουνιστών, θεωρώντας τη διάλυση του Κομμουνιστικού Κόμματος ιστορικό λάθος, ξεκίνησαν προσπάθεια επανίδρυσης πραγματοποιώντας Συνέδριο το Δεκέμβρη του 2006, του της Επανίδρυσης του Σαλβαδοριανού Κομμουνιστικού Κόμματος.
Περισσότερα …
|> Partido-Comunista-de-El-Salvador ΚΚ Ελ Σαλβαδόρ
|> FMLN — El Salvador
Domingo Santa Cruz Castro * |> Ιστορικό του λαϊκού μαζικού κινήματος και του ρόλου του Κομμουνιστικού Κόμματος σε πολιτικούς και λαϊκούς αγώνες πριν και μετά το 1970
Domingo Santa Cruz Castro * |> Η δημιουργία του Κόμματος FMLN και η συμβολή των πέντε ιστορικών οργανισμών που το συγκρότησαν
(*) |> Ντομίνγκο Σάντα Κρουζ Κάστρο: Διανοούμενος και διπλωμάτης του Σαλβαδόρ, στέλεχος του ΚΚ και του Μετώπου Farabundo Martí ‑πρέσβης στην Κούβα κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης του Mauricio Funes.
Χαιρετισμός της ΚΕ του ΚΚ Ελ Σαλβαδόρ στους μαχητές (1982)
FMNL-Salvador |> από το αντάρτικο στην κυβέρνηση
Cuando la historia no se puede escribir con la pluma entonces debe escribirse con el fusil
💥 Όταν η ιστορία δεν μπορεί να γραφτεί με το στυλό (με το «φτερό») τότε πρέπει να γραφτεί με το τουφέκι