Πόσο τυχερή είσαι που ζεις και δουλεύεις δασκάλα στην Σουηδία! Έτσι δεν είναι;

Επι­μέ­λεια Πάνος Αλε­πλιώ­της // 

Η Άννα έχει ελλη­νι­κές ρίζες, ζει και δου­λεύ­ει στην Σου­η­δία. Είναι δασκά­λα. Όταν βρί­σκε­ται στην Ελλά­δα η μόνι­μη συζή­τη­ση που ακού­ει είναι πόσο καλύ­τε­ρα περ­νά­ει στην Σου­η­δία και πόσο τυχε­ρή είναι. Είναι όμως έτσι; Τα διη­γεί­ται σε άρθρο της που δημο­σιεύ­ει η εφη­με­ρί­δα Riktpunkt του ΚΚ Σου­η­δί­ας με τίτλο 

“Από ένα Ελλη­νι­κό μπαλκόνι”

Κάθο­μαι στο μπαλ­κό­νι στον 5ο όρο­φο στην Αθή­να και πίνω τον καφέ μου κάνο­ντας σκέψεις. 

Ο θόρυ­βος της κυκλο­φο­ρί­ας και τα κελαη­δί­σμα­τα των που­λιών ανα­κα­τεύ­ο­νται στον αέρα. 

Κάνει ψύχρα και βάζω  μια πιο χοντρή μπλού­ζα. Και εδώ έρχε­ται το φθινόπωρο. 

Η γονι­κή μου άδεια όπου νάναι τελειώ­νει και περ­νάω τις τελευ­ταί­ες ημέ­ρες στην Ελλά­δα στον παπ­πού και την για­γιά του γιου μου.

Μια χώρα σε κρίση

Η χαρά μου, η ευτυ­χία να είμαι εδώ, σε μια χώρα που αγα­πάω, ανα­μι­γνύ­ε­ται με λύπη και στε­νο­χώ­ρια για­τί μόλις βγεις από την πόρ­τα συνα­ντάς την κρί­ση που μαστί­ζει την χώρα τα τελευ­ταία χρόνια. 

Βλέ­πεις κλει­στά κατα­στή­μα­τα, ανθρώ­πους, παι­διά και ηλι­κιω­μέ­νους, Έλλη­νες και μετα­νά­στες, με σκι­σμέ­να και βρώ­μι­κα ρού­χα να ζητια­νεύ­ουν ή να ψάχνουν στα σκου­πί­δια, βλέ­πεις την απο­γο­ή­τευ­ση των γνω­στών και άγνω­στων για την ανερ­γία, τις περι­κο­πές και τις απάν­θρω­πες εργα­σια­κές συνθήκες. 

Όταν γνω­ρί­ζου­με νέους ανθρώ­πους εδώ, συχνά γνω­στούς γνω­στών μας, και τους λέμε πως μένου­με στην Σου­η­δία, σχε­δόν όλοι σχο­λιά­ζουν “Πόσο τυχε­ροί είστε”, “Εκεί έχει δου­λειά έτσι δεν είναι;”, ” Εκεί λει­τουρ­γεί η κοι­νω­νία ” και άλλα τέτοια. 

Η κατά­στα­ση στην Σουηδία

Όταν τους απα­ντώ ότι και στην Σου­η­δία υπάρ­χουν τερά­στιες ταξι­κές δια­φο­ρές, ότι άνθρω­ποι ζουν στην φτώ­χεια, ότι πολ­λοί δεν έχουν κάπου να μεί­νουν και κοι­μού­νται στον δρό­μο, ότι η Παι­δεία και η Υγεία συνε­χώς χει­ρο­τε­ρεύ­ουν, ότι υπάρ­χει μεγά­λη ανερ­γία και μεγά­λες δια­κρί­σεις πολ­λοί αντι­δρούν λέγο­ντας ” μπο­ρεί να είναι έτσι αλλά είναι καλύ­τε­ρα από εδώ ”

Σίγου­ρα αν συγκρί­νου­με τις δύο χώρες υπάρ­χουν ακό­μη ορι­σμέ­νες κοι­νω­νι­κές λει­τουρ­γί­ες και συν­θή­κες πιο απο­τε­λε­σμα­τι­κές στην Σου­η­δία αλλά ως πότε; Είναι δύο καπι­τα­λι­στι­κές χώρες που εκμε­ταλ­λεύ­ο­νται τους ανθρώ­πους τους.

Ψήφι­σαν τελευ­ταία και στην Σου­η­δία περιο­ρι­σμούς στο απερ­για­κό δικαί­ω­μα, κάνουν περι­κο­πές στα σχο­λεία, στην υγεία, έχει μεγά­λη έλλει­ψη κατοι­κιών, άσχη­μες εργα­σια­κές συν­θή­κες και πολ­λά άλλα που είναι ήδη πραγ­μα­τι­κό­τη­τα και τα πράγ­μα­τα χει­ρο­τε­ρεύ­ουν συνέχεια. 

Επι­στρο­φή στην δουλειά

Με ανά­μι­κτα αισθή­μα­τα θα γυρί­σω στην δου­λειά μου σαν δασκά­λα. Αγα­πώ την δου­λειά μου, αισθά­νο­μαι καλά στον χώρο της, με τους συνα­δέλ­φους και τους μαθη­τές μου. Είναι όμως δύσκολα. 

Είναι πολύ δύσκο­λα! Το αίσθη­μα της ανε­πάρ­κειας που αισθά­νο­μαι είναι απογοητευτικό. 

Το σχο­λείο στε­ρεί­ται οργα­νω­τι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις και πόρους για να δώσει σε όλους τους μαθη­τές, όπως είναι άλλω­στε δια­κη­ρυγ­μέ­νο από το Υπουρ­γείο, την μόρ­φω­ση που δικαιού­νται δηλα­δή ισό­τι­μο σχο­λείο για όλους τους μαθητές. 

Πολ­λοί είναι οι μαθη­τές που θα είχαν βοη­θη­θεί με μια άλλη οργά­νω­ση, άλλους πόρους και άλλο τρό­πο μάθη­σης. Το κοι­νω­νι­κό εργα­σια­κό περι­βάλ­λον δεν βοη­θά­ει ούτε τους μαθη­τές ούτε το εκπαι­δευ­τι­κό προ­σω­πι­κό. Η κρί­ση στο Σου­η­δι­κό σχο­λείο συζη­τιέ­ται εδώ και πολ­λά χρό­νια. Παρ’ όλα αυτά συνε­χί­ζει να υπάρχει.

Το σχο­λείο είναι προ­ϊ­όν της κοι­νω­νί­ας μας

Είναι όμως αυτο­νό­η­το να συνε­χί­ζε­ται η κρί­ση. Το σχο­λείο είναι ένα προ­ϊ­όν της κοι­νω­νί­ας που ζού­με. Θα χρη­σι­μο­ποι­ή­σω ένα τσι­τά­το από το πρό­γραμ­μα για την Παι­δεία του ΚΚ Σου­η­δί­ας του 2017:5,6 : 

«Το σχο­λείο είναι ένα τμή­μα του ιδε­ο­λο­γι­κού εποι­κο­δο­μή­μα­τος και ανή­κει στα εργα­λεία που η αστι­κή τάξη δια­θέ­τει για να εξα­σφα­λί­ζει την εξου­σία της.

Κυριαρ­χεί­ται από αστι­κές ιδέ­ες και θεω­ρί­ες και απο­τε­λεί την βάση για την αστι­κή θεώ­ρη­ση του κόσμου. Το ιδε­ο­λο­γι­κό εποι­κο­δό­μη­μα αντλεί την δύνα­μή του από την οικο­νο­μι­κή οργά­νω­ση της κοι­νω­νί­ας: μια οικο­νο­μία που βασί­ζε­ται στην εκμε­τάλ­λευ­ση της εργα­τι­κής δύνα­μης δημιουρ­γεί και την κοι­νω­νι­κή οργά­νω­ση που θα την υποστηρίξει. 

Ήδη εδώ και πάνω από 100 χρό­νια, ο Μαρξ εξέ­φρα­σε αυτή τη σχέ­ση όταν είπε ότι «η θεω­ρία της άρχου­σας τάξης είναι η κυρί­αρ­χη θεω­ρία κάθε επο­χής» και ότι «η τάξη που είναι η κυρί­αρ­χη υλι­κή δύνα­μη της κοι­νω­νί­ας είναι ταυ­τό­χρο­να και η κυρί­αρ­χη πνευ­μα­τι­κή της δύναμη.”

Αυτή η σχέ­ση παίρ­νει την έκφρα­σή της με πολ­λούς τρό­πους, παρά­δειγ­μα η διδα­κτέα ύλη δια­μορ­φώ­νε­ται ώστε να δυσφη­μι­στεί ο σοσια­λι­σμός ή ακό­μη πως η ίδια η μορ­φή οργά­νω­σης του σχο­λεί­ου επι­τρέ­πει τα δισε­κα­τομ­μύ­ρια κέρ­δη για τα Σου­η­δι­κά μονοπώλια. 

Αυτές οι ιδέ­ες και οι τάσεις δεν ευνο­ούν την εργα­τι­κή τάξη και υπη­ρε­τούν τα συμ­φέ­ρο­ντα της αστι­κής τάξης». 

• Το πέρα­σμα των Σχο­λεί­ων στους Δήμους δεν κατά­φε­ρε να εγγυ­η­θεί την εξί­σου καλή εκπαί­δευ­ση σε όλους τους Δήμους και στα σχο­λεία λόγω των δια­φο­ρε­τι­κών συν­θη­κών και δια­φο­ρε­τι­κών σχο­λι­κών στό­χων και προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων του κάθε Δήμου.
• Τα ιδιω­τι­κά σχο­λεία έχουν συντε­λέ­σει στην αύξη­ση του κεφα­λαί­ου των μονο­πω­λί­ων αφού δισε­κα­τομ­μύ­ρια πηγαί­νουν στις τσέ­πες των καπι­τα­λι­στών αντί να επεν­δύ­ο­νται στην Παιδεία. 
• Η ιδιω­τι­κή παι­δεία ευνο­εί τα παι­διά των οικο­γε­νειών με ανώ­τε­ρη εκπαί­δευ­ση και μεγά­λα εισο­δή­μα­τα. Ταυ­τό­χρο­να έχει συμ­βά­λει στην έλλει­ψη μαθη­τών και στην ερή­μω­ση των σχο­λεί­ων  της επαρχίας.

Τι πρέ­πει να αλλάξει

Για αυτούς τους λόγους η Παι­δεία πρέ­πει να γίνει κρα­τι­κή, τα ιδιω­τι­κά σχο­λεία να κλεί­σουν και η ελεύ­θε­ρη επι­λο­γή σχο­λεί­ου να πάψει να υφίσταται.

 Οι εκπαι­δευ­τι­κοί δια­σπώ­νται από την ύπαρ­ξη δύο συν­δι­κα­λι­στι­κών οργά­νων αντί να έχουν ενω­μέ­νο μέτω­πο ενα­ντί­ον του αντι­πά­λου. Πρέ­πει άμε­σα να ενω­θούν τα σωμα­τεία και να ασκή­σουν ριζο­σπα­στι­κή πολιτική.

Το εκπαι­δευ­τι­κό σώμα δια­σπά­ται ταυ­τό­χρο­να από τα διά­φο­ρα μπό­νους, τις αξιο­λο­γή­σεις και τους ατο­μι­κούς μισθούς. Η ατο­μι­κό­τη­τα πρέ­πει να κατα­πο­λε­μη­θεί. Εμείς οι εκπαι­δευ­τι­κοί πρέ­πει να είμα­στε ενωμένοι.

Να προ­στα­τεύ­σου­με τα παι­διά μας και την νεο­λαία από τον καπι­τα­λι­σμό και τα εξω­πραγ­μα­τι­κά ιδε­ώ­δη που δια­πλά­θει για να αυξή­σει την διά­δο­ση των προ­ϊ­ό­ντων του δημιουρ­γώ­ντας έτσι ψυχι­κές δια­τα­ρα­χές στα παι­διά, στους νέους αλλά και στους ενήλικες. 

Για να έχου­με ένα σχο­λείο όπως το θέλου­με εμείς οι κομ­μου­νι­στές δεν αρκούν διά­φο­ρες μεταρ­ρυθ­μί­σεις στην σημε­ρι­νή του μορ­φή, δηλα­δή ένα καπι­τα­λι­στι­κό σχο­λείο σε μια καπι­τα­λι­στι­κή κοι­νω­νία. Ο στό­χος μας πρέ­πει να είναι να φτιά­ξου­με ένα σοσια­λι­στι­κό σχο­λείο σε μια σοσια­λι­στι­κή κοι­νω­νία. Ένα σχο­λείο για όλους.

Άννα 

Πάνος Αλεπλιώτης

Εργά­στη­κε σαν γεω­λό­γος, περι­βαλ­λο­ντο­λό­γος και χωρο­τά­κτης στην Ελλά­δα και στην Σου­η­δία. Δημο­τι­κός σύμ­βου­λος Πυλαί­ας Θεσ­σα­λο­νί­κης 87/90 και 99/2002. Αντι­δή­μαρ­χος Πυλαί­ας από το 1987 έως και το 1990 και από το 1999 έως και το 2000.