Πόσο κακό κάνει στην υγεία το κρέας; — Είναι το κρέας καρκινογόνο;

Ευρώ­πη και ΗΠΑ κατα­να­λώ­νουν τερά­στιες ποσό­τη­τες κρέ­α­τος – η μαζι­κή κατα­νά­λω­ση όμως δεν είναι βλα­βε­ρή μόνο για το περι­βάλ­λον, αλλά και για τον ανθρώ­πι­νο οργανισμό.

Περί­που 17 εκα­τομ­μύ­ρια άνθρω­ποι πεθαί­νουν κάθε χρό­νο παγκο­σμί­ως εξαι­τί­ας καρ­διαγ­γεια­κών νοση­μά­των. Δηλα­δή 17 εκα­τομ­μύ­ρια φορές υψη­λή αρτη­ρια­κή πίε­ση, αρρυθ­μί­ες, αρτη­ριο­σκλή­ρυν­ση και… καρ­δια­κές προσβολές!

Ιδιαί­τε­ρα οι βιο­μη­χα­νι­κά ανε­πτυγ­μέ­νες χώρες βρί­σκο­νται αντι­μέ­τω­πες με έναν διαρ­κώς αυξα­νό­με­νο αριθ­μό ανθρώ­πων, οι οποί­οι πάσχουν από ασθέ­νειες που σχε­τί­ζο­νται με δια­τρο­φι­κά ζητή­μα­τα. Κάποιες από αυτές αρκε­τά γνω­στές, ανά­με­σά τους η παχυ­σαρ­κία, ο δια­βή­της καθώς και ορι­σμέ­νοι τύποι καρ­κί­νου. Η παν­δη­μία κατέ­στη­σε σαφές σε τι μπο­ρεί να οδη­γή­σει η κατά­στα­ση αυτή: Άτο­μα υπέρ­βα­ρα, δια­βη­τι­κοί και όσοι πάσχουν από καρ­δια­κές παθή­σεις δια­τρέ­χουν μεγα­λύ­τε­ρο κίν­δυ­νο για επι­πλο­κές, που μπο­ρεί να οδη­γή­σουν μέχρι και στον θάνατο.

Ποιες ασθένειες μπορεί να προκαλέσει η κατανάλωση κρέατος;

Ο Βάλ­τερ Βίλετ ερευ­νά εδώ και 40 χρό­νια τον συσχε­τι­σμό ανά­με­σα στη δια­τρο­φή και τις διά­φο­ρες ασθέ­νειες. Είναι καθη­γη­τής Επι­δη­μιο­λο­γί­ας και Δια­τρο­φής στο Harvard, στη Βοστώ­νη. Όταν ερω­τή­θη­κε για τα κύρια προ­βλή­μα­τα υγεί­ας που προ­κα­λεί η κατα­νά­λω­ση κόκ­κι­νου κρέ­α­τος, κατο­νό­μα­σε καρ­διαγ­γεια­κές παθή­σεις και δια­βή­τη τύπου 2: «Το κόκ­κι­νο κρέ­ας έχει υψη­λή περιε­κτι­κό­τη­τα σε κορε­σμέ­να λιπα­ρά, τα οποία αυξά­νουν την χολη­στε­ρό­λη στο αίμα και αυτό είναι μια σαφής αιτία καρ­δια­κών προ­σβο­λών», υπο­γράμ­μι­σε. Ταυ­τό­χρο­να, σημεί­ω­σε ότι το κόκ­κι­νο κρέ­ας δεν περιέ­χει σχε­δόν καθό­λου πολυα­κό­ρε­στα λιπα­ρά οξέα, τα οποία με τη σει­ρά τους μειώ­νουν τα επί­πε­δα λίπους στο αίμα και συνε­πώς τον κίν­δυ­νο καρ­δια­κών παθή­σε­ων. Σύμ­φω­να με έρευ­νες, ενδέ­χε­ται επί­σης η κατα­νά­λω­ση κόκ­κι­νου κρέ­α­τος να συν­δέ­ε­ται και με τη λει­τουρ­γία των νεφρών.

Ο Βάλ­τερ Βίλετ συμ­με­τεί­χε σε ορι­σμέ­νες μελέ­τες που εξέ­τα­σαν τη σχέ­ση μετα­ξύ της κατα­νά­λω­σης κρέ­α­τος και του σακ­χα­ρώ­δους δια­βή­τη, γνω­στού και ως δια­βή­τη τύπου 2. Σύμ­φω­να με τις μελέ­τες, ιδιαί­τε­ρα το κόκ­κι­νο κρέ­ας ευνο­εί την ανά­πτυ­ξη του εν λόγω δια­βή­τη. Ο Παγκό­σμιος Οργα­νι­σμός Υγεί­ας έχει κατα­γρά­ψει περί­που 60 εκα­τομ­μύ­ρια ανθρώ­πους που πάσχουν από δια­βή­τη στην Ευρώ­πη, εντο­πί­ζο­ντας παράλ­λη­λα ανο­δι­κή πορεία. Ο δια­βή­της «μπο­ρεί να απο­φευ­χθεί σε μεγά­λο βαθ­μό μέσω της υγιει­νής δια­τρο­φής και της άσκη­σης», επι­ση­μαί­νει ο ΠΟΥ στον ιστό­το­πό του.

Φυσι­κά το κρέ­ας είναι μόνο μία μετα­βλη­τή. «Το να στα­μα­τά κανείς την κατα­νά­λω­ση κρέ­α­τος, και αντ’ αυτού να κατα­να­λώ­νει ανα­ψυ­κτι­κά με ζάχα­ρη δεν έχει κανέ­να όφε­λος για την υγεία», ανα­φέ­ρει ο Βίλετ.

Είναι το κρέας καρκινογόνο;

Ο κίν­δυ­νος ανά­πτυ­ξης ορι­σμέ­νων τύπων καρ­κί­νου έχει συν­δε­θεί με την κατα­νά­λω­ση κρέ­α­τος και αλλα­ντι­κών σε διά­φο­ρες μελέ­τες. Μια μελέ­τη του 2021 κατέ­λη­ξε στο συμπέ­ρα­σμα ότι η υψη­λή κατα­νά­λω­ση κρέ­α­τος μπο­ρεί να αυξή­σει επί­σης σημα­ντι­κά τον κίν­δυ­νο για εμφά­νι­ση καρ­κί­νου του μαστού και του παχέ­ος εντέ­ρου. Επι­πλέ­ον, εκτός από το ίδιο το κρέ­ας, καρ­κι­νο­γό­νες ουσί­ες παρά­γο­νται και κατά τη διάρ­κεια του ψησίματος.

Πολ­λοί άνθρω­ποι εξα­κο­λου­θούν να πιστεύ­ουν ότι το κρέ­ας είναι απλώς μέρος μιας υγιει­νής δια­τρο­φής. Αυτό συμ­βαί­νει πράγ­μα­τι σε περιο­χές όπου είναι δύσκο­λο να καλ­λιερ­γη­θούν λαχα­νι­κά και όσπρια και τίθε­ται ζήτη­μα επι­βί­ω­σης. «Φυσι­κά και το κρέ­ας έχει πολύ­τι­μα συστα­τι­κά», τονί­ζει ο Βάλ­τερ Βίλετ. Το κοτό­που­λο θεω­ρεί ότι είναι λιγό­τε­ρο επι­βλα­βές από το κόκ­κι­νο κρέ­ας, ενώ το ψάρι μπο­ρεί επί­σης να συμ­βά­λει σε μία υγιει­νή δια­τρο­φή – δεν χρειά­ζε­ται να γίνει κανείς χορ­το­φά­γος για να παρα­μεί­νει υγι­ής, λέει ο ειδικός.

Μια πρό­σφα­τη μελέ­τη από το Πανε­πι­στή­μιο της Βόν­νης κατα­λή­γει στο συμπέ­ρα­σμα ότι η κατα­νά­λω­ση κρέ­α­τος στην Ευρώ­πη θα πρέ­πει να μειω­θεί του­λά­χι­στον κατά 75%, με βάση του­λά­χι­στον τους κλι­μα­τι­κούς στό­χους της κυβέρ­νη­σης – ένας στό­χος που θα συμ­βά­λει θετι­κά και στην υγεία. Και όπως υπο­στη­ρί­ζει και ο Βάλ­τερ Βίλερ, «δεν υπάρ­χουν υγιείς άνθρω­ποι δίχως έναν υγιή πλανήτη».

Πηγή: Deutsche Welle