Ό,τι ν’ ακούω με το δεξιό μου αυτί / με μάτι αριστερό το βλέπω.
Κι ό,τι καταπιάνεται ο νους να στοχαστεί, / οι χτύποι της καρδιάς το λένε πρώτοι. (Κ. Βάρναλης)

Πριν εκατό χρόνια, στη Γαλλία, εκτελείται για κατασκοπεία η Μάτα Χάρι 

Στις 15 Οκτω­βρί­ου 1917, πριν από ακρι­βώς 100 χρό­νια, η Μαρ­γκα­ρέ­τα Ζέλε, γνω­στή σε ολό­κλη­ρο τον κόσμο με το όνο­μα Μάρα Χάρι, εκτε­λεί­ται δια τυφε­κι­σμού για κατα­σκο­πεία σε ηλι­κία 41 ετών.  Εκτε­λέ­στη­κε ως διπλή πρά­κτο­ρας και υπεύ­θυ­νη για το θάνα­το χιλιά­δων στρα­τιω­τών. Το σώμα της δεν ανα­ζη­τή­θη­κε από κανέ­ναν και γι’ αυτό δόθη­κε στους επι­στή­μο­νες για σκο­πούς ιατρι­κής έρευνας…

Η Μάτα Χάρι φθά­νει στο Παρί­σι σε ηλι­κία 27 ετών, τον Νοέμ­βριο 1903. Εχει αφή­σει πίσω της την γενέ­τει­ρά της Ολλαν­δία και τον σύζυ­γό της Ρού­ντολφ Μακ Λέοντ, αξιω­μα­τι­κό του Πολε­μι­κού Ναυ­τι­κού και 20 χρό­νια μεγα­λύ­τε­ρό της. Ανα­ζη­τώ­ντας την τύχη της , επι­χει­ρεί να γίνει μοντέ­λο του ζωγρά­φου Οκτάβ Γκι­γιο­νέτ. Χωρίς επιτυχία.

Στην συνέ­χεια χορεύ­ει σε ιδιω­τι­κά σαλό­νια με το όνο­μα Lady Μακ Λέοντ, πριν γίνει διά­ση­μη με το όνο­μα Μάτα Χάρι (Ο Ηλιος στα μαλαι­σια­νά) εκτε­λώ­ντας «ινδι­κούς χορούς», για τους οποί­ους δεν έχει ιδέα. Τους φαντά­ζε­ται αντλώ­ντας από τις ανα­μνή­σεις της κατά την παρα­μο­νή της στις ολλαν­δι­κές Ινδί­ες, όπου είχε ακο­λου­θή­σει τον σύζυ­γό της.

Ετσι, ο Εμίλ Γκι­μέτ, ο ιδρυ­τής του μου­σεί­ου Ασια­τι­κών Τεχνών στο Παρί­σι της ανοί­γει μία αίθου­σα για την περί­φη­μη παρά­στα­ση της 13ης Μαΐ­ου 1905, όταν ξεκι­νά να χορεύ­ει ως πρι­γκί­πισ­σα και κατα­λή­γει γυμνή. Το θέα­μα είναι σπά­νιο για την επο­χή και κανο­νι­κά τιμω­ρεί­ται με φυλά­κι­ση. Για την Μάτα Χάρι είναι η αρχή της μεγά­λης ζωής, το εισι­τή­ριό της για τα μεγά­λα σαλόνια.

Οι κρι­τι­κοί επι­μέ­νουν ότι οι αλη­θι­νές ινδουί­στριες χορεύ­τριες, όχι μόνο δεν ξεγυ­μνώ­νο­νται, αλλά φορούν αυστη­ρό κοστού­μι. Ομως αυτό δεν την εμπο­δί­ζει να χορεύ­ει γυμνή στα δια­ση­μό­τε­ρα θέα­τρα του Παρι­σιού, από τα Folies-Bergère μέχρι το Olympia, και σε άλλες ευρω­παϊ­κές πρωτεύουσες.

Μόνο ο διευ­θυ­ντής του Odéon της δεί­χνει την πόρ­τα λέγο­ντας ότι δεν ξέρει να χορεύ­ει. Οταν θα κερ­δί­σει τη δίκη ενα­ντί­ον του, θα βρί­σκε­ται πολύ κοντά στο τέλος της καριέ­ρας της.

Η Μάτα Χάρι ζει στη Λεω­φό­ρο των Ηλυ­σί­ων Πεδί­ων, κάνει τη ζωή ενός call-girl και έχει υπουρ­γούς για πελάτες.

Πράκτορας H21

Ο Α’ Παγκό­σμιος Πολέ­μος ξεσπά και η Μάτα Χάρι επι­στρέ­φει στην Ολλαν­δία. Εκεί, στις αρχές του 1916, πνιγ­μέ­νη στα υπέ­ρο­γκα χρέη που οφεί­λο­νται στον πολυ­τε­λή της βίο, δέχε­ται την πρό­τα­ση γερ­μα­νού διπλω­μά­τη να της ξεπλη­ρώ­σει τα χρέη ένα­ντι πλη­ρο­φο­ριών. Ετσι γίνε­ται ο πρά­κτο­ρας H 21.

Επι­στρέ­φει στο Παρί­σι και συνα­ντά τον λοχα­γό Λαντού, αξιω­μα­τι­κό του 2ου Γρα­φεί­ου της υπη­ρε­σί­ας Αντι­κα­τα­σκο­πεί­ας, ο οποί­ος έχει ήδη υπο­ψί­ες για το πρό­σω­πό της. Περι­στοι­χι­σμέ­νη από υπουρ­γούς, η Μάτα Χάρι αισθά­νε­ται πανί­σχυ­ρη. Ο Λαντού της ανα­θέ­τει ορι­σμέ­νες απο­στο­λές και την παρακολουθεί.

Οι υπο­ψί­ες ενι­σχύ­ο­νται όταν παρου­σιά­ζε­ται στο 2ο Γρα­φείο, στο μπουλ­βάρ Σεν Ζερ­μέν, το καλο­καί­ρι του 1916, και ζητά άδεια εισό­δου για το Βιτέλ, όπου η Γαλ­λία κατα­σκευά­ζει στρα­τιω­τι­κό αερο­δρό­μιο. Της δίνουν την άδεια, αλλά η κατα­δί­κη της έχει ήδη υπογραφεί.

Τον Ιανού­α­ριο 1917, εντο­πί­ζε­ται ένα μήνυ­μα των γερ­μα­νι­κών υπη­ρε­σιών που απο­δει­κνύ­ει ότι η πρά­κτο­ρας H 21 είναι διπλή πρά­κτο­ρας. Υπάρ­χουν ιστο­ρι­κοί που θεω­ρούν ότι η Γερ­μα­νία «έδω­σε» τη Μάτα Χάρι γνω­ρί­ζο­ντας ότι οι Γάλ­λοι θα απο­κρυ­πτο­γρα­φού­σαν το κεί­με­νο του μηνύματος.

Συλ­λαμ­βά­νε­ται στις 13 Φεβρουα­ρί­ου στο δωμά­τιό της στο Elysée-Palace-Hôtel και κλεί­νε­ται στη φυλα­κή Σεν Λαζάρ.

Στις 24 Ιου­λί­ου κατα­δι­κά­ζε­ται σε θάνα­το από το Πολε­μι­κό Συμ­βού­λιο. Ο υπο­λο­χα­γός Αντρέ Μορ­νέ, που έχει τον ρόλο του εισαγ­γε­λέα του εκτά­κτου στρα­το­δι­κεί­ου, εξα­σφα­λί­ζει την κατα­δί­κη της. «Δεν ήταν κάτι σημα­ντι­κό», θα σχο­λιά­σει αργότερα.

Μπρο­στά στο εκτε­λε­στι­κό από­σπα­σμα, ο επι­κε­φα­λής την ρωτά εάν έχει να κάνει απο­κα­λύ­ψεις και εκεί­νη απα­ντά: «Καμία και , εάν είχα, θα τις κρα­τού­σα για τον εαυ­τό μου».

Το ψευ­δώ­νυ­μό της έγι­νε ουσια­στι­κό για να περι­γρά­φει εσα­εί την πόρ­νη πολυ­τε­λεί­ας-κατά­σκο­πο. Συνο­δεύ­ε­ται συχνά από το επί­θε­το «θρυ­λι­κή». Εχει εμπνεύ­σει του­λά­χι­στο μία δεκα­ριά σκη­νο­θέ­τες, μεγά­λο αριθ­μό συγ­γρα­φέ­ων, ιστο­ρι­κών. Το Dutch Νational Βallet δημιούρ­γη­σε το 2015 στο Αμστερ­νταμ το μπα­λέ­το Μάτα Χάρι, σε χορο­γρα­φία Ted Brandsen και μου­σι­κή Tarik O’Regan.

 

Μοι­ρα­στεί­τε το:

Μετάβαση στο περιεχόμενο